M. F. Axundov, Polşa üsyançıları,  sovet mənbələrində təhriflər- Nəsiman Yaqublunun araşdırması 
Cəmiyyət
Oxunub: 3753
11 May 2023 | 12:12
M. F. Axundov, Polşa üsyançıları,  sovet mənbələrində təhriflər- Nəsiman Yaqublunun araşdırması 

 

 

 

Azərbaycan ədəbiyyatının görkəmli xadimlərindən olan M.F.Axundov haqqında sovet rjimi dövründə yazılanlar və oxuculara təqdim edilənlər həqiqətə uyğun deyildir.

 

Araşdırılan faktlarla sovet dövründə təqdim edilənlər arasında ciddi uyğunsuzluqlar var.

 

İlk öncə M.F.Axundovun tərəfdarı olduğu əlifba islahatına diqqət edək. Böyük islahatçının bu sahədə fəaliyyətinin əsasını təşkil edən nə idi? İlk öncə o, ərəb əlifbasında türkcə başa düşülən səviyyədə islahatın aparılmasını təklif edirdi. Yəni, ərəb əlifbası qalır, lakin müəyyən dəyişikliklər edilir ki, türkcə anlaşılır.

 

M.F.Axundovun ikinci təklifi belə idi ki, əgər bu reallaşmırsa, onda ərəb əlifbasından tamamilə imtina edib, türkcə əlifba yaratmaq.

 

Bu haqda bir qədər sonra məlumatları təqdim edəcəyik.

 

Lakin qeyd edək ki, M.F.Axundovun bir yaradıcı şəxsiyyət olaraq da təqdimatı sovet dövrü kitablarında düzgün təqdim edilməyib. Belə ki, ədəbiyyat tariximizdə ilk teatr əsəri yazan, povest müəllifi, fəlsəfi traktatlar, tərcümə nümunələri ilə tanınan M.F.Axundov əslində Qərbi Avropa liberal – demokratik fikirlərini mənimsəmişdi.

 

O, bütün gücü ilə orta əsr Şərq zehniyyətini də rədd edən ilk tənqidçi və inqilabçı idi.

 

 

Təəssüflər, sovet mənbələrində M.F.Axundov daha çox belə təqdim edilirdi: “rus mədəniyyətinin yetirməsi, vurğunu olan materialist, Allahı inkara qədər varan bir ateist”.

 

 Əslində sovet tədqiqatçıları onun əsərlərində cahil din xadimlərinin tənqid edilməsini əsas götürərək, bu yanaşmanı ortalığa qoyurdular.

 

Sovet mənbələri böyük ədibin “əlifba islahatı” ilə bağlı olan fikirlərini təhrif edirdilər. Onlar yazırdı ki, M.F.Axundovun bu ideyası yalnız “Oktyabr inqilabından” sonra, yəni sovet hakimiyyətinin dövründə reallaşdı.

 

Yəni bu sovet mənbələri Sovetlər Birliyində yaşayan türklərin ruslaşdırılması məqsədi ilə yaradılan “kiril – rus” əlifbasının M.F.Axundovun ideyası olduğunu əsaslandırmağa çalışırlar.

 

Əslində həqiqət başqa idi. M.F.Axundovun əlifba islahatı ilə bağlı məqsədi türk dünyası və müsəlman millətlərinin tarixi, kültürəl əlaqələrini möhkəmlətmək idi. Elə buna görə də o, “əlifba islahatı” layihəsini komediyaları ilə birlikdə Çar Rusiyası hökumətinə deyil, bu məqsədlə 1863-cü ildə İstanbula getdiyi dövrdə Osmanlı sədrəzəminə təqdim etmişdi. Onun layihəsi və komediyaları Sədərəzəm tərəfindən “Cəmiyyəti – Elmiyyəyi Osmaniyyə”yə tədqiqə verilmişdi. Həmin cəmiyyət M.F.Axundovun əsərlərinin türkcəyə çevrilməsinə qərar vermiş, lakin “əlifba islahatı” layihəsi ciddi müzakirə olunmuşdur. M.F.Axundov özü də bu müzakirələrdə iştirak etmişdir. Bu haqda “Cəmiyyəti – Elmiyyəyi Osmaniyyə”nin nəşr orqanı olan “Məcmuəyi Fünun”da (il: 1280, sayı 14) məlumatlar vardır.

 

M.F.Axundovun “əlifba islahatı” təqdirlə qarşılansa da, bunun tətbiqinin texniki səbəblərlə çətin olduğu qeyd edilmişdir. Cəmiyyətin bu xüsusda Sədrəzəmə göndərdiyi məlumatı M.F.Axundovun qəbul etdiyi anlaşılır.

 

M.F.Axundov bu istiqamətdə çalışmalarını davam etdirsə də, Çar Rusiyası hökuməti ilə “əlifba islahatı” mövzusunda danışıqlar aparılmamışdır. Onun bu hökumətə olan münasibətində ciddi problemlər yaşanırdı.

 

O dövrdə Tiflisə, Polşada 1830-cu ildə Çar Rusiyasına qarşı baş vermiş üsyan iştirakçılarının bir qrupu sürgünə göndərilmişdi. M.F.Axundov Polşa üsyanının bu qəhrəmanları ilə yaxından dostluq edir və hətta onlardan birinin qızının adına “Vanda” şeirini yazmışdı. Eyni zamanda o, Birinci Nikolaya qarşı üsyan edən rus liberallarını da təqdir edirdi. Belə mövqe isə onun mövcud hakimiyyətlə münasibətlərində problemlər yaratmışdı.

M.F.Axundovun “əlifba inqilabı” ilə bağlı fikirlərinin Oktyabr inqilabından sonra gerçəkləşməsi də həqiqətdən uzaqdır.

Belə ki, 1918-1920-ci illərdə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövründə əlifba islahatına başlanılmışdır. Həmin dövrdə “Azərbaycan” qəzetinin saylarında da bu haqda bilgilər vardır.

O dövrdə yeni milli əlifba ilə nəşr edilən əsərlərin olduğu qeyd edilməkdədir.

Bu faktlardan alınan nəticə belədir ki, ümummilli türk kültürünə bağlı olan islahatlar Türkiyə ilə birlikdə olmalıdır.

Əslində Azərbaycanda sovet hökumətinin ilk illərində Bakıda keçirilən bəzi toplantılarda, mətbuat səhifələrində əlifba islahatının vacibliyi qeyd edilmişdir. 1924-cü ildə Bakıda “Türkoloji qurultayın” keçirilməsi də bu ideyaya bağlı olmuşdu. Lakin Türkiyə Cümhuriyyətində 1929-cu ildə latın əlifbasının qəbul edilməsindən sonra (Azərbaycanda da 1929-cu ildə latın əlifbası qəbul edilmişdi) Sovetlər Birliyinin bu məsələyə münasibəti tədricən dəyişildi. Türkiyə ilə Sovetlər Birliyində (oxu: Rusiyada) yaşayan türklərin mədəni birlik əlaqələrinin kəsilməsi üçün latın əlifbasının əvəzinə kiril (rus) əlifbası 1939-cu ildə tətbiq edildi.

Sovet araşdırmalarında isə bu, yanlış olaraq M.F.Axundovun “əlifba ideyası” kimi təqdim edilirdi.

 

Qeyd: məqalədə böyük mütəfəkkir, mühacirətdə yaşamış, tanınmış jurnalist Mirzə Bala Məmmədzadənin Ankarada nəşr edilən “Azərbaycan” jurnalında çap edilmiş “Mirzə Fətəli və əlifba inqilabı” məqaləsindən faydalanmışıq.

Oxşar xəbərlər
N.Tusi adına Klinika
16:32, Bu gün
İlham Əliyev Laçında 1 Dekabr küçəsində lövhənin açılışını edib, bərpa olunmuş evlə tanış olub
16:25, Bu gün
"Qaçqınkom" Laçın şəhərinə qayıdışın başlaması ilə bağlı məlumat yayıb
16:23, Bu gün
Laçın şəhərində Xosrov bəy Sultanov və Zəngəzur küçələrinin kəsişməsində lövhələrin açılışı olub
16:16, Bu gün
Lənkəranda avtomobil turist avtobusuna çırpılıb, xəsarət alanlar var
16:05, Bu gün
KİV: Lionel Messi PSJ-dən ayrılacaq
16:00, Bu gün
Türkiyəli nazir: “Mayın 14-də yarımçıq qalan işi bu gün tamamlayacağıq”
15:55, Bu gün
Prezident İlham Əliyev Laçın şəhərində Heydər Əliyev, Zəfər və 28 May küçələrinin kəsişməsində lövhələrin açılışını edib
15:51, Bu gün
Şimali Kipr Azərbaycanı təbrik edib
15:45, Bu gün
Mustafa Şəntop: “Azərbaycanın müstəqilliyi uğrunda şəhid olan qəhrəmanlarımızı hörmət və ehtiramla yad edirəm”
15:40, Bu gün
Mehmet Muş: “Prezident seçkilərinin nəticəsi gün ərzində açıqlanacaq”
15:25, Bu gün
Yevlaxda avtomobil kanala düşüb, 1 nəfər batıb
15:24, Bu gün
“Prezidentimiz Moskva görüşündə Paşinyanı yenə mat vəziyyətinə saldı”
15:20, Bu gün
Ukrayna səmasında bir gecədə 52 İran PUA-sı vuruldu
15:15, Bu gün
Türkiyəli nazir: “Millətimiz hər zaman doğru qərar verir”
15:12, Bu gün
"Alp-Arslan Qafanı tutdu və Zəngəzur 150 il Səlcuqluların hakimiyyəti altında qaldı..."
15:00, Bu gün
Şirvanda ödəmə terminalından oğurluq etməkdə şübhəli bilinən keçmiş məhkum saxlanıldı
14:55, Bu gün
Prezident: On bir il əvvəlki görüşdə demişdim ki, Laçına qayıdacağıq və belə də oldu
14:50, Bu gün
Azərbaycan lideri: Sərhədlərin delimitasiyası bizim şərtlərimiz əsasında olmalıdır
14:45, Bu gün
"Lukaşenko Putinlə görüşdən sonra kritik vəziyyətdə xəstəxanaya yerləşdirilib" - Belarus müxalifətçisi
14:41, Bu gün
Kreml Rusiyanın müharibədəki hədəflərinin dəyişmədəyini açıqlayıb
14:40, Bu gün
Prezident bir müddət əvvəl yolu azaraq Ermənistan ərazisinə keçən hərbçilərimizdən danışıb
14:23, Bu gün
Prezident: Son vaxtlar beynəlxalq təşkilatlar faktiki olaraq bizim mövqeyimizlə tamamilə razılaşıblar
14:15, Bu gün
XİN: "Latviya Azərbaycanla dostluq münasibətlərini inkişaf etdirməyi səbirsizliklə gözləyir"
14:14, Bu gün
Azərbaycan Prezidenti Qarabağdakı erməni “məmurlar”a hansı hallarda güzəşt oluna biləcəyini açıqlayıb
14:13, Bu gün
Türkiyə MN 28 May – Müstəqillik Günü münasibətilə paylaşım edib
14:08, Bu gün
Prezident İlham Əliyev Laçından ermənilərə səsləndi: “Miatsum” kitabı bağlandı!
14:07, Bu gün
Niderland səfiri Azərbaycanı təbrik edib
14:04, Bu gün
Türkiyənin vitse-prezidenti: "Bu gün yeni tarixin başlanğıc günüdür”
14:00, Bu gün
Köln şəhərində azərbaycanlı tələbələrlə görüş olub
13:55, Bu gün
Kılıçdaroğlu səs verib
13:50, Bu gün
Dövlət Bağçalı: “Türkiyə seçki prosesinin ilk mərhələsini müdrik formada başa vurdu”
13:43, Bu gün
İlham Əliyev: İki il yarım ərzində baş vermiş hadisələr Qarabağdakı erməniləri xülyadan ayıltmalıdır
13:42, Bu gün
Prezidentdən laçınlılara: Sizinlə Laçın şəhərində görüşürük və bundan böyük xoşbəxtlik ola bilməz
13:37, Bu gün
Binəli Yıldırım Azərbaycanı təbrik edib
13:36, Bu gün
Şimali Makedoniya XİN: "Azərbaycanla ikitərəfli münasibətlərin inkişafını səbrsizliklə gözləyirik"
13:35, Bu gün
Mayın 29-da gözlənilən hava şəraiti açıqlanıb
13:33, Bu gün
“Təhsil salnaməmizi tarixi dövrlərə görə səciyyələndirmək yanlış yanaşmadır...”
13:31, Bu gün
Türkiyə Prezidenti: "Seçicilərin fəallığı kifayət qədər yüksəkdir"
13:27, Bu gün
Ərdoğan səs verib
13:14, Bu gün
Prezident: Sərhəddə qoyulan sərhəd-buraxılış məntəqəsi Qarabağdakı ermənilər üçün bir dərs olmalıdır
13:13, Bu gün
Prezident: Laçın şəhərinin bugünkü siması göstərir ki, biz qurub-yaradan xalqıq
13:12, Bu gün
Litva XİN Azərbaycanı təbrik edib
13:00, Bu gün
Sinan Oğan: “Bu seçkilərin nəticəsinin ölkəmiz və millətimiz üçün xeyirli olacağına ümid edirəm"
12:57, Bu gün
Zelenski Radadan İrana qarşı 50 il müddətinə sanksiyaların tətbiqi qərarını dəstəkləməyi istəyib
12:53, Bu gün
"Müasir diplomatiyanın atası", yoxsa "hərbi cinayətkar?.." - Henri Kissincerin 100 yaşı tamam olub
12:50, Bu gün
MHP: "1918-ci ildə ucaldılmış Azərbaycan bayrağı hər zaman göylərdə dalğalanacaq"
12:48, Bu gün
Gürcüstan Rusiya ilə uçuşların bərpası ilə bağlı danışıqlar aparmadığını bildirib
12:46, Bu gün
Özbəkistan XİN başçısı Azərbaycanı Müstəqillik Günü münasibətilə təbrik edib
12:45, Bu gün
Prezident: Ermənistandan Azərbaycanın Qarabağ bölgəsinə və əks istiqamətə hərəkət tam nəzarət altındadır
12:43, Bu gün
İlham Əliyev Laçın şəhərində bir sıra tədbirlərdə iştirak edib
12:43, Bu gün
Azərbaycan XİN: “Ermənistan təxribatlara son qoymalı və azərbaycanlı əsgərləri geri qaytarmalıdır”
12:34, Bu gün
Dövlət başçısı: Əgər yenə də Ermənistan saxtakarlıq etməsə,yaxın gələcəkdə sülh müqaviləsi imzalana bilər
12:30, Bu gün
Dövlət Komitəsinin sədri Koreyada yaşayan, təhsil alan azərbaycanlılarla görüşüb
12:29, Bu gün
“Barselona” portuqaliyalı futbolçunu transfer edəcək
12:28, Bu gün
İsrail səfiri Azərbaycanı təbrik edib: “Bayrağınız yüksəklərdə dalğalansın"
12:27, Bu gün
Prezident: Bugünkü reallıq İkinci Qarabağ müharibəsindən sonrakı dövrdə əldə edilmiş nəticələr əsasında formalaşıb
12:25, Bu gün
Türkiyə MSK sədri: "Səsvermə prosesi problemsiz davam edir"
12:21, Bu gün
Prezident laçınlılarla görüşdə torpaqlarımızı azad edən gənclərin qəhrəmanlığından danışıb
12:20, Bu gün
Dövlət başçısı: Bu gün Azərbaycanla hesablaşırlar
12:15, Bu gün
Rəsmi Kiyev: “Ukrayna və Azərbaycanın ərazi bütövlüyünə dəstək prioritetimizdir”
12:00, Bu gün
Səlcuq Bayraktar Azərbaycanı təbrik edib: “Həmrəyliyimizin əbədi olmasını arzu edirik”
11:59, Bu gün
İlham Əliyev: Laçın və Kəlbəcərin Ermənistanın əlində həmişəlik qalması ilə heç vaxt razılaşa bilməzdik
11:59, Bu gün
Britaniya səfiri: "70 illik əsarətdən sonra müstəqilliyini bərpa edən Azərbaycanın müstəqilliyi əbədi olsun"
11:57, Bu gün
Prezident: Azərbaycan dünyada nümunəvi ölkə kimi özünü təsdiqləyib
11:51, Bu gün
Ukrayna səfiri Cümhuriyyətin qurulması barədə: “Azərbaycan xalqının ən parlaq səhifələrindən biridir”
11:42, Bu gün
Səfir: “Yaşasın Türkiyə-Azərbaycan qardaşlığı”
11:35, Bu gün
Prezident İlham Əliyev: Laçının azad olunmasının və bu gün keçirdiyimiz görüşün tarixlərinin rəmzi mənası var
11:30, Bu gün
FHN-in qüvvələri tərəfindən ötən sutka ərzində 2 nəfər xilas edilib – VİDEO
11:25, Bu gün
Müdafiə Nazirliyi həftəlik icmalını təqdim edib
11:23, Bu gün
AK Parti: “Türkiyənin gücü Azərbaycanın, Azərbaycanın da gücü Türkiyənin gücüdür”
11:20, Bu gün
Bu ilin sentyabrına qədər Zabux kəndi zabuxluların sərəncamına veriləcək
11:12, Bu gün
Xarkov vilayətinin atəşə tutulması nəticəsində 2 nəfər ölüb, 3 nəfər yaralanıb
11:11, Bu gün
Azərbaycan Prezidenti: Laçın şəhərində hər şey çox böyük zövqlə yaradılır
11:10, Bu gün
Türkiyə XİN başçısı: "Can Azərbaycanı təbrik edir, salamlarımı çatdırıram"
11:07, Bu gün
Azərbaycan Ordusunun hərbçisinə xəsarət yetirilib
11:06, Bu gün
Mövlud Çavuşoğlu: “Türklər demokratiyaya həssas yanaşır”
11:05, Bu gün
Prezident ilk 20 ailənin dünəndən Laçında yerləşdiyini açıqlayıb
11:00, Bu gün
Qərbi Azərbaycan İcmasının BMT-yə ünvanlandığı məktub təşkilatın rəsmi sənədi kimi yayılıb
10:55, Bu gün
Türkiyə XİN Müstəqillik Günü ilə bağlı Azərbaycanı təbrik edib
10:53, Bu gün
Prezident: Bu gün Laçın şəhərinin yeni siması müstəqilliyimizin nə qədər güclü olmasını bir daha göstərir
10:50, Bu gün
Prezident İlham Əliyev: Bu gün müstəqil Azərbaycan dövləti istənilən nəticəni əldə etməyə qadirdir
10:45, Bu gün
"Bundan sonra Türkiyə yeni mərhələyə başlayacaq”
10:40, Bu gün
Neftçalada yol-nəqliyyat hadisəsində yaralanan sürücü ölüb
10:35, Bu gün
"Gələcək illərdə ABŞ-Azərbaycan münasibətlərinin dərinləşməsini səbirsizliklə gözləyirəm"
10:32, Bu gün
Şəkidə 17 yaşlı qız öz doğum günündə itkin düşüb
10:30, Bu gün
Aİ Azərbaycanı təbrik edib: "Biz güclü tərəfdaşlığa davam edəcəyik"
10:20, Bu gün
Fransa səfiri Azərbaycan xalqını təbrik edib
10:16, Bu gün
"İnşallah tezliklə 50 milyonluq azərbaycanlının arzuları çin olacaq..."
10:10, Bu gün
Ərdoğan Azərbaycanı Müstəqillik Günü münasibətilə təbrik edib
10:00, Bu gün
Lionel Messi kubok sayında dünya rekordunu təkrarlayıb
09:50, Bu gün
Ukrayna Ordusu ötən gecə İran istehsalı olan 52 “Şahid” məhv edib
09:40, Bu gün
Yəməndə mina partlayışı nəticəsində azyaşlılar ölüb, xəsarət alanlar var
09:25, Bu gün
Azərbaycan XİN Müstəqillik Günü münasibətilə paylaşım edib
09:10, Bu gün
Türkiyədə prezident seçkilərinin ikinci turu başlayıb
09:00, Bu gün
Gədəbəydə kütləvi dava zamanı 1 nəfər qətlə yetirilib, daha 2 nəfər yaralanıb
07:46, Bu gün
"...Varlılıq alçaq və nadan adamı natiqləşdirir...”-Həzrət Əlinin dəyərli kəlamlarından...
00:36, Bu gün
Moskva-Vladiqafqaz reysinin sərnişin qadını Ukrayna dilində kitab oxuduğuna görə saxlanılıb
00:20, Bu gün
"Bütün bayramlarımız bu gündən sonra gəlir, bütün bayramlarımız bu günün övladı sayılır"
00:15, Bu gün
Türkiyə Səfirliyi: "Müstəqil Azərbaycanın bayrağı ölkənin səmasında əbədiyyən dalğalanacaq"
00:00, Bu gün
Azərbaycanda 28 May – Müstəqillik Günü qeyd olunur
GÜNLÜK
27 May 2023 | 18:40
“Sabah seçkilərin taleyini o 8 milyon seçicinin bir hissəsinin iştirakı da həll edə bilər...”
27 May 2023 | 21:02
Alimlər otaq bitkiləri ilə onkologiya arasında əlaqəni aşkar edib... - MARAQLI
27 May 2023 | 16:45
"Ukrayna Silahlı Qüvvələri əks-hücuma hazırdır" - Danilov
27 May 2023 | 18:45
"Beşilliyi-üç günə!" : Putin yeniliyi ilə heyrət doğuracaq təşəbbüslə çıxış edib
27 May 2023 | 17:37
Sərhəddəki uğursuzluqdan sonra ermənilər “Artsrunu işə salıblar” - FOTO
27 May 2023 | 17:45
Moskvada azərbaycanlı iş adamlarına məxsus bazarda yanğın baş verib - FOTO/VİDEO
27 May 2023 | 17:43
Tərtərdə sursatın partlaması nəticəsində tikinti şirkətinin əməkdaşı xəsarət alıb - YENİLƏNİB
27 May 2023 | 16:49
Azərbaycanda daha 9 nəfər COVID-19-a yoluxub - FOTO
27 May 2023 | 16:40
Bu il bir sıra fauna növlərinin azad edilmiş ərazilərə qaytarılması planlaşdırılır
27 May 2023 | 16:57
Tərlan Əhmədovun klubdakı durumuna aydınlıq gəldi
HƏFTƏLİK
25 May 2023 | 14:50
Xruşovun üzünə qabaran general – Solovyov onun aqibətinin yaxşı olmayacağını deyib
21 May 2023 | 20:10
Əhməd Obalını və oğlu Dənizi ABŞ-da ölümcül döydülər - VİDEO
22 May 2023 | 17:53
“Yas mərasimində mənə baş sağlığı verəndə bəziləri bilmişdi ki, Sara xanım mənim anamdır”
25 May 2023 | 00:25
“Yolda görəndə məndən soruşurlar ki, sən o açarı niyə oradan götürmədin..?”
24 May 2023 | 06:50
Qanunsuz məskunlaşdığı Laçından köçmüş bu hayk indi də Kərkidən çıxmaq istəmir..-VİDEO
23 May 2023 | 12:18
“Türkiyədə seçkilərin II turundakı nəticələr, demək olar, həll olunub: təxminən 60-ın 40-a...”
25 May 2023 | 13:21
Kapitulyasiya aktını imzalayan Armeniya rəhbərləri və separatçı qalıqları yenidən ağa axtarışında...
22 May 2023 | 13:20
Mənim Alma-Materimin ağ günləri...
21 May 2023 | 23:40
"Azərbaycanda öz niyyətinə nail ola bilməyən İran kəşfiyyatı ABŞ-da bu çirkin niyyətini həyata keçirdi"
22 May 2023 | 01:27
"Bilmək olmaz, bəlkə elə gələcəkdə Azərbaycan incəsənətinə yeni sima gələcək..."
AYLIQ
27 May 2023 | 18:40
“Sabah seçkilərin taleyini o 8 milyon seçicinin bir hissəsinin iştirakı da həll edə bilər...”
27 May 2023 | 21:02
Alimlər otaq bitkiləri ilə onkologiya arasında əlaqəni aşkar edib... - MARAQLI
27 May 2023 | 16:45
"Ukrayna Silahlı Qüvvələri əks-hücuma hazırdır" - Danilov
27 May 2023 | 18:45
"Beşilliyi-üç günə!" : Putin yeniliyi ilə heyrət doğuracaq təşəbbüslə çıxış edib
27 May 2023 | 17:37
Sərhəddəki uğursuzluqdan sonra ermənilər “Artsrunu işə salıblar” - FOTO
27 May 2023 | 17:45
Moskvada azərbaycanlı iş adamlarına məxsus bazarda yanğın baş verib - FOTO/VİDEO
27 May 2023 | 17:43
Tərtərdə sursatın partlaması nəticəsində tikinti şirkətinin əməkdaşı xəsarət alıb - YENİLƏNİB
27 May 2023 | 16:49
Azərbaycanda daha 9 nəfər COVID-19-a yoluxub - FOTO
27 May 2023 | 16:40
Bu il bir sıra fauna növlərinin azad edilmiş ərazilərə qaytarılması planlaşdırılır
27 May 2023 | 16:57
Tərlan Əhmədovun klubdakı durumuna aydınlıq gəldi