"Yaxşılıq etmək istəyən üçün iftar yeganə vasitə deyil, xeyriyyəçiliyin müxtəlif icra imkanları var"

Cəmiyyət

Oxunub: 6186

07 May 2021 | 22:23

Ramazan ayının İslam dinində ayrıca yeri vardır. Çünki ən mükəmməl din olan İslamın carçısı həzrəti Məhəmmədə peyğəmbərlik bu ayda verilməklə İslamın yayılmasına və müqəddəs kitabımız “Quran”ın bu ayda endirilməsinə başlanılıb. “Quran Kərim”də min aydan daha xeyirli olduğu bildirilən “Qədir gecəsi” bu ay içindədir. Bundan başqa, İslamın vacib ibadətlərindən olan oruc da bu ayda tutulur. Bu səbəbdən Ramazan ayı müsəlmanlar üçün ən müqəddəs aydır və ona “On bir ayın sultanı” deyilir.

Bu ayda müsəlmanlar Allah və din qarşısında vicdani borclarını daha dolğun ödəmək fürsəti əldə edir, mənəvi zənginliyin və əxlaqi kamilliyin nəfs üzərində qələbə sevincini yaşayırlar. İslam dininə görə, oruc tutanlar Allahın sevgisini qazanmış olurlar. Ramazan ayı Allahı dərk etmək, ruhən təmizlənmək və Uca Yaradana yaxınlaşmaq ayıdır.

İslam dininin qayda-qanunlarına, milli-mənəvi dəyərlərimizə böyük ehtiramla yanaşan Azərbaycan xalqı Allah-Təalanın Ramazan ayında buyurduğu əmrlərə, verdiyi tövsiyələrə əməl edir. Tarix boyu öz mənəvi dəyərlərini uca tutmuş xalqımız dünya müsəlmanlarının mübarək Ramazan ayında ehtiyacı olanlara yardım etməyi, iftar süfrələri açmağı özünün ən böyük mənəvi dəyərlərindən birinə çevirib.

Ancaq xalqımız builki Ramazan ayını bütün dünyada hələ də səngiməyən koronavirus təhlükəsi şəraitində keçirir. Qafqaz Müsəlmanları İdarəsi yoluxmaların artma təhlükəsi olduğundan, xüsusi karantin rejimi dövründə adət-ənənələrimizə söykənən kütləvi dini mərasimlərin müvəqqəti olaraq keçirilməməsini tövsiyə edib. Qazılar Şurasının fətvasında din xadimləri insanları iftar süfrəsinin hər bir evdə yalnız ailə üzvlərinin iştirakı ilə açılmasına çağırıb.

Qarşıdan müqəddəs Ramazan bayramı gəlir. Bu bayram günlərini insanların kütləvi şəkildə bir yerdə qeyd etməsi ciddi fəsadlar törədə bilər. Odur ki, din xadimləri mövcud vəziyyət nəzərə alınaraq Ramazan bayramının ailədaxilində keçirilməsini məqsədəuyğun hesab edir. Bəs insanlar bu çağırışlara necə əməl edir? Pandemiya bu ayda vacib buyurulan əməllərin yerinə yetirilməsinə mane olmur? Bayram namazı necə qılınacaq? Bu və bu kimi suallar hər kəsi düşündürür.

Moderator.az bu məsələlərə aydınlıq gətirmək üçün Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinə müraciət edib. Bizim suallarımızı İdarənin sədr müavini Qəmər xanım Cavadlı cavablandırıb.

- Hörmətli Qəmər xanım. Əvvəla bizi qəbul etdiyiniz və müsahibəyə razılıq verdiyiniz üçün sizə təşəkkür edirik.

-Belə vacib bir mövzuya toxunduğunuz üçün biz də sizə təşəkkür edirik.

- Ramazan ayının fəzilətlərindən biri də insanlara yardım etmək, iftar süfrələri açmaqdır. Ancaq bugünkü pandemiya dövründə kütləvi iftar süfrələri yoluxma riskini artıra bilər. Odur ki, din xadimləri kütləvi dini mərasimlərin keçirilməməsini tövsiyə edib. İnsanlar bu tövsiyələrə əməl edirmi?

- Ramazanın mahiyyətində olan məqamlar həm dini, həm mənəvi-əxlaqi, həm də tibbi baxımdan böyük maraq kəsb edir. Dini baxımdan “Qurani-Şərif”in nazil olduğu müqəddəs Ramazan ayında oruc tutmaq bizdən əvvəlki qövmlərə fərz qılındığı kimi bizə də vacib buyurulub. Orucluğun mənəvi-əxlaqi dəyərləri insanın öz nəfsani istəklərinə qalib gəlməsi ilə yanaşı, cəmiyyətdə sosial yardımlaşmanı artırması, ailə münasibətlərini, qonşuluq haqlarını, imkansızlara yardımı nəzərdə tutur. Eyni zamanda, tibbi baxımdan da orucluq xəstələrə şəfqət və diqqətlə yanaşan bir mərasimdir, yəni xəstələrin oruc tutması vacib sayılmaz.

İftar məclisləri məsələsinə gəldikdə isə deməliyəm ki, keçən il ölkəmizdə pandemiya ilə əlaqədar dövlətimiz tərəfindən karantin rejimi tətbiq edilib, kütləvi tədbirlər qadağan olunub. Bu, Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin Qazılar Şurasının fətvalarında da öz əksini tapıb. Artıq ikinci ildir ki, Qazılar Şurası Nazirlər Kabineti yanında Operativ Qərargahın qərarlarına uyğun olaraq, karantin dönəminin davam etməsi səbəbilə bütün dini tədbir və bayramların yalnız ailədaxili şəkildə keçirilməsini tövsiyə edir və çox şükür ki, ölkəmizin müsəlmanları bu vəziyyətə anlayışla yanaşırlar.

-Bəzən belə fikir formalaşır ki, pandemiya yaxşılıq etmək istəyənlərə, dinimizin yaxşı əməl kimi qiymətləndirdiyi iftar süfrələri açılmasına mane olur. İnsanlar isə illərlə etdiyi bu savab əməli davam etdirmək niyyətindədir. İnsanlara tövsiyəniz nədir? Onlar iftar süfərisi açmaq əvəzinə nə etməlidir?

- Yaxşılıq etmək istəyən üçün iftar yeganə vasitə deyil. Yardımlaşmanın, xeyriyyəçiliyin müxtəlif icra imkanları var. İllərlə Azərbaycanın xeyirsevər insanları uşaq və qocalar evlərinə, xəstə və imkansız ailələrə yardımlar ediblər, yüzlərlə ailənin ürəyini sevgi və qayğı ilə isindiriblər. Bu artıq ənənə şəkli almış bir aksiyadır və məncə bu məsələdə tövsiyə verməyə ehtiyac yoxdur.

- Qarşıdan Ramazan bayramı gəlir. Bu bayramda insanların bir-birinin bayramını təbrik etməsi də xalqımızın nəcib bir ənənəsinə çevrilib. Ancaq bu da yoluxma riskini artıra bilər.

- Ramazanla əlaqədar Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin Qazılar Şurasının builki fətvasında, həmçinin Şeyxülislam Allahşükür Paşazadənin bayrama dair təbrik müraciətində xüsusi qeyd olunur ki, insanlarımız Operativ Qərargahın qərarlarına riayət etsinlər, sosial məsafəni qorusunlar, sanitar qaydalara əməl etsinlər. Məscidlər və ziyarətgahlar hələ qapalı olduğuna görə bayram namazları evlərdə qılınacaq, kütləvi mərasimlər keçirilməyəcəkdir. Düşünürəm ki, artıq insanlarımızın pandemiyanın “cilvələrinə” dair müəyyən həyati təcrübəsi vardır, ona görə də, inşallah, bayram problemsiz keçər.

- Ramazan bayramında fitrə və zəkat verilməsi də dinimizin buyurduğu vacib əməllərdəndir. Fitrə və zəkat kimə və nə qədər verilməlidir?

- Fitrə Ramazana aid vacib əməllərdəndir, zəkat isə başqa vaxtlarda da verilə bilər. Zəkat malın sədəqəsi, fitrə isə canın sədəqəsidir. Yəni imkanlı şəxslər özlərinin və ailə üzvlərinin can sədəqəsini, şəriətə əsasən, imkansız ailələrə, kasıb tələbələrə, yolda qalmış yolçulara və digərlərinə verməlidirlər. Şərt ondan ibarətdir ki, fitrə verilən şəxslər müsəlman olmalı, pis vərdişləri, içkibazlığı və s. olmamalı, həmçinin fitrə verənin ailə üzvünə fitrə verilməməlidir. Fitrənin mahiyyəti məhz bayramı keçirmək imkanı olmayan müsəlmanlara yardım göstərməkdir. Fitrə mövzusu çox genişdir, mən yalnız onu əlavə edə bilərəm ki, bu il hər adam başına düşən fitrənin maddi ekvivalenti 5-10 manatdır.

- Bildiyimiz kimi, 44 günlük Vətən müharibəsindən sonra torpaqlarımız işğaldan azad edildi. Bu müharibədə minlərlə şəhid verdik. Döyüşlərdə sağlamlığını itirən yüzlərlə qazimiz var. Doğrudur, şəhid ailələri və qazilərimiz dövlətimizin qayğısı ilə əhatə olunub. Ramazan bayramı günlərində şəhid ailələrinə və qazilərimizə daha çox diqqət göstərməliyik. Dinimiz bu barədə nə deyir? Builki bayramda şəhid ailələrinə və qazilərimizə qayğı göstərmək, onlara dəstək olmaq bizə daha çox savab qazandırmazmı? Axı onlar bizim 30 illik torpaq həsrətimizə son qoyub. Vətəni sevmək, onu qorumaq dinimizin bizə vacib buyurduğu əmrlərdəndir.

- Allah cəmi şəhidlərimizə rəhmət eləsin, qazilərimizə və yaralı döyüşçülərimizə şəfalar versin! Onların haqqı boynumuzda böyükdür, hər birimizin onların qarşısında vəfa borcumuz vardır. Çox təqdirəlayiq haldır ki, dövlətimiz şəhid və qazi ailələrini öz qayğısı ilə əhatə edib, eyni zamanda ictimaiyyətimiz də müxtəlif yardım kampaniyalarında, bir sıra dəstək fondlarının yaradılmasında yaxından iştirak edir. Yardım könüllü bir əməldir, savab işdir, hər kəs məcburiyyət olmadan istədiyi yardımı istədiyi yerə verə bilər. Burada önəmli olan niyyət və məqsəddir. Yalnız unutmaq olmaz ki, şəhidlərin məqamı bizim məqamımızdan üstün, qazilərimizin ehtiramı isə ömürləri boyunca əbədidir. Ona görə də, bir tək “bayram yardımı” şüarı ilə kifayətlənmək, məsələnin mahiyyətinin kiçildilməsi kimi görünə bilər.