Son günlər Qarabağın azad edilməsi ilə bağlı səslənən saysız-hesabsız proqnoz və ehtimallara daha biri əlavə edilib ki, bu da ağır iqtisadi durumda olan Ermənistanın məcburiyyət qarşısında zəbt etdiyi torpaqlardan imtina edəcəyi ilə bağlıdır. Məlum qənaəti bölüşən siyasilər hesab edir ki, regional və beynəlxalq layihələrdən kənarda qalan, müəyyən mənada iqtisadi baxımdan təcrid edilən Ermənistanın işğaldakı torpaqları könüllü azad etməkdən başqa yolu yoxdur.
Şübhəsiz,
məntiqsiz və bir o qədər gülünc olan bu fikrin əsassızlığını ayrıca şərh etməyə
ehtiyac yoxdur. Ən azından ona görə ki, hələ bu dünyada heç bir xalq iqtisadi çətinlik
ucbatından işğal etdiyi torpaqlardan imtina etməyib. Şərhə ehtiyacı olan əsl məsələ
bu fikrin hansı zərurətdən meydana çıxması və bunun vəd etdiyi təhlükədir.
Sözsüz
ki, ermənilərin guya işğaldakı torpaqlardan könüllü imtina edəcəyi ilə bağlı
ortaya atılan bu fikir Qarabağın 20 ildən artıqdır ki, işğal altında qalması və
rəsmi Bakının verdiyi milyonlarla bəyanata rəğmən hələ də bu torpaqları azad edə
bilməməsi ilə bağlıdır. Ermənistana enerji nəqli və digər beynəlxalq layihələrin timsalında kökə vəd edən, bəzi hallarda isə onları Azərbaycan ordusu və türk
süngüsü ilə hədələyən hökumətin bu sahədəki acizliyi yeni və daha orijinal bir
yalanın ictimai şüura ötürülməsini zəruri edib. Görünür, artıq hər zaman
yalançı cəsarəti ilə diqqət çəkən hakimiyyət də başa düşüb ki, torpaqların
azadlığı ilə bağlı səsləndirdiyi “lazım gələrsə” ifadəsi belə istər zaman, istərsə
də kəsərlilik baxımından öz ciddiyyətini itirib və indi elə bir yalan istehsal
etmək lazımdır ki, bu yalan onlara daha
bir neçə il qazandıra bilsin.
Nə qədər
acınacaqlı da olsa, on illiklər uzunu xalqın üzləşdiyi min cür məhrumiyyətə
müharibə və ya müharibə şəraiti adı ilə haqq qazandıran, hətta demokratik
islahatları belə ərazi bütövlüyü təmin olunmadığı üçün həyata keçirə bilmədiyini
iddia edən hakimiyyət, bu gün sözün həqiqi mənasında Ermənistanın mərhəmətinə
ümid bağlamaqdadır.
Bəli,
bu, 20 ilik Qarabağ həsrətinin tragikomik sonudur. Və bu son özü-özlüyündə bir
sıra suallar doğurur. Madam ki, hər şey sonda birmənalı olaraq Ermənistanın qərar
və davranışlarından asılı olacaqdı, madam ki, rəsmi Bakı özündə işğaldakı
torpaqları müharibə yolu ilə azad etmək qətiyyəti, siyasi yolla həll etmək qüdrəti
tapmayacaqdı, o zaman ordu və silahlanmaya xalqın boğazından kəsilən milyardlarla dollar vəsait sərf etməyin nə mənası
vardı? Və ən əsası, madam ki, bir torpaq əlindən alınan xalqa sədəqə kimi, ianə
kimi verilir, o torpağa yenidən vətən demək, onun üzərində şəstlə addımlamaq
mümkündürmü?
Bütün
bu proseslər göstərir ki, bu gün Qarabağ bizdən hər zamankından daha uzaq, daha
əlçatmazdır. Çünki heç vaxt ”“ diplomatik danışıqların uğursuzluqla
yekunlaşdığı, Rusiyanın aşkar şəkildə Ermənistanı silahlandırdığı bir zamanda
belə Qarabağın taleyi düşmənin mərhəmətindən asılı olmayıb. Madam ki, artıq rəsmilər
belə Ermənistanın iqtisadi çətinliklər baxımından Qarabağdan imtina edəcəyini
iddia edir, madam ki, cəmiyyətin ağlına, şəxsiyyətinə hörmət etdiyi simalar belə
bu ideyanın təbliğatçısı qismində çıxış edir, demək doğrudan da ümid düşmənin mərhəmətinə
qalıb.
Sözsüz
ki, Ermənistan hətta ən ağır iqtisadi böhran və blokada şəraitində belə
yüzilliklər ərzində zəbt etməyi xəyal etdiyi torpaqların bir qarşını belə Azərbaycana
könüllü verməyəcək. Edərsə, bunu hökmən Azərbaycanı bütün dünyada rüsvay etmək,
onu ələ salmaq məqsədi ilə edəcək. Lakin istənilən halda belə bir möcüzə baş
verər və Ermənistan Qarabağdan könüllü şəkildə imtina etdiyini dilə gətirərsə,
o zaman Azərbaycanın o torpaqlara sahib çıxması çox böyük səhv və rəzalət
olacaqdır. Və əgər Azərbaycan nə zamansa belə bir situasiya ilə üzləşərsə
Qarabağdan imtina etməyi, onunla mənəvi baxımdan da vidalaşmağı bacarmalıdır.
Çünki...
Çünki
bu dünyada ən böyük itki nə pul, nə insan, nə də torpaq itkisidir. Bu dünyada ən
böyük itki şərəf və namus itkisidir. Çünki bunlarsız yaşamaq heç bir şərəfli
insana və xalqa nəsib olmayıb.
Seymur
Əliyev
E-mail:
[email protected]