İnsan orqanizmi elə yaradılıb ki, özü-özünü yeniləyə bilir.

 

Məsələn, başqasına qan verəndə insan 3,5 trilyon həcmində qırmızı qan hüceyrəsini itirsə də, bədən sürətlə özünü yeniləyir. Hətta bəzi həyati orqanlar olmadan da yaşamaq mümkündür.

 

 

Moderator.az publika.az-a istinadən əməliyyatla çıxarılacağı təqdirdə belə, yaşaya biləcəyimiz orqanlarla tanış edir:

 

Dalaq

 

Dalaq qarın bölgəsinin sol tərəfində, qabırğaların altından arxaya doğru uzanan orqandır. Qabırğalara yaxın yerləşdiyi üçün qarın travmasına məruz qalma ehtimalı yüksəkdir. Odur ki, yaralanma nəticəsində ən çox çıxarılan orqan dalaqdır.

 

Onu əhatə edən təbəqə zədə aldığı təqdirdə asanlıqla daxili qanaxmaya səbəb ola bilər, vaxtında diaqnoz qoyulub müalicə edilməzsə, bu daxili qanaxma ölümə səbəb ola bilər.

 

Mədə

 

Mədə xərçəng olarsa və ya zədə alarsa, əməliyyatla çıxarıla bilir. Mədə çıxarıldığı zaman cərrahlar yemək borusunu birbaşa nazik bağırsağa birləşdirir.

 

Bundan sonra qidalanmaya xüsusi diqqət yetirməli və mütəmadi olaraq vitamin qəbul edilməlidir.

 

Çoxalma orqanları (cinsiyyət üzvləri)

 

Kişi çoxalma orqanları testis, qadın çoxalma orqanları isə yumurtalıq adlanır. Bu orqanlar cüt halda olur. Bu orqanlardan biri kişilərdə çıxarılarsa, uşaq sahibi ola bilirlər.

Xüsusilə kişilərdə şiddət, idman, yol qəzaları, yaxud xərçəng xəstəliyi nəticəsində çoxalma orqanlarının biri və ya ikisi birdən əməliyyatla çıxarıla bilər.

Qadınlarda isə uşaqlığın (döl yatağı) çıxarılması mümkündür. Lakin bu əməliyyatdan sonra qadınlar uşaq sahibi olmaq şansını itirir, həmçinin menstruasiyanı dayandırır.

 

Araşdırmalar göstərir ki, yumurtalıqlarını çıxaran qadınların ömrü azalmır, həyati riskləri də yoxdur.

 

Bağırsaq (kolon)

 

Xərçəng və ya digər xəstəliklər bağırsağın bir qisminin və ya hamısının çıxarılmasına səbəb ola bilər. Əməliyyat tualet vərdişlərində bir dəyişikliyə yol açsa da, insanlar öz həyatına davam edir.

 

Müalicə prosesinin ilkin mərhələsində yumşaq qidalarla bəslənmək təklif olunur.

 

Öd kisəsi

 

Öd kisəsi qarnın döş qəfəsinə yaxın, sağ tərəfdə qara ciyərin altında yerləşir. Öd qara ciyər tərəfindən istehsal olunur və yağların həzminə kömək edir, ancaq həzm üçün ehtiyac edilmədiyi hallarda öd kisəsində toplanır. Qida 12 barmaq bağırsağına daxil olduqda öd kisəsi sıxılır və ödu bağırsağa ifraz edir.

 

Müxtəlif səbəblərə görə (düzgün olmayan qidalanma, qida qəbulları arası uzun məsafələr, qadınlarada hormonla dəyişikliklər və s.) öd kisəsində daşlar əmələ gələ bilər ki, bu öd kisəsinin fəaliyyətini pozur və getdikcə öd kisəsi ümumiyyətlə fəaliyyətdən qalır. Bu hal baş verdikdə öd kisəsinin çıxarılması lazımdır. Bununla belə insanlar normal həyatına davam edir.

 

Appendiks

 

Appendiks qalın və nazik bağırsağın birləşməsində yerləşən kiçik, kor uclu soxulcana bənzər quruluşdadır.

 

Tək tərəfli olduğu üçün bağırsağa aid tullantı maddələri içəri daxil olanda appendiksdə iltihab yaranır. Bu hal appendisit adlanır. Appendisit zamanı appendiks çıxarılır. Appendiksi çıxarılan insanlar həyatlarında heç bir fərq hiss etməzlər.

 

Böyrəklər

 

Normal olaraq bütün insanların iki böyrəyi olur, amma bir böyrəklə də həyatda qalmaq mümkündür.

 

Adenoidlər və badamcıqlar

 

Bu orqanlar orqanizmdə çox mühür rol oynayır, orqanizmi infeksiya və mikroblardan qoruyur. Lakin bəzən bu orqanların özlərində xroniki iltihab yaranır ki, artıq onlar öz qoruyucu funksiyanı itirir və infeksiya mənbəyinə çevrilir. Bu vəziyyətdə adenoid və badamcıqlar xaric olunur. Bu orqanların xaric olunması insanın ümumi sağlamlığına ciddi ziyzn vurmur.