Akif Nağı: “İşğalçı Ermənistanın geriyə yolunu kəsmək üçün ilk hədəfimiz Laçın dəhlizi olmalıdır”

Ukrayna Hərbi Dəniz Qüvvələri Günü münasibətilə keçirilən tədbirdə prezident Vladimir Zelenskinin etdiyi çıxış Moskva ilə Kiyev arasındakı münasibətləri daha da gərginləşdirib.

Xəbər verdiyimiz kimi, Ukrayna prezidenti deyib ki, ukraynalılar Krımı işğal edənləri, Ukrayna dənizçilərinə işğalın qarşısını almağa imkan verməyənləri də heç vaxt bağışlamayacaq.

Qeyd edək ki, iyulun 1-də Rusiyada keçirilən referendumda Donbas əhalisinin də “iştirakı” və Moskvanın bunu elan etməkdən çəkinməməsi Kiyevdə haqlı narazılıq yaradıb. Bu səbəbdən son günlər Kiyev 2014-cü ildə baş vermiş anneksiyanın möhkəmlənməsinə xidmət edən, Rusiya ilə Krımı birləşdirən körpünün raketlə vurulmaq ehtimalından danışır. Ukraynanın Hərbi Dəniz Qüvvələrinin komandanı, kontr-admiralı Aleksey Neijpapa iyulun 5-də yerli mediaya verdiyi müsahibədə Rusiya ilə genişmiqyaslı qarşıdurma gözlənildiyini deyib. O, hücumun Krım ərazisindən başlaya biləcəyini bildirib. Ukrayna Hərbi Dəniz Qüvvələrinin baş komandanının sözlərinə görə, Rusiya ordusu Krımın içməli su problemini həll etmək üçün Xerson bölgəsini ələ keçirməyə cəhd göstərir.

“Bölmələrimiz bu cür plana qarşı hazırlaşır. Bütün planları açıqlaya bilmərəm, amma burada kiçik bir həqiqət var: Ukraynanın “Neptun” raket sistemi Sevastopola çatmağa qadirdir. Orada görəcəyik” deyib.

Ukrayna admiralının sözlərinə görə, Rusiya ordusu ilə belə genişmiqyaslı qarşıdurma baş verərsə, həm hərbçilər, həm də mülki əhali arasında çox sayda itki olacaq. “İndi çoxları bunu başa düşmür - baxmayaraq ki, ölkə yeddinci ildir müharibə vəziyyətindədir” deyə, o bildirib. Bundan əlavə, Ukrayna rəsmilər Rusiyanın Qara Dəniz Donanması üçün anneksiyadan əvvəl verdiyi kirayə haqqını yada salırlar və Kremlin Kiyevə borclu olduğunu deyirlər. Ukrayna xarici işlər nazirinin müavini Vasili Bodnar “Ukrinform”a verdiyi müsahibədə Moskvanın Krımdakı Qara Dəniz Donanması üçün 2014-cü ildən bəri illik 100 milyon dolları ödəmədiyini bildirib.

Rusiya tərəfinin donanma bazası üçün Ukraynaya pul ödəməsi barədə suala cavabında Bondar deyib: “Bəli, ildə təxminən 100 milyon dollar verilməlidir. Ancaq 2014-cü ildən bəri heç bir ödəniş edilməyib”.

Rusiyalı politoloq Yevgeni Satanovski iki ölkə arasında münasibətlərin gərginləşməsi, xüsusilə Kiyevdən verilən bəyanatlara hədələyici münasibət bildirib. O, deyib ki, “buna bənzər (hərbi əməliyyatlar) bir qərar alınsa, Ukrayna dövlət olaraq qalmayacaq”. Politoloq Ukraynanın parçalanacağını, Rusiyanın “qəfildən böyüyəcəyini”, Ukraynanın qalıqlarının isə Avstriya və Efiopiya kimi dənizə çıxışı olmayacağını” söyləyib. Və sonda əlavə edib ki, o zaman dövlətin paytaxtı Kiyev deyil, Krıjopol olacaq. O, Ukraynanın Krımı geri almaq şansı olmadığını, NATO və Qərbin Kiyevə heç bir hərbi kömək etməyəcəyini də vurğulayıb.

Türkiyənin xarici işlər naziri Mövlud Çavuşoğlu isə bir daha xatırladıb ki, Ankara heç vaxt yarımadanı Rusiyanın bir hissəsi kimi tanımayacaq. “Biz Ukraynanın ərazi bütövlüyünü, eləcə də onun suverenliyini dəstəkləyirik və Krımın qanunsuz ilhaqını tanımadığımızı açıq şəkildə təsdiqləyirik. Bu, Türkiyənin prinsipial mövqeyidir və heç vaxt dəyişməyəcək”, - deyə o vurğulayıb.

Pandemiya dövründə müharibələrin səngiyəcəyini proqnozlaşdıranlar əksini müşahidə etməkdədirlər.

Bu mənada Ermənistan-Azərbaycan konfliktininin də hər an alovlana biləcəyinə şübhə qalmır.

Ukraynanın öz əraziləri uğrunda müharibəyə başlaması halında Azərbaycan da erməni işğalına qarşı addımlar ata bilər. Düzdür, Azərbaycanın bu hüququnu onun əlindən heç kim ala bilməz. Lakin “ikili standart”ların mövcudluğu səbəbindən bir çox hallarda hərbi yola əl atmağıımıza ciddi maneçiliklər olub, elə həmsədrlərin son bəyanatında da bu haqda aydın yazılmışdı. Lakin Ukraynanın ərazi bütövlüyünü tanıyan Qərb dövlətləri Kiyevin hərbi addımlarını, Krım körpüsünün vurulmasını dəstəkləyəcəksə, Azərbaycana deməyə söz qalmayacaq. Bəs belə olan halda, Azərbaycan ilk öncə hansı ünvanları hədəfə almalıdır, Xocalı aeroportunu, Laçın dəhlizini, Ermənistandan Qarabağa çəkilən yolları, yoxsa, başqa ünvanları?

QAT sədri Akif Nağı “Yeni Müsavat”a dedi ki, bu, işğalçıya qarşı sərt, daha doğrusu, adekvat cavab məsələsidir:

“Bu günə qədər dünya nə üçünsə işğalçı tərəfə dözüm nümayiş etdirir. Rusiyanın, Ermənistanın işğalçı hərəkətləri göz önündədir. Belə təsəvvür yaranır ki , hansısa dövlət gücə söykənərək işğalçı addım ata bilər, işğala, təcavüzə məruz qalan tərəf isə səbirlə dözməlidir. Beynəlxalq hüquq yox dərəcəsindədir. Belə halda hər bir ölkə özünü müdafiə üçün gücə qarşı güc mövqeyindən çıxış etmək zorundadır”.

A.Nağı qeyd etdi ki, Ukrayna bu gün Krım körpüsünü vurmaq fikrinə düşübsə, bu, onun haqqıdır:

“Azərbaycan da eyni hərəkət etməlidir. Azərbaycan bir neçə istiqamətdə zərbə vura bilər, amma işğalçı Ermənistanın geriyə yolunu kəsmək üçün ilk hədəfimiz Laçın dəhlizi olmalıdır! Bu, hərbi, eyni zamanda psixoloji təsir baxımından çox vacibdir”.

Politoloq Elxan Şahinoğlu isə bildirdi ki, ötən 20 ildə biz Dağlıq Qarabağ məsələsi ilə müxtəlif münaqişələr arasında paralellər aparmışıq:

“Əlbəttə, oxşar və fərqli cəhətlər var. Əslində, müəyyən şanslar da olub. Amma mən sırf Krım məsələsi ilə Dağlıq Qarabağ arasında oxşarlıqlar yaradılmasının əleyhinəyəm. Ona qalsa, Rusiya bu illərdə bir çox dövlətlərlə müharibələr aparıb, müdaxilələr edib və biz o şansdan istifadə edib işimizi görə bilərdik. Amma istifadə etməmişik. Düşünmüşük ki, bu, bizə bağlı olan məsələdir, vaxtı gələndə özümüz hərəkət etməliyik”.

“Ukrayna Krım uğrunda savaşa başlayacaq, biz də Qarabağ uğrunda hərbi əməliyyatlara başlayaq” fikirlərinə gəldikdə, E.Şahinolu dedi ki, bu, hardasa mümkündür:

“Amma bizim bütün fəaliyyətimiz bununla bağlı olmamalıdır. Kimsə nəsə deyəcək, biz dərhal şəraitdən istifadə edib hərəkətəmi başlamalıyıq? Yox. Biz öz hazırlıqlarımızı görməliyik. Mənə elə gəlir ki, əslində biz 2016-cı ilin aprel ayında Şoyqunun zənginə fikir verməməliydik, əməliyyatları davam etdirib, daha çox öz işimizi görəydik, daha çox əraziləri işğaldan azad edəydik. Bunun müqabilində bəlkə də ermənilər qorxu içində mərhələli həll planını qəbul edə bilərdilər. O zaman şansımız var idi. Amma o şans bizdə yenə də var. O vaxt bu şansdan istifadə etmədik. Ancaq baxmamalıyıq ki, kim hardasa hərəkətə keçir və biz də tez hərəkətə keçək”.(musavat.com)