Moderator.az itkin düşmüş Milli Təhlükəsizlik Nazirliyinin zabiti Mahir Abdullayevin Hüquqlarının müdafiə komitəsinin sədri, Elşad Abdullayevin qanuni nümayəndəsi Azad Mürsəliyevin müsahibəsini təqdim edir.
- Azad bəy, bu məhkəmə çəkişmələri nədən başladı?
- “Təzadlar“ qəzetinin 14(1751) 07 fevral 2013-cü il tarixli “Tanınmış vəkildən həyacan təbili“ başlığı ilə dərc olunmuş yazıda, qəzetin Səbuhi adlı əməkdaşı tərəfindən Bakı şəhər sakini Zeynalov Ramiz Yusif oğlundan müsahibə alınmışdır. Həmin yazıda həqiqətə uyğun olmayan və mənim şərəf və ləyaqətimi ləkələyən məlumatlar yayılmışdır. Belə ki, qeyd olunan yazıda R.Zeynalovun yalan məlumatları bilavasitə mənim şərəf və ləyaqətimi ləkələmişdir.
- Bu yalanlar nədən ibarətdir?
- Nəzərinizə çatdırıram ki, dayım Abdullayev Mahir İslam oğlu, 13 oktyabr 2003-cü ildə naməlum şəraitdə oğurlanmışdır. Dayımın oğurlanması (öldürülməsi) faktına görə hazırda Azərbaycan Respublikası Baş Prokurorluğu yanında Müstəqil İstintaq Komissiyasının icraatında 105157 saylı cinayət işi istintaq olunur. Verdiyi müsahibədə R.Zeynalov qərəzli və yalan olaraq məni öz doğma dayıma qarşı xüsusilə ağır cinayət əməlini törətməkdə ittiham edir. R.Zeynalovun yalan məlumatlarından belə çıxır ki, güya dayım M.Abdullayev mənim tərəfimdən öldürülmüş və buna görə də mən ölkədən qaçmağa cəhd etmişəm.
1. “Bəziləriniz” “Parisli elm vunderkindindən” aldığınız pul hesabına ümmümiyyətlə, bu işdə vəkil, rəsmi elan edilmiş sözçü, (Yəni A.Mürsəliyev) “Parisli dayı” tərəfindən tutdurularaq cəza çəkmiş və hal-hazırda özünü onun nümayəndəsi kimi təqdim edən, ölkədən qaçmağa cəhd etdiyinə, bunun qarşısı alındığına və digər səbəblərə görə Mahirin öldürülməsində şübhəli şəxs hesab etdiyim “bacı oğlu” hiyləgərcəsinə xidmətinin istiqamətini gizlətməklə gündəmdə qalmaq xəstəliyindən hələ də azad olmamışdır”.
2. “Əgər sən qardaşını (yəni E.Abdullayev) belə sevirdinsə, nə üçün pula görə onu öldürür, digər qardaşlarını və bacın oğlunu, sair qohumlarını da bu işə cəlb edirdin?
“R. Zeynalovun kütləvi informasiya vasitəsində yayılan bu cür hüquqazidd, məsüliyyətsiz məlumatları mənim şərəf və ləyaqətimi ləkələməklə, onsuz da M.Abdullayevin müəmmalı şəraitdə yoxa çıxmasından sarsılmış, onun ailəsinə və yaxın qohumlarına mənəvi cəhətdən daha bir sarsıdıcı zərbə vurmuş, o cümlədən mənəvi sarsınti və iztirablara məruz qoymuşdur.
Azərbaycan Respublikası Mülki Məcəlləsinin 23-cü maddəsinə əsasən, fiziki şəxs onun şərəfini, ləyaqətini və ya işgüzar nüfuzunu ləkələyən, şəxsi və ailə həyatının sirrinə qəsd edən məlumatlar kütləvi informasiya vasitələrində yayımlamışdırsa, həmin KİV-də də təkzib edilməlidir. Şərəfini, ləyaqətini və ya işgüzar nüfuzunu ləkələyən məlumatlar yayılmış fiziki şəxsin həmin məlumatların təkzibi ilə yanaşı, onların yayılması nəticəsində vurulmuş zərərin əvəzinin ödənilməsini tələb etmək hüququ vardır.
Yuxarıda şərh olunanlara əsasən tərəfimdən -1. şərəf və ləyaqətimin müdafiəsinə dair Azərbaycan Respublikası MPM-nin 4, 149 və 150-ci maddəsinə əsasən, Yasamal Rayon Məhkəməsindən xahiş olunmuşdur ki, “Dayım Mahir Abdullayevin mənim tərəfimdən öldürülməsi və buna görə də ölkədən qaçmağa cəhd etməyim“ barədə həqiqətə uyğun olmayan və mənim şərəf və ləyaqətimi ləkələyən məlumatların cavabdehlər tərəfindən “Təzadlar“ qəzetində məndən üzr istəməklə təkzib olunması haqqında qətnamə çıxarsın.
2. Xüsusi ittiham qaydasında - R. Zeynalov yalan olduğunu bilə-bilə, mənim şərəf və ləyağətimi ləkələyən və yəni, xüsusilə ağır cinayətdə ittiham etməklə bağlı məlumatları KİV-də yaymaqla Azərbaycan Respublikası Cinayət Məcəlləsinin 147.2-ci maddəsində nəzərə tutulmuş cinayət əməlini törətdiyi üçün Azərbaycan Respublikası CPM-nin 37.2, 67.3 və 74.1-ci maddələrinə əsasən, Azərbaycan Respublikası CM-nin 147.2-ci maddəsi ilə cinayət məsüliyyətinə cəlb edilsin.
- Daha sonra nələr baş verdi ?
- İlk öncə diqqətinizi 06.05.2013-cü il tarixdə Yasamal Rayon Məhkəməsinin hakimi Abbasova İlahə Namiq Kamal qızının sədrliyi ilə xüsusi ittiham qaydasında keçirilən məhkəmə prossesinə cəlb etmək istəyirəm. Hər iki məhkəmə prossesinin rəzalət və rusvayçılıq içində keçməsinə baxmayaraq, hər iki məhkəmə prosesinə dair fikirlər söyləyəcəyim zamanı mənə nə qədər ağır olsa belə çalışacam ki, şəxsi emosiyalarıma qapılmayım və heç kimi qırmayım. Lakin həqiqət bu proseslərə sədrlik edən xalq hakimlərinə nə qədər ağır olsa belə söyləməyi özümə borc bilirəm. Həqiqət isə bundan ibarətdir ki, məhkəmə prosesi zamanı cavabdeh R. Zeynalov mənim xüsusi ittiham qaydasında ona qarşı irəli sürdüyüm iddiaya öz sübut bazası ilə cavab verməli idi. Bu sübutlar misal üçün aşağıdakılardan ibarət ola bilərdi:
- Mən Abdullayev Mahir İslam oğlunu nə vaxt, hansı şəraitdə qətlə yetirmişəm?
- Mənim tərəfimdən qətl zamanı qətldə istifadə olunan hər hansı bir silah və ya alətin məhkəməyə təqdim olunması;
- Mənim qətli yerinə yetirən zaman mümkün şahidlərin və ya şəxslərin məhkəməyə ifadə vermələri;
- Qətlə yetirilmiş şəxsin cəsədinin yerinin göstərilməsi və s...
Bu sübutların heç birinin R. Zeynalov tərəfindən məhkəməyə təqdim olunmadığı halda, cavabdeh mənim xüsusi ittiham qaydasında ona qarşı irəli sürdüyüm ittihamlara heç bir aidiyyatı olmayan məslələrdən saatlarla danışmışdır. Misal üçün, bütöv məhkəmə prosesi zamanı cavabdeh Azərbaycan hakimiyyətinin yüksək eşelonunda təmsil olunan bir sıra şəxslərdən tutmuş, hüquq-mühafizə orqanları da xidməti vəzifələrini yerinə yetirən zabitlər barəsində, onlarla dostluq münasibətlərinə dair fikirlər yürütmüşdür. Bir sözlə, istər hakim İlahə Abbasovanı, istərsə də ittiham tərəfini intizarda qoyaraq, R. Zeynalov bir dəfə də olsun belə Mahirin hansı şəraitdə mənim tərəfimdən qətlə yetirilməsi barədə danışmadı. Əslində danışa da bilməzdi. Çünki, R.Zeynalov “Təzadlar” qəzetində özünün zəhərlənmiş beyninin məhsulunu dərc etdirmişdir ki, bu da öz növbəsində mənim ictimayyət arasında ancaq və ancaq nüfuzdan salınmağıma hesablanmışdır.
Məhkəmə prosesi zamanı cavabdeh R.Zeynalov ittiham tərəfinin ittihamlarından və qoyduğu suallardan yayınmağa çalışaraq son günlər guya Adil İsmayılovun, Aslan İsmayılovun, Elşad Abdullayevin, onun sözçüsü Elnur Məcidlinin və şəxsən mənim müsahibələrimdə və məqalələrimdə ki, məlum açıqlamaları ümumiləşdirib, onlara konkret cavab olan suallarını “Təzadlar“ qəzeti vasitəsilə çatdıraraq qoyduğu məsələlərə aydınlıq gətirilmələrini istədiyini demişdir.
Əslində bu hal özü bir daha subut edir ki, R.Zeynalov KİV-də mənə qarşı söylədiyi fikirlərin arxasından qaçır. Lakin hətta belə halda hakim bu epizodu bilərəkdən nəzərə almadı.
- R. Zeynalovun sizə qarşı qərəzi hardan başlayıb?
- Bilirsiniz, bir qadının vəkil R.Zeynalovun ona qarşı dələduzluq edərək onun şəxsi əmlakını ələ keçirmək istəyi barədə şikayəti var. Bu haqda biraz sonra danışacam.
Bir qədər mətləbdən uzaqlaşmadan oxucunun diqqətini yaxın keçmişimizə cəlb etdirmək istəyirəm. Məlum olduğu kimi, M.Abdullayev 13 oktyabr 2003-cü il tarixində naməlum şəkildə oğurlanmışdır. Bu 10 il müddətində, yəni Azərbaycan Respublikası Prezidenti İlham Heydər oğlu Əliyevin sərancamına əsasən Azərbaycan Respublikası Baş Prokurorluğunun nəzdində Müstəqil İstintaq Komissiyası yaradlana qədər bir dəfə olsun belə, mən Mürsəliyev Azad Oqtay oğlu Mahir Abdullayevin oğurlanması ilə bağlı dindirilməmişdim. Bu 10 il ərzində nədənsə Mahir Abdullayevin istər qohum-əqraba, istərsə də şəxsən mənim tərəfimdən öldürülməsi barədə heç söhbət belə getməmişdir. Amma nədənsə mənim rəhbərliyim altında Mahir Abdullayevin Hüquqlarının Müdafiə Komitəsi yaradıldıqdan sonra bu kimi fikirlərin səslənməsi təsadüf etdi. Belə çıxır ki, bu 10 il ərzində M.Abdullayevin oğurlanması ilə bağlı qaldırılmış 105157 saylı cinayət işinin istintaqını aparan onlarla müstəntiq R. Zeynalovdan fərqli olaraq ya bacarıqsızdırlar, ya da qeyd olunan dövrə kimi cinayətin üstünü ört-bastır etməklə məşğul olublar. Belə olan halda mən hörmətli vəkildən xahiş edərdim ki, mənimlə bərabər həmin müstəntiqlərə də qarşı ittiham irəli sürsün. Bunu etmək qüdrətindəsinizmi, R.Zeynalov ?
Bu sualı mən təsadüfi qoymuram. Məhkəmə prosesinin iştirakçıları, eləcədə müşahidəçilər şahid oldular ki, vəkil R.Zeynalov məhkəmə prosesində cavabdeh statusundan çıxış edən şəxsdən çox hakim statusunda məhkəmə salonunda hegemonluq edən şəxsə bənzəyirdi. Sanki, hakim İlahə Abbasova bu şəxsdən ehtiyyat edirdi. Əgər belə olmasaydı hakim saatlarla məhkəmə prosesinin mövzusuna aidiyyatı olmayan fikirlərin R.Zeynalov tərəfindən söylənilməsinə imkan verməzdi.
Ancaq möhtərəm Hakim öz üzərinə düşən vəzifəni yerinə yetirmək əvəzinə R.Zeynalovun cəfəngiyyat dolu ifadəsini malalayır, ona haqq qazandırmağa çalışır, hətta onun tərəfindən istər ittiham tərəfinə, istərsədə şəxsən hakimin özünə qarşı hörmətsizlik edildiyi halda.
- Proses elə bu tərzdə davam etdi?
- Bu proses deyil, bir teatr tamaşası idi. Nəticə isə hakim İlahə Abbasovanın Azərbaycan Respublikası adından çıxartdığı hökm oldu. Hökmdə qeyd olunur ki, Azərbaycan Respublikası CPM-nin 92-ci maddəsi digər hüquqlarla yanaşı müdafiəçinin (Arzu Kazımovun vəkili R.Zeynalov nəzərdə tutulur) məhkəməyədək və ya məhkəmə icraatı zamanı cinayət işinə əlavə və ya məhkəmə iclasında tədqiq edilməsi üçün sübutlar, habelə digər materiallar toplamaq və cinayət prosesini həyata keçirən orqana təqdim etmək hüququ nəzərdə tutulmuşdur. Daha sonra ədalətsiz hökmdə qeyd olunur ki, Azərbaycan respublikasının Baş Prokurorluğunda Mahir İslam oğlu Abdullayevin itkin düşməsi və digər faktlar üzrə 105157 nömrəli cinayət işi istintaq edilir. Həmin cinayət işi üzrə Mahir Abdullayevin bacısı oğlu Mürsəliyev Azad Oqtay oğlu şahid qismində dindirilmişdir və iş üzrə ibtidai istintaq davam etdirilir. Lakin təqsirləndirilən şəxs qismində hələ heç kəs cəlb edilməmişdir. R.Zeynalov vəkillik fəaliyyəti ilə bağlı hüquqlarını müdafiə etdiyi A.Kazımovdan aldığı məlumatları istintaq orqanına təqdim edərək araşdırılmasını xahiş etmişdir və həmin məlumatların bəzisini qəzetdə ki, müsahibəsində açıqlamışdır. Həmin məlumatlarla bağlı araşdırma hələ davam etdirildiyi üçün, cinayət işi üzrə hələ heç kim təqsirləndirilən şəxs qismində cəlb edilmədiyi üçün, cinayət işi yekunlaşdırılmadığı üçün, məhkəmə hesab edir ki, R.Zeynalov tərəfindən yayılmış məlumatların yalan və ya doğru olub-olmamasını hal-hazırda müəyyən etmək qeyri mümkündür. Bununla bağlı olaraq nəzərə alaraq ki, Azərbaycan respublikası CM-nin 147.2-ci maddəsində nəzərdə tutulan cinayət əməlinin tərkibini məhz ağır və ya xüsusilə ağır cinayətdə ittiham etməklə böhtan atma, yəni yalan olduğunu bilə -bilə hər hansı şəxsin şərəf və ləyaqətini ləkələyən və ya onu nüfuzdan salan məlumatları kütləvi çıxışlarda, kütləvi nümayiş etdirilən əsərdə və ya kütləvi informasiya vasitəsində yaymaq təşkil edir və həmin məlumatların yalan olub-olmamasını yalnız istintaq yekunlaşdıqda məlum olacaq. R.Zeynalov təqsirsiz elan edilməli və ona Azərbaycan Respublikası CM-nin 147.2-ci maddəsi ilə bəraət verilməlidir. Azərbaycan Respublikası Cinayət Prosessual Məcəlləsinin 42.1.2-ci maddəsinə əsasən əməldə cinayət tərkibi olmadıqda məhkəmə baxışı nəticəsində təqsirləndirilən şəxsə qarşı irəli sürülmüş cinayətin törədilməsində onun təqsirsizliyini təsdiq edən bəraət hökmü çıxarılmışdır. Yuxarıdakılara əsasən və Azərbaycan Respublikası CPM-nin 344-349, 351-353, 356, 358 və 384-cü maddələrini rəhbər tutaraq məhkəmə Zeynalov Ramiz Yusif oğluna qarşı mənim Azərbaycan Respublikası CM-nin 147.2-ci maddəsi ilə irəli sürdüyüm ittiham üzrə təqsirsiz elan etdi və Azərbaycan respublikası CPM-nin 42.1.2-ci maddəsinə əsasən ona bəraət verdi.
- Bəs sizə danışmaq imkanı verilmədi?Axı sizin vəkiliniz məşhur hüquqşunas Adil İsmayılov idi?
- Adil İsmayılova biz ailəlikcə minnətdarıq. Çünki o peşəkar vəkil kimi, əsl kişi kimi bizim qanuni hüquqlarımızı sonadək qəhrəmancasına qorudu. Lakin müəmalı səbəblərdən onun verdiyi vəsadətlər təmin olunmadı. Təbii ki, mənimdə suallarım adekvat olaraq istər hakimə, Istərsədə müstəqil məhkəmələri olmayan bu başı bəlalı məmləkətdə azacıq olsa belə hüquq anlayışı olan oxuculara müraciət edərək soruşmaq istəyirəm. Hakim İlahə Abbasovanın çıxartdığı bu ədalətsiz hökmün məntiqi nəticəsi olaraq mən hesab edirəm ki, nəqədər ki, M.Abdullayevin oğurlanması ilə bağlı qaldırılmış 105157 saylı cinayət işinin istintaqı başa çatmayıb və eyni zamanda heç kim bu cinayət işi ilə bağlı cəlb edilməyib mən də heç bir subut bazasına malik olmadan istədiyim şəxsi, hətta elə hakim İlahə Abbasovanın özünü Mahir Abdullayevin oğurlanmasında və yaxud öldürülməsində kütləvi informasiya vasitələrində ittiham edə bilərəm?
Odur ki, möhtərəm hakim heç kimin taleyi ilə futbol topu kimi oynamaq olmaz, hətta verəcəyiniz düzgün qərardan sizin gələcək hakimlik fəaliyyətiniz asılıdırsa. Axı necə ola bilər ki, heç bir məhkəmə prosesi yekunlaşmadan, məhkəmə qərarı olmadan hər hansı bir şəxsi cinayətkar adlandırmaq ? Siz gözəl bilirsiniz ki, (ən azından vəzifə borcunuzdur) Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasının 46-cı maddəsinə əsasən, mənim öz şərəf və ləyaqətimi müdafiə etmək hüququm var. Mənim şəxsiyyət olaraq ləyağətim dövlət tərəfindən qorunur. Heç bir hal mənim ləyaqətimin alçaldılmasına əsas verə bilməz. Nəyin ki, özünü vəkil adlandıran R.Zeynalov, hətta sizin belə hakim kimi bu məsələyə şübhə ilə yanaşmağa zərrə qədər ixtiyarınız yoxdur.
Qeyd edilən konstitusion müddəada əksini tapan mənim mənəvi dəyərlərim bir sıra sahədə,qanunvericilik aktlarında, o cümlədən Azərbaycan Respublikasının Cinayət məcəlləsində konkretləşdirilərək mühafizə altına alınmışdır.
Azərbaycan Respublikasının Cinayət Məcəlləsinin 147-ci maddəsində nəzərdə tutulmuş və bilavasitə hər bir azərbaycan vətandaşının olduğu kimi, mənim də şərəf və ləyağətimə qəsd edən “ böhtan “ cinayəti ilə cəza təhdidi altında qadağan olunan əməllərdən hesab edilmişdir.
Azərbaycan Respublikasının Cinayət məcəlləsinin 47-ci maddəsinə əsasən, “böhtan “ cinayəti yalan olduğunu bilə-bilə hər hansı şəxsin şərəf və ləyaqətini ləkələyən və ya onu nüfuzdan salan məlumatların kütləvi çıxışlarda. Kütləvi nümayiş etdirilən əsərdə və ya kütləvi informasiya vasitəsində yayılmasında ifadə olunan əməldir.