Həyatda çox şeyin planlı şəkildə, öncədən düşünülərək gerçəkləşdirildiyi hər kəsə məlumdur. Əslində düşünülən, planlaşdırılan bir həyat sürməyi yaşamın, bizi əhatə edən sosial gerçəkliyin özü tələb edir. Lakin elə məqamlar, elə məsələlər var ki, onlara planlı, proqramlı yanaşma mümkün deyil. Yəni bu məsələlər təxirə salınmağı, “uyğun vaxtda müdaxilə olunmağı” gözləmir. Bu cür məsələlərdən biri də vətən, onun müdafiəsi, düşmən işğalından azad edilməsi ilə bağlıdır.

Məsələn, ordusu zəif olan bir dövlət dünyanın ən güclü ordusuna malik ölkənin hücumuna məruz qaldığı zaman ordusu zəifdir deyə müqavimətsiz şəkildə öz torpağından imtina etməz. Heç bir ordu, heç bir komandir düşmən güclüdür deyə, qorumalı olduğu torpağı müdafiə etməyi başqa aya, başqa ilə təxirə salmaz. Necə ki, 1965-ci ildə ABŞ-ın hücumuna məruz qalan Vyetnam mübarizədən imtina etmədi. Necə ki, 1979-cu ildə SSRİ-nin hücum etdiyi Əfqanıstan sonuncu rus əsgəri bu torpaqları tərk edənə qədər silahı yerə qoymadı. Necə ki, yenicə yaranan, müharibənin gedişində formalaşmağa balayan Azərbaycan ordusu rus-erməni hərbçilərinin Qarabağı hücumları zamanı tərəddüd göstərmədi və düşmənə gücü daxilində dərhal müqavimət göstərdi. Dünya təcrübəsi, eləcə də ordumuzun yaxın tarixi keçmişdəki qəhrəmanlığı bir kəs daha sübut edir ki, söhbət vətəndən, onun taleyindən gedəndə güc faktoru arxa plana keçir. Önə keçən isə vətən sevgisi, vətən qeyrəti olur.

Ancaq təəssüflər olsun ki, son vaxtlar media və sosial şəbəkələrdə qəribə, məntiqi baxımdan anlaşılmaz olan müxtəlif təkliflər müzakirə edilməkdədir. Məsələn, 2016-cı ilin aprel döyüşlərini əsas gətirən bəzi siyasilər, hərbi ekspertlər təklif edir ki, düşmənə aprel ayında zərbə vurmaq daha məqsədəuyğundur. Bu, 2016-cı ilin aprel qələbəsini “inkişaf etdirə”, onun üçün psixoloji baxımdan da zərbə ola bilər.

Digər qisim başbilənlər isə təklif edir ki, düşmənə hücum may ayında – təbiətin qış yuxusundan tamamilə oynadığı bir vaxtda  təşkil olunsa, daha faydalı olar.

Düşmən əsarətindəki torapqlarımıza koronavirus pandemiyası dönəmində, yaxud ondan sonra hücum etməyin faydalı olduğunu iddia edənlər də az deyil. Bir qisim politoloq və iqtisadçı isə hesab edir ki, Ermənistanın məhvi üçün sadəcə zamana ehtiyac var və ağır iqtsiadi durumda olan işğalçı ölkə yaxın gələcəkdə “öz-özünə çökəcək”.

Düşmənə zərbə vurmağı yalnız Şuşa, Laçın və s. rayonların işğalının ildönümü ərəfəsində yada salan, ildönümdən ildönümünə vəcdə gələn ekspertlər də az deyil.

Sırf hərbi nöqteyi-nəzərdən istənilən əməliyyat zamanı bütün faktorların, eləcə də relyef-təbiət amilinin, güc nisbətinin və s. nəzərə alınması təbii ki, vacibdir. Lakin hər şeyi fəslə-mövsümə bağlamaq, 30 ilə yaxın bir dövrü durna qatarları və ya qaranquş köçünü müşahidə edərək keçirmək, ancaq yay gələndən-gələnə, ağaclar çiçək açandan-açana qeyrətə gəlmək sadəcə gülüncdür.

Bu həyatda hər şeyin öz vaxtının, vədəsinin olduğu şübhəsizdir. Ancaq qeyrət çəkməyin vaxtı-vədəsi, fəsli-mövsümü olmur. Bunu anlamayanların düşməndən ala biləcəyi yeganə şey Qarabağ yox, yalnız və yalnız yeni zərbə və gözdağı ola bilər.

Seymur ƏLİYEV

E-mail: [email protected]