2024-2025-ci tədris ili üzrə 47 əcnəbi tələbə “Hökumətlərarası Təqaüd Proqramları” (HTP) çərçivəsində Azərbaycan ali təhsil müəssisələrində təhsil almaq hüququ qazanıb.

Məlumata görə, 36 nəfər Çin Xalq Respublikası vətəndaşı, 5 nəfər Qazaxıstan Respublikası vətəndaşı, 4 nəfər Tacikistan Respublikası vətəndaşı, 1 nəfər Serbiya Respublikası vətəndaşı və 1 nəfər Rumıniya vətəndaşı Azərbaycanda müxtəlif təhsil səviyyələri üzrə təhsil almaq imkanı əldə edib. Bu da ötən ilə nisbətdə 62% (29 nəfər) artım deməkdir.

 

 “Hazırda Azərbaycanda təhsil alan əcnəni tələbələrin sayı ölkədən xaricə oxumağa gedən azərbaycanlı tələbələrin sayına nisbətən çox azdır. Bu fərq müəyyən problemlərin və çətinliklərin mövcud olduğunu göstərir və təhsilə xarici tələbələrin cəlb olunması istiqamətində daha çox səy göstərilməsini zəruri edir. Azərbaycanda əcnəbi tələbələrin sayını artırmaq üçün bir neçə addım atıla bilər. İlk olaraq, ölkənin təhsil müəssisələrinin beynəlxalq səviyyədə tanıdılması və marketinq strategiyalarının genişləndirilməsi vacibdir. Əcnəbi tələbələr Azərbaycan universitetləri haqqında çox az məlumat alırlar və dünya reytinqlərində Azərbaycanın universitetlərinin tanınması o qədər də yüksək səviyyədə deyil. Buna görə də, universitetlər beynəlxalq forumlarda, sərgilərdə və təhsil yarmarkalarında fəal iştirak etməli, müxtəlif təqaüd proqramları ilə xarici tələbələrə geniş imkanlar təqdim etməlidir”.

 

 “Bu, Azərbaycanda təhsil almaq istəyən tələbələr üçün dil maneəsini aradan qaldırmağa kömək edər və onların sayını artırmağa şərait yaradar.

Əcnəbi tələbələrin Azərbaycanda təhsil almasını təşviq etmək üçün onlara müəyyən güzəştlər və dəstək proqramları təqdim olunmalıdır. Məsələn, təhsil xərclərində müəyyən endirimlər, yaşayış üçün təqaüdlər, yataqxana imkanlarının genişləndirilməsi və sosial dəstək proqramları əcnəbi tələbələrin diqqətini cəlb edə bilər. Bundan əlavə, Azərbaycana gələn tələbələr üçün mədəni adaptasiya proqramları və yerli tələbələrlə inteqrasiya imkanları təmin edilməlidir. Xarici tələbələrə nəinki təhsil sahəsində, həm də mədəni və sosial mühitdə dəstək vermək, onların burada özlərini rahat hiss etmələrinə və daha uzun müddət qalmağa meylli olmalarına şərait yaradar”.

 

“Universitetlərin dünya reytinqlərində yer tutması və onların beynəlxalq təcrübəsi məhdud olduğundan, əcnəbi  tələbələr Azərbaycana gəlməkdən çəkinirlər. İkinci səbəb isə Azərbaycanın bəzi bölgələrində iqtisadi və sosial infrastrukturun inkişaf səviyyəsinin digər ölkələrə nisbətən daha zəif olmasıdır. Əcnəbi tələbələr, adətən, daha inkişaf etmiş ölkələrdə təhsil almağa üstünlük verirlər ki, bu da onların Azərbaycana marağını azaldır. Üçüncü bir səbəb isə bəzi hallarda vizaların alınması prosedurlarının və bürokratik çətinliklərin mövcudluğudur ki, bu da xarici tələbələrin Azərbaycana gəlməsini məhdudlaşdırır. Xaricdən gələn tələbələrin sayını artırmaq üçün Azərbaycanın təhsil sistemi beynəlxalq standartlara uyğunlaşdırılmalı və rəqabət qabiliyyətini artırmalıdır. Universitetlər özlərinin təhsil proqramlarını qlobal əmək bazarına uyğunlaşdırmalı, daha çox xarici professor və mütəxəssis dəvət etməli, innovativ təhsil metodlarına keçid etməlidirlər. Təqaüd proqramlarının artırılması, beynəlxalq təşkilatlarla əməkdaşlığın gücləndirilməsi və xarici ölkələrlə təhsil müqavilələrinin bağlanması da bu istiqamətdə atıla biləcək addımlardandır. Xaricdən gələn tələbələrin cəlb olunması üçün xüsusi sosial və mədəni tədbirlər təşkil edilməli, onların Azərbaycan cəmiyyətinə inteqrasiyasını asanlaşdıracaq layihələr həyata keçirilməlidir”.

 

“Əcnəbi tələbələr təhsil aldıqdan sonra Azərbaycan haqqında əldə etdikləri müsbət təcrübəni öz ölkələrində paylaşırlar, bu isə Azərbaycanın qlobal miqyasda daha çox tanınmasına və nüfuzunun artmasına səbəb olur. İkincisi, xarici tələbələr ölkə iqtisadiyyatına da müsbət təsir göstərir. Onlar təhsil haqqı ödəyir, yaşayış və digər gündəlik xərclərini ödəməklə yerli bazarın canlanmasına səbəb olurlar. Üçüncüsü, mədəni müxtəlifliyin artması təhsil sisteminə yeni ideyalar, fərqli perspektivlər gətirir ki, bu da həm yerli tələbələr, həm də müəllimlər üçün faydalıdır. Nəhayət, əcnəbi tələbələrin cəlb edilməsi Azərbaycanda təhsil və tədqiqat sahələrinin beynəlxalq standartlara uyğunlaşdırılmasına və təhsilin keyfiyyətinin yüksəlməsinə səbəb ola bilər. Əcnəbi tələbələrin Azərbaycanda təhsil almasının təhsil sisteminə gətirdiyi faydaları nəzərə alaraq, bu istiqamətdə daha geniş və məqsədyönlü tədbirlərin görülməsi vacibdir. Azərbaycan universitetləri beynəlxalq səviyyədə rəqabət qabiliyyətini artırmaq üçün təhsilin keyfiyyətini yüksəltməli, təhsil proqramlarını modernləşdirməli və əcnəbi tələbələr üçün daha cəlbedici imkanlar yaratmalıdırlar”.

Mehin Mehmanqızı