5 oktyabr 2023-cü il Beynəlxalq Müəllimlər Günüdür. Bu il Beynəlxalq Müəllimlər Günü “Arzuladığımız təhsil üçün ehtiyac duyduğumuz müəllimlər: Müəllim çatışmazlığını aradan qaldırmaq üçün qlobal imperativ” mövzusuna həsr olunub. Bu barədə YUNESKO-nun baş direktoru Odri Azule, Beynəlxalq Əmək Təşkilatının baş direktoru Gilbert F.Hunqbo, UNICEF-in icraçı direktoru Ketrin Rassel və Beynəlxalq Təhsil Assosiasiyasının baş katibi Devid Edvardsin 5 oktyabr 2023-cü il Beynəlxalq Müəllimlər Günü münasibətilə yayılan birgə bəyanatında qeyd olunur.
“Əgər biz 2030-cu ilə qədər Davamlı İnkişaf Məqsədlərinə nail olmaq istəyiriksə, məsələn, ədalətli və keyfiyyətli təhsili təmin etmək üçün bizə müvafiq və innovativ pedaqogikalar lazımdır ki, bugünkü tələbələri sürətlə dəyişən dünyada cəmiyyətin tələb etdiyi transformasiyaya hazırlayaq. Müəllimlər bu transformasiyanın asılı olduğu əsaslardan birini təşkil edirlər. Tədqiqatlar dəfələrlə göstərmişdir ki, müəllimlər məktəb səviyyəsində şagird nailiyyətlərinin yaxşılaşdırılmasında mühüm rol oynayırlar. Təhsilin gələcəyinin formalaşdırılmasında müəllimlərin mərkəzi əhəmiyyəti keçən il Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Təhsildə Transformasiya Sammitində bir daha təsdiqləndi və nəticədə Müəllim Peşəsi üzrə Yüksək Səviyyəli Panel yaradıldı. Dünya ciddi müəllim çatışmazlığı ilə üzləşdiyi üçün müəllimlərə artan diqqət hər zamankindən daha çox lazımdır. YUNESKO və Müəllim İşçi Qrupunun bu yaxınlarda dərc edilmiş məlumatlarına əsasən, biz hazırda universal ibtidai və orta təhsilə nail olmaq üçün Dayanıqlı İnkişaf Məqsədlərinə çatmağın yarışındayıq”.
Moderator.az təhsil mütəsəssisi Oruc Mustafayevə istinadən xəbər verir ki, UNESCO-nun baş direktoru hazırda dünyada 44 milyon müəllimə ehtiyac olduğunu vurğulayıb:
“2030-cu ilə qədər dünyada daha 44 milyon, o cümlədən Afrikada Saharadan cənubda 15 milyon müəllimə ehtiyac var.
Kəndlər, təcrid olunmuş və məcburi köçkün icmaları tez-tez ixtisaslı müəllimlərin xroniki çatışmazlığından əziyyət çəkirlər.Qlobal çatışmazlığın əsas səbəbi müəllim peşəsinin cəlbediciliyinin azalmasıdır ki, bu da yeni müəllimlərin işə qəbuluna mənfi təsir göstərir və xüsusilə müəllimlərin yüksək kadr dəyişikliyinə səbəb olur. Müəllimlər adətən oxşar bacarıq səviyyələri tələb edən digər peşələrə nisbətən daha az maaş alırlar və getdikcə daha çox əlavə məsuliyyətlər və inzibati vəzifələrlə yüklənirlər. Belə pis iş şəraitinə görə müəllim peşəsinə çox vaxt mənfi yanaşılır, yalnız “son çıxış yolu” kimi baxılır və müəllimlər layiq olduqları tanınma və status almırlar.
Təhsilin Perspektivləri üzrə Beynəlxalq Komissiyanın hesabatı, gələcəyimizi birlikdə yenidən təsəvvür edirik: təhsil üçün yeni sosial müqavilə, müəllim peşəsini yenidən təsəvvür etməyi və ona birgə iş kontekstində baxmağı tövsiyə edir. . Bu çağırışa cavab vermək müəllimlərə münasibətimizi dəyişməyi tələb edir: onlar təhsildə sosial müqavilənin yenilənməsi işinin əsas iştirakçıları kimi qəbul edilməlidir. Müəllimlər ömür boyu öyrənənlər, dəyişikliyin agentləridir, bilikləri yaradır və yayırlar, tələbələri təlim prosesinə cəlb edən və onlara müasir dünyanın mürəkkəb çağırışlarını və reallıqlarını anlamağa kömək edən mentor rolunu oynayırlar.
Bu gün Beynəlxalq Müəllimlər Günündə müəllimlərin kritik rolu və qlobal müəllim çatışmazlığının həllinin kritik əhəmiyyətini vurğulayır. Biz ölkələri müəllim peşəsinin hər yerdə daha cəlbedici və dəyərli olmasını, müəllimlərin dəyərinin və nüfuzunun hər bir şagirdin ehtiyaclarını ödəmək üçün tanınmasını və lazımi şəkildə dəstəklənməsini təmin etməyə çağırırıq. Müəllim işçilərinin sayının azalması tendensiyasını aradan qaldırmaq və müəllimlərin sayını uğurla artırmaq bizdən qətiyyətli addımlar atmağı tələb edir”.