Laçında sürətli quruculuq və məskunlaşdırma işləri gedir: amma problemlər də yox deyil...-FOTOLAR

 

 

(Əvvəli burada:)

 

Xüsusi nümayəndəlikdəki iclas bitdikdən sonra Prezidentin Laçın rayonu üzrə xüsusi nümayəndəsi Məsim Məmmədov şikayətçiləri növbə ilə qəbul edir. Bir azdan bəndəniz də jurnalist kimi içəri dəvət olunur...

 

Qısa müddətli müşahidə zamanı şahidi oluram ki, xüsusi nümayəndənin müavinlərinin, xüsusi nümayəndəliyin hüquqşünasının, memarının və s. iştirak etdiyi qəbulda vətəndaşların şikayətləri Məsim müəllim tərəfindən səbir və təmkinlə dinlənilir, qeydə alınır, problemlərin tezliklə həll olunacağı vəd edilir. Kiminin evinin dam örtüyündə, kiminin kanalizasiya xəttində, kiminin həyətində və s. müəyyən edilmiş çatışmazlıqların aradan qaldırılması üçün müvafiq qurum və şirkətlərə tapşırıqlar verilir.  Nəticədə qəbula çox pərişan, fikirli halda daxil olan bəzi şikayətçilər ofisdən artıq xeyli dərəcədə arxayın sima ilə çıxırlar... Hiss olunur ki, artıq Prezidentin xüsusi nümayəndəliyinin əməkdaşları ilə doğma yurdlarına qovuşmuş laçınlılar arasında səmimi münasibət də formalaşıb... Xüsusi nümayəndənin müavinlərindən biri olan Hüseyn Quliyev otaqdan çıxarkən qəbulda gözləyən yaşlı qadınlardan biri ərklə onun boynunu qucaqlayıb: “Oğul, hara gedirsən? Deyirdim, bir də Məsim müəllimi narahat etməyim, elə problemimin həllində sən özün dəstək olasan? Biz səni çox istəyirik...”...

 

 

Əslində Laçına bu qarlı-şaxtalı qış günlərində səfərimizə əsas səbəb rayon ərazisində bir neçə ekoloji zərər faktları, xüsusən də Ağanus kəndi ərazisindəki qədim Turşsu bulağı ətrafında ağacların məhv edilməsi ilə bağlı sosial şəbəkələrdə yayılmış məlumatlardan sonra rayon sakinlərində yaranmış narahatlıq idi. Bununla bağlı Prezidentin xüsusi nümayəndəsi Məsim Məmmədovla Bakıdakı görüşümüzdə də qısa söhbət etmiş və  o, Laçına gələrək məsələni nümayəndələrin iştirakıyla aydınlaşdırılmağı təklif etmişdi.  Məsim müəllimlə Laçındakı söhbətimizdə o bildirdi ki, Prezidentin Xüsusi nümayəndəsi kimi işə başladığı ilk vaxtlardan rayon ərazisində ekoloji zərər halları ilə bağlı Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinə(ETSN) məlumat verib və təklif edib ki, Nazirlik öz nümayəndəsini rayona yollasın və o, daimi burada fəaliyyət göstərməklə ekologiya ilə bağlı məsələlərə yerindəcə nəzarət etsin. Lakin təəssüf ki, ETSN hələ də Laçın ərazisinə öz nümayəndəsini yollamayıb...

Xülasə, məsləhət oldu ki, Prezidentin Laçın rayonu üzrə xüsusi nümayəndəsinin müavini Hüseyn Quliyev, nümayəndəliyin hüquqşünası Ziyad Həsənli ilə bərabər Ağanus kəndi ərazisindəki Turşsu bulağına yollanaq və birlikdə həmin bulaq ətrafında təbiətə vurulmuş ziyanla tanış olaq... Geniş mövzu olduğu və araşdırmalar davam etdiyi üçün bu haqda yaxın müddətdə ətraflı məlumat verəcəyik... Hələlik yalnız onu deyə bilərik ki, bir neçə aydır yayılmış şayiələrə rəğmən Laçındakı Turşsu bulağının çıxdığı dərədə yol çəkilişinə bənzər qazıntı işləri aparılsa da, xeyli sayda ağac qırılsa da, bulağın bilavasitə yanında heç bir tikinti işləri aparılmadığına və hazırda orada guya hansısa iş adamları tərəfindən özəl istirahət məkanı tikilməsindən söhbət getmədiyinə əmin olduq... Ancaq Turşsu bulağından təxminən 100 metr məsafədə “Azəravtoyol”un sifarişi ilə Türkiyənin “Poladyol” şirkəti tərəfindən xüsusi əhəmiyyətli alternativ yol çəkilir. Və sözsüz ki, bu haqda ETSN-nin də məlumatı vardır. “Poladyol”un həmin yol tikintisinə nəzarət edən iş icraçısı Əli bəy bizə məlumat verdi ki, konkret Turşsu bulağının yanında ağacların qırılmasıyla şirkətin heç bir əlaqəsi yoxdur. O, başqa bir hökumət qurumunun adını çəkdi. Lakin əlimizdə dəqiq fakt olmadığı üçün həmin qurumun adını açıqlaya bilmirik... Bu məsələyə aydınlığı yalnız Dövlər Şəhərsalma Komitəsi və ETSN gətirə bilər... Sözsüz ki, bizim də araşdırmalarımız davam edəcək...

 

Qayıdaq Laçındakı yenidənqurma və quruculuq işlərinə...

 

...Laçına səfərdə bizimlə yoldaş olan bir neçə yeni Laçın sakini, eləcə də şəhərin özündə həmsöhbət olduğumuz sakinlər ümumilikdə durumdan, tikinti və abadlıq işlərindən razıdırlar. Yalnız bir neçə keçmiş məcburi köçkün şəhərdə artıq sahibi olduqları yeni tikilmiş evlərdə bəzi səhlənkarlıqlara yol verildiyini, bu haqda Prezidentin xüsusi nümayəndəliyinə və “Laçın Abadlıq Xidməti” ASC-yə müraciət etdiklərini, lakin problemin hələ də həll edilmədiyini söylədilər...

Yeri gəlmişkən, “Laçın Abadlıq Xidməti” ASC-nin direktoru Nəsimi Əsədovla söhbətimiz zamanı şəhər sakinilərinin işlə təmin olunması üçün yeni ilin  başlamasıyla artıq bir sıra yeni müəssisələrin fəaliyyət başladığını öyrənirik(Müsahibəni saytımızda ayrıca təqdim edirik:burada:): ayaqqabı istehsalı müəssisəsi, breket istehsalı, dam örtüklərinin istehsalı, yuyucu vasitələrin istehsalı müəssisələri...

 

Təəssüf ki, həmin müəssisələrə baş çəkməyə vaxtımız çatmır... İnşallah, gələn səfərimizdə...

.

...Axşamüstü Laçına yeni dönmüş sakinlərdən birinin qonağı oluruq. Çay süfrəsi arxasında söhbətimiz zamanı keçmiş məcburi köçkün soydaşımız olan ev sahibəsi doğma şəhərində görülən işlərdən razılıq edir: 

“Allah şəhidlərimizə rəhmət eləsin! Dövlətimizi var eləsin!..Evimizdə işğalçı erməni ailələrindən biri yaşayırmış deyə, tam dağıtmamışdılar... Evimiz işğaldan əvvəl olduğu eyni ölçüdə tam bərpa edilib. Otaqlarımız normal səviyyədə təmir olunub. Mətbəximizdə bahalı mebel dəsti, iki otağımızda  kondisioner qurulub. “Kombi” istilik sistemi normal işləyir, suyumuz daimi gəlir. Bir sözlə, şəraitimiz tam rahatdır...”.

“Evinizdə, həyətinizdə, hər hansı çatışmazlıq, narazı qaldığınız cəhət varmı?” sualına soydaşımız  “Elə bir ciddi çatışmazlıq yoxdur. Yalnız evin girişinin, yənin “ayaqaltı” dediyimiz hissənin üzərinə örtük vurulmayıb. Nümayəndəlikdən və “Laçın Abadlıq Xidməti”ndən söz verilib ki, tezliklə bu məsələ də həllini tapacaq”...

 

*** ***

 

Sözsüz ki, iş olan yerdə, özü də 30 ildən çox işğal altında, Azərbaycan dövlətinin nəzarətində olmamış, paytaxtdan 500 km-ə yaxın məsafədə və dağlıq ərazidə yerləşən bir şəhərdəki quruculuq-abadlıq işlərində nöqsanlar, çatışmazlıqlar, problemlər olmalıdır. Əsas odur ki, həmin nöqsan və problemlər bilərəkdən, özgə, şəxsi qazanc, təxribat və s. məqsədlərlə törədilməsin və müvafiq qurumlar sakinlərin, vətəndaşların şikayətlərini vaxtında dinləsinlər və mümkün qədər tez həll etsinlər...

 

Burada Ağanus Turşsuyuna gedərkən yolboyu söhbət zamanı Prezidentin Laçın rayonu üzrə xüsusi nümayəndəsinin müavini Hüseyn Quliyevin söylədiyi bizim əvvəllər də yazılarımızda tez-tez xatırlatdığımız bir fikri xatırlatmaq yerinə düşər: “Hər bir işin ümumi icrası zamanı çox şey həmin işi görən ayrı-ayrı insanların şəxsi vicdanından asılıdır...” Doğrudan da, belədir, hər bir kiçik və ya böyük işdə insan olaraq hər bir fərdin şəxsi keyfiyyətləri; vicdanı, namusu, iradəsi, məsuliyyət hissi çox əhəmiyyətli rol oynayır... Xüsusən də işğaldan azad yurdlarımızda çalışan hər bir kiçik və ya böyük vəzifə sahibi, məmur, hər bir mühəndis, hər bir fəhlə hər biri icra edərkən 1988-ci ildən bəri həmin torpaqlar uğrunda on minlərlə şəhidin qanının axıdıldığını unutmamalıdır...

 

Bu yerdə hələ 3 il öncə 2021-ci ilin fevralında – 44 günlük savaşda qələbəmizdən cəmi 3 ay sonra  yazdığım “Qarabağa Böyük Qayıdış Azərbaycan üçün həm də Böyük Cihaddır...” başlıqlı yazımı xatırlayıram.

 

Həmin yazıdan bir neçə ibrətamiz parçanı təkrarlamaq bu reportajımızın mövzusuna uyğun olar:

 

“Şükür Allaha ki, 30 ilə yaxın etdiyimiz duaları eşitdi və şəhidlərin, qazilərimizin qanı, canı hesabına işğal altındakı torpaqlarımızın böyük hissəsinin azadlığına nail olduq... Ancaq dərindən düşünəndə azad olunmuş o yurdları məskunlaşdırmaq vəzifəsi onları azad etməkdən də heç də asan iş deyil. Bəlkə də müəyyən cəhətlərdən daha da çətindir...

 

...Allaha şükürlər olsun ki, Azərbaycan xalqı da, dövləti də, ordusu da kiçik cihadın(İslam dinində haqq işi uğrunda silahlı mübarizə “kiçik cihad” hesab olunur) böyük qismində, demək olar ki, qalibdir... Fəqət indi həmin qələbəni tamamlamaq, möhkəmlətmək və Qarabağa Böyük Qayıdışa nail olmaq üçün məhz Böyük Cihadda – nəfsimizlə, şəxsi tamahımızla, şəhvətimizlə mübarizədə də qalib olmalıyıq... Əks halda xaricdəki düşmənlər daxilimizdəki,  həm ölkə daxilindəki yağı xislətlilərlə, həm də hər birimizin qəlbindəki düşmənlə - nəfsimizlə birləşib yenidən Qarabağın işğalına nail ola bilərlər...

 Fəhlədən, süpürgəçidən tutmuş nazirə, Prezidentədək hər kəs bu sınaqdan da keçəcək... İndiyədək görülmüş işlərin, verilmiş vədlərin səmimiliyi, ixlaslılığı bu Böyük Cihadda  bir daha sınanacaq...

 

 Bəli, Böyük Cihadda hər bir Azərbaycan vətəndaşı, hər bir bölgə, şəhər, qəsəbə, kənd sakini iştirakçı olacaq... Ancaq bu dəfə ən böyük yük məhz işğaldan azad torpaqlarımıza Böyük Qayıdış proqramını həyata keçirəcək, icra edəcək nazir, başçı, xüsusi nümayəndə və kiçikdən böyüyə digər məmurların, sahibkarların, iş adamlarının, eləcə də o torpaqlara qayıdacaq vətəndaşların üzərinə düşəcək...

 

Məmurları rüşvətxorluq, korrupsiya şakərindən çəkindirməkdə ən böyük rolu məhz aşağılar oynamalıdır.  Yəni Böyük Qayıdış prosesinin iştirakçısı olan hər bir kəs fəhlə, usta, mühəndis və s. son 3 onillikdə olduğu kimi, özündən yuxarıdakı məmur  təbəqəsinin əliəyriliyinə göz yummamalı, onlarla əlbir olmamalıdır... Hər bir yolu, hər bir qaz, su, elektrik, telefon xəttini və s. çəkərkən, hər bir  evi, binanı tikərkən, qarış torpaqda addımlayarkən həmin torpaqların minlərlə şəhidimizin, on minlərlə qazimizin qanı ilə yuyulduğunu unutmayaraq vucdanla davranmalıyıq... Anlamalıyıq ki, o igidlərin canı, qanı hesabına azad olmuş torpaqlara Böyük Qayıdış proqramına çəkilən xərcin bir qəpiyinə belə, göz dikən məxluq həmin şəhid ruhlarının, onların ata-anasının, övladlarının, əzizlərinin qarğışını, Allahın nifrətini və nəhayət, əzabını qazanacaq...

 

Fəqət, hər bir keçmiş köçkün dövlətin apardığı quruculuq işlərinə təmkin və səbirlə yanaşmalı, yalnız öz şəxsi mənfəəti, ambisiyası üçün öz statusundan sui-istifadə edərək süni narazılıq yaratmaqdan çəkinməlidir...  

 

***

 

Xülasə, 1  milyona yaxın keçmiş didərgin üstəgəl  10 minə yaxın məmur, 30-40 min fəhlə, mühəndis, iş adamının nəfsi Böyük Qayıdış proqramı ilə üz-üzədir...  

 

Böyük və Uca Allah torpaqlarımızın azadlığı uğrunda mübarizədə düşmən orduları üzərində olduğu kimi, korrupsioner, rüşvətxor, vəzifəxor və yaltaqlar orduları üzərindəki qələbəmizdə də yardımçımız olsun!..”

 

Bir də ən əsası odur ki, artıq biz işğaldan azad edilmiş Laçında yaşayır, buranın təmiz havasını, saf suyunu udur, burada yeyib-içir və bizi narahat edən məsələlər haqda Azərbaycanın dövlət və hökumət qurumlarına şikayət edirik, artıq Şuşa, Kəlbəcər, Qubadlı, Xankəndi, Xocalı və s. kimi Laçının da işğal altında qalmasından beynəlxalq qurumlara; BMT-yə, ATƏT-ə, AŞ-a, AŞPA-ya və s. şikayət etmirik...

 

Bir gözəl günəşli səhərdə ayrılmaq istəmədiyimiz cənnətməkan Laçından Məhəbbət Kazımovun “Laçınım” mahnısının sədaları altında Bakıya dönərkən 33 il sonra Laçın-Şuşa-Füzuli-Bakı yoluyla da getmək qismətimiz oldu... Şuşanın məşhur Turşsu qəsəbəsindən,  Zarıslı kəndindən, “Yeddiqat” aşırımından, Saxsı bulaqdan keçərək Şuşaya çatdıq... 

 

Onu da qeyd edək ki, Turşsu qəsəbəsində çoxlu texnika işləyir, artıq bərpa, quruculuq işlərinə start verilib... Ötən ilin dekabrında Prezident İlham Əliyevin də baş çəkdiyi  “Turşsu” bulağında da müasir kurort-sanatoriya kompleksi salınması nəzərdə tutulub...

 

Zarıslı kəndinin yanından da keçirik... İşğalçılar bu kənddə yaşamadıqlarından onu darmadağın ediblər... 

 

Şuşaya təxminən 5 km qalmış Saxsı bulağın suyundan içirik... Uşaqlıqda ata-anamla birgə Xankəndinə, yaxud Bakıya gedərkən yolüstü buradakı restoranda nahar etməyimiz gözümün önündə canlanır....

 

Təəssüf ki, İsa bulağına tərəf dönsək də, yol çox buz olduğu üçün geri dönməli oluruq... Və Allahdan şəhidlərimizə bir daha rəhmət diləyə-diləyə Zəfər yoluyla  Bakıya doğru üz tuturuq...

 

 

Sultan Laçın 

 

Bakı-Laçın-Şuşa-Bakı