Milli Məclisin (MM) Sosial siyasət komitəsinin sədri Hadi Rəcəblinin Gün.Az-a müsahibəsi:
- Hadi müəllim, son 20-25 ildə dünyada, ətrafımızda, eləcə də ölkəmizdə baş verən dəyişikliklər, yeniliklər insanların - söhbət Azərbaycan insanından gedir - həyatına, yaşayışına, sosial durumuna təsirsiz qalmadığı kimi, onların illərlə, əsrlərlə formalaşdırdığı, daşıdığı milli-mənəvi dəyərlər sisteminə də təsirsiz ötüşməyib. Təbii ki, sivil dünyaya inteqrasiya yolu seçən Azərbaycan bu proseslərdən heç cür kənarda qala bilməzdi və necə ki, qalmayıb da.
Eyni zamanda, bunun müsbət tərəflərinin olduğunu da, bunun mənfi tərəflərinin olduğuna da söyləyənlər var. Ancaq böyük əksəriyyət, xüsusilə, orta və yaşlı nəsil bu proseslərin milli-mənəvi, mental dəyərlərimizə daha çox mənfi təsir göstərdiyini və bu baxımdan, zamanında bunun qarşısının alınmasının vacibliyini dilə gətirirlər. Bəs siz bu haqda nə fikirdəsiniz?
- Bunlar hər biri düşündürücü məsələlərdir. Çox təəssüflər olsun ki, indi media orqanları bir dənə, iki dənə xoşagəlməz, dəyərlərimizə zidd olan hadisə baş verən kimi onları kütləvi formada, bundan həzz ala-ala verirlər.
Ancaq qabaqlar belə deyildi, bunu bəh-bəhlə yaymazdılar, ayıb hesab edərdilər, cinayət də var idi, cinayət məsuliyyəti də. İndi görürəm qız çıxıb biseksualdan danışır, qız uşağı - 18 yaşlı azərbaycanlı qızı intim şeir yazır. Belə olmaz, çox ayıbdır. Avropaya inteqrasiya edəndə təbii ki, bu şeylər də gələcək. Ona görə də bunlara biz hazır olmalıyıq. Bu məsələdə biz yenə ailəyə dönməliyik, onların məsuliyyətini artırmalıyıq. Ailə, valideyn bunu, nə baş verdiyini bilməlidir, övladının tərbiyəsi ilə daha ciddi məşğul olmalıdır.
“Bu gün məktəbdə uşağa dərs deyən kimdir? Hamısı qadınlar!”
Eyni zamanda, burada yenə maraqlı bir məqam ortaya çıxır. Bu gün məktəbdə uşağa dərs deyən kimdir? Hamısı qadınlar! Məktəbdə kişi müəllim var? Demək olar ki, yoxdur. 90 müəllim varsa, onun cəmi ikisi kişi müəllimdir. Həmçinin, uşaq evdə kiminlə oynayır? Anasıyla, bacısıyla. Evdə qardaşı yoxdur, ikinci uşaq yoxdur axı?! Ona görə oğlan uşağı bu mühitdə bir qədər incələşir, qız kimi əlini-əlinin üstünə qoyur, nazik səslə danışır, qadınlaşır. Oğlan uşağını kişi kimi böyütmək lazımdır, onunla daha çox ata məşğul olmalıdır, onu idmana qoymalıdır, güləşə aparmalıdır, onu bərkə-boşa salmalıdır...
“Belə demokratiya bizə lazım deyil, belə demokratiya ilə cəmiyyət udmaz”
- Avropaya inteqrasiyadan söz düşmüşkən, bu gün Avropa Şurasına (AŞ), Avropa İttifaqına (Aİ) üzv olan ölkələrin bir qismində cinsi azlıqların hüquqlarını tanıyan qanunlar mövcuddur, belə demək mümkünsə, onları legitimləşdirən addımlar atılır. Gələcəkdə Azərbaycanda da bu yöndə addımlar atıla və ya həmin qurumlar tərəfindən Azərbaycana da bu istiqamətdə, cinsi azlıqların hüquqlarının tanınması istiqamətində təzyiqlər göstərilə bilərmi?
- Elə həmin Avropanın özündə buna ciddi etirazlar var. Məsələn, Fransa da bunun əleyhinədir. Gör nə qədər mitinqlər keçirdilər, katolik kilsə onun əleyhinə çıxış etdi. Bu, normal hal deyil, bu, hissə qapılmaqdır, gülünc oyunlardır, yalan demokratiyadır. Belə demokratiya bizə lazım deyil. Belə demokratiya ilə cəmiyyət udmaz. Eybəcər deqradasiya cəmiyyəti deqradasiyaya gətirir.
Ancaq mən eyni zamanda çox sevinirəm ki, möhtərəm prezidentimizin daim dediyi odur ki, milli-mənəvi dəyərlərə hörmət edək, adət-ənənələrimizi qoruyaq. Görün son illər milli-mənəvi dəyərlərə hörmət üçün nələr edilmir. Novruz bayramı qeyd olunur, dini tədbirlərimizdə Prezidentimiz özü şəxsən iştirak edir. Rayonlarımızda köhnə tarixi-milli-dini abidələr bərpa olunur. Qeyri-hökumət təşkilatları üçün şərait yaradılır ki, milli-mənəvi dəyərlərimizi yaysınlar.
Bununla yanaşı, görürsən, bəzi mentalitetə zidd olan məsələlər də olur ki, hamını narahat edir, qıcıqlandırır. O kimi halların qarşısını önləməyin əsas yolu isə ictimai qınaqdır. İctimai qınaq olmadan nə cəmiyyət inkişaf edər, nə də bu kimi mənfi hallar aradan qalxar.
“...İndi bu mövzuda danışanda kənardan bir deyəcək ki, Hadi müəllim o yaşda adamdı, işi-gücü qurtarıb, gör hansı mövzulara girişib, hansı mövzulardan danışır...”
- Ümumiyyətlə, bu kimi xoşagəlməz halların önlənməsi üçün maarifləndirməyə, təbliğata da ehtiyac varmı, bunun müsbət təsiri olarmı? Eyni zamanda, Azərbaycanda cinsi azlıqların dəqiq sayı bilinirmi, onların statistikası aparılırmı?
- Mən indi bu mövzuda danışanda kənardan bir deyəcək ki, Hadi müəllim o yaşda adamdı, işi-gücü qurtarıb, gör hansı mövzulara girişib, hansı mövzulardan danışır. Birincisi, cəmiyyət hələ bunu normal qəbul etmir və nəticə etibarı ilə də bunun fəsadların görmür. İkincisi, bəlkə də heç o statistika yoxdur Azərbaycanda. Bilirsiniz, o yerdə ki, fəsadlar artıq görünməyə başlayır, onunla əlaqədar addımlar atılmalıdır. Çünki bunun da yenə deyirəm, fəsadları müşayiət olunur. Bunlar da xoşagəlməyən sonluqlarla müşayiət olunur.
Ona görə də ictimai birliklərdir, qeyri-hökumət təşkilatlarıdır, dini qurumlardır, bələdiyyələrdir, hamısı bir yerdə insanlar arasında təbliğat, maarifləndirmə işi aparmalıdır, bununla məşğul olmalıdır. İctimai qınaq olmalıdır. Ailə tərbiyəsi önə çəkilməlidir. İlk rüşeymdə hadisələrin qabağı alınmalıdır. Ümumiyyətlə, belə addımlar atıla-atıla bu məsələlər tənzimlənməlidir.