Ukraynada xalq-hakimiyyət qarşıdurması bitmək bilmir. Rəsmi Kiyevin geriçəkilmə əlaməti sayılan son bəyanatlarına baxmayaraq, ötən gün yenidən yüzminlərlə insanın “Müstəqillik” meydanına toplaşması Ukrayna xalqının Avropaya inteqrasiya məsələsində sona qədər təkid etməkdə israrlı olduğunu göstərir. Güc orqanları və xüsusi təyinatlıların belə öhdəsindən gələ bilmədiyi xalq kütlələri Qərbə inteqrasiya ilə yanaşı, hakimiyyətin də istefasını tələb edir. Ukraynadakı hadisələri diqqətlə izləyən bəzi siyasi ekspertlər isə hesab edir ki, rəsmi Kiyev özünü nə qədər təmkinli aparmağa çalışsa da, çoxminlik etirazçıların qarşısında uzun müddət davam gətirə bilməyəcək. Ekspertlərin fikrincə, artıq Ukraynadakı proseslər dönməz xarakter alıb və bu proseslər nəticə etibari ilə hakimiyyətin istefası ilə yekunlaşacaq.
“İqtidar da, müxalifət də xalqa düşməndir"
Politoloq Zərdüşt Əlizadə isə hesab edir ki, indiki halda proseslərin bundan sonrakı aqibətini proqnozlaşdırmaq çətindir. Ekspertin qənaətincə, hələlik aşkar olan Ukraynada bir-biri ilə mübarizə aparan bütün qüvvələrin xalqın və dövlətin maraqları naminə deyil, şəxsi ambisiyaları naminə savaşmasıdır: “Məsələ bundadır ki, indiki məqamda hər şey, o cümlədən hakimiyyətin istefası da mümkündür. Lakin bir həqiqət var ki, bütün bu işləri Ukraynanın düşmənləri həyata keçirir. Həm hakimiyyət, həm də müxalifət Ukrayna xalqına yağıdır. Bu, göz önündə olan bir gerçəkdir”.
Ukrayna reallığı ”“ bir oğru başqa bir oğruya qarşı...
Politoloqun bildirdiyinə görə, bu gün Ukraynada bir oğru dəstəsi başqa bir oğru dəstəsi ilə mübarizə aparır və onların məqsədi xalqın sərvətini mümkün qədər daha çox ələ keçirməkdir: “Ukrayna sovet dönəmində yüksək sənaye potensialına malik bir dövlət idi. Onun elmi-siyasi potensialı da yüksək idi. Lakin sonra ac qurd kimi bu ölkəyə daraşdırlar. Çox qısa bir müddətdə Ukraynada xeyli milyader meydana gəldi. Onlar Ukraynanın sərvətini yağmaladılar, oğurladılar. Daha sonra bu sərvəti öz aralarında bölməkdə çətinlik çəkdilər. Narıncı inqilab baş verdi. Bir dəstə oğru başqa oğru dəstəsini yıxdı. Bundan sonra hakimiyyətə gələn oğru dəstəsinin üzvləri öz aralarında vuruşmağa başladı. Hakimiyyətə hər gələn xalqın sərvətindən mümkün qədər oğurlamağa başladı və bu məsələdə Yanukoviç də heç kimdən geri qalmadı. Jurnalist Yanukoviçdən soruşur ki, necə oldu ki, sənin 27 yaşlı oğlun bir ilə milyarder oldu? Yanukoviç isə ona Bakı Metropoliteninin sədri Tağı Əhmədov sayağı cavab verir. Bu gün Ukraynanın mövcud durumu məhz bundan ibarətdir”.
“Mübarizə Ukraynanın leşini bölüşmək uğrundadır”
Z.Əlizadənin qənaətincə, bu vaxta qədər Ukraynanın bütün sərvətlərini yağmalayan, onun bir dövlət kimi normal inkişafının qarşısını alan qüvvələr bu gün Ukraynanın leşi uğrunda mübarizə aparır, onun nəşindən belə faydalıanmağa çalışırlar: “Ukrayna artıq gələn il iflsa uğrayacaq. Bu ölkədə maliyyə böhranı var. Iqtisadiyyatda tənəzzül var. Hakim zümrə isə iki yerə bölünüb. Ukraynada baş verən mübarizə demokratiya uğrunda deyil. Ukraynadakı hazırkı savaş bu ölkənin nəşinin, leşinin bölüşdürülməsi uğrundadır. Əsl həqiqət bundna ibarətdir”.
“Rus ordusu Ukraynaya girməyəcək”
Politoloq Rusiya ordusunun Ukrayndakı proseslərə müdaxilə edəcəyi ilə bağlı səslənən fikirləri də əsassız adlandırıb. Ekspert hesab edir ki, Rusiya belə bir müdaxiləyə hazır deyil: “Ukraynaya rus qoşunlarının gətiriləcəyi ilə bağlı yayılan məlumatlar əsassızdır və cəfəngiyyatdan başqa bir şey deyil. Rusiyanın özünün kifayət qədər problemi var. Başqa sözlə desək, Rusiyanın öz dərdi özünə bəsdir. Rusiya indi öz hayındadır. Rusiya Ukraynanın işinə qarışmır. Əksinə, Avropa İttifaqı və Amerika Ukraynadakı proseslərə fəal müdaxilə edir. Ancaq bu da var ki, bu ölkəyə “can-can” deyən çox olsa da, çörək verən yoxdur. Bu gün Ukraynaya nəhəng maliyyə yardımları, investisiyalar lazımdır. Avropa İttifaqı onunla əməkdaşlıq və azad ticarət haqqında müqavilə imzalayacaq və bu müqaviləyə əsasən Avropa Ukraynaya heç nə verməli deyil”.
“Avropa İttifaqı Ukraynaya yardım etmək iqtidarında deyil”
Z.Əlizadənin qənaətincə, Avropa İttifaqının Ukraynadakı proseslərə müdaxiləsinə rəğmən məlum qurum sözügedən ölkəyə praktiki baxımdan əhəmiyyətli yardım etmək qüdrətinə malik deyil: “Avropa İttifaqının özünün də problemləri az deyil. Yunanıstan maliyyə böhranından tam çıxmayıb. İtaliya, İspaniya, Portuqaliya ilə bağlı vəziyyət kritikdir. Fransanın özü də böhran təhlükəsi ilə üz-üzədir. Avropada iqtisadi artım demək olar ki, yoxdur. Cidd işsizlik var və bəzi ölkələrdə gənclərin yarısı işsizdir. Böyüklər arasında isə işsizlik 25%-dir. Bunlar oldquca ciddi rəqəmlərdir. Avropa İttifaqı Ukraynada baş verən hadisələrə müdaxilə etsə də, əslində onun bu ölkəyə yardım etməyə nə gücü, nə də istəyi var”.
“Avropa dəyərlərini Avropasız da qəbul etmək olar”
Ekspertin bildirdiyinə görə, Avropa dəyərlərinin tətbiqi üçün hökmən Avropa İttifaqına qoşulmaq, Qərbə inteqrasiya etmək vacib deyil: “Avropa dəyərləri və guya aparılan mübarizənin bu dəyələr uğrunda olması ilə bağlı səsləndirilən fikirlər boş və mənasızdır. Əgər bir xalq hansısa dəyərləri istəyirsə, məsələn, insan hüquqlarının yüksək təminatı, konstitusiyaya hörmət, fikir azadlığı və s. bunu həmin xalqın özü də reallaşdıra bilər. Bunun üçün hökmən Avropaya inteqrasiya vacib deyil. Avropanın öz içərisində elə ölkələr var ki, onların özünün vəziyyəti arzuolunan deyil. Buna misal olaraq Bolqarıstanı göstərmək olar. Bu ölkədə mütəmadi surətdə etirazlar var. Bu ölkə dərin böhran içindədir. Əhalisi yoxsuldur. Sosialzm dönəmindən qalma sənaye və kənd təsərrüfatını məhv elədilər. Indi isə işləri yalnız bir-birləri ilə vuruşmaqdır. Rumıniya, Macarıstan və s. ölkələrdə də vəziyyət yaxşı deyil. Odur ki, özü problemlər içində olan Avropa İtifaqılnın Ukraynaya real yardım edəcəyini düşünmək sadəlövhlükdür”.
Seymur Əliyev
