Serj Sərkisyan sovetdən qalma Zvartnots aeroportunda təyyarədən düşməyə macal tapmamış ermənilərin Bonapartyanının karikatur çöhrəsi erməni TV-lərində peyda oldu.
Sərkisyanın Soçidəki sülhsevər ritorikası öz yerini hədə-qorxuya verdi. Ağasının böyründə olanda üzünə qondurduğu müti təbəssüm də bir anda çəkilib getdi. Sifəti zəhər tuluğuna döndü...
ErmÉ™nistan prezidenti SoçidÉ™ danışıqlar masası arxasındakı vÉ™ziyyÉ™ti ilÉ™ müqayisÉ™dÉ™ bu gün çox cÉ™sarÉ™tli görünürdü, sÉ™s-küyü alÉ™mi bürümüşdü. Sülh barÉ™dÉ™ uzun-uzadı mühakimÉ™lÉ™r yürüdüb AzÉ™rbaycan prezidenti Ä°lham Æliyevi atəşi tezliklÉ™ dayandırmaÄŸa çağıran ErmÉ™nistan prezidenti Ä°rÉ™vanda AÄŸdam xarabalıqları barÉ™dÉ™ danışır, AzÉ™rbaycanın digÉ™r yaÅŸayış mÉ™skÉ™nlÉ™rini dÉ™ böyük bir AÄŸdama döndÉ™rmÉ™k arzusundan üyüdüb-tökürdü.
Günaha batmayaq, SÉ™rkisyan öz Nuh É™yyamından qalma “TU†tÉ™yyarÉ™sinin salonunda məşhur sovet portveyni “AÄŸdamâ€dan bÉ™lkÉ™ normadan artıq içmiÅŸdi deyÉ™ belÉ™ danışırdı?!
Bu məqamda bir detalı yada salaq. İki il əvvəl Azərbaycan jurnalistlərindən biri Vladimir Putinə Rusiyanın Qarabağ məsələsundəki rolu barədə sual verəndə Rusiya prezidenti maraqlı cavab vermiş, Azərbaycanla Ermənistana məşhur sovet məhsulu olan “Ağdam†portveynini yenidən birgə istehsal etməyi məsləhət görmüşdü.
İndi söhbət yenə də Ağdamdan gedir. Sərkisyanın təbirincə desək, Ermənistanın xarabalığa çevirdiyi Ağdamdan...
Maraqlıdır, Putin Sərkisyana bu dəfə nəyi məsləhət görüb? Ağdamın taleyini azərbaycanlılara xatırlatmağımı?
Vladimir Putinin Soçi missiyası tam iflasa uğradı. Ermənistan prezidentinin bugünkü davakar bəyanatı buna əyani sübutdur. Özü də Sərkisyan bu gün Rusiya silahları ilə, Azərbaycanda istənilən hədəfi vurmağa qadir olduğunu dediyi “İsgəndər†raketləri ilə lovğalanırdı. Diqqət edin, bu hədələr danışıqlar başa çatandan dərhal sonra dilə gətirildi. Deməli, Soçi prosesi tam nəticəsiz olub?!
ElÉ™ təəssürat yaranır ki, Soçi görüşü hamıdan çox Putinin özünÉ™ lazım idi. EvlÉ™rin yandırıldığı, dinc insanların, qadın vÉ™ uÅŸaqların öldürüldüyü, bütöv mÉ™hÉ™llÉ™lÉ™rin mÉ™hv edildiyi Ukraynadakı bu dÉ™hÅŸÉ™tli mÉ™nzÉ™rÉ™nin fonunda dünyanın gözü qabağına sülhyaradıcı cildindÉ™ çıxmaq gÉ™rÉ™k idi. Bu halda nÉ™ olacaqdı? BÉ™li, sÉ™n demÉ™, Rusiya heç dÉ™ o qÉ™dÉ™r qorxulu vÉ™ ağılsız deyilmiÅŸ, onu sadÉ™cÉ™ olaraq belÉ™ tÉ™svir vÉ™ tÉ™sÉ™vvür edirlÉ™r. Kim edir? ÆlbÉ™ttÉ™ ki, hÉ™rbi müdaxilÉ™ vÉ™ müharibÉ™ alovlarında yanan Ukrayna ilÉ™ bu yanğının tüstüsündÉ™ boÄŸulan Avropa! BÉ™s necÉ™?! Siz nÉ™ danışırsınız?! Rusiya bütün MDB mÉ™kanında sülhün vÉ™ sabitliyin É™sas qarantı imiÅŸ... BÉ™li, bÉ™li, É™gÉ™r Kreml olmasa, SÉ™rkisyan Putin “İsgÉ™ndÉ™râ€lÉ™rinin kömÉ™yi ilÉ™ AzÉ™rbaycanı çoxdan AÄŸdama döndÉ™rÉ™r, AzÉ™rbaycan artilleriyası isÉ™ Ä°rÉ™vanı yer üzündÉ™n silÉ™rdi. NÉ™ yaxşı ki, Putin var, Rusiya var! Onlara eÅŸq olsun!
Bu görüş Ä°lham ÆliyevdÉ™n daha çox SÉ™rkisyanla PutinÉ™ lazım idi. Bir neçə günlük müharibÉ™, daha dÉ™qiq desÉ™k, müharibÉ™nin adicÉ™ qoxusu ermÉ™ni cÉ™miyyÉ™tindÉ™ panika vÉ™ çaxnaÅŸma yaradaraq onları qorxuya vÉ™ qeyri-müəyyÉ™nliyÉ™ salmışdı.
Soçi görüşünün PutinÉ™ hansı sÉ™bÉ™bdÉ™n lazım olduÄŸunu artıq dedik. BÉ™s SÉ™rkisyan SoçidÉ™ nÉ™yÉ™ can atırdı? ÆliyevdÉ™n fÉ™rqli olaraq SÉ™rkisyan boÄŸaza qÉ™dÉ™r daxili siyasi problemlÉ™r içindÉ™dir, üstÉ™lik ölkÉ™sinin iqtisadi vÉ™ziyyÉ™ti dÉ™ çox ağırdır. Böyük müharibÉ™nin baÅŸlaması bu sÉ™fil ölkÉ™nin iqtisadiyyatını bir andaca tam iflic edÉ™r, üstÉ™lik ölkÉ™dÉ™ demoqrafik çöküşə sÉ™bÉ™b olardı. QarabaÄŸ klanının monopoliyası vÉ™ ErmÉ™nistandakı kriminal rejimin maraqları uÄŸrunda heç bir ermÉ™ninin döyüşmÉ™yÉ™cÉ™yi faktı elÉ™ SÉ™rkisyanın özünÉ™ dÉ™ aydındır.
Müharibənin başlaması bu mənada erməni cəmiyyətində partlayışa və permanent siyasi böhrana səbəb ola bilər. Ermənistan prezidenti də, ətrafı da bu təhlükəni görür, onun miqyasını anlayırlar. Müharibənin başlayacağı təqdirdə Ermənistan 90-cı illərin əvvəllərindəki Azərbaycanın vəziyyətinə düşə bilər. Və erməni ordusunun ilk hərbi uğursuzluğu Qarabağ klanının quldur hakimiyyətinə son qoya bilər. Azərbaycana baxmayın, Sərkisyanın ciddi müxalifəti var. Deməli, ona qarşı qiyam ehtimalı daha güclüdür. Ermənistan bu baxımdan II Qarabağ müharibəsinə sadəcə dözə bilməz, buna qadir deyil.
AzÉ™rbaycana gÉ™lincÉ™ isÉ™ bu görüşdÉ™ É™n az maraqlı olan tÉ™rÉ™f mÉ™hz Ä°.Æliyev idi. AzÉ™rbaycan É™vÉ™z çıxmaq üçün münasib mÉ™qam axtarır. Bu mÉ™qam isÉ™ deyÉ™sÉ™n, yetiÅŸib. Rusiyanın başı Ukrayna çaxnaÅŸmalarına vÉ™ Brejnev-Reyqan dövründÉ™n bÉ™ri QÉ™rblÉ™ ilk böyük qarşıdurmaya qarışıb. Moskva necÉ™ deyÉ™rlÉ™r, qulağının dibindÉ™ daha bir hÉ™rbi münaqiÅŸÉ™ ocağının yaranmasında É™sla maraqlı deyil. Rusiyanın yeni müharibÉ™yÉ™ müdaxilÉ™ etmÉ™yÉ™ nÉ™ gücü, nÉ™ ehtiyatı, nÉ™ dÉ™ beynÉ™lxalq nüfuzu yetmÉ™z. Bu ölkÉ™dÉ™ bütün dövlÉ™ti vÉ™ insani ehtiyatlar tükÉ™nib.
SÉ™rkisyan AzÉ™rbaycana zÉ™rbÉ™ endirmÉ™k üçün Rusiya “İsgÉ™ndÉ™râ€lÉ™rindÉ™n bÉ™lkÉ™ dÉ™ istifadÉ™ etmÉ™k istÉ™yÉ™rdi. Amma bunu bacarsa... Çünki SÉ™rkisyanın özünün dÉ™ etiraf etdiyi kimi, AzÉ™rbaycanın Naxçıvanda yerləşdirilÉ™n raketlÉ™ri Ä°rÉ™vanı bir andaca ÅŸumlayıb yer üzündÉ™n silmÉ™yÉ™ qadirdir. Naxçıvana endirilÉ™cÉ™k istÉ™nilÉ™n zÉ™rbÉ™ isÉ™ TürkiyÉ™nin, qardaÅŸ ölkÉ™ ilÉ™ bÉ™rabÉ™r isÉ™ NATO-nun bu müharibÉ™yÉ™ cÉ™lb edilmÉ™sinÉ™ gÉ™tirib çıxaracaq...
Ä°lham Æliyev müharibÉ™yÉ™ hazırdır. AzÉ™rbaycan müstÉ™qil dövlÉ™t kimi yaÅŸadığı bu 23 il É™rzindÉ™ müharibÉ™yÉ™ vÉ™ qÉ™lÉ™bÉ™yÉ™ heç vaxt indi olduÄŸu qÉ™dÉ™r yaxın olmayıb. Æliyevin ölkÉ™nin daxilindÉ™ dÉ™ heç bir problemi yoxdur - “beÅŸinci kolon†mÉ™hv olub, müxalifÉ™t dağınıq vÉ™ zÉ™ifdir, xalqın isÉ™ É™sas arzusu yalnız Qarabağın azadlığıdır.
Ermənistan da heç vaxt indiki qədər zəif olmayıb. Dünya erməniləri Qafqazın reallıqlarından heç vaxt indiki qədər uzaq düşməyib. Heç Qərb də Cənubi Qafqazda öz siyasi dominantlığını bərpa etməyə can atmır.
Ä°.Æliyev bunları çox gözÉ™l anlayır. Bunu elÉ™ bu reallıqların qarşısında panikaya düşən SÉ™rkisyan da anlayır.
Ä°.Æliyev söz savaşı aparmır. Onun É™vÉ™zinÉ™ AzÉ™rbaycan silahı danışır. SÉ™rkisyan isÉ™ hÉ™lÉ™lik sözlÉ™ cavab verir. AÄŸdam, xarabalıqlar, müharibÉ™ haqda danışmaqla...
Müharibə heç də Murov dağının o üzündə deyil. Sərkisyanın çığırtıları və Putinin zarafatları Azərbaycana yeni Qarabağ müharibəsindən başqa heç bir yol qoymur.
Siyasətçilər Soçidə razılığa gələ bilmədilər. Siyasətçilər susanda silahlar danışmağa başlayır. Bizə isə yalnız bu sualı vermək qalır: nə vaxt?
Virtualaz.org