Şuşa şəhərində “Azərbaycan Respublikası ilə Türkiyə Respublikası arasında müttəfiqlik münasibətləri haqqında Şuşa Bəyannaməsi” imzalanmasının  bir ili tamam oldu. Şuşa Bəyannaməsi İkinci Qarabağ Müharibəsində Azərbaycanın  Ermənistan üzərində əldə etdiyi qələbəsindən sonra regionda yaranan yeni geosiyasi reallıqların məntiqi nəticəsi kimi çox mühüm bir tarixi sənədddir. İki qardaş ölkə Şuşa Bəyannaməsi ilə strateji əlaqələrinin  yeni dövrdəki yol xəritəsini müəyyənləşdirmiş oldular. 

       

Şuşa Bəyannaməsinin ən mühüm özəlliyi onun təhlükəsizlik aspektidir. Bəyannamədə müdafiə sahəsində əməkdaşlıq və qarşılıqlı hərbi yardım məsələləri öz əksini tapıb. Bu, çox ciddi bir tarixi nailiyyətdir. Bu, bir daha göstərir ki, Türkiyə və Azərbaycan bütün məsələlərdə bir yerdədir.

       

Şuşa bəyannaməsi   Azərbaycanın milli təhlükəsizlik, müstəqilliyimizə real məzmun verilmsinin dərinləşdirilməsi baxımından əhəmiyyəti ilə yanaşı, Cənubi Qafqaz bölgəsi  daxil  regional təhlükəsizlik baxımından da mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Bu baxımda Şuşa Bəyannaməsindən öz əksini tapan məsələrin reallaşdırılması  təkcə Qarabağın deyil,ümumilikdə regionun abı-havasını və mənzərəsinə yaxşıya doğru əhəmiyyətli dərəcədə dəyişməyə yönəlib ki, bu da yaşadışımız regionun bütün xalqlarının əmin-amanlığı və rifahı üçün çox vacibdir.

       

Şuşa Bəyannaməsinin çox taleyüklü, həm regional,həm də qlobal proseslərə təsir etmə gücündə olan hərbi əməkdaşlıq aspekti təbii olaraq daha çox şərh edilsə də, bu sənəd strateji əhəmiyyət kəsb edən bütün əməkdaşlıq istiqamətlərini-siyasi münasibətlər, ticari-iqtisadi əlaqələr, beynəlxalq müstəvidə birgə əməkdaşlıq, mədəniyyət, təhsil, idman, gənclər siyasəti və sair məqamları əhatə edir. Bununla yanaşı Bəyannamədə enerji təhlükəsizliyi, Cənub Qaz Dəhlizinin Türkiyə, Azərbaycan və Avropa üçün önəmi göstərilib.Zaman keçdikcə Azərbaycanın Qarabağ zəfərinin Azərbaycana, Qafqaza və dünyaya gətirəcəyi faydalar daha yaxşı anlaşılacaq. Bu baxımdan Şuşa Bəyannəməsi həm də üç Cənubi Qafqaz, eləcə də region ölkələrinin iqtisadi inkişafına da müsbət təsir edə biləcək  tarixi bir sənəddir. Eyni zamanda  xüsusi qeyd olunmalıdır ki, gələcəklə bağlı addımları atarkən, artıq təkcə iki ölkəni deyil, bölgəni əhatə edən bir qətiyyətin bu sənəddə ifadə olunduğunu görürük. 

       

İkinci Qarabağ müharibsində Azərbaycanın haqq-ədaləti bərpa etməsi ilə həm də uzun zaman kəsiyindən sonra Türkiyə çox möhtəşəm bir şəkildə Cənubi Qafqazın siyasət və hərb səhnələrində öz layiqlı yerini tutmağa başlayıb. Belə bir gerçəklik şəraitində Azərbaycan Qarabağı yeni həyata qaytarmaqla yanaşı, həm də regiona qarşılıqlı faydalı əməkdaşlığa əsaslanan yeni davranış tərzi, yeni həyat,yeni perspektivlər təklif edir. Bu kontekstdə Şuşa Bəyannaməsinin əsas qayəsi də elə ondan ibarətdir ki, Azərbaycan və Türkiyə dostluq,qardaşlıq və işbirliyini daha yüksk zirvələrə daşımaqla həm özləri, həm də region ölkələri üçün yeni əməkdaşlıq modeli, yeni mühit yaradır və yaxşı gələcəyi olan perspektivlər təklif edirlər.

         

Azərbaycan Respublikası ilə Türkiyə Respublikası arasında müttəfiqlik münasibətləri haqqında Şuşa Bəyannaməsi iki qardaş ölkə arasındaki strateji əməkdaşlığı  ən yüksək səviyyəyə qaldırırmaqla  yanaşı, həm də  keyfiyyətcə daha yüksək işbirliyinin güclü təminatıdır. Vətən müharibəsində olduğu kimi, işğaldan azad olunmuş ərazilərdə aparılan bırpa və yenidənqurma işlərində də Azərbaycan ilə Türkiyə arasında sıx əməkdaşlıq getdikcə genişlənməkdədir.Belə bir genişmiqyası əməkdaşlıq,eləcə də   dünyada gedən proseslər, Rusiya –Ukrayna müharibəsi,loqistika sahəsində yaranan yeni problemlər Şuşa Bəyannaməsində xüsusi qeyd edilən və böyük geosiyasi və iqtisadi əhəmiyyətə malik  Zəngəzur dəhlizi layihəsinin həyata keçirilməsinin aktuallığını gündən günə daha da artırır. Regionumuzda nəqliyyat-kommunikasiya əlaqələrinin bərpası,həm də beynəlxalq nəqliyyat dəhlizlərinin inkişafının təşviqi kimi Şərqdən Qərbə hər kəsin istifadə edə biləcəyi yeni bir ortaq iqtisadi dəhlizdən faydalanma işini də sürətləndirəcəkdir. 

       

Şuşa Bəyannaməsinin altında Azırbaycan və Türkiyə prezidentlərinin imzası olsa da,onun beynəlxalq konteksdə  genişmiqyaslı  xarakterə malik olması həm də ona dəlalət edir ki, Türk dünyasının davamlı inkişafına yönəlmiş qarşılıqlı fəaliyyətlərin regional və beynəlxalq müstəvilərdə irəli aparılmasında səyləri birləşdirərəcək, orada öz əksini tapan məqamların çoxu gələcəkdə iki ölkənin sərhədlərini aşaraq bütün türk coğrafiyasını əhatə etməsinin də şahidi olacağıq.