“Nə himnə, nə də bayrağa toxunmaq olmaz”
“Gələcəkdə dövlət büdcəsinə əlavə vəsaitlərin cəlb olunmasını istəyiriksə...”
Son günlər 2019-cu ilin dövlət büdcəsi ilə bağlı Milli Məclisdə aparılan müzakirələr, habelə iqtisadi inkişafın stimullaşdırılması, aztəminatlı ailələrin sosial rifahının yaxşılaşdırılması, bank sisteminin təkmilləşdirilməsi, büdcə vəsaitlərinin artırılması yolları ilə bağlı bir-birindən maraqlı təkliflər səslənməkdədir. Moderator.az olaraq günümüzün iqtisadi reallıqlarına, habelə gələcək perspektivinə millət vəkili Vahid Əhmədovla söhbətimizdə aydınlıq gətirməyə çalışdıq.
-Vahid bəy, 2019-cu ilin büdcə müzakirələri davam edir. Bilmək istərdik ki, ötən illə müqayisədə hansı sahaələrə bu il daha çox vəsaitin ayrılmasını zəruri hesab edirsiniz?
-Təbii ki, bir neçə vacib sahə var ki, bu sahələrə əlavə vəsaitlərin ayrılmasına ehtiyac var. Hər zaman olduğu kimi bu il də cənab prezident sosial müdafiə sahəsinə xüsusi diqqət yetirir. Əmək haqlarının artırılması məsələsi mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Bundan başqa, ölkəmiz müharibə şəraitində yaşayır. Müdafiə Nazirliyinə dövlət büdcəsindən əlavə vəsaitlər ayrılıb. Bu, ölkəmizin müdafiə qabiliyyəinin artırılması üçün mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Elmə ayrılan vəsaitlərdə də müəyyən artımlar var. Bu da müsbət haldır. Səhiyyə sahəsinə də əlavə vəsaitlərin ayrılması bizim üçün önəmlidir. Əhalinin tibbi sığortası məsələsi pilot layuhə kimi bəzi rayonlarda tətbiq edilib. Yəqin ki, 2020-ci ildə əhalinin tibbi sığorta məsələsi öz həllini tapacaq.
2019-cu ilin dövlət büdcəsi 2018-ci ilin büdcəsi ilə müqayisədə müəyyən artımla müşahidə olunur. Bizim bir sıra təkliflərimiz də oldu və xahiş etdik ki, Maliyyə Nazirliyi bunları nəzər alsın.
-Bunlar hansı təkliflər idi?
-Bildiyiniz kimi, dövlət zəmanəti ilə müəyyən kreditlər verilir. Bu kreditlər müəyyən icra orqanlarına, səhmdar cəmiyyətlərinə bəzi layihələrin həyata keçrilməsi üçün ayrılır. Həmin kreditləri banklardan almaq üçün dövlət zəmanət verir. Dövlət zəmanət verir ki, get pulu al, işini gör. Işi görüb qurtarandan sonra isə təbii ki, həmin krediti qaytarmaq lazımdır. Amma bir çox hallarda bu kreditlər qaytarılmır. Axırda məcburən bu vəsaitlərin müəyyən hissəsinin dövlət büdcəsi hesabına qaytarılması reallaşır. Bu, doğru deyil. Əgər hər hansı bir təşkilat, səhmdar cəmiyət kredit götürübsə, bu krediti qaytarmaq haqqında da düşünməlidir. Dövlət büdcəsinə göz dikməməlidir.
Dölət Nefr Fondundan transfer məsələsinə də toxunduq. Bu il Dövlət Neft Fondundan transfer 11,3 milyard manatdır. Biz başa düşürük ki, Azərbaycan neft və qaz ixrac edən ölkədir və gəlirlərimizin 60-65%- neftdən, onun qiymətindən asılıdır. Buna görə də çalışırıq ki, Dövlət Neft Fondundan transferin miqdarını müəyyən qədər azaldaq. Hökumət, habelə Maliyyə Nazirliyi bu istiqamətdə müəyyən iş aparır.
Büdcə layihəsində daha çox sosial sahələrə diqqət yetirilir. Ən əsas məsələlərdən biri əsaslı vəsait qoyuluşunun 2018-ci illə müqayisədə 2 milyarda qədər artırılmasıdır. Bu da müsbət amildir. Azərbaycanda böyük tikinti-quruculuq işləri həyata keçirilir. Bu cür layihələrin mövcudluğu gələcəkdə dövlət büdcəsinə əlavə vəsaitlərin cəlb edilməsi baxımından da önəmlidir.
-Təhsil kreditlərinin ayrılmasının zəruriliyi ilə bağlı da müəyyən fikirlər səslənir. Sizcə təhsil kreditinin ayrılması daha çox gəncin ali təhsil almasına şərait yarada bilərmi?
-Yəqin ki, büdcə müzakirələri zamanı bu məsələyə toxunacayıq. Təhsil kreditləri haqqında mənim və mənim həmkarım Əli Məsimlinin qanun layihəsi var. Biz qanun layihəsini çoxdan işləyib Milli Məclis rəhbərliyinə təqdim etmişik. Hətta komitədə müzakirə etmişik. Müəyyən nazirliklərdən müsbət rəy almışıq. Amma ötən gün baxdım ki, maliyyə naziri cənab Samir Şərifov təhsil kreditlərinin verilməsinin əleyhinə çıxış etdi. O, bu kreditlərin qaytarılması ehtimalının az olduğunu vurğuladı.
Birincisi, biz beynəlxalq təcrübəyə uyğun olaraq təhsil krediti haqqında qanunun qəbul edilməsini xahiş etmişik. Bu gün də xahiş edirik ki, bu qanun qəbul edilsin. Yüzlərlə, minlərlə insan var ki, təhsil müəssisələrinə daxil oslalar da, sonradan maddi problem səbəbi ilə təhsillərini davam etdirə bilmirlər. Cənab prezident insan kapitalına mühüm diqqət yetirir. Bu baxıman hesab edirəm ki, bu qanun qəbul edilməlidir. Qanunda göstərmişik ki, müəyyən güzəştlərlə həmin şəxs əmək fəaliyətinə başladığı ilk aylardan bu kreditlərin qaytarılmasına başlayacaq. Hesab edirəm ki, insanlarımızın təhsil almasına, ölkəmiz üçün daha xeyirli vətəndaşlar olmasına çalışmalıyıq.
-Vahid bəy, günümüzün ən çox müzakirə olunan məsələlərindən biri də dövlət himnimizdə müəyyən dəyişikliklərin edilməsi təklifidir. Sizcə himnimizin hansısa redaktəyə ehtiyacı varmı?
-Mən bu cür məsələləri başa düşmürəm və düşmək də istəmirəm. Azərbaycan himni daha bəstəkar Üzeyir Hacıbəyov tərəfindən bəstələnib. Himnin sözləri isə Əhməd Cavada məxsusdur. Onların hər ikisi tarixi şəxsiyyətlərdir və onların hazırladıqları himnə dəymək olmaz. Azərbaycanın himni, bayrağı dövlətimizin atributlarıdır. Biz bu himni bütün tədbirlərdə, eləcə də Milli Məclisin açılış və bağlanışında sevə-sevə oxuyuruq. Milli atributlarımızı qoruyub saxlamaq bizim borcumuzdur.
Ardı var
Seymur ƏLİYEV
