Rusiyanın Ukraynaya artıq 100 gündən də çox davam edən təcavüzünün  fonunda son günlər Azərbaycan Respublikasının  Laçın rayonunun “dəhliz”ə çevrilmiş ərazisində və Yuxarı Qarabağın ermənilərin məskunlaşdığı hissəsində müvəqqəti(!) olaraq yerləşdirilmiş Rusiyanın rəsmən “sülhməramlı” sayılan hərbi kontingenti Şuşa-Laçın və Tərtər rayon mərkəzi və Suqovuşan kəndinə yaxın ərazilərdə patrul xidmətlərini də fəallaşdırıb. Bu arada Rusiya siyasi və hərbi dairələrinin dəstəyini hiss edən separatçı və revanşist xislətli bəzi ermənilər Şuşa rayonu ərazisində Laçın dəhlizinə alternativ yolun çəkilişini aparan Azərbaycan inşaatçılarına qarşı təxribatlar törətməyə, yük avtomobillərinin yolunu kəsməyə cəhdlər göstərməyə başlayıb... 

 

Görəsən, I Qarabağ savaşının ilk illərində hələ keçmiş sovet-rus qoşunlarının Qarabağ, o cümlədən Laçın rayonu ərazisində yerləşdiyi dövrlərdə Azərbaycan rəhbərliyində çalışmış, həm keçmiş SSRİ-nin siyasi rəhbərliyi, həm də ölkəmizin ərazisindəki sovet qoşunlarının komandan, komandir və zabitləri ilə ünsiyyətdə olmuş təcrübəli dövlət xadimləri bu mövzuda nə düşünür, separatçı xislətli ermənilər və Rusiya hərbçiləriylə necə rəftar etməyi tövsiyə edirlər?..

 

Mövzu ilə bağlı Moderator.az-a açıqlama verən 1985-ci ilin yanvarından 1992-ci ilin aprel ayınadək Azərbaycanın ədliyyə naziri (müstəqil Azərbaycanın ilk ədliyyə naziri) olmuş, 1992-ci ilin aprelindən həmin ilin iyul ayınadək Azərbaycan Respublikası Baş nazirinin müavini — Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Qarabağ üzrə fövqəladə səlahiyyətli nümayəndəsi kimi çalışmış, Qarabağda gedən müharibə zamanı ön cəbhələrdə olmuş Əlisaab Orucov bunları bildirib:

 

“Konkret Qarabağ haqda danışmamışdan öncə hazırda bütün dünya kimi, Azərbaycan xalqını da narahat edən Rusiya-Ukrayna müharibəsi haqda fikirlərimi oxucularınızla bölüşmək istərdim. Hesab edirəm ki,  Rusiyanın Ukraynaya təcavüzü belə davam edərsə, bu, Rusiyanın bir dövlət kimi möhkəmlənməsinə deyil, əksinə, süqutuna, məhvinə parçalanmasına gətirib çıxaracaqdır. Amma onu deyim ki, bu halda Ukraynanı da parçalanmaq təhlükəsi gözləyir.

 

Hadisə və proseslərin təhlili göstərir ki, Qərb dövlətləri SSRİ dağıldıqdan sonra əvvəllər Moskvaya tabe olmuş ərazi cəhətdən böyük respublikaların da parçalanmasını istəyir. Ən əsas hədəf isə, təbii ki, Rusiyadır. Ona görə də ABŞ və Böyük Britaniya başda olmaqla dünyanın aparıcı dövlətləri Ukrayna ilə bağlı situasiyadan yararlanaraq Moskvadakı Putin rejiminə qarşı sanksiyalar tətbiq etməkdədirlər.  Qərbin Rusiyanı parçalamaq niyyətində olması haqda mən hələ 2000-ci illərin əvvəlində yazdığım və nəhayət, 2011-ci  ildə çap edilmiş “Mübarizəmiz Qarabağdadır” adlı kitabımda da bəhs etmişdim. Orada belə bir fikir söyləmişdim: “Mixail Qorbaçov müttəfiq respublikalarda yaşayan azsaylı millətləri çoxsaylı millətlərə qarşı qoymaqla  qeyri-sabit vəziyyət yaradıb SSRİ-nin dağılmasına nail oldu. O, SSRİ-nin dağılmasına nail olduğu kimi, dünyada həmin siyasətin davamçıları hazırda Rusiyanın da eyni yolla parçalanmasına çalışırlar”... 

 

Bu fikirləri söyləməklə heç də SSRİ və ya Rusiyanın parçalanmasına təəssüfümüzü ifadə etmək istəmirik. Məqsəd oxucuya dünyada və regiondakı mövcud ictimai-siyasi  gerçəkliyi çatdırmaqdır.  Bunu sözügedən kitabın növbəti səhifəsində yazdığım digər şərh də təsdiqləyir: “M.Qorbaçovun Azərbaycan Respublikasının Dağlıq Qarabağ ərazisində yaratdığı müharibə(necə ki, oxşar müharibəni bu gün V.Putin Rusiya ilə Ukrayna arasında yaradıb) ilk növbədə SSRİ-nin dağıdılmasına yönəldilmişdi. Üstəlik, o, müstəqilliyini yenicə elan etmiş  Azərbaycan Respublikasını zəiflətmək, daim Rusiyadan asılı vəziyyətdə saxlamaq məqsədini güdmüşdür”.

 

Xülasə, hazırda Ukraynada gedən işğalçı müharibə Rusiyanın məhv edilməsinə zəmin yaratmaqdadır.  Və bununla bağlı hər bir insanı belə bir sual da düşündürür: “Görəsən, Rusiya lideri V.Putin Ukraynaya davam edən və insan itkiləri və misilsiz zorakılıqlarla müşayiət olunan genişmiqyaslı təcavüzün necə nəticələnəcəyini görmürmü?”. Bu suala belə cavab verərdim: Görür, özü də çox yaxşı görür. Putin zamanına görə olduqca ağıllı və güclü siyasətçi, dövlət xadimi kimi bu müharubənin nə ilə nəticələnəcəyini hamıdan yaxşı görür və bilir. Qərb isə Putini dayandımaq üçün ciddi və qəti tədbir görmür və görməyəcəkdir. Məsələnin də maraqlı cəhəti elə bundan ibarətdir. Hər kəs öz vəzifəsini yerinə yetirir...  Bu proses isə  Rusiyanın tədricən tam parçalanmasına gətirib çıxaracaqdır.  Nəticədə ərazicə bir çox iri və xırda müstəqil dövlətlər yaranacaq. Moskva ətrafında bir neçə vilayətin birləşməsi hesabına paytaxt Moskva qalmaqla yeni – kiçik Rusiya dövləti yaradıla bilər. Bu gün Rusiyanın tərkibində olan  respublika, diyar, vilayət və dairələrin hesabına isə müstəqil dövlətlərin yaranma ehtimalı reallaşmaq üzrədir. Yeni yaranmış dövlətlər Rusiyaya qarşı tətbiq olunmuş sanksiyalardan kənarda qalacaqlar və buna görə heç bir məsuliyyət daşımayacaq və müstəqil dövlət olaraq inkişaflarını davam etdirəcəklər.  Çünki hazırkı sanksiyaların onlara heç bir aidiyyatı yoxdur və olmayacaq”. 

 

Sabiq nazir konkret Azərbaycan və Qarabağdakı proseslərin gələcəyi ilə bağlı da fikirlərini səsləndirib:

 

“Nəhayət, konkret Azərbaycana, Qarabağa gəldikdə bəhs edilən proseslərin sonunda biz də əsrlər boyu üzərimizdə ağalıq edən Rusiya imperiyasının pəncəsindən qurtula biləcəyik.  O ki qaldı ermənilərə, onlar  rus ağalarını itirəndən sonra  başsız qalıb vurnuxaraq  özlərinə yeni ağalar axtarışını davam etdirəcəklər. Deyəsən,  artıq  44 günlük müharibədən sonra yenə də hakimiyyətə can atan serjiklər, köçəryanlar və onların əlaltılarından fərqli olaraq ağlı başında olan bir sıra erməni siyasətşi və ziyalıları onları yüz illərlə alət kimi işlədib bu günə salanların məhz rus ağalarının olduğunu tam dərk ediblər... 

 

Rusiya isə bu gün də “sülhməramlı” qüvvə adı altında öz silahlı ordusunu Laçın dəhlizi və keçmiş Dağlıq Qarabağın bir hissəsinə yerləşdirməklə əslində torpaqlarımızı işğal etməkdə davam edir və separatçı, revanşist xislətli ermənilərə hər cür vasitələrlə yardım göstərib yenə də ərazi bütövlüyümüzün tam bərpasına heç cür imkan vermir”.  

 

“Bəs belə bir durumda Azərbaycan dövləti və xalqı Qarabağdakı Rusiya hərbi kontingenti ilə necə rəftar etməlidir?” sualını isə Qarabağ üzrə sabiq fövqəladə səlahiyyətli nümayəndə belə cavablandırıb:

 

“Hesab edirəm ki, Rusiyanın suveren ərazilərimizdəki hərbi kontingenti, eləcə də onlara sığınmış separatçı erməni rejimi Azərbaycan dövləti və xalqının sülhə, əmin-amanlığa yönəlmiş  niyyəti ilə yanaşı, bütün torpaqlarımız, yəni Xocalı, Xankəndi, Əsgəran, Ağdərə, Xocavənd ərazilərində də yurisdiksiyamızı bərpa etməyə hesablanmış sərt və qətiyyətli üzünü də görməlidir. Çünki 1988-1991-ci illərdə də biz Moskvanın əli ilə yaradılmış Volskinin başçılıq etdiyi Xüsusi İdarəetmə Komitəsinin və Polyaniçkonun rəhbəri olduğu Təşkilat Komitəsinin də müxtəlif oyunlarla Azərbaycanın başını qataraq Qarabağın işğalına necə şərait yaratdıqlarının şahidi olmuşuq... 

 

Kitabımda da qeyd etdiyim kiçik, amma Kremlin şovinist xislətli canişinlərinin əsl sifətini göstərən bir epizodu xatırlatmaq yerinə düşər. Günlərin birində Ağdamda keçirilən mitinqdə Viktor Polyaniçko ona etiraz edən xalq kütləsini ələ almaq üçün: “Ya vaş, ya vaş”- deyə səsini qaldırdı. Moskva canişini tələffüzdə ikibaşlı məna kəsb edən “Ya vaş” (“Mən sizinəm”) deməklə azərbaycanlıları razı salmaq və digər tərəfdən, “Ya vaş!” (Sakit olun!) mənasında işlətməklə bundan xəbər tuta biləcək erməniləri narazı salmamaq məqsədi güdürdü...

 

Həmin dövrdə biz hələ də Kremlə tabe olduğumuzdan sovet dövləti rəhbərliyini və onun ölkəmizdəki canişinlərini sözümüzü tam qətiyyəti ilə demək, öz bildiyimizi etmək imkanına malik deyildik. Ancaq  bu gün artıq 31-ci ildir ki, müstəqil dövlətik və  Allaha şükürlər olsun, Azərbaycanın dünya hərb meydanında öz sözünü demiş ordusu da var. Odur ki, öncə xatırlatdığım  kitabımda qeyd etdiyim kimi, işğal altında qalan digər torpaqlarımız da birdəfəlik hərb yolu ilə məkrli düşmən pəncəsindən azad olunmalı və bununla da Qarabağ məsələsi öz son və ədalətli həllini tapmalıdır”- deyə Əlisaab Orucov açıqlamasının sonunda vurğulayıb. 

 

Qeyd: 

 

 

Sultan Laçın