Azərbaycanda nəşr olunan “Diplomat” qəzetinin kürd əsilli baş redaktoru Tahir Süleyman Moderator.az saytına bir müsahibə göndərib, onu olduğu kimi təqdim edirik.
Bir neçə gün öncə biz İraq Fedarativ Resbubilkasının Kürdüstan Bölgəsinin paytaxtı Ərbil şəhərinə, parlament seçkiləri ilə əlaqədar müşahidəçi qismində gəlmişdik. Bu fürsətdən istifadə edərək, hər zamankı kimi türkmən qardaşlarımızla da görüşlər keçirməyi nəzərdə tutmuşduq. Bu gün biz Sizə dəyərli bir müsahibimizi tanıtmaq istiyirik. Vəkil Sənan Əhmədağa Ərbildə, eləcə də İraq bölgəsində türkmənlərin ağsaqqalı sayılan bir yoldaşdır. Sənan Əhmədağa 1974-cü ildən 1996-ci ilə qədər Türkmən Qardaşlıq Ocağının başqanı olmuşdu. Ondan sonra da 4 il də İraq Türkmən Cəbhəsinin başqanı işləmişdi. İndi müstəqil vəkil kimi öz köməkliyini xalqa göstərməkdədi.
- Türkmən Yazıçılar Birliyinin başqanı Əsəd bəyə təşəkkür edirəm ki, bizə şərait yaratdı, Sizin kimi dəyərli bir insanla görüşdük. Mən ilkin olaraq seçkilərlə bağlı sual vermək istərdim.
-Bu gün Kürdüstan Parlamentində neçə yer türkmən xalqına verilib? Və neçə namizəd bu yerlər uğrunda mübarizə aparır?
-Öncədən xoş gəldiniz, təşəkkür edirəm və bütün Azərbaycan xalqını sizin vastənizlə ürək dolusu salamlayıram. Suala gəlincə Kürdüstan bölgəsində yaşayan türkmənlərin sayına görə, parlament seçkilərində beş yer ayrılmış və iyirmi beş namizəd türkmən seçkilərə qatılmışdır.
-Bu beş yer uğrunda müxtəlif partıyalar yarışır, yoxsa türkmən xalqı birgə yarışır?
Bu beş sandalya sadəcə türkmənlər üçün ayrılıb. Bu namizədlər bir necə Türkmən partiyasından və təşəbbüs qrupları tərəfindın müstəqil qatılmışlar.
-Sənan bəy, bizə məlumat verə bilərsinizmi Kürdüstan bölgəsində türkmənlərin sayı nə qədərdir , ümumiyyətlə İraq bölgəsində nə qədər türkmən yaşayır?
Bilməyinizi istərəm ki,burada Birinci Dünya müharibəsindən bu yana, hər zaman türkmənlərə qarşı basqı olmuşdur, o cümlədən də İraq bölgəsində ərəblər tərəfindən daha çox basqı olmuşdu. Bu da ondan irəli gəlirdi ki, Səddam rejimi türkmən xalqını bütünlüklə yox etməyi qarşısına məqsəd qoymuşdu. Ancaq bu bölgədəki kürd qardaşlarımızın sayəsində bunu xüsusi vurğulayıram-cənab Məsud Bərzaninin Kürdüstan bölgəsində təşkil etdiyi demokratiya sayəsində, son illər türkmənlər tam da olmasa öz haqlarına sahib olmuşlar.
-Bir neçə ildir ki, Kürdüstan bölgəsinə gəlirik, Ərbilə, Kərkükə, Altukörpüyə və başqa-başqa kürdlərin, türkmənlərin, asurilərin, kıldanilərin yaşadıqları yerlərdə oluruq. İndiyə qədər siz niyə cəhd eləməmisiniz ki, Azərbaycanda türkmən nümayəndəliyi açılsın?
-Bizim Azərbaycan haqqında məlumatımız yetəri qədərdir, təbii millət eyni millətdir. Sizdə olduğu kimi, bizim də burada kürd türkmən fərqimiz yoxdu. Biz bunları dərgilərdə də yazmışıq, danışmışıq. Qız almışıq, qız vermişik, bunlar sizdə də var, burda da. Burda əvvəllər bir siyasət də işlədirdilər ki, kürdlərlə türkmənlər bir-birinə sataşaraq düşmən olsunlar. Allaha şükür, biz bunlara icazə vermədik ki, heç kim bu qardaşlığın arasına girsin. Azərbaycan da bizim kürdlərlə olan qardaşlığımızı qəbul edərək bizimlə qardaşlıq yolları açmaq istəyirsə buyurub gələ bilərlər, biz bundan türkmən milləti olaraq çox şad olarıq.Çünki, əllidən artiq olkənin səfirliyi, konsulluğu burda çalışır, Azərbaycanın niyə olmasın, Bir də Azərbaycan xalqı müstəqil bir dövlət olsa da bizim fikrimizcə hələ tam olaraq öz ayaqları üzərində durmamış. Başqa başqa ölkələrin basqısı altındadı, istədiyi qərarı istədiyi kimi müstəqil verə bilmir. Versəydi Azərbaycanın da səfirliyi Bağdadda olardi, konsulluğu Ərbildə açılardı, bizim Azərbaycana gəlişimiz asan olardı. Niyə Gürcüstandan həftədə dörd kərə təyyarə Ərbilə gəlsin, Azərbaycanla əlaqələrimiz olmasın, Nədən?
-Azərbaycan müstəqillik qazanandan sonra, Ulu Öndərimiz Heydər Əliyevin hakimyətə gəlişi Azərbaycanda imzalanmış projelər “Bakı-Tibilisi-Ceyhan” və s. böyük projelərin imzalanması və həyata keçirilməsi göstərdi ki , Azərərbaycan müstəqil və hər zaman öz ayaqları üzərində dayanacaq gücə malik olan, qüdrətli bir müstəqilli dövlətdir.
Mən istərdim, siz burda olan türkmənlərin lideri kimi 4-5 türkmən ziyalıları ilə birgə Azərbaycana gələsiniz və Azərbaycan rəhbərliyi ilə rsmi görüşlər keçirib sizi maraqlandıran vacib məsələləri gündəmə gətirəsiniz. Bu əlaqələr rəsmiləşsə, sizin övladlarınız gəlib Azərbaycan universitetlərində təhsil alalar və qayıdıb burda çalısar, çünki Kürdüstan bölgəsi də neftlə zəngin bir ölkədir.
-Təşəkkür edirəm sizə, təbi ki o fürsət bizim üçün yaranarsa nə mutlu bizə, bizim də oz bolgəmizə faydamız keçərsə bu çox gözəl olar. Biz belə bir fürsəti hər zaman gözləmişik, əgər belə bir şərait bizə yaradılarsa niyə də olmasın? Biz bundan mutluluq duyarıq və bir görəv olaraq qəbul edərik. Eynən buna bənzər mənim bir yazım var, bu kitablardada çap olunub. Bu toplantıların əsas məqsədi İraqda yaşayan türkmənlərin dünya türkləriylə arada olan bir körpüdü. İnşallah Azərbaycanada gəlməyə fürsət olursa orda görüşərik.
-Azərbaycan xalqına, Azərbaycan hökümətinə və hörmətli prezidentimiz İlham Əliyev cənablarına burdan nə demək istərdiniz?
Burdan Azərbyca xalqını və hökumətini salamlayıram bütün burda yaşayan türkmən xalqı adından. O cümlədən hörmətli və çox dəyərli dövlət başçınız İlham Əliyevə öz hörmətimi və salamımı bildirirəm. Rəhmətlik Heydər Əliyev sayın Doğramaçıyla yaxın dost idi, biz də bu üzdən rəhmətliyi çox yaxşı tanıyırdıq. Onların arasında olan söhbətləri mənimlə həmişə baş-başa oturub danışardı. Rəhmətlik Heydər Əliyevə bir dünya siyasətçisi kimi çox böyük hörmətimiz olub və bu gün də onun layiqli davamçısı İlham Əliyev cənabları var. Bir də bu fürsətdən istifadə edərək dəyərli dostum professor Qəzənfər Paşayevi salamlayıram, onunla o dönəmlərdə İraqda bərabər çalışmışıq və yaxın dostluğumuz olub. Bir daha burdan salam və sayqılarımı bütün Azərbaycan xalqına çatdıraraq salamlayıram.
