Moderator.az xəbər verir ki, bu barədə "The Wall Street Journal" nəşri yazıb.

 

"Rusiya tərəfindən belə hazırlıq müşahidə edilmir", - Kuleba deyib.

 

Buna cavab olaraq Kremlin mətbuat katibi Dmitri Peskov bəyan edib ki, Moskva "danışıqlar prosesi üçün həmişə açıq olub".

 

Rusiya ilə Ukrayna arasında dialoqa başlamaq səyləri müharibə zamanı uğursuzluğa düçar olub. Bir neçə ölkə, o cümlədən Türkiyə sülh danışıqlarında vasitəçi olmağa cəhd edib.

 

Çin rəsmən neytrallığını bəyan etsə də, Qərbin hərbi müdaxiləyə cavab olaraq tətbiq etdiyi iqtisadi sanksiyalara Rusiyanın tab gətirməsində həlledici tərəfdaşı olub.

 

İki ölkə arasında ticarət kəskin artıb, çünki Çin Rusiyadan neft və qaz alır, eyni zamanda Rusiyanın getdikcə Qərbdən alınması çətin olan istehlak malları tədarük edir.

 

Çin lideri Si Tszinpin və Rusiya prezidenti Vladimir Putin müharibədən bir qədər öncə "tükənməz" dostluq barədə bəyan edib və Qərbin təzyiqinə qarşıdurmada qarşılıqlı fayda görür.

 

Amerika və avropalı məmurlar həmçinin Çini Rusiyaya mikroçiplər və dronlar üçün ehtiyat hissələri kimi ikili təyinatlı avadanlığın verilməsində ittiham edib.

 

Bunlar Moskvaya öz ordusunu bərpa etməyə kömək edir. Çin Rusiyaya silah tədarükünü inkar edir və bəyan edir ki, ikili təyinatlı malların ticarətinə ciddi şəkildə nəzarət edir.

 

 

Pekin özünü getdikcə daha çox "qlobal sülhməramlı" kimi göstərməyə cəhd edir. Çin Ukraynada atəşkəsə çağırış edir və may ayında Braziliya ilə birgə müharibənin başa çatması barədə bəyanatla çıxış edib.

 

Rusiya Ukraynaya qarşı müharibəsini "xüsusi hərbi əməliyyat" kimi təsvir edir, Çin isə bunu "böhran" adlandırır, Van İ Kuleba ilə danışıqlarda bu termindən istifadə edib.

 

Quançjouda danışıqlar Zelenski ilə Çin arasında Sinqapura səfəri zamanı açıq mübahisədən sonra baş tutub.

 

O zaman  Zelenski Pekini İsveçrədə sülh sammitinin boykot edilməsi üzrə ölkələrə lobbiçilik etməkdə ittiham edib.

 

Pekin bəyan edib ki, istənilən sülh konfransı həm Ukrayna, həm də sammitə dəvət edilməyən Rusiya tərəfindən dəstəklənməlidir.

 

"Ukraynanın ümid edəcəyi yalnız Çinlə münasibətlərin nizama salınması ola bilər", - bunu Beynəlxalq Böhran Qrupunun Ukrayna məsələləri üzrə baş analitiki Luçian Kim deyib.

 

Çin Xarici İşlər Nazirliyinin məlumatına görə, Van İ bu sammit və ya Zelenskinin tənqidi barədə  danışmayıb.

 

"Çin hesab edir ki, bütün münaqişələr masa arxasına dönmək yolu ilə və bütün mübahisələr siyasi vasitələrlə həll olunmalıdır. Son zamanlar Rusiya və Ukrayna tərəfləri özlərinin danışıqlara hazır olması barədə müxtəlif dərəcədə siqnallar göndərib", - Van İ deyib.

 

Ukrayna üçün bu danışıqlar Donald Trampın Ağ Evə yenidən sahiblik edəcəyi halda ABŞ-ın bundan sonra Kiyevin hərbi səylərinə dəstək verməsi ilə bağlı məsələlərin artması fonunda baş verə bilər. 

 

Tramp Ukraynanın maliyyələşdirilməsini kəsəcəyi ilə bağlı suala birbaşa cavab verməyib. O, öz postunda qalacağı təqdirdə Rusiyanın Ukraynaya hərbi müdaxilə etməyəcəyi barədə öz bəyanatlarını təkrarlayıb və ötən həftə Zelenski ilə telefon danışığında ona "Biz bu müharibəyə son qoymalıyıq" dediyini söyləyib.

 

Kulevba Vanla danışıqlardan sonra ABŞ-ı tənqid etməyib, amma Çinin  Braziliyaya may ayında altı bənddən ibarət  sülh təklifini vurğulayıb. 

 

Bu plan döyüş əməliyyatlarının eskalasiyasından imtina etməyi və təxribatlara yol verməməyi nəzərdə tutur. Çin XİN bəyan edib ki, ukraynalılar bu təklifi "diqqətlə öyrənib".

 

 

Bu yaxınlarda aparılan sorğu göstərib ki, ukraynalılar arasında sülh danışıqlarına dəstək artıb, çünki müharibə üçüncü ildir ki, davam edir. Respondentlərin əksəriyyəti Putinin ifadə etdiyi şərtlər daxilində atəşkəsin əleyhinədir.

 

Bu şərtlər Ukrayna qoşunlarının Rusiya tərəfindən işğal edilən dörd vilayətdən, o cümlədən hələ də Kiyevin nəzarətində olan bir neçə iri şəhərdən tam çıxarılmasını nəzərdə tutur.

 

Putin həmçinin Qərbin sanksiyalarının ləğv edilməsi və Ukraynanın neytral statusunu, o cümlədən NATO-ya daxil olmaqdan imtina etməsini tələb edib.

 

Zelenski 10 tələbdən ibarət öz sülh planını təqdim edib, bunların arasında sülh danışıqları başlamazdan öncə Rusiya qoşunlarının çıxarılması, Ukraynanın hazırda işğal altında olan ərazilərinə nəzarətinin bərpası və Rusiyanın hərbi cinayətlərinin məhkəmə təqibi tələbləri də var. Bunları Kreml qəbul etmir.

 

Ukraynanın tələbləri ötən il Kiyevin böyük əkshücuma hazırlaşdığı zaman populyarlıq qazanıb. Əkshücum uğurlu alınmayıb, hazırda Rusiya qoşunları ölkənin şərqində Ukrayna qüvvələrindən əraziləri qoparmaqda davam edir.

 

Ukrayna Kiyevin öz sülh planının irəliyə aparılması üçün bu il keçirilməsinə təkid etdiyi ikinci sülh sammitinə Çini cəlb etməyə çalışmalıdır. 

 

Ukrayna bəyan edib ki, ikinci sammitin Qlobal Cənub tərəfindən keçirilməsi və Rusiyanın bu saçmitdə iştirakını istəyir.

 

Lakin ABŞ-da noyabr seçkilərinin nəticələrinədək tərəqqi çox az ola bilər, Luçian Kim deyib.

 

"Moskva və Kiyev anlayır ki, ABŞ-da seçkilərlə bağlı  aydınlıq olmayınca əhəmiyyətli dəyişiklik olmayacaq. Bundan sonra baş verənlər bu həlledici hadisədən asılıdır", - o, deyib.