Azərbaycanın Meksika və bir sıra Latın Amerikası ölkələri üzrə səfiri İlqar Muxtarov Moderator.az-a müsahibə verib.
-İlqar müəllim Latın Amerikası ölkələri ilə Azərbaycan arasındakı əlaqələri necə xarakterizə edərdiniz?
- Son bir neçə ildə Azərbaycanla Latın Amerikası ölkələri arasında çox yaxşı münasibətlər qurulub və bu münasibətlər dinamik formada inkişaf edir. Demək olar ki, bütün Latın Amerikası ölkələri ilə siyasi münasibətlərimiz qurulub və bu əlaqələri daha da inkişaf etdirmək niyyətindəyik. Münasibətlərimizin bariz nümunəsi kimi deyə bilərəm ki, artıq 5 Latın Amerikası ölkəsi Xocalı soyqırmını tanımaq barədə qərar verib. Bu bizim üçün böyük nailiyyətdir. Ümid edirəm ki, daha bir neçə Latın Amerikası ölkəsi Dağlıq Qarabağ və Xocalı ilə bağlı qərarlar verəcək. Bununla da bu regionda Azərbaycanın dostlarının sayı artmış olacaq.
-Sizin daimi iş yeriniz əsasən Meksikada olduğundan bu ölkə ilə mansibətlər haqqında nə deyə bilrədiniz?
-Meksika Azərbaycanla hərtərəfli əlaqələrin qurulmasını qarşısına hədəf qoyub. Meksika özünü Latın Amerikası regionunda Azərbaycanın ən yaxın dostu və təbliğatçısı və sözçüsü hesab edir. Odur ki, ikitərəfli siyasi münasibətlər çox yüksək səviyyədədir. Buna görə də, Meksika parlamenti dünyada birinci ölkədir ki, Xocalı ilə bağlı qətnamə qəbul edib.
-Meksika parlamentinin Xocalı ilə bağlı qəbul etdiyi qərarlar ermənilər tərəfindən çox qısqanclıqla qarşılandı və əks hücuma keçdilər. Hətta onlar Mexikoda ucaldılmış Heydər Əliyev və Xocalı abidəsinin sökülməsi istiqamətində fəaliyyət göstərdilər. Nəticə nə oldu?
-Meksikadan sonra daha bir neçə Latın Amerikası ölkəsinin də Xocalı və Qarabağla qərarlar qəbul etməsi ermənilərdə ciddi narahatlıq yaratdı və nəinki Meksikada fəaliyyət göstərən erməni lobbisi, ABŞ-da, Latın Amerikasındakı bütün erməni lobbisi birləşib güclərini səfərbər edərək bu qərarın qarşısını almağa çalışdılar. Onlar iki ölkə arasındakı münasibətlərə korlamağa çalışdılar. Amma onlar bu niyyətlərinə nail ola bilmədilər. Hazırda Meksikanın paytaxtı Mexiko da Xocalı parkı və bu parkda Xocalı soyqırım abidəsi ucalır. Bütün bunlar baxmayaraq münasibətlərimiz inkişaf edir və gələckdə qarşımızda ciddi işlər dayanır.
-Meksika ilə ikitərəfli münasibətləri inkişaf etdirmək üçün hansı işlər görülür?
- Meksika Azərbaycanla hərtərəfli əlaqələrinin inkişaf etdirmək üçün ilk növbədə ölkəmizdə səfirliyini açmaq niyyətindədir və ilin sonunadək Bakıda Meksikanın səfirliyi açılacaq. Hesab edirəm ki, səfirliyin fəaliyyətə başlaması ilə iki ölkə arasındakı münasibətlər yeni bir mərhələyə qədəm qoymuş olacaq və münasibətlər intensivləşəcək. Çünki artıq bir sıra Latın Amerikası ölkələri Azərbaycanda öz səfirliklərini açıblar və açmaqdadırlar. Artıq Kolumbiya, Argentina kimi ölkələr öz səfriliklərini açıblar.
-Bəs qarşılıqlı səfərlər gözlənilirmi?
-Bəli. Ilin sonunadək Meksikanın xarici işlər naziri Xose Antonio Mid Kuribreniya Azərbaycana rəsmi səfərə gələcək. Artıq Azərbaycan xarici işlər naziri elmar Məmmdəyarov son bir neçə ildə iki dəfə Meksikada səfərdə olub. Səfər zamanı da Meksikanın Azərbaycandakı səfirliyinin açılış mərasimi gözlənilir.
- Siz ikitərəfli münasibətlərdən danışdınız. Bildiyiniz kimi ikitərəfli əlaqələrin inkişafı üçün hökumətlərarası birgə komissiya müstəsna rol oynayır. Birgə komissiyanın yaradılması istiqamətində işlər aparılırmı?
- Bu istiqamətdə işlərimiz gedir və ümid edirik ki, yaxın gləcəkdə bu komissiya yaradılacaq.
-Latın Amerikası ölkə başçılarının Azərbaycana səfəri planlaşdırılırmı?
- Bəli. Artıq bir neçə Latın Amerikası ölkəsinin rəhbərinin Azərbaycana səfəri nəzərdə tutulur və bununla bağlı bizə müraciətlər daxil olub. Hazırda bu istiqamətdə işlər gedir. Hazırda Panama və Honduras prezidentlərinin Azərbaycana səfər etmək niyyətləri var və biz bu səfərlərin reallaşmasına çalışırıq.
-Siz 5 Latın Amerikası ölkəsinin Xocalı ilə bağlı qərarlar qəbul etdiyini bildirdiniz. Bunlar hansılardır və gələcəkdə hansı ölkələrin belə bir sənəd imzalanması gözlənilir?
-Meksikanın ardınca Kolumbiya, Peru, Panama və Honduras Xocalı soyqrımının tanınması və Qarabağla bağlı xüsusi sənədlər imzalayıblar. Honduras nəinki parlament səviyysində, hətta ölkə başçısı səviyyəsində bu sənəd qəbul edib və ölkə başçısı parlamentin bu sənədini təsdiq edib. Qəbul olunmuş sənəddə Ermənistandan BMT TŞ-nın Qarabağla bağlı qəbul etdiyi 4 qətnamənin və işğal etdikləri Azərbaycan torpaqlarından təcili çixması tələb olunur.
-Azərbaycan rəsmilərini və prezidentin Latın Amerikası ölkələrinə səfəri nəzərdə tutulurmu?
-Bəli. Amma indidən səfərlərin tarixi və hansı səviyyədə olması haqqında danışmaq tezdir. Bu səfərlər üzərində iş gedir və səfərlərin vaxtı və hansı səviyyədə olması dəqiqləşdikdən sonra bir söz demək olar.
