Dünyanın bir sıra ölkələrində vətəndaşlara avtomobillərin dövlət qeydiyyat nömrəsi kimi  xüsusi isim və adlardan istifadə etməsinə icazə verilir. Hansı ki, bu cür xüsusi nömrələrdən istifadəyə görə dövlət büdcəsinə əlavə rüsum ödənilir.

Maraqlıdır, bu praktikanın ölkəmizdə də tətbiqinə ehtiyac varmı? Bu praktikanın tətbiqi dövlət büdcəsinə əlavə vəsaitlərin cəlb edilməsi baxımından da faydalı ola bilərmi?

Moderator.az olaraq hüquqşünas Ərşad Hüseynovla söhbətimizdə bu məsələyə aydınlıq gətirməyə çalışdıq:

- Bizim qanunvericilikdə qeyd etdiyiniz kimi bir şey yoxdur. Amma buna bənzəyən başqa bir şey var. Dövlət rüsumu haqqında qanunun 18.65-ci maddəsində nəzərdə tutulur ki, avtomobillər üçün verilən adi dövlət qeydiyyat nişanları 22 manatdır. Hərf və rəqəmləri fərqli olan bəzi nömrələr var ki, onların rüsumu 500 manatdan tutmuş 2500 manat arasıdna dəyişir. Bu, altı variantda nəzərdə tutulan nömrələrdir.

- Bunlardan biri 001-009-a qədər olan nömrələrdir. Digəri isə 100-900-ə qədər olan nömrələrdir. Başqa bir variant 111-999-a qədər olan nömrələrlə bağlıdır. Bu qəbildən olan nömrələrə görə 500-2500 manat arasında dövlət rüsumu nəzərdə tutulub. Digər qeydiyyat nişanları isə 22 manatdır. Azərbaycanda dövlət qeydiyyat nişanları üçün hərf-rəqəm kombinasiyasını vahid standartı müəyyənləşib. Bu standart da aşağıdakı kimidir: iki rəqəm, latın əlifbasaının iki baş hərifi, daha sonra üç rəqəm. Məsələn, 99 –BA-105. Yəni bizdə qanun vətəndaşın kombinasiyanı özü seçməsinə icazə vermir. 

Gürcüstanda, ərəb dövlətlərində, ABŞ-da bu təcrübə var. Lakin şəxsən mən bu praktikanın ölkəmizdə tətbiqinin əleyhinəyəm. Bu praktikanın sırf dövlət büdcəsinə dəstək məqsədi ilə tətbiqini də doğru hesab etmirəm.

- Birincisi, bu praktikanın ölıkəmizdə tətbiqi dövlət büdcəsinə böyük bir vəsait gətirəsi deyil. Ikincisi, Azərbaycanda  500-2500 manat rüsumu olan, müəyyən fərqliliyə malik nömrələrdən istifadə edən bəzi şəxslər var ki, öz intizamsızlıqları ilə diqqət çəkir. Onların arasında elələri var ki, bəzən nömrəyə işarə edərək DYP əməkdaşlarına əda ilə yanaşır, onlarla lazımi nəzakətlə danışmırlar. Şüuraltı da olsa bəzi adamların düşüncəsində belə bir şey var ki, onların bu cür fərqli nömrələrə sahib olması guya onlara hansısa üstünlük verir. Bu, çox təhlükəli yanaşmadır. Bu səbəbdən də mən bəzi xarici ölkələrdəki məlum praktikanın ölkəmizdə tətbiqinin əleyhinəyəm. 

Mən bir dəfə təklif etdim ki, bir çox insanın almağa çalışdığı xüsusi, diqqətçəkən nömrələr ağır texnikalara, yük maşınlarına verilsin. Qoy insanların gözü bu nömrələrdən çəkilsin. 

- Gürcüstan təcrübəsi ilə bağlı maraqlı bir məqama diqqət çəkim. Bu praktika Gürcüstanda yenicə tətbiq ediləndə, gürcü polisi məlumat yaydı ki, xüsusi qiymətə malik nömrələri sifariş verənlərin təxminən 50%-ə qədəri azərbaycanlılardır. Yəni ordakı soydaşlarımız bu məsələyə daha çox maraq göstərir.

- İnkişaf etmiş Qərb ölkələrində belə bir şey yoxdur. Olsa belə, buna kimsə maraq göstərən deyil. Bu, adi hərf və rəqəm yığınıdır. Yəni bunun məxsusi bir mənası, önəmi yoxdur. Hətta bəzi Qərb dövlətlərində bu praktikaya mənfi yanaşılır. Tez yadda qalan, xüsusi nömrələr əldə edən şəxslərə pis baxırlar. Odur ki, mən bu təcrübənin ölkəmizdə formalaşmasını məqsədəuyğun hesab etmirəm”.