Birinci hissə bu linkdə--- moderator.az/news/188344.html

İkinci hissə bu linkdə--- moderator.az/news/188448.html

Bütün bunları simanı  itirmədən də həll etmək olar. Bu saat yox- indi bu Amerikaya təslim olmaq kimi görünər, deyək ki, 2018-ci il seçkilərindən sonra. Putinin yeni prezidentlik müddəti - yeni xarici siyasət. Hə.., bir vacib məqam da var: bir də istənilən Avropa seçkilərində Moskvaya  “uyğun” namizədi dəstəkləmək kimi səfehlik etməmək. Bunu birdəfəlik yaddan çıxarın. Payızda Bundestaqa seçkilər olacaq və əgər Putin Almaniya ilə münasibətlərin sıfır dərəcəsinə qədər donmasını  istəmirsə , o şəxsən izləməlidir ki, bu həftələrdə orda hansısa “Liza qıza”, Merkelin poçtunun sındırılmasına , solçulara və AfD-yə (Alternative für Deutschland- Almaniya üçün Alternativ - Almaniyada konservativ siyasi partiya,2013-cü ildə yaranıb-tərc.) kreditlərə heç işarə belə olmasın. 

Kiselyovla Simonyanı da bir az buxovlamaq lazımdır: qoy, bir müddət Avropanı unutsunlar və diqqəti Amerikaya yönəltsinlər. Amerika sanksiyaları onsuz da qalacaq. Avropa şirkətləri Rusiya ilə işləməyə qorxacaqlar. 

O ki, qaldı ABŞ-ın özü ilə münasibətlərə, burda Rusiyanın sövdələşmə etməyə imkanları var. Bu, Şimali Koreya ilə əlaqələrə aiddir. Kim Çın In Rusiyaya heç lazım deyil. O, ucuz işçi qüvvəsi göndərməkdən başqa  heç bir xeyir vermir, ona nəzarət etmək mümkün deyil, last but not least,( bu sondur, amma çox da pis son deyil) Putin onu qorumağa öhdəlik götürməyib. Rusiya onu müdafiə etməkdən əl çəkir, əvəzində Putin üçün vacib olan şelfdə qazma aparan avadanlıq alınır.

Kəsəsi Rusiyanı durğunluq gözləyir, təxminən Brejnev dövründəki kimi.

Əvvəlki ssenarini həyata keçirə bilməyəcəklər. Putin və komandası strateji hərəkət etməyə qadir deyil. Onların hərəkəti məhəllə xuliqanının hərəkətləri kimi reaktivdir: Onlar görəndə ki, Qərb arxasını çevirib, tez təpikləməyə çalışırlar; görəndə ki, qonşunun nəyisə “pis yerləşir” , onlar tez onu yağmalamağa çalışırlar. Vəziyyət həm də onunla gərginləşir ki, Rusiya hakimiyyəti əlində qoz olan meymun kimi yumruğunu aça bilmir ki, tələdən qurtulsun. Əgər o nəyisə tutubsa , ondan əli ilə bir yerdə xilas olmağa hazırdır. Kreml analitikləri  yeni beynəlxalq situasiyaya necə yaxşı reaksiya verməyi nə qədər istəsələr müzakirə edə bilərlər, amma bu havanı boş-boşuna silkələməkdir: onların rəisləri ölkənin maraqlarını əsas götürməyəcəklər, hətta öz maraqlarını da, onlar onurğa-beyin refleksinə əsaslanacaqlar.

Ona görə də, Şərqi Ukrayna ilə bağlı məzmunlu kompromis gözləməyə dəyməz. Rusiya özünün indiki  siyasi inkarnasiyasında( təcəssümündə) Donbası ayağı qabaqda tərk edə bilər( xristianlarda ölü kilsədən çıxarılanda,tabutda ayağı qabaqda olur-tərcümə) . Əgər hakimiyyətdə siyasi elita dəyişməyəcəksə, Donbası Pridnestrovyenin, Cənubi Osetiyanın taleyi gözləyir.Malayziya Boinqinin qəzasının günahı da etiraf olunmayacaq. Nə qədər çox yalan desən, dərk etmək daha da çətinləşəcək, Rusiya rəhbərliyi isə öz səhvlərindən nəticə çıxarmağı ,ümumiyyətlə bacarmırlar.

 Deməli, Avropa sanksiyaları davam edəcək. İndi Amerika sanksiyaları götürülmədiyi üçün Avropa Birliyi öz sanksiyalarını o vaxt qaldıracaq ki, buna ciddi bir əsas olsun, amma Kreml belə bir əsası verməyəcək.  Sanksiyaların artmasına Kreml yəqin ki, xeyli bəhanə verəcək. Çox güman ki, biz seçkiqabağı Merkeli idarəetmə cəhdlərinin şahidi olacağıq. Məqsəd Qərb siyasi sistemini laxlatmaq, diskreditasiya etməkdir.  Belə stres-testlərdən sonra adətən Qərb demokratiyasının daha da toparlanması, daha da güclənməsi Kremldəkilərin başına girmir və heç zaman da girməyəcək, ona görə ki, onlar demokratiyaya inanmırlar və bütün bədbəxtliklərini “ çantalı və qara qalstuklu yaxşı geyinmiş adamların” sui-qəsdlərində görürlər.

Biz hələ “İsgəndər”lərin Kalininqrad vilayətinə, Krıma növbəti köçürmələrini, Pribaltikanın sərhəddində kütləvi hərbi təlimləri və Rusiyanın sponsorluğu ilə Balkanlarda çevriliş cəhdlərini ”“ qısası NATO-nun genişlənməsinə imkan verən hər şeyi, onun Rusiya yaxınlığındakı bazalarının tikilməsini, tezliklə olmasa da,  mütləq Avropada Amerikanın  qanadlı raketlərinin yerləşdirilməsini  görəcəyik. 

Çox güman ki, Suriyadan başqa haradasa suları bulandırmağa cəhdlər olacaq. Məsələn, imkan yaranan kimi Şimali Afrkada(ərəb ölkələrində) və ya ABŞ-ın böyrndə, Latın və Mərkəzi Amerikada.

Ola bilsin  “siyasi büro” anlayıb ki, ABŞ-da hakimiyyət təkcə prezidentə məxsus deyil, o zaman senatorlarla, konqresmenlərlə, nazirlərlə “işləməyə” cəhd edəcəklərini gözləmək olar. Bu cəhdlər də o biriləri kimi Rusiya istehsalı baltafason olacaq və təbii ki, əks nəticələrə gətirib çıxaracaq.

Nə isə, sanksiyalar artacaq və genişlənəcək. Gözəl günlərin birində ,1992-ci ildə olduğu kimi  Rusiyanı yenidən nəhəng iqtisadi çöküş  gözləyir. Reaktiv qırıcının qiyməti dəyərində mikroprossesor hazırlayan müəssisələr xaricdəki ucuz başa gələnlərin rəqabətinə dözməyəcək və bağlanacaq.

Həyat səviyyəsi getdikcə aşağı düşən xalqı sakitləşdirmək üçün hakimiyyət yeni repressiyalar fikirləşəcək. Xalqı əyləndirmək üçün yeni düşmənlər, yeni xarici avantyuralar fikirləşəcək.

Bu, həmişə necə bitibsə, elə də bitəcək. Rusiya yeni bir qaynar müharibəyə girişəcək və alçaldılmış şəkildə onu uduzacaq, necə ki, Krım, Yaponiya, Əfqanıstan müharibələrini uduzmuşdu. Məğlubiyyət zəncirvari reaksiya yaradcaq və bütün siyasi sistemin iflasına gətirəcək. Bu iflas 1987-ci ildə olduğu kimi sülh şəraitində də ola bilər, 1917-ci ildəki kimi qanlı da...

Bu nə vaxt baş verəcək, hələ heç kim bilmir, amma çətin bu vəziyyət Şimali Koreyadakı kimi yarım əsr davam etsin.  Rusiya Koreya deyil, Putin də Kim deyil ki,  mövcud sərhədlər çərçivəsində komfortla yaşayıb desin ki, bircə amerikalılar ona öz əhalisi üzərində zorbalıq etməyə mane olmasın. Putin də bütün rus hökmdarları kimi çox şey istəyir. O istəyir ki, dənizlər padşahı özü olsun( Puşkinin “Qızıl balığın nağılı” poemasındakı tamahkar arvad obrazına işarədir), Merkelin özü də qabağında fırfıra kimi fırlansın.  Nəticədə ya Putinin özü, ya da xələfi yenidən uçuq komanın qabağında oturacaq.  Onunla bərbər bütün ölkə əhalisi də. Rusiya hökmdarlarının ambisiyaları həmişə ölkənin imkanlarından artıq olub. Onlar ən pis kart paylanışında da “stavkanı” artırırlar və adətən uduzurlar. Amma, hesabı onlar deyil, “əziz rusiyalılar”ödəyir. Onlar etiraz etmirlər. Onlar öyrəşiblər.