Nəsib Məhəməliyev: “Vətən müharibəsindəki zəfərimiz digər türk dövlətlərinə özünəinam hissi aşılamaqdadır”
Iyunun 26-sı Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin yaranmasının 104-cü ildönümüdür. Moderator.az olaraq millət vəkili Nəsib Məhəməliyevlə söhbətimizdə Azərbaycanın qatıldığı beynəlxalq hərbi əməkdaşlıq, ordumuzdakı islahatlar, təhlükəsizlik problemləri və s. kimi məsələləri müzakirə etməyə çalışdıq.
-Nəsib müəllim, Prezident İlham Əliyevin Özbəkistana səfəri çərçivəsində Azərbaycanla bu ölkə arasında hərbi sahədə əməkdaşlığı nəzərdə tutan saziş imzalandı. Hansı ki, Prezident İlham Əliyev mətbuata verdiyi bəyanatda hərbi və hərbi-texniki sahədə əməkdaşlığın prioritet olduğunu bəyan etdi. Sizcə Azərbaycanla Özbəkistan arasında hərbi əməkdaşlıq həm milli, həm də regional təhlükəsizliyə nə vəd edir?
-Prezident İlham Əliyevin Özbəkistana dövlət səfəri tarixi bir səfərdir. Səfər əsnasında 20-dən artıq sənəd, birgə Bəyannamə imzalandı. Birgə Bəyannamə, iki dövlətin gələcək əməkdaşlığı ilə bağlı yol xəritəsi kimi qəbul olunmalıdır. Qarşılıqlı investiyaların yatırılması, sənaye və kənd təsərrüfatı, hərbi-texniki sahədə əməkdaşlıq, hərbi təhsilin uzlaşdırılması olduqca əhəmiyyətli məsələlərdir. Bu müqavilələr iki dövlət arasındakı münasibətləri strateji əmədkaşlıq səviyyəsinə qaldırır.
Özbəkistan Orta Asiyanın ən böyük dövlətlərindən biridir. Türk cümhuriyyətləri arasında da Özbəkistan özünəməxsus yer tutur. Media sahəsində də əməkdaşlıq nəzərdə tutan müqavilənin imzalanması, Özbəkistanla yanaşı, bütün Orta Asiya regionuna Azərbaycan həqiqətlərinin çatdırılması baxımında olduqca əhəmiyyətlidir.
Iki dövlət arasında hərbi-texni sahədə əməkdaşlıq da böyük önəm və perspektiv kəsb edir. Xüsusilə də, dünyada və post-sovet məkanında baş verən proseslər fonunda bu əməkdaşlığın önəmi özünü daha qabarıq hiss etdirir. Pandemiyadan sonra yeni dünya nizami, yeni təhlükəsizlik arxitexturası formalaşdırılır. Yeni təhlükəsizlik arxitexturasının formalaşmasında Azərbaycan diplomatiyası önəmli addımlar atır.
44 günlük müharibə Azərbaycan Ordusu, Azərbaycan xalqı Prezident İlham Əliyevin ətrafında yumruq kimi birləşdi, dünyaya milli birlik nümunəsi göstərdi. 30 ərzində beynəlxalq təşkilatlar, haqlı davamıza dəstək vermədi və problemi Azərbaycan təkbaşına həll etdi. Qalibiyyət, Azərbaycanın dünya miqyasında nüfuzunu birə beş artırdı. Eyni zamanda, dost ölkələrdə, ələlxüsus qardaş türk cümhuriyyətlərində özünəinam hissi aşıladı. Etiraf etməliyik ki, neçə il bundan əvvəl belə bir yanaşmanı, belə bir strateji müttəfiqliyi, hərbi-texniki əməkdaşlığı, sadəcə arzulaya bilərdik. Ancaq Azərbaycanın Vətən müharibəsində əldə etdiyi tarixi zəfər, dünya siyasətindəki rolu digər qardaş dövlətlərdə də özünə inamı artırdı. Nəticə göz önündədir. Hamımız gördük ki, Özbəkistanda Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev ən əziz qonaq kimi qarşılandı, ona və onun timsalında Azərbaycan xalqına olan böyük sevgi nümayiş olundu. Bu, həm də iki qardaş xalqın eyni tarixi kökə malik olmasından irəli gəlir.
Mən hər zaman hesab etmişəm ki, bizim gələcək təhlükəsizliyimizin kökündə türk dövlətlərinin birliyi, inteqrasiyası dayanır. Türk dövlətlərinin həm iqtisadi, həm siyasi, həm mədəni, həm də hərbi birliyi çox vacibdir. Dünyadakı proseslər də türk dövlətlərinin birliyinin nə qədər vacib olduğunu göstərir. Bu baxımdan Azərbaycanla Özbəkistan arasında bütün sahələrdə, o cümlədən hərbi sahədə əməkdaşlığı yüksək qiymətləndirirəm.
-Ali Baş Komandan lham Əliyev Xüsusi Təyinatlı Qüvvələrin yaradılmasının 23-cü ildönümü münasibətilə aprelin 30-da Müdafiə Nazirliyinin Xüsusi Təyinatlı Qüvvələrinin “N” saylı hərbi hissəsində oldu və xüsusi təyinatlıların 8 Noyabr zəfərinin əldə edilməsindəki mühüm roluna toxundu. Həmçinin bildirdi ki, müharibədən sonra Xüsusi Təyinatlı Qüvvələrin sayı iki dəfə artırılıb. Azərbaycan Silahlı Qüvvələrində xüsusi çəkiyə malik olan Xüsusi Təyinatlı Qüvvələrin sayının iki dəfə artırılmasını necə qiymətləndirirsiniz?
-İstənilən dövlətin milli təhlükəsizliyinin təmin olunmasında peşəkar ordu və hüquq-mühafizə orqanlarının mövcudluğu mühüm şərtdir. Xüsusi təyinatlılar hərb sənətinə bağlı olan, istər fiziki, istər psixoloji, istərsə də digər amillər baxımından xüsusi proqramla hazırlanan hərbçilərdir. Təbii ki, 18 yaşlı çağırışçı gənc xüsusi təyinatlı hərbçi ilə müqayisə oluna bilməz. Dünya praktikasında belə qəbul olunub ki, bir xüsusi təyinatlı 100-120 adi əsgəri əvəz edə bilir. Bu rəqəm onlar arasındakı fərqin nə qədər böyük olduğunu göstərir. 44 günlük müharibədə, xüsusilə də yüksək dağlıq relyefdə, o cümlədən Şuşa uğrunda aparılan əməliyyatlarda, xüsusi təyinatlılar yüksək döyüş hazırlığı və peşəkarlıqları ilə fərqləndilər. Bu baxımdan onların xidməti və qəhrəmanlığı danılmazdır. Onlar dünya hərb tarixinə əsl qəhrəmanlar kimi düşdülər.
Xüsusi təyinatlıların sayının artırılması həm də gələcəyə hesablanan bir addımdır. Şuşa Bəyannaməsində qardaş Türkiyə ilə Azərbaycan arasında bir çox sahələrdə, o cümlədən hərbi-texniki sahədə də əməkdaşlıq nəzərdə tutulur. Azərbaycan Ordusunun türk ordu modelinə uyğunlaşdırılması əsas hədəflərdən biridir. Bu məqsədlə də Ali Baş Komandan tərəfindən müdafiə nazirliyi strukturunda Quru Qoşunları yaradıldı. Bunun tərkib hissəsi kimi Xüsusi Təyinatlı Qüvvələrin artırılması nəzərdə tutulur. Bu, olduqca doğru addımdır. Hesab edirəm ki, hətta hər hansı müharibə olmasa belə, belə güclü orduya, elit hərbi hissələrə malik olmaq, dost olmayan dövlətlərlə münasibətdə çəkindirici amil kimi mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Ordumuz və onun mühüm tərkib hissəsi olan xüsusi təyinatlılarımız regionda təhlükəsizliyi təmin edən stabillik faktoruna çevrilib və bu, bizim üçün qürurvericidir. Biz xalq olaraq ordumuda aparılan bu islahatları dəstəkləyirik.
-Nəsib müəllim, ordumuz mütəmadi surətdə beynəlxalq təlimlərdə də iştirak etməkdədir. Sizcə bu təlimlər ordumuzun yüksək döyüş hazırlığnın qorunması, peşəkarlığının daha da artırılması baxımından nə dərəcədə önəmlidir?
-Müharibə ilyarımdır ki, bitib. Lakin müharibədən sonra ordumuzdakı yeniliklərə xronoloji ardıcıllıqla nəzər salsaq görərik ki, demək olar ki, hər ay ya ölkə daxilində, ya da ölkəmizdən kənarda çoxsaylı təlimlər keçirilir. Bu təlimlərdə Silahlı Qüvvələrimizin müxtəlif hərbi birləşmələri, qoşun növləri iştirak edir. Əksər təlimlər, bir çox xarici dövlətlərin orduları ilə birlikdə keçirilir. Bu yaxınlarda keçirilən “Efes-2022” çoxmillətli hərbi təlimlərini nümunə göstərmək olar. Məhz, belə təlimlər zamanı hər dövlətin ordusunun bacarığı, döyüş hazırlığı səviyyəsi üzə çıxır, onları bir-biri ilə müqayisə etmək imkanı yaranır. Dünyanın ən güclü orduları ilə baş-başa təlimlərdə iştirak etmək, döyüş tapşırıqlarını qüsursuz şəkildə yerinə yetirmək böyük bacarıq və peşəkarlıq tələb etməklə yanaşı, həm də böyük təcrübədir. Bu baxımdan ordumuzun keçirdiyi təlimlərin əhəmiyyəti böyükdür.
Biz ötən əsrin 90-cı illərinə nəzər salsaq görərik ki, ildə cəmi 2-3 dəfə təlimlər keçirilirdi. Bu gün isə mənzərə tamamilə başqadır. Bu bir həqiqətdir ki, müdafiə olunmaq istəyrisənsə, sülh arzulayırsnsa, hər zaman hücuma və müharibəyə hazır olmalısan. Bunun üçün davamlı şəkildə ordunun döyüş qabiliyyətinin artırılması, müasirləşdirilməsi, sistemli olaraq təlimlərdə iştirakı tələb olunur və proseslər Ali Baş Komandanın gündəlik şəxsi nəzarətindədir. Bütün dünya Azərbaycan Ordusunun gücünü bilir və onun Vətən müharibəsində göstərdiyi qəhrəmanlığa heyranlığını gizlətmir. Bu, ordumuzun qüdrətinin və yenilməzliyinin təcəssümüdür.
Yeri gəlmişkən, 26 iyun Silahlı Qüvvələr Günü münasibətilə, başda Ali Baş Komandan olmaqla, bütün şəxsi heyəti təbrik edirəm.
Seymur ƏLİYEV