25 ilə yaxındır ki, Qarabağ savaşı davam edir. 20 ildən çoxdur ki, guya atəşkəsdir. Əslində isə müharibə başqa bir formada davam etməkdədir. 100 ildən çoxdur ki, itirə-itirə gəldiyimiz Vətən torpaqlarının sovet dövründən bizim nəslə çatan hissəsinin də beşdə birini faktiki olaraq 20 ildən çoxdur ki, əldən vermişik. 20 ildən çoxdur ki, həsrətlə yaşayırıq. Vətən həsrəti, yurd həsrəti, torpaq həsrəti, uşaqlıq həsrəti, gənclik həsrəti və s. Sanki həsrət bizim nəslin taleyinə yazılıb. Amma hələ ümidimizi üzməmişik, hələ itirdiklərimizin qaytarılacağına ümidimiz var. Çoxumuz bunun üçün heç nə etməsək də”¦ Lazım gələcək anı gözləyirik. Bu “Lazım” kişinin də yolu BMT-dən, ATƏT-dən, Minsk qrupundan və daha haralardan keçir. Oralardan da biri "get" deyir, biri "getmə"”¦ Kişiyə lazım olanı etməyə imkan vermirlər”¦.
VƏTƏN dedikdə vətənpərvər insanın yadına öncə doğulduğu, böyüdüyü, başının daha sağlam və öyrənməyə qadir, qəlbinin daha təmiz və sevgi ilə dolu olduğu məkan yada düşür. Bu məkanın hər çığırına, hər cizgisinə bələd olduğundan öz kəndi, öz bölgəsi, öz dünyası bilir və hər zaman ora can atır, hər tələsən yolların son ucu axırda insanın doğulduğu məkana çatır”¦ Ya ölümünə, ya dincliyinə. Fərqi yoxdur, hər ikisində ruhi rahatlığa qovuşur”¦
20 ildir ki biz də vətən həsrətini, torpaq yanğısını hərəmiz bir cür ovuduruq”¦ Çoxları ruhu ilə reallığı uzlaşdıra bilib ”“ gündüzləri güzəranını təmin edir, gecələri yuxusunda keçmişinə qayıdır, kəndinə gedir, evinə-eşiyinə baş çəkir, ata-babasının qəbrini ziyarət edir”¦
Səsimizi çıxarsaq da, çıxarmasaq da çoxumuz barışmışıq bu laməkan taleyimizlə. Səbrimizin böyüklüyünə güvənib gözləyirik, gözləyirik ki, nə zamansa bizə yerimizə, yurdumuza ”“ torpağımıza dönmək ixtiyarı veriləcək, biz də ayağı yalın, başı açıq üz tutacağıq ANA TORPAÄžIN QUÇAÄžINA!
Amma Dilqəm kimi oğlanlar da var”¦ Ev mənim, torpaq mənim, yurd mənim, yaylaq mənim! Məcburən qovulsam da, dönmək ixtiyarımı heç kəsə vermərəm deyə, arabir dağdan-daşdan keçərək gedib məbədini ziyarət edir, ruhunu təzələyir; vətənə, torpağa, ölüsünə-dirisinə borcunu verib qayıdır”¦.
Kaş həmişə ki kimi, bu dəfə də qayıdaydı”¦. Amma daha nə qədər olar axı... Kişi qorxu-hürkü bilmədən qapısı-qalası bağlı Kəlbəcəri su yoluna döndərib, az qala hər il gedib gəlirdi. Özü də erməni əsgərlərinin gözündən kənar. Gücünə, qüdrətinə qürrələnən erməni ordusunun heç bir əsgəri, heç bir zabiti Dilqəmi və onun dostlarını Kəlbəcərə gedib-gələndə görməmişdi. Bəlkə də dəfələrlə olub ki, onlar erməni postlarından və ya ermənilərin yanından keçiblər. Amma heç biri bunun fərqinə varmayıb, sonradan Dilqəmin çəkdiyi videolar barəsində eşidiblər, bəlkə də haradansa əldə edərək baxıblar və deyiblər: - Buna bax, ara, bu türk necə keçib bizim postları. Burnumuzun ucuna kadar gəlibmiş”¦.
Dilqəm sadə bir vətəndaşdır! Orduda nə qədər xidmət edib, bilmirəm, amma profesional kəşfiyatçı olmadığı, xüsusilə, sonuncu videosunda aşkar bir yerdə dana kəsib, ocaq çatıb kabab çəkməsindən görünür. Həmişəkindən fərqli olaraq bu dəfə tutulmasında da, məncə, səhvi burada və bir də fermadan araq alıb içməsində olub. Kişi, nə olar oruc tutmayanda, Ramazan ayında belə ağır səfərə çıxırsan və Allahın bu müqəddəs ayda halal nemətlərini belə haram buyurmasının fərqinə varmayaraq, hələ bir mənalı olaraq müqəddəs kitabda haram buyurduğu şərabı- arağı kafirdən alıb ləzzətlə içirsən. Bəs düşünmrürsən ki, Allahın sənə qəzəbi tutar? Allah günahından keçsin, qardaş! Allah qapını açsın!
Dilqəmin hər səfərində çəkdiyi videolarda bir çağırış varıdı. Bizlərə göstərirdi ki, baxın görün qondarma sərhədləri keçmək, yurduna qovuşmaq olar. Bu torpağa biz özümüz qayıtmalıyıq, heç kəs bizə torpaq qaytaran deyil. Dəfələrlə vurğulayırdı ki, mən lazım olsa, Azərbaycan ordusunun yüzlərlə əsgərini erməninin gözündən kənar Kəlbəcərə keçirərəm. Amma içi özüm qarışıq, nə xalq onun çağırışına qoşulmağa cəsarət tapdı, nə də dövlət onun bacarığından faydalandı. Bu da sonu...
Dilqəm sonunun necə olduğunu bilirdi, hər səfərində bu günki sonluğunu gözünə alırdı. İldən-ilə doğma yurdu Kəlbəcərdə ermənilər daha sıx məskunlaşdığından, postlarının, əsgərlərinin çoxalması səbəbindən bu təhlükəli sonluğun baş vermə ehtimalının daha da artdığını bilirdi. Amma ata yurdunu, məbədini, valideynlərinin qəbirlərini ziyarət etmək üçün hər şeyi göz önünə almışdı. Hər şeyindən "of" demədən keçə biləcəyinə əmin idi. Alqış bu qeyrətə, insan iradəsindəki bu gücə alqış!
Dilqəmin yolu azadlığın fəlsəfəsini dərk edən bir insanın yoludur. Bu fəlsəfənin əsasında Babəkin “Bu dünyada bircə gün azad yaşamaq 40 il boyunduruq altında sürünməkdən daha üstündür” və yaxud Corc Vaşionqtonun “Ayaq üstə ölmək dizi üstə yaşamaqdan daha yaxşıdır” düşüncəsi dayanır...
Dilqəmin qaytarılması qeyrət məsələsidir. Bunun üçün hər kəs, ən azı bir sifarişçi olmalıdır. Özü də bu sifariş Qırmızı Xaç Cəmiyyətinə, ATƏT-in Minsk qrupu həmsədrlərinə, beynəlxalq təşkilatlara deyil, öz dövlətimizə, hökümətimizə, prezidentimizə olmalıdır. Belə məsələlərdə dövlət başçıları düşmən olsa da belə birbaşa təmasa keçməlidirlər. J.F.Kennedi demişkən: “Düşmənlərinizi əfv edin ”“ bu bir böyüklükdür. Amma onları unutmaq böyük bir abdallıqdır”. Bu fikridir, bizim durumumuza bu gün daha münasibdir. 20 ildir heç nə etmədən gözləyirik, guya torpaqlarımız böyük dövlətlərin iradəsi ilə, sülh yolu ilə azad ediləcək, ortada isə sıfır nəticə... Belə halda iki yolumuz var: ya donmuş müharibəni antiterror əməliyyatına çevirib işğal olunan ərazilərimizi terrorçulardan azad etmək, ya da Kennedi dediyi qədər böyüklük edib düşmənlərimizi əfv edərək bir formada onlarla iş birliyinə gedək.
Birinci yolu seçməkdə iqtidar sahibləri nə qədər maraqlıdır, anlaşılmır! Görünən odur ki, dünyanı idarə edən böyük dövlətlərin və ya qurumların təpkisindən çəkinirlər. Təbii ki, nə qədər haqlı da olsaq dini və milli mənsubiyyətimizlə əlaqədar onların nəzərində ən yaxşı halda ikinci dərəcəli mövqedəyik və bu mövqedən çıxmaq üçün 20 ildən bəri apardığımız siyasət heç bir nəticə vermədi...
Ikinci yolu seçməkdə iqtidar sahibləri yəqin ki, milli qınaqdan çəkinirlər, yoxsa heç kimə gizli deyil ki, bü gün hakimiyyətdə olanlardan bəzilərinin ermənilərlə bağlı əlaqələri, işbirliyi vardır... Ancaq toplum yavaş-yavaş bu durumu qəbul etməkdədir. Bunun da uğuru aparılacaq siyasətdən asılıdır. Bu siyasət haqqımızı hansı formada olursa-olsun, tələb etməyimizin, əks halda heç nəyə nail ola biməyəcəyimizin təbliği və əsaslandırılmasıdır. Necə ki, İ.V. Goethe deyirdi: “Babalarından sənə qalan haqqını tələb et! Yoxsa sənin olmayacaqdır!”. Təəssüf ki, digər ərazilərimiz bir yana, son müharibərə işğal edilmiş Qarabağ və ətrafı torpaqlarımız da artıq babalarımızdan qalan haqqa çevrilməkdədir... Necə olur-olsun bu haqqı allmalıyıq, əks halda dünya xəritəsində mövcudluğumuz sual altına düşür...
Dilqəmin azad edilməsi bu haqqın alnmasının bir addımıdır!
