Yenə dava, didişmə başlayıb... Ad, mükafat davası... Uşaqlar, özü də azyaşlı uşaqlar ata-ananın aldığı yeni oyuncaqlar, pal-paltar üstündə dava saldığı kimi, 40-50, 70-80 yaşlı baz-burutlu, zahirən şəxsiyyətli kişi və qadınlar da ad, mükafat davası edirlər... Onları bir yandan qınamırıq. Çünki sovet imperiyası dövründən bəri formalaşmış mühit onları belə tərbiyə edib... Amma digər yandan da axı bunlar insandır, şüurlu məxluqdurlar...

 

*** ***

 

Elə birlirdim ki, şəhid və qazilərin canı-qanı hesabına torpaqlarımızın böyük hissəsini azad etdikdən sonra  bir xalq, cəmiyyət olaraq ümummilli düşüncəmizdə, şüurumuzda da inqilab olacaq. Sən demə, bütün bu coşğular, alqışlar, yürüşlər kütlənin instinktiv reaksiyasından başqa bir şey deyilmiş... 30 il vətənpərvərlik, fədakarlıq edən az saylı fərdlər yerində qaldı... Amma müharibə bitdi və dərhal digər vəzifəpərəst, pulpərəstlər  qayıtdı öz işlərinə... Rüşvətxor nazir, başçı, rəis, prokuror, məhkəmə, müdir, direktor, baş həkim və s. rüşvətini almaqda, inhisarçı və dəllallar əhalini keyfiyyətdə aldatmaqda, qiymətləri  qaldırmaqda, tele-aparıcılar, manıslar əxlaqa-mənəviyyta sığmayan hoqqa və saxtakarlıqlara əl atıb reytinqlərini artırmaqla uşaq və gənclərimizin mənəviyyatını pozmaqda, mirzələr ev davası etməkdə, saxta qazi və əlillər maşın, mənzil didişməsi aparmaqda və s. davam etdi...

 

*** ***

Bir sıra manıslar, artistlər, aktyorlar, hətta şair və yazıçılar da başladılar yenə ildə bir neçə dəfə müvafiq qurumların yuxarı yolladığı ad, mükafat siyahısına düşmək uğrunda “şanlı” mübarizəyə...

 

***

Hansısa fəxri ad, mükafat uğrunda sinov gedənlərə, bu uğurda mübarizə aparanlara, bir-biri ilə dava, didişmə salanlara gerçəkdən yazığım gəlir...

*** *** 

Sən əgər gerçəkdən bu xalqı, bu Vətəni sevib ona xidmət göstərirsənsə, ad, mükafat ummamalısan. Əlbəttə, işi, sənəti yarışla, mükafat qazanmaqla bağlı olan idmançılar, şahmatçılar da istisnadır...  Çalışdığın sahədə normal iş, maaş, qonorar, məzuniyyət, istirahət imkanı və s. tələb edə bilərsən. Bunlar sənin bir insan kimi haqqındır.    Ancaq  “mənə mütləq hansısa ad, medal, mükafat verilməlidir”, “Niyə filankəsə verildi, mənə verilmədi” – deyə tələb etmək sənin sənətini də, çəkdiyin zəhmətini Allahın da, xalqın da, dövlətin də nəzərində gözdən salır, puç edir. Çünki əsl insan, əsl vətəndaş Vətən, xalq, dövlət  üçün təmənnasız çalışar. Özünüzü müsəlman hesab edirsinizsə, müsəlman olan kəs həyatında atdığı hər bir addımı Allah rizası üçün, yəni Allah xatirinə atar... Əks halda onun heç bir əməli Allah qatında xeyir, savab  əməl kimi sayılmaz. Və əsl müsəlman, əsl mömin mükafatı bəndədən yox, Yaradandan, Allahdan umar...

*** *** 

Bəndədən mükafat ummaq – Allaha şərik qoşmağa, bütpərəstliyə yol açar... Yəni Allahla yanaşı,  ona ad, mükafat verən, eləcə də onu dolayı yolla təşkil edən neçə-neçə bəndəyə də baş əyər...

 

*** ***

 

Allahdan, dindən danışdığımızı görən kimi, bəzi savadlı cahil məmurlar və sosial şəbəkələrdəki intriqabazlar dərhal hay qaldıra bilərlər ki, aha, deyəsən bunlar ya İrana işləyir, ya da vəhabidirlər... Narahat olmayın, əzizlərim, biz dinimizi, İslamı nə Ərəbistandan, nə də İrandan yox, Qurandan öyrənirik... 

 

*** *** 

 Bilmirsizsə, bilin ki, İslam İranda və bir sıra ərəb ölkələrindəki kimi zorla yox, azad şəkildə qəbul edilən həyat tərzidir.... Qurani-Kərim isə onun Allah tərəfindən Peyğəmbərimizə(s) nazil edilmiş nizamnamə və  proqramıdır... Və Qurana görə, insan hər bir işdə səmimi, ixlaslı olmalı və mükafatı Allahdan ummalıdır. Rüşvət, yalançılıq, saxtakarlıq isə haram olduğuna görə bu yollarla özünə hansısa adlar, mükafatlar verdirmək də haramdır və qəbul olunmur... 

 

*** *** 

 

Dəfələrlə demişik, yenə də deyirik ki, cəmiyyətdə sayılan, sevilən insanın, siyasətçinin, sənətkarın, şairin, yazıçının, artistin, aktyorun  və s. adının önünə  nəsə bir əlavə birləşmə qoşmağa ehtiyac yoxdur.  Təsəvvür edin ki,  “Xalq şairi Nizami Gəncəvi”, “Xalq şairi İmadəddin Nəsimi”,  xalq şairi Mikayıl Müşfiq, Hüseyn Cavid, Əhməd Cavad və s. deyilməsi nə qədər gülünc səslənir. Heç sovet dövründən həmin adlara layiq görülmüş Səməd Vurğun, Bəxtiyar Vahabzadə, Məmməd Araz, İsmayıl Şıxlı və s. şair və yazıçılarımıza da həmin adları qoşmağa ehtiyac yoxdur. Adların çəkmək kifayət edər ki, onları sevənlər ansın, xatırlasın, əsərlərini yada salsın... 

*** ***

Bu cür mükafatlandırma, advermə adətləri bizə totalitar sovetlər dönəmindən miras qalıb. Müasir, demokratik sayılan, heç bir ölkədə, o cümlədən qardaş Türkiyədə  belə işlər yoxdur. Əlbəttə, Nobel mükafatı, Oskar mükafatı kimi beynəlxalq qurumlar tərəfindən verilən mükafatlar istisnadır. Fəqət, bunlar da transmilli super güclər üçün manipulyasiya, idarəetmə vasitələridir 

 

*** ***

 

Əsl insanın, kişinin adına bir əlavə “fəxri”, illah da saxta qulp qoşmağa ehtiyac yoxdur ki, məqamı gələndə kimsə minnətlə ondan yapışıb həmin məşhuru istəmədiyi istiqamətə aparsın...

 

*** 

 

Heç dinimizdə də adların əvvəlinə hacı, məşədi, kərbəlayı kimi qulpların qoşulması ixlaslı müsəlman üçün məqbul sayılmır. Çünki bu, həmin adla özünü tanıtdırmaq, məşhurlaşdırmaq anlamına gəlir ki, bu da Allah qatında qəbulolunmazdır... Yəni belə çıxır ki,  sən Allah xatirinə yox, şan-şöhrət, ad xatirinə getmisən Həccə, Kərbəlaya, Məşədə və s... Və ən pisi odur ki,  bu ziyarətləri siyasi dəllallıq, hansısa xarici ölkəyə xidmət xatirinə edəsən...

 

***

 

Hətta əsl şəhidlik adı da Allah qatında hər döyüşdə həlak olana verilmir. Əgər sən şan-şöhrət qazanmaq xatirinə döyüşüb şəhid olmusansa, şəhid sayılmırsan...

 

***

 

Allah -Təala Quranda  yaxşı və təmənnasız, səmimi iş görənlərin əməllərinin zay olmadığına işarə edir və buyurur: "Həqiqətən Allah yaxşı əməl sahiblərinin mükafatını zay etməz". ("Yusif" 90).

 

*** ***

Xülasə,  nə yazıqlar ki, uzun əsrlər boyu Ərəbistanın Peyğəmbər yolundan yayınmış xəlifələri, daha sonra isə İranın və Rusiyanın öz siyasət və kəşfiyyat qurumları vasitəsilə yetişdirdiyi saxta din xadimləri, şeyxləri, axundları, mollaları vasitəsilə İslam bizlərə yanlış anladılıb. Onun belə gözəl, incə həyati mətləbləri insanlara uşaqlıqdan, gənclikdən təlqin edilməyib. Əksinə, köləlik, mütilik, hakim, vəzifəli, varlı bəndələr qarşısında baş əymək xisləti aşılanıb...

 

*** ***

 

Və deyilən səbəblərdən bir xalq, cəmiyyət olaraq mükafatı da  bəndələrdən deyil,  Allahdan ummağı öyrənməmişik. Odur ki, belə gündəyik. Hansısa, ada, mükafata görə biri qapı-qapı gəzib, neçə bəndənin bığının, əlinin altından keçib öz adını, şərəf və izzətini, digəri isə şərəf və qeyrəti ilə yanaşı, namusunu, bədənini də satır... Təki pullansın, varlansın və məşhurlaşsın. 

 

*** ***

Məşhurların məhşəri də uzaqda deyil... Bu haqda da yazacağıq inşallah...

 

Sultan Laçın