Rusiya təyyarəsinin vurulmasından sonra pisləşən Ankara-Moskva münasibətləri fonunda region ölkələri də çətin situasiyaya düşüb. Misal üçün, Azərbaycan. Bakı Rusiyanın strateji tərəfdaşı və qonşusudur. Həmçinin, Türkiyə ilə qardaş ölkə və hərbi müttəfiqdir. Bu baxımdan, Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyip Ərdoğanın fevralın 18-də Azərbaycana səfəri əvvəlkilərdən xeyli fərqlənir.

 

Bu barədə Rusiyanın “Nezavisimaya qazeta” nəşri yazır.

 

“Bakı Türkiyə və Rusiya arasında konstruktiv şərtlərin yaradılmasını istəyir”

 

Nəşr qeyd edir ki, belə çətin situasiyada Bakının Ankara və Moskva arasında vasitəçi olması haqda fikirləri təkcə analitiklər deyil, rəsmi şəxslər də dilə gətirir: “Misal üçün, Azərbaycan Prezident Administrasiyası rəhbərinin müavini Novruz Məmmədov bir müddət əvvəl sosial şəbəkələrdə “Türkiyə bizim yaxın müttəfiqimizdir. Rusiya da həmçinin bizim üçün yaxın və dost ölkədir. Azərbaycanı hər iki ölkə ilə tarixi əlaqələr birləşdirir. Hər iki dövlətlə əlaqələr ən yüksək səviyyədədir”, - bildirdi. Hər iki ölkə ilə Azərbaycanı həm iqtisadi, həm də siyasi bağlar birləşdirir. Azərbaycanın regional və beynəlxalq səviyyədəki nüfuzu əhəmiyyətli dərəcədə möhkəmlənib və o, regional sabitliyin ciddi amili olaraq qalmaqda davam edir. Bakı regionun bütün oyunçuları ilə fəal şəkildə əməkdaşlıq edir. Bu baxımdan balansın istənilən dəyişikliyi bu sabitliyə ciddi zərər verə bilər. Bunu dərk edən rəsmi Bakı Türkiyə və Rusiya arasında konstruktiv şərtlərin yaradılmasında iştirak etmək istəyir”.

 

“Yaxın dövrdə Qarabağda yeni müharibə başlaya bilər”

 

Nəşr əlavə edir ki, Bakının sülh çağırışlarını Moskva eşitmədi.

 

“Çünki Rusiyanın incikliyi çoxdur və bunun unudulması üçün müəyyən vaxt lazımdır. Belə bir situasiya Azərbaycan üçün mənfidir. Çünki Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsində Rusiya əsas moderator kimi çıxış edir. Türkiyə isə Azərbaycanın işğal edilmiş torpaqlarının azad olunması üçün hərbi əməliyyatların əsas zaminidir. Cəbhə xəttindəki gərginlik güman etməyə əsas verir ki, yaxın dövrdə Qarabağda yeni müharibə başlaya bilər. Hərçənd, Türkiyə və Rusiya Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həllində ortaq yanaşmalara malikdir, xüsusilə, status-kvonun yolverilməzliyi məsələsində. Münaqişənin uzun müddət dondurulmuş vəziyyətdə saxlanılması nə Rusiyanın, nə də Türkiyənin maraqlarına uyğun deyil. Əgər əvvəllər Bakıda Ankara və Moskva arasında iqtisadi-siyasi yaxınlaşmanın Qarabağdakı mövcud status-kvonun dəyişdirilməsinə şərait yaradacağına dair ümidlər var idisə, indiki halda buna ümid etmək hədərdir”, - məqalədə bildirilir.

 

“Azərbaycan üçün Moskva və Ankara arasında birmənalı seçim etmək çətindir”

 

“Nezavisimaya qazeta” yazır ki, hadisələrin əsas səhnəsi Suriyadır: “Bakıda Suriya münaqişəsinin inkişafı diqqətlə izlənilir. Lakin artan təhlükələrə baxmayaraq, Azərbaycan terrorçuluğa qarşı Qərb, Rusiya və Səudiyyə Ərəbistanının rəhbərliyi ilə yaradılan ayrı-ayrı koalisiyaların heç birinə qoşulmaq arzusunu ifadə etmir. Burada aydın səbəblər var. Birincisi, Azərbaycanın Yaxın Şərq münaqişəsinə qoşulması həm ölkə iqtisadiyyatına, həm sosial mühitə, həm də Dağlıq Qarabağa mənfi təsir edə bilər. Xüsusilə, Qarabağda müharibə təhlükəsinin yaxın olduğu bir vaxtda bu siyasi gediş Bakıya sərf etmir. İkincisi, Azərbaycan üçün Moskva və Ankara arasında birmənalı seçim etmək çətindir. Misal üçün, Bakının Səudiyyə Ərəbistanın rəhbərlik etdiyi koalisiyaya yaxınlaşması onun şimal qonşusu ilə münasibətlərinə mənfi təsir edə bilər. Həmçinin, bunun əksini etmək də eyni nəticələrə gətirib çıxara bilər”.

 

Ərdoğan özü ilə nə gətirir?

 

Nəşr Ərdoğanın Azərbaycan səfərini iki kontekstdə qiymətləndirir.

 

“Ya Türkiyə lideri azərbaycanlı həmkarından onun Rusiya ilə danışıqlarını təşkil etməyi xahiş edəcək, ya da Bakıdan Dağlıq Qarabağda müharibəni aktivləşdirməsini istəyəcək. Çünki belə bir aktivlik Rusiyanın diqqətini Yaxın Şərqdən yayındıra bilər. Birinci variantda İlham Əliyev bütün səylərini işə salacaq. Lakin ikinci variant haqda bunu demək çətindir. Çünki bu həm də Putinlə müharibə aparmaqdır”, - nəşr vurğulayır.(Publika.az)