Şəmsəddin Eldənizlə böyük dövlətçiliyə doğru... -Akif Nağıdan tariximizə fərqli baxış...
“Azərbaycan dünyanın böyük bir hissəsini zəbt edən moğol imperiyasının gücü ilə
hesablaşmalı oldu, lakin müstəqil dövlətçilik ənənələrini itirmədi, əksinə, moğollar
bu ərazilərə nəzarət etmək üçün Azərbaycanın dövlətçilik sistemindən, idarəetmə
qaydalarından, yerli nəsillərin imkanlarından istifadə etməli oldu…”
Moderator.az aktuallığını nəzərə alaraq tarix üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Akif Nağının Azərbaycan tarixinə və onun öyrənilməsinə fərqli baxışlarıyla bağlı silsilə yazılarını oxucuların müzakirəsinə buraxır:
(Əvvəli burada:)
Şəmsəddin Eldənizlə böyük dövlətçiliyə doğru...- XIX mövzu
Eldənizlər sülaləsinin yüksəlişi. Şəmsəddin Eldəniz.
XII əsrin birinci yarısından etibarən Azərbaycan sülalələri yenidən
mövqelərini bərpa etdi. Səlcuqların dövründə də Azərbaycan dövləti
mövcudluğunu davam etdirir, yerli sülalələr, müxtəlif nəsillərin nümayəndələri
ölkəni Səlcuq sultanları ilə birlikdə idarə edirdi. Səlcuqlar, faktiki olaraq,
Azərbaycanın dövlət quruluşuna əsaslanaraq öz hakimiyyətlərini qurdular və
imperiyanı Azərbaycan ənənələrinə uyğun olaraq idarə edirdilər. XII əsrin
əvvəllərindən etibarən Azərbaycanda hakimiyyət əsasən yerli nümayəndələrin
ixtiyarında idi. Bu proses paralel olaraq ölkənin şimal və cənub hissələrində eyni
vaxtda gedirdi. Hadisələr artıq qədim dövlətçilik ənənələrinin inkişafı və böyük
dövlətçiliyə, imperiyaya doğru gedirdi. Bu proses bir tərəfdən Şirvanşah-
Kəsranilər sülaləsi, digər tərəfdən isə Qara Sunqurun nəsli, az sonra isə Eldənizlər
sülaləsi ilə bağlı idi...
Səlcuqlar dövləti zəiflədikcə Şirvanşahlar yenidən dirçəlirdi. Şirvanşah I
Fəriburz (1063-1096) Səlcuq sultanlarına tabe olsa da, Şirvanşahların
hakimiyyətinə tamamilə son qoyulmamışdı. Sultan Məlikşahın hakimiyyətinin
sonuna yaxın Şirvanşahlar yenidən qüvvətlənməyə başladılar. I Fəriburzdan sonra
oğlanları II Mənuçöhr və I Afridun ölkəni müstəqil idarə edirdilər.
Səlcuq türklərinə qarşı mübarizədə gürcü hakimləri Şirvanşahlarla
yaxınlaşmağa çalışırdılar. Gürcü knyazı Qurucu David və ya IV David (1089-
1125) bu məqsədlə qızı Tamarı Şirvanşah Afridunun oğlu Mənuçöhrə ərə vermişdi.
Şirvanşahlarla qohumluğun digər bir səbəbi də gürcü hakimlərinin Azərbaycanın
qərb torpaqlarını ələ keçirmək niyyəti ilə bağlı idi. IV David özü isə Səlcuqlara
qarşı güclü müttəfiq qazanmaq məqsədilə qıpçaq türklərinin hökmdarı Atrakın
qızına evlənmişdi. (Qıpçaqlar qədim türk tayfalarından idi. Onlar mənbələrdə
qıpçaq adı ilə yanaşı “kuman”, “kun”, “polovets” və sair formalarda da təqdim
olunub, Orta Asiya, Sibir, Ural, Qafqaz, Şərqi Avropa, Dunay və Don çayları,
həmçinin digər ərazilərdə yaşadıqları məlumdur. Bəzi məlumatlara görə, e.ə. I
minilliyin əvvəllərində Azərbaycanın cənub və şimal ərazilərində məskunlaşmış, o
cümlədən Göyçə gölü sahillərində, kutilərlə qonşuluqda yaşayıblar. Onlar XI-XII
əsrlərdən başlayaraq Qara dənizin şimalından Qafqaza qədər ərazilərdə
məskunlaşmış, hərbi-siyasi birliklər yaratmış, amma dövlətə çevrilə bilməmişlər.
Onların yaşadığı bu ərazilər Dəsti-Qıpçaq (Qıpçaq çölü) adlandırılırdı. Onların
xeyli hissəsi xristian dinini qəbul etmiş, ruslar, gürcülərlə qarışmışdılar. Bir hissəsi
isə İslama gəlmişdilər. Krım tatarları, başqırdlar, qazaxlar, qırğızlar, qaraçaylar,
Kazan tatarları, noqaylar, kumıklar və digərləri onların varisləridir.- A.N.). O,
Səlcuq türklərinə qarşı Qafqazın şimalından Gürcüstana ailələri ilə birlikdə 40 min
nəfərdən çox seçmə qıpçaq-türk döyüşçüsü köçürmüşdü. Gürcülər Bizans
imperiyasına, həmçinin Qərbi Avropa səlibçilərinə arxalanaraq türk-müsəlman
amilini Qafqazdan sıxışdırıb çıxarmağa, Azərbaycan torpaqlarını öz aralarında
bölüşdürməyə çalışırdılar. Şirvanşahlar isə səlcuqlarla münasibətləri pozmamağa
çalışırdılar. Belə olanda qıpçaq-türk döyüşçüləri hesabına çox güclənmiş gürcü
knyazı Azərbaycanın qərb torpaqlarını işğal etmək planlarını həyata keçirməyə
başladı. 1117-ci ildə IV Davidin oğlu Demetre Şirvana hücum etdi. O, Şirvanşah I
Afridunun (1107-1120-ci illər) qoşunlarını məğlubiyyətə uğradıb çoxlu qənimət və
əsirlərlə Gürcüstana döndü. 1120-ci ildə IV Davidin özü qüvvətli ordu ilə 2 dəfə
Şirvana basqın etdi. Şirvanşahların qoşunları yenə də məğlubiyyətə uğradı.
Gürcülər Qəbələni talan edərək geri qayıtdı [6, s.82-84]…
IV David 1121-ci ildə Tiflis yaxınlığında Didqori vuruşmasında daha
mühüm qələbə qazandı - gürcü, qıpçaq, osetinlər və Qərbi Avropa səlibçilərinin
birləşmiş qüvvələri Səlcuq qoşunlarına qalib gəldilər. 1122-ci ildə Tiflis müsəlman
əmirliyi ləğv edildi. Tiflis Gürcüstanın əlinə keçdi…
Gürcüstanın qüvvələnməsi Şirvanşahların mövqeyinə təsir göstərdi. Bu
dövrdə Şirvan - Gürcüstan əlaqələrinin yaxınlaşmasında Böyük Səlcuq
imperatorluğunun zəifləməsi ilə yanaşı Mənuçöhrün arvadı Tamar və onun gürcü
əhatəsi də mühüm rol oynayırdı…
III Mənuçöhr (1120-1160) və I Demetrenin (1125-1156) hakimiyyəti
illərində Şirvanşahlarla Gürcüstan arasında hərbi münaqişə baş vermədi. XII əsrin
30-60-cı illərində Şirvanşahlar dövləti özünün ən qüdrətli çağını yaşayırdı.
Azərbaycan Şirvanşahlar dövləti bütün Cənubi Qafqazda ən qüdrətli siyasi amilə
çevrilmişdi. 1160-cı ildə III Mənuçöhrün ölümü ilə Şirvanda vəziyyət yenidən
mürəkkəbləşdi. Şirvanşahların oğulları arasında taxt-tac mübarizəsi başlandı. Hələ
III Mənuçöhrün sağlığında saray çevrilişi etməyə cəhd göstərmiş Şirvan əyanları
yenidən fəallaşdılar. Sarayda yaranmış qarışıqlıqdan istifadə edən Tamar kiçik
oğlu II Afridun və bir qrup gürcüpərəst əyanla birlikdə qıpçaq türklərinə
arxalanaraq Şirvanı Gürcüstana birləşdirməyə cəhd göstərdi. Lakin Eldənizlərin işə
qarışması ilə bu məkrli plan pozuldu. Atabəy Şəmsəddin Eldənizin hərbi
qüvvələrinin köməyi ilə III Mənuçöhrün böyük oğlu I Axsitan (1160-1196)
hakimiyyəti ələ keçirdi. Azərbaycanın şimal-qərb torpağını və Şirvanı Gürcüstana
qatmaq planları bu dəfə də puça çıxdı. Tamar özünün gürcü əhatəsi ilə birlikdə
Azərbaycandan qaçdı və rahibliyə qapılaraq ömrünü monastırda başa vurdu [1,
s.146-154].
I Axsitanın hakimiyyəti illərində Şirvanşahlar dövləti daha da qüvvətləndi.
O, atası III Mənuçöhrün səhvini düzəldərək Səlcuq türkləri ilə dostluq
münasibətlərini bərpa etdi. I Axsitanın hakimiyyəti illərində Gürcüstan çarlığı ilə
də dostluq münasibətləri davam etdirildi. O, Şirvan-Gürcüstan qohumluq
əlaqələrini davam etdirərək gürcü çarı III Georginin bacısı ilə evləndi. Atası III
Mənuçöhr kimi I Axsitan və onun varisləri də Şirvanşahlar dövlətinin müdafiə
qüdrətini artırdılar. Ölkənin ərazisində çoxlu müdafiə qurğuları - qalalar, qüllələr
və s. bərpa etdilər…
I Axsitanın hakimiyyətinin sonuna yaxın güclü zəlzələ (1192) nəticəsində
Şamaxı dağıldı. Şəhər əhalisinin xeyli hissəsi tələf oldu. Şirvanın paytaxtı Bakıya
köçürüldü [1, s.178-180].
XII əsrin 30-cu illərində Azərbaycanda Atabəy-Eldənizlər sülaləsi
hakimiyyətə gəldi (1136-1225). Sülalənin yaradıcısı zəmanəsinin ağıllı diplomatı
və üzaqgörən dövlət xadimi qıpçaq əsilli Şəmsəddin Eldəniz idi [2, s.38-39]. Onun
uşaqlığı son dərəcə məşəqqətli keçmişdi. Valideynlərini çox erkən itirib yetim
qalmış, özgə qapılarında zülm görmüş, kömək və qayğıdan məhrum olmuş, qul
bazarlarında satılaraq əldən-ələ keçmişdi. Sonradan taleyi üzünə güldü və onu
Sultan II Toğrulun sarayına gətirib çıxardı. II Toğrulun hakimiyyəti illərində
(1132-1135) Eldəniz sultanın şəxsi məmlükləri sırasına keçirildi və vəzifədən
vəzifəyə keçməyə başladı. Sultan Eldənizə əmir rütbəsi verdi. Sonra isə II Toğrul
azyaşlı oğlu Arslan şaha Eldənizi atabəy təyin etdi [8]…
Sultan Məsud isə (1135-1152) Eldənizi II Toğrulun dul qadını Möminə
xatunla evləndirdi. 1136-cı ildə Məsud mərkəzi Bərdə ilə birlikdə Arranı Eldənizə
iqta torpağı verdi. Eldəniz burada möhkəmlənərək tədricən Sultan asılılığından
çıxdı…
1160-cı ildə Atabəy Eldəniz 20 minlik ordu ilə, Arslan şahla Həmədana
gəldi. Burada Arslan şaha tac qoyuldu. Eldəniz Böyük Atabəy adlandı və Eldənizin
oğulları Məhəmməd Cahan Pəvləvan əmir-hacib (baş əmir), Qızıl Arslan isə Sultan
ordularının baş komandanı oldu. Dövlətdə əsas işləri Eldəniz görürdü. Arslan şah
formal olaraq dövlətin başında dayanmışdı [2, s.39-40]...
Beləliklə, Atabəy Eldəniz Qafqaz dağlarından İran körfəzinə qədər uzanan
nəhəng bir ərazini öz hakimiyyətinə tabe etdirdi. O, Azərbaycan, Arran, Şirvan,
Cibəl, Həmədan, Gilan, Mazandaran, Isfahan və Reyə yiyələnmişdi. Mosul,
Kirman və Pars atabəyləri, Şirvan, Xuzistan, Xilab, Ərzurum və Marağa hakimləri
Eldənizin adına pul kəsdirir, xütbə oxutdururdular. Əmrləri o verir, torpaqları
paylayır, dövlət xəzinəsinə nəzarət edirdi, Sultan Arslan şah heç bir işə qarışmırdı.
Şəmsəddin Eldənizin dövründə (1136-1175-ci illər) Azərbaycanın bütün ərazisi, o
cümlədən Arran, Şirvan, indi Ermənistan deyilən Azərbaycan torpaqları, İranın
bütün ərazisi, o cümlədən, Həmədan, Mazandaran, İsfahan, Rey, Fars, Xuzistan və
digər torpaqlar dövlətin tərkibinə daxil idi. 1160-cı ildə Arazdan şimala və cənuba
doğru ərazilərimiz Azərbaycan Sultanlığı adını aldı. Şəmsəddin Eldənizin övladları
Məhəmməd Cahan Pəhləvanın (1175-1186) və Qızıl Arslanın (1186-1191)
hakimiyyətləri dövründə dövlət daha da gücləndi, yeni ərazilər ələ keçirildi.
Eldənizlər hakimiyyəti İraq Səlcuq dövləti sultanlarının atabəyləri kimi idarə
edirdilər, atabəylik adı formal xarakter daşıyırdı, əslində müstəqil dövlət rəhbərləri
idilər, Qızıl Arslan isə bu formal ənənəyə də son qoyaraq, özünü sultan elan etdi.
Azərbaycan dövlətində Eldənizlər sülaləsinin hakimiyyəti 1136-cı ildən 1225-ci ilə
qədər davam etdi, Naxçıvan, Həmədan, Təbriz şəhərləri müxtəlif vaxtlarda
dövlətin paytaxtı oldu [4, s.20-25; 5, s.18-20; 8; 7; 9, s.28]. Azərbaycan türkcəsi və
fars dilləri dövlətin rəsmi dilləri idi [2, s.199]. Eldənizlərin dövründə Azərbaycan
dövləti tarixi ərazilərindən kənara çıxaraq, 1,4 milyon kv.km. [3, s.155] ərazini
əhatə etməklə artıq imperiya xarakteri almış, böyük və qüdrətli dövlətə çevrilmişdi.
Eldənizlər sülaləsinin sonuncu nümayəndəsi Atabəy Özbəyin dövründə
(1210-1225) dövlət zəiflədi. Dövlətin daxildə zəifləməsi, iqtisadi və hərbi böhran
meylləri nəticəsində xarici müdaxilələrin qarşısını almaq mümkün olmadı.
Azərbaycan dünyanın böyük bir hissəsini zəbt edən moğol imperiyasının gücü ilə
hesablaşmalı oldu, lakin müstəqil dövlətçilik ənənələrini itirmədi, əksinə, moğollar
bu ərazilərə nəzarət etmək üçün Azərbaycanın dövlətçilik sistemindən, idarəetmə
qaydalarından, yerli nəsillərin imkanlarından istifadə etməli oldu…
Ədəbiyyat:
1. Aşurbəyli S. Şirvanşahlar dövləti. VI-XVI əsrlər. Bakı, “Avrasiya press”, 2006.
2. Bünyadov Z. Azərbaycan Atabəylər dövləti (1136-1225-ci illər). Bakı, “Şərq-Qərb”,
2007.
3. Əliyarlı S. Azərbaycan tarixi üzrə qaynaqlar. Bakı, “Çıraq”, 2007.
4. Nəcəf Ə.N. Səlcuqlu dövlətləri və atabəyləri tarixi (Oğuzların ortaya çıxmasından-XIV
əsrə qədər). Bakı, “Qanun”, 2010.
5. Nuriyeva İ. Azərbaycan dövlətləri intibah dövründə. Bakı, “Mütərcim”, 2015.
6. Nuriyeva İ. Azərbaycan tarixi (ən qədim dövrlərdən zəmanəmizədək). Bakı, “Elm və
təhsil”, 2019.
7. Houtsma M.T., Brill`s E.J. First Encyslopedia of İslam, 1913-1936, BRİLL, 1987,
s.1053.
8. Luther K.A. (December 15, 1987). “Atabakan-e Adarbayjan. Encyslopedia İranica.
9. Гусейнзаде Р. Кавказ и армяне. Баку, «Апострофф», 2014.
02:30, Bu gün
Parisdə Yay Olimpiya Oyunlarının açılış mərasimi keçirilib - YENİLƏNİB
02:13, Bu gün
Telefonla bizi necə izləyirlər? - Mütəxəssislərdən XƏBƏRDARLIQ
02:01, Bu gün
Kral III Çarlz Muxtar Babayevi qəbul edib
00:38, Bu gün
Azərbaycanda atadan 14 yaşlı oğluna qarşı ZORAKILIQ: Evin əşyalarını başında qırdı
00:18, Bu gün
Akif Nağının imzaları təqdim olundu
26 Jul 2024 | 23:45
Qatardan qalan adam - Anarın yeni hekayəsi
26 Jul 2024 | 23:36
Ali təhsil müəssisələrinə ixtisas seçiminin vaxtı açıqlanıb
26 Jul 2024 | 23:20
Yazıçı Vaqif Sultanlının yaradıcılığı haqqında “Dənizlə sahil arasında” adlı kitab yayınlandı - FOTO
26 Jul 2024 | 23:16
İyulun 14-də keçirilmiş qəbul imtahanında 6 nəfərin nəticəsi ləğv edilib
26 Jul 2024 | 23:05
Tramp prezident seçilərsə, Ukraynaya nə olacaq?
26 Jul 2024 | 22:58
Ermənistandan Rusiyaya ixrac edilən meyvə və tərəvəzlərdə zərərli maddələr aşkarlandı
26 Jul 2024 | 22:50
Əfşar Temuçin vəfat etdi - FOTO
26 Jul 2024 | 22:45
Ad günü məclisində qan düşdü
26 Jul 2024 | 22:43
Deputat olmaq istəyənlər üçün bir həftə vaxt qaldı - Sənədlərini DSK-lara təqdim etmək üçün
26 Jul 2024 | 22:40
Köhnə avtomobili olanlara MÜJDƏ – Pul alacaqlar!
26 Jul 2024 | 22:32
Repçi qəza keçirtdi, onu çəkmək istəyənlər ölümdən döndü - FOTOLAR
26 Jul 2024 | 22:25
Azərbaycanda vəzifəli şəxsin qətlinin TƏFƏRRÜATI: İşığı kəsib evdən çıxmasını gözləyiblər
26 Jul 2024 | 22:14
"Chrome"da yeni funksiya
26 Jul 2024 | 22:06
Təbiətin bizə bəxş etdiyi möcüzəvi meyvə
26 Jul 2024 | 21:50
Rusiya Yutubu bloklamaq qərarı verdi
26 Jul 2024 | 21:42
Ən bahalı hamburger: 9 min manata satılıb
26 Jul 2024 | 21:35
Röya rəqsi ilə diqqət çəkdi – VİDEO
26 Jul 2024 | 21:31
Gün ərzində nə qədər şokalad yemək olar?
26 Jul 2024 | 21:28
AB Rusiyanın 1,5 milyardını silah üçün Kiyevə verdi
26 Jul 2024 | 21:24
Ən yüksək bal toplayanlar bu məktəblilərin ŞAGİRDLƏRİDİR
26 Jul 2024 | 21:20
Hərbi Gürcüstan yolu selə görə bağlandı
26 Jul 2024 | 21:19
IV qrupun lideri olan Nuray - FOTO
26 Jul 2024 | 21:14
"Rusiyada doğumla bağlı vəziyyət fəlakətlidir" - Peskov
26 Jul 2024 | 21:12
Qəbələdə aramsız yağan yağışlar bir sıra fəsadlara səbəb olub
26 Jul 2024 | 20:58
Qəbul imtahanlarının nəticələri açıqlandı
02:30, Bu gün
Parisdə Yay Olimpiya Oyunlarının açılış mərasimi keçirilib - YENİLƏNİB
02:13, Bu gün
Telefonla bizi necə izləyirlər? - Mütəxəssislərdən XƏBƏRDARLIQ
02:01, Bu gün
Kral III Çarlz Muxtar Babayevi qəbul edib
00:38, Bu gün
Azərbaycanda atadan 14 yaşlı oğluna qarşı ZORAKILIQ: Evin əşyalarını başında qırdı
00:18, Bu gün
Akif Nağının imzaları təqdim olundu
26 Jul 2024 | 23:45
Qatardan qalan adam - Anarın yeni hekayəsi
26 Jul 2024 | 23:36
Ali təhsil müəssisələrinə ixtisas seçiminin vaxtı açıqlanıb
26 Jul 2024 | 23:20
Yazıçı Vaqif Sultanlının yaradıcılığı haqqında “Dənizlə sahil arasında” adlı kitab yayınlandı - FOTO
26 Jul 2024 | 23:16
İyulun 14-də keçirilmiş qəbul imtahanında 6 nəfərin nəticəsi ləğv edilib
26 Jul 2024 | 23:05
Tramp prezident seçilərsə, Ukraynaya nə olacaq?
26 Jul 2024 | 22:58
Ermənistandan Rusiyaya ixrac edilən meyvə və tərəvəzlərdə zərərli maddələr aşkarlandı
26 Jul 2024 | 22:50
Əfşar Temuçin vəfat etdi - FOTO
26 Jul 2024 | 22:45
Ad günü məclisində qan düşdü
26 Jul 2024 | 22:43
Deputat olmaq istəyənlər üçün bir həftə vaxt qaldı - Sənədlərini DSK-lara təqdim etmək üçün
26 Jul 2024 | 22:40
Köhnə avtomobili olanlara MÜJDƏ – Pul alacaqlar!
26 Jul 2024 | 22:32
Repçi qəza keçirtdi, onu çəkmək istəyənlər ölümdən döndü - FOTOLAR
26 Jul 2024 | 22:25
Azərbaycanda vəzifəli şəxsin qətlinin TƏFƏRRÜATI: İşığı kəsib evdən çıxmasını gözləyiblər
26 Jul 2024 | 22:14
"Chrome"da yeni funksiya
26 Jul 2024 | 22:06
Təbiətin bizə bəxş etdiyi möcüzəvi meyvə
26 Jul 2024 | 21:50
Rusiya Yutubu bloklamaq qərarı verdi
26 Jul 2024 | 21:42
Ən bahalı hamburger: 9 min manata satılıb
26 Jul 2024 | 21:35
Röya rəqsi ilə diqqət çəkdi – VİDEO
26 Jul 2024 | 21:31
Gün ərzində nə qədər şokalad yemək olar?
26 Jul 2024 | 21:28
AB Rusiyanın 1,5 milyardını silah üçün Kiyevə verdi
26 Jul 2024 | 21:24
Ən yüksək bal toplayanlar bu məktəblilərin ŞAGİRDLƏRİDİR
26 Jul 2024 | 21:20
Hərbi Gürcüstan yolu selə görə bağlandı
26 Jul 2024 | 21:19
IV qrupun lideri olan Nuray - FOTO
26 Jul 2024 | 21:14
"Rusiyada doğumla bağlı vəziyyət fəlakətlidir" - Peskov
26 Jul 2024 | 21:12
Qəbələdə aramsız yağan yağışlar bir sıra fəsadlara səbəb olub
26 Jul 2024 | 20:58
Qəbul imtahanlarının nəticələri açıqlandı
26 Jul 2024 | 20:50
İş axtaran zaman diqqət edilməli nüanslar
26 Jul 2024 | 20:49
Ukrayna cəbhəsindən geri dönən keçmiş məhbusların yaratdığı təhlükə...
26 Jul 2024 | 20:45
Büroda vəkilin meyiti tapıldı - başından vurulub
26 Jul 2024 | 20:39
ABŞ-də bir ildə 4 nəfər siçanlardan yayılan virusdan öldü
26 Jul 2024 | 20:31
Çörəyi bir ay kiflənmədən saxlamağın ASAN ÜSULU
26 Jul 2024 | 20:23
Britaniya qırıcılarına görə Rusiya təyyarəsi havaya qaldırılıb
26 Jul 2024 | 20:15
Göygöldə DƏHŞƏT: Oğul anasını bıçaqladı
26 Jul 2024 | 20:10
Zəncəfilli limonadı belə hazırlayın
26 Jul 2024 | 20:03
Afaq Gəncəli Xəzər TV-dən ayrılıb?
26 Jul 2024 | 19:55
Hansı tərəvəzləri çiy yemək olmaz?
26 Jul 2024 | 19:49
Seysmoloqdan XƏBƏRDARLIQ: Bu 4 şəhəri işarə etdi - FOTO
26 Jul 2024 | 19:41
Türkiyə ildə bir milyon ədəd elektromobil istehsal etməyi planlaşdırır
26 Jul 2024 | 19:41
Avropa “qapıdakı” rus tankları ilə mübarizəyə hazırlaşır, həm də ABŞ-sız...
26 Jul 2024 | 19:35
Ermənistan NİYƏ İranla sərhəddə TUNEL TİKİR?
26 Jul 2024 | 19:30
Sumqayıtda yaşayış binasında yanğın
26 Jul 2024 | 19:25
"Android" istifadəçiləri getdikcə daha çox "iPhone" alırlar
26 Jul 2024 | 19:19
Prezident Administrasiyasında avqust ayında vətəndaşların qəbul CƏDVƏLİ
26 Jul 2024 | 19:18
"Bandotdel"dən böyükmiqyaslı ƏMƏLİYYAT: Çox sayda həbs edilən var - ANBAAN GÖRÜNTÜLƏR
26 Jul 2024 | 19:13
Polisdən XÜSUSİ ƏMƏLİYYAT: 7 nəfər saxlanıldı -VİDEO
26 Jul 2024 | 19:05
Ermənistanın son təxribatlarının məqsədi nədir? - Ekspertdən AÇIQLAMA
26 Jul 2024 | 19:00
Üzməyə getməzdən əvvəl bu qidalardan uzaq durun, yoxsa...
26 Jul 2024 | 18:54
Təsadüfən işə götürülən haker şirkətin sistemini virusa yoluxdurub
26 Jul 2024 | 18:53
Sahibsiz itlərlə qarşılaşdıqda nə edək? - KİNOLOQ İTLƏRLƏ DAVRANIŞ QAYDALARINI AÇIQLADI
26 Jul 2024 | 18:51
Fədayə Laçın bu səbəbdən toylarda ata və qardaş muğamı oxumur: "Toy yiyəsinə də, sifariş edənə də..."
26 Jul 2024 | 18:50
Tramp FTB-də dindirilə bilər
26 Jul 2024 | 18:45
Diş fırçasını nə vaxt dəyişək?
26 Jul 2024 | 18:40
Xərçəngə tutulduğu deyilən müğənnidən AÇIQLAMA
26 Jul 2024 | 18:35
Nazirlərin avqust ayı üzrə vətəndaş qəbulu cədvəli açıqlanıb
26 Jul 2024 | 18:30
Daha tez inkişaf edən biznes ideyaları - Çərəz dükanları, quru təmizləmə...
26 Jul 2024 | 18:25
Kreditlə bağlı yenilik - Zamin tələbi ləğv olunur?
26 Jul 2024 | 18:23
“İqtisadi müstəqilliyin təmini media üçün ən vacib şərtdir”
26 Jul 2024 | 18:20
1000-ə yaxın miqrant Rusiyadan qovulur
26 Jul 2024 | 18:15
Vidadi İsayev Bərdənin Ərəblər kəndində səyyar qəbul-görüş keçirdi - FOTOLAR
26 Jul 2024 | 18:10
Yaşar Gülər Rəşad Məmmədovla görüşdü
26 Jul 2024 | 18:05
Dünyanın ən hündür tuneli tikiləcək
26 Jul 2024 | 18:03
Kamal Umudlu UEFA Konfrans Liqasının görüşünə təyinat alıb
26 Jul 2024 | 17:57
Qarabağ Universitetinin yeni dekanı KİMDİR...
26 Jul 2024 | 17:51
Mərdəkan yolunda taksidə əxlaqsızlıq - Həbs olunan var
26 Jul 2024 | 17:45
Qarabağ Universitetində YENİ TƏYİNATLAR - FOTO
26 Jul 2024 | 17:40
MSK seçki bülletenlərinə aid tələbləri təsdiqləyəcək
26 Jul 2024 | 17:35
Bu marşrut üzrə əlavə qatar reysləri təyin edildi
26 Jul 2024 | 17:30
Paşinyan Türkiyə ilə sərhədə getdi
26 Jul 2024 | 17:24
XİN Maldivin Müstəqillik Gününü təbrik etdi - FOTO
26 Jul 2024 | 17:18
İrəvana davam edən hərbi yardımlar: Ermənistanı müharibəyə hazırlayırlar -TƏHLİL + FOTO
26 Jul 2024 | 17:12
Bu il Azərbaycanın gömrük orqanlarının tətbiq etdiyi cərimələrin məbləği açıqlandı
26 Jul 2024 | 17:06
Keçmiş məmurun oğlu dənizdə batdı - FOTO
26 Jul 2024 | 17:00
"Belə davam edə bilməz": üç ölkə İsrail, İran və HƏMAS-a birgə müraciət ünvanladı
26 Jul 2024 | 16:55
“Sağlam həyata doğru” Ekoloji İctimai Birliyi Qaxda dəyirmi masa keçirdi - FOTOLAR
26 Jul 2024 | 16:49
Aİ Cənubi Qafqaza yeni xüsusi nümayəndə təyin etdi
26 Jul 2024 | 16:45
Bu ərazilərə yağış yağır - FAKTİKİ HAVA
26 Jul 2024 | 16:40
İlham Əliyevdən iki MÜHÜM FƏRMAN
26 Jul 2024 | 16:36
Kriminal keçmişi olan şəxs MÜHAFİZƏÇİ İŞLƏYƏ BİLƏRMİ? – AÇIQLAMA
26 Jul 2024 | 16:30
Əhaliyə XƏBƏRDARLIQ EDİLDİ - İyulun 27-si...
26 Jul 2024 | 16:24
ADP sədri Sərdar Cəlaloğlu seçkidən geri çəkildi
26 Jul 2024 | 16:18
UNEC-in 18 tələbəsi təhsilini Avropanın aparıcı universitetlərində davam etdirəcək
26 Jul 2024 | 16:12
Jurnalistika ixtisası üzrə qabiliyyət imtahanı LƏĞV OLUNMALIDIR
26 Jul 2024 | 16:07
Fransada xaos hökm sürür: diversiyalar dəmir yollarını iflic edib, "Avropa hava limanı" təxliyə edilib
26 Jul 2024 | 16:02
Ağadadaş Ağayevin vəkilindən SENSASİON MÜSAHİBƏ: "Əvvəllər məhkum olunmuş şəxs öldürülməlidir..."
26 Jul 2024 | 15:56
Balakəndə baş verən BİABIRÇILIQ hər kəsi şok etdi - VİDEO
26 Jul 2024 | 15:50
Flora Kərimova doğum gününü belə keçirdi - VİDEO
26 Jul 2024 | 15:44
Kreditlə bağlı mühüm YENİLİK – Zamin tələbi LƏĞV OLUNUR?
26 Jul 2024 | 15:38
Lisenziyası ləğv olunan bankda hesabı olan vətəndaşların NƏZƏRİNƏ!
26 Jul 2024 | 15:32
Bu universitetlərdə təhsil haqqı artırıldı - SİYAHI
26 Jul 2024 | 15:26
Azərbaycanda yaşamaq üçün müaciət edən əcnəbilərin sayı açıqlandı
26 Jul 2024 | 15:22
Qəbələdə orta məktəb yandı
26 Jul 2024 | 15:18
Beynəlxalq səyyahlardan ibarət heyət Laçına səfər edib
26 Jul 2024 | 15:14
Vitali Arkov: "Qərb Ermənistanı balaca uşaq kimi aldatmaqda davam edir"
26 Jul 2024 | 15:09
Azyaşlı qızını ağladığı üçün suda boğaraq öldürübmüş... - FOTO
26 Jul 2024 | 15:03
İranın azərbaycanlı prezidenti: “Məni çox tərifləməyin, səhvlərimi deyin!”
26 Jul 2024 | 14:57
"Rusiya və Çin olmadan Ukrayna müharibəsi üzrə sülh danışıqları mümkün deyil" - Çexiya prezidenti
26 Jul 2024 | 08:12
Araik Arutyunyan Parisdə Erməni Evinin açılışında iştirak etdi...-FOTOLAR
26 Jul 2024 | 15:32
Bu universitetlərdə təhsil haqqı artırıldı - SİYAHI
26 Jul 2024 | 10:26
“35 ildir İran ən böyük azərbaycanlı Xameneinin əlindədir… -Farslar demiş, “Çi fayda?”..”
26 Jul 2024 | 07:47
Macarıstan Çindən “gizli şəkildə” 1 milyard avro kredit aldı...-"POLİTİCO"
26 Jul 2024 | 07:26
Lerik rayonunda zəlzələ olub
26 Jul 2024 | 07:23
Azərbaycanın Britaniyadakı səfirliyinin yeni inzibati binasının açılışı olub
26 Jul 2024 | 07:37
Gələcəyin su mənbəyi atmosferdir: Havanı içməli suya çevirən cihaz ixtira olundu
26 Jul 2024 | 07:40
Bu ölkə “Meta”nı 220 milyon dollar cərimələdi – Məlumatları oğurlayır
26 Jul 2024 | 09:42
Bu bitkini qoxulayın - Baş ağrısından xilas olun - FOTO
26 Jul 2024 | 10:07
"Niva" həvəskarlarına şad xəbər - FOTO
24 Jul 2024 | 07:08
Ginnesin Rekordlar kitabına düşən azərbaycanlı xanım: “Bəlkə də bir çoxlarının xəbəri yoxdur ki..”-FOTO+ÖZƏL
21 Jul 2024 | 08:11
Uğur Qapıları açılacaq: 23 İyuldan etibarən həyatlarında ağ zodiak başlayacaq 2 Bürc
26 Jul 2024 | 08:12
Araik Arutyunyan Parisdə Erməni Evinin açılışında iştirak etdi...-FOTOLAR
24 Jul 2024 | 07:29
Çin Rusiyanı 50 milyardlıq layihədən bayıra “atdı”...
25 Jul 2024 | 14:30
Şəkərli dibetin qarşısı alınandırmı? - HƏKİM AÇIQLADI
24 Jul 2024 | 14:16
Ağadadaş Ağayevin qohumundan inanılmaz iddia - 3-4 gün əvvəl ailə üzvləri ilə...
25 Jul 2024 | 14:36
Sürücülük vəsiqəsi olmadan maşın sürənləri gözləyən CƏRİMƏ - Ekspertdən XƏBƏRDARLIQ
24 Jul 2024 | 09:30
Revanşist Baqrat bu dəfə Göyçədə pərt oldu...-Ruhanilər qarşılamadı...-FOTO
25 Jul 2024 | 20:43
Bütün növ pensiyalar artacaq – AÇIQLAMA
21 Jul 2024 | 20:53
Siqaret çəkənlər bu göyərtini süfrədən əskik etməsin!
26 Jul 2024 | 08:12
Araik Arutyunyan Parisdə Erməni Evinin açılışında iştirak etdi...-FOTOLAR
26 Jul 2024 | 15:32
Bu universitetlərdə təhsil haqqı artırıldı - SİYAHI
26 Jul 2024 | 10:26
“35 ildir İran ən böyük azərbaycanlı Xameneinin əlindədir… -Farslar demiş, “Çi fayda?”..”
26 Jul 2024 | 07:47
Macarıstan Çindən “gizli şəkildə” 1 milyard avro kredit aldı...-"POLİTİCO"
26 Jul 2024 | 07:26
Lerik rayonunda zəlzələ olub
26 Jul 2024 | 07:23
Azərbaycanın Britaniyadakı səfirliyinin yeni inzibati binasının açılışı olub
26 Jul 2024 | 07:37
Gələcəyin su mənbəyi atmosferdir: Havanı içməli suya çevirən cihaz ixtira olundu
26 Jul 2024 | 07:40
Bu ölkə “Meta”nı 220 milyon dollar cərimələdi – Məlumatları oğurlayır
26 Jul 2024 | 09:42
Bu bitkini qoxulayın - Baş ağrısından xilas olun - FOTO
26 Jul 2024 | 10:07
"Niva" həvəskarlarına şad xəbər - FOTO
