Dünya ədəbiyyatının Nizami zirvəsi və oğurlanan Gəncə qapıları...-Akif Nağıdan tariximizə fərqli baxış...
“Gürcü hökmdarı Demetre 1139-cu il zəlzələsi zamanı dağılmış Gəncə şəhərinə xaincəsinə basqın etmiş, şəhəri qarət etmiş və Gəncə qapılarını özü ilə aparmışdı...”
Moderator.az aktuallığını nəzərə alaraq tarix üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Akif Nağının Azərbaycan tarixinə və onun öyrənilməsinə fərqli baxışlarıyla bağlı silsilə yazılarını oxucuların müzakirəsinə buraxır:
(Əvvəli burada: )
Dünya ədəbiyyatının Nizami zirvəsi və oğurlanan Gəncə qapıları...- XVIII mövzu
Azərbaycanın sosial-iqtisadi həyatı və mədəniyyəti.
Azərbaycanın dövlət müstəqilliyinin bərpa olunması sosial-iqtisadi həyatı
canlandırdı, iqtisadi inkişafa səbəb oldu. Ölkənin müxtəlif yerlərində hər cür
bitkilər yetişirdi, o cümlədən, Şirvanda və Dərbənd ətrafında zəfəran, kətan,
Lənkəran və Şəkidə çəltik, Kür çayının hər iki sahili boyunca taxıl, pambıq və sair
becərilirdi [6, s.88]. Suvarma sistemində kəhrizlərdən geniş istifadə olunurdu.
Üzümçülük, ipəkçilik, maldarlıq, balıqçılıq inkişaf etmişdi.
Azərbaycan kəndliləri iki təbəqəyə-uluclar və azad kəndlilərə bölünürdü.
Uluclar ərəblərin vaxtında torpaqsız olduqlarına görə asılı vəziyyətə düşmüşdülər,
azadlar isə özlərinin torpaq sahələrinə malik idilər. Mülk, iqta, vəqf kimi mülkiyyət
formaları, xərac, onda bir, yem və digər vergilər alınırdı [2, s.194-197].
Ölkənin Bərdə, Naxçıvan, Şamaxı Ərdəbil, Təbriz kimi böyük şəhərləri var idi.
Bir tərəfdən Volqaboyu və Şərqi Avropanı Yaxın və Orta Şərqlə, Hindistan,
İran (Kəngər) körfəzi ölkələrini Aralıq və Qara dəniz sahillərinin ticarət mərkəzləri
ilə birləşdirən beynəlxalq karvan yollarının Azərbaycandan keçməsi sənətkarlığın,
ticarətin, şəhərlərin inkişafı üçün şərait yaradırdı. O dövr mənbələrində Bərdə
şəhəri xüsusi fərqləndirilir və göstərilirdi ki, “Reydən və İsfahandan sonra “Aranın
anasi” Bərdə qədər böyük, çiçəklənən və gözəl şəhər” yox idi. Ərdəbil isə cənubun
“ən böyük şəhəri”, “əsas şəhəri” hesab olunurdu [1, s.79]. Dərbənd ən iri liman
şəhəri, Təbriz “gözəlliyinin bənzəri olmayan”, hətta “Bağdaddan üstün” şəhər idi.
Azərbaycan 50-dən artıq şəhəri ilə dünyanın ən çox şəhəri olan ölkələrdən birinə
çevrilmişdi [6, s.89-90].
IX əsrdən başlayaraq Azərbaycan mədəniyyəti tərəqqi, intibah dövrünü
keçirirdi. Azərbaycan Yaxın və Orta Şərqin mədəniyyət mərkəzləri ilə sıx qarşılıqlı
münasibətlərdə inkişaf edirdi. Azərbaycan mütəfəkkirləri “müsəlman intibahının”
yaradılmasında yaxından iştirak etmişlər.
Şirvanşahlar, Sacilər, Salarilər, Rəvvadilər və Şəddadilər (Şadlılar)
sülalələrindən olan Azərbaycan hökmdarları elmin, maarifin inkişafına fikir verir,
dövrün qabaqcıl adamlarını saraya toplayırdılar. Azərbaycanın Gəncə, Bərdə,
Marağa, Şamaxı, Naxçıvan, Dərbənd, Təbriz, Ərdəbil və başqa şəhərlərdə
mədrəsələr vardı. Məscidlərin yanında fəaliyyət göstərən ibtidai məktəblərdə
şagirdlərə Quran öyrədilir, müxtəlif bilik sahələrinə dair ilkin məlumatlar verilirdi
[6, s.89-90].
IX-XII əsrlərdə ədəbiyyatda da güclü oyanış baş verdi. Ədəbiyyatda iki
cərəyan nəzərə çarpırdı: şifahi xalq yaradıcılığı və peşəkar yazıçıların qələmindən
çıxan klassik ədəbi nümunələr...
“Kitabi-Dədə Qorqud” Dəmirqapı Dərbənddən Diyarbəkr ətraflarına və
Mardinə, Xəzərdən Qara dəniz sahillərindəki Abxaz elinə və Trabzona qədər
böyük bir ərazidə yayılmışdı. VII-IX əsrlərdə ozanların Oğuz yurdunu oba-oba
gəzərək yaydıqları “boylar” türk dilli Azərbaycan xalqının mövcudluğunun
göstəricisi idi. Xalq yaradıcılığının digər nümunələri də var idi.
Azərbaycan poetik məktəbinin Nizamidən başqa bütün nümayəndələri
Səlcuq Sultanlarının, Azərbaycan Atabəylərinin və Şirvanşahların saray şairləri
olmuşdur. Azərbaycan saraylarında türk dili işlək dil idi. Amma şairlər fars dilində
yazırdılar.
XI-XII əsrlərdə böyük Nizami zirvəsinə yüksələn Azərbaycan ədəbiyyatının
Ömər Gəncəvi, Fələki Şirvani, Izzət Şirvani, Mücirəddin Beyləqani, Givami
Gəncəvi, Qətran Təbrizi, Xətib Təbrizi, Məhsəti Gəncəvi, Xaqani Şirvani və
başqaları kimi görkəmli sənətkarlar nəsli yetişdi [2, s.199; 8, s.35-42].
Bu dövrdə tanınmış dilçi və ədəbiyyatşünas Ömər Gəncəvi Azərbaycandan
başqa Bağdadda, Nişapurda, Həmədanda, Mərvdə - bütün Yaxın və Orta Şərqdə
tanınmışdı. XII əsrin görkəmli filosof şairlərindən biri də Eynəqüzzad Münayənaçı
(990-1131) olmuşdur. Əbüllüla Gəncəvi də öz dövrünün görkəmli şairlərindən idi.
Şairə “Məlikşüarə” rütbəsi verilmişdi. Bu dövr mütəfəkkirlərindən biri də
Eldənizlər sarayında xidmət etmiş Mücirəddin Beyləqanidir. Mədhiyyələrini
Cahan Pəhləvana və Qızıl Arslana həsr etmişdir. Qətran Təbrizi (1012-1086) öz
əsərlərini Təbriz və Gəncə saraylarında yaratmışdır. Təbrizi lirik şeir divanından
başqa farsca “Ətta-fasir” adlı izahlı lüğətin də müəllifidir. Məhsəti Gəncəvi
Azərbaycan intibahının görkəmli nümayəndələrindən biridir. İndiyədək 200-dən
çox rübaisi araşdırılmışdır.
Xaqani Şirvani (1126-1199) Şamaxıda dünyaya gəlmişdi. Azərbaycan
ədəbiyyatı tarixində ilk dəfə poema yazmış bu böyük sənətkar qəsidə janrını
yüksək sənətkarlıq zirvəsinə qaldırmışdır. Şirvanşahlar sarayına dəvət alandan
sonra Xaqani təxəllüsünü götürmüşdür (xaqanlara məxsus olan). Xaqaninin 17 min
beytlik lirik şer divanı, “Mədain xərabələri” və “Töhfətül-İraqeyn” poeması, nəsrlə
yazdığı məktublar qalmışdır. Şirvanşah Mənuçöhrə, Axsitana, Eldəniz hökmdarı
Qızıl Arslana, habelə yaşadığı dövrün mühüm hadisələrinə, yadellilər üzərində
qələbələrə bir sıra şeirlər yazmışdır [7].
Nizami Gəncəvi (1141-1209) şərq və dünya poeziyasının ən parlaq siması,
şəxsiyyəti idi. Nizamini Xilafətin süqutundan sonra siyasi və iqtisadi dirçəliş
dövrünü yaşayan Azərbaycanın ümumi tərəqqi mühiti yetişdirmişdi. Bu mühit
Sasani və Xilafət imperiyalarının süqutundan sonralar da uzun müddət Yaxın və
Orta Şərq ölkələri ilə - Orta Asiya, İran, İraq, Misir və Suriyanın mədəni
mərkəzləri ilə sıx əlaqədə idi. Dünyanın hər tərəfindən ən nadir sənət inciləri,
əlyazmaları Gəncəyə toplanmışdı. Dünya ədəbiyyatının ən böyük incilərindən olan
“Xəmsə” toplusu “Sirlər xəzinəsi”, “Xosrov və Şirin”, “Leyli və Məcnun”, “Yeddi
gözəl”, “İskəndərnamə”dən ibarət idi [8, s.35-42].
Bu dövrdə Azərbaycan fəlsəfə elmi də təşəkkül tapmışdır. Əbülhəsən
Bəhmənyar (993-1066) İbn Sinanın şagirdi olmuş, Azərbaycan fəlsəfi məktəbinin
əsasını qoymuşdur. O, “Azərbaycanlı filosof” adı ilə bütün Şərqdə məşhur
olmuşdur. Onun “Təhsil”, “Gözəllik”, “Musiqi kitabı”, “Metafizikanın mövzusu”
və digər ərəb dilində yazdığı əsərlər geniş yayılmışdı [9, s.65].
Bu dövrdə Azərbaycan tarixinə dair əsərlər də yazılıb. “Azərbaycan tarixi”
(Tarixi-Azərbaycan) adlı ilk əsər X əsrdə Rəvvadi hökmdarı Əbulhica ər-Rəvvadi
tərəfindən qələmə alınıb. Eyni adlı ikinci əsər 1145/46-cı ildə Fəxrəddin ət-Təbrizi
əl-Vaizi tərəfindən yazılıb. Təxminən eyni vaxtlara aid əl-Bərdəninin “Tarix-i
Arran”, əd-Dərbəndinin “Tarihi-Bab əl-Əbvab” (“Qapılar qapısı”,- Dərbənd
nəzərdə tutulur.- A.N.) əsərləri də məlumdur [4, s.399-400]. Mxitar Qoş (1130-
1213), onun şagirdi Vanakan və onun şagirdləri Gəncəli Kirakos (1200-1271) və
Vardan kimi alban səlnaməçiləri olmuşdur. Mxitar Qos “Qanunnamə” əsərinin
müəllifidir. “Qanunnamə”yə Şərqi Roma imperiyasının qanunları ilə yanaşı, Alban
kilsəsinin qanunları, “Musa qanunları” daxil edilmişdir. Qoş Albaniyada (Arranda)
1130-1162-ci illər dövründə cərəyan edən hadisələrin təsvirini verən “Alban
salnaməsi” əsərinin də müəllifidir. Gəncəli Kirakos moğol işğalı ərəfəsində və
həmin dövrdə baş verən hadisələri izah edən “Tarix” adlı əsərin müəllifidir [5].
Naxçıvanda Atabəylər memarlıq kompleksi tikilmişdi. Atabəylər memarlıq
toplusu Naxçıvan beynəlxalq əhəmiyyətli böyük şəhərə çevriləndə, XII əsrin II
yarısında yaranmışdı. Üzü Araza tərəf və möhkəm daş divarlı qala içində salınan
bu iri kompleksin tərkibində şah sarayı, dövlətxana (hökumət evi), məscid,
mədrəsə, türbə, yaşayış evləri və başqa yardımçı binalar vardı. Atabəylər
kompleksinin baş tikililərindən biri Möminə xatun türbəsi idi. Bu ansambldan
indiyə qədər yalnız Möminə xatun türbəsi qalmışdır [10]. Bütün bu və digər
əsərlərin müəllifi məşhur memar Əcəmi Əbubəkir oğlu Naxçıvani olmuşdur.
Şəddadilər (Şadlılar) dövründə Gəncə ətrafına möhkəm qala divarları
çəkilmişdir. Gəncənin müdafiə sistemi həmişə möhkəm olmuşdur. 1139-cu il
zəlzələsi Gəncəni darmadağın etdi. 1063-cü ildə Şəddadilər tərəfindən düzəldilmiş
Gəncə qapıları da sənət əsəri idi. Gürcü hökmdarı Demetre 1139-cu il zəlzələsi
zamanı dağılmış Gəncə şəhərinə xaincəsinə basqın etmiş, şəhəri qarət etmiş və
Gəncə qapılarını özü ilə aparmışdı. Qapıların bir tayı hazırda Kutaisi bölgəsinin
Gelati monastrında saxlanılır, digər tayı isə XVIII əsrdə monastırı təmir edərkən
dam örtüyü kimi istifadə olunub[3]. Şəddadilər (Şadlılar) tərəfindən 1027-ci ildə
həmçinin məşhur Xudafərin körpüsü inşa edilmişdir.
XI-XII əsrlərdə Şirvan şəhərinin bir çoxu böyüyüb inkişaf etmiş, bəzilərinin
müdafiə tikililəri yenidən qurulmuşdu. 1045-ci ildə Şirvanşah Qubad (1043-1049)
Şamaxıya yonulmuş daşdan möhkəm qala divarları çəkdirmiş, dəmir qapılar
qoydurmuşdu. Bu dövrdə Şamaxı İc qalasında Şirvanşahların yeni saray kompleksi
tikilmişdi. Həmin dövrlərdə Azərbaycanın digər şəhərlərində də mühüm tikililər
inşa edilmişdir [11, s. 39, 48-49, 70, 71, 84-92, 108-109].
Bu əsrlər tarixə Azərbaycan mədəniyyətinin intibahı, yüksəlişi dövrü kimi
daxil olmuş, müxtəlif sahələrdə yüksək nailiyyətlər əldə olunmuş, iqtisadiyyatın
bütün sahələri inkişaf etmişdir.
Ədəbiyyat:
1. Azərbaycan tarixi. Ali Məktəblər üçün dərslik (Mehman Abdullayevin redaktorluğu
ilə). Bakı, “Bakı Universiteti”, 2014.
2. Bünyadov Z. Azərbaycan VII-IX əsrlərdə. İkinci nəşr, Bakı, “Şərq-Qərb”, 2007.
3. Gəncə qalasının tarixi qapısı...- web.archive.org/web/20160307040306/
//www.azadliq.info/ 3458.html.
3
4. Hakkı D.Y. Sacilər: Azərbaycanda hökm sürmüş bir türk xanədanlığı, 889-941.
Tərcümə, əlavələr və qeydlər Əkbər N. Nəcəf, Bakı, “Başla” nəşriyyatı, 2019.
5. Məmmədova F. Qafqaz Albaniyasının siyasi tarixi və tarixi coğrafiyası. Bakı, “Elm”,
1993.
6. Nuriyeva İ. Azərbaycan tarixi (ən qədim dövrlərdən zəmanəmizədək). Bakı, “Elm və
təhsil”, 2019.
7. Söz mülkünün xaqanı.- “Mədəniyyət” qəzeti, 2009, 18 dekabr, s.5.
8. Бертельс Е.Э. Великий азербайджанский поэт Низами. Баку, АзФАН, 1940.
9. Геюшев З. Методологические вопросы истории развития средневековой
философии народов Закавказья. Баку, Издательство «Элм», 1982.
10. Момине-хатун мавзолей (Популярная художественная энциклопедия). Москва,
Советская энциклопедия. 1986.
11. Усейнов М., Бретаницкий Л., Саламзаде А. История архитектуры
Азербайджана. Москва, 1963.
12:49, Bu gün
В США обладателем джекпота в 1,3 млрд долларов стал больной раком мигрант из Лаоса - ФОТО/ВИДЕО
12:46, Bu gün
Генсек Совета Европы поприветствовала договоренность между Баку и Ереваном по делимитации границы
12:45, Bu gün
Генпрокуратура: На освобожденных территориях обнаружено 18 массовых захоронений
13:13, Bu gün
Azərbaycan ABŞ-də keçirilən multikultural festivalda təmsil olunub - FOTO
13:10, Bu gün
“İtkin düşmüş şəxslərlə əlaqədar ekspertiza yalnız ölkə daxilində aparılır” - Baş Prokurorluq
13:06, Bu gün
Dövlət Komissiyası: “Ermənistan itkinlərlə bağlı məlumat vermir”
13:02, Bu gün
Cəlilabadda fəaliyyət göstərən kafedə nöqsanlar aşkarlandı - FOTO
13:00, Bu gün
Fransa səfiri Azərbaycana QAYITDI
12:58, Bu gün
“WhatsApp”dan vacib ÇAĞIRIŞ: Bu versiyanı silin! - ƏKS HALDA…
12:54, Bu gün
Avropa Şurasının Baş katibi delimitasiya prosesini ALQIŞLADI
12:50, Bu gün
Mayın ilk gününün havası AÇIQLANDI
12:47, Bu gün
Azad edilmiş ərazilərdə 18 kütləvi məzarlıq aşkarlanıb
12:43, Bu gün
Bu il 48 şəxsə aid meyit qalıqları aşkar edilərək götürülüb
12:38, Bu gün
YAP Xətai rayon təşkilatının ərazi partiya təşkilatında növbəti görüş keçirilib - FOTO
12:33, Bu gün
Mayın 1-dən katalizatorsuz avtomobillər cərimə olunacaq? - RƏSMİ AÇIQLAMA + FOTO
12:29, Bu gün
Şimal bölgəsində hərbi çağırışçıların müayinəsi regional tibb müəssisəsində aparılacaq - FOTO
12:25, Bu gün
Birinci Qarabağ müharibəsində itkin düşən 73 nəfərin taleyinə aydınlıq gətirilib - CANLI YAYIM
12:23, Bu gün
Bakıda 2 milyon ədədə yaxın aksiz markasız tütün məmulatı aşkar edildi - FOTO
12:19, Bu gün
"Prezident Kubokunda 12 medal qazanmaq sevindirici haldır" - Məmməd Abdullayev
12:15, Bu gün
Havanı çirkləndirən müəssisələr cəzalandırıldı
12:10, Bu gün
Bakıda ucuz avtomobillər satışa çıxarılacaq - SİYAHI
12:05, Bu gün
Bakıda 206 minlik dələduzluq edən şirkət direktoru ilə bağlı QƏRAR
12:01, Bu gün
Afət Əkbərovaya vəzifə verildi
11:57, Bu gün
Bakıda avtomobil əvvəl digər maşına, sonra isə işıqfora çırpıldı - ANBAAN VİDEO
11:54, Bu gün
Heydər Əliyev Fondunun 20 illiyinə həsr olunan konsert keçiriləcək
11:52, Bu gün
Azərbaycanın iki şahmatçısı Avropa çempionatında xüsusi mükafata layiq görüldü - FOTO
11:51, Bu gün
Nizami Gəncəvi məqbərəsi: ot, zibil basıb? - Foto
11:48, Bu gün
Ordubadın Nüsnüs hamamı turist yox, mütəxəssis yolunu gözləyir - REPORTAJ + FOTO
11:44, Bu gün
Vəzifəli şəxsin oğlunun üzərinə benzin töküb yandırdığı qadın öldü
11:40, Bu gün
Parisdə “IEA-COP29” formatında yüksək səviyyəli ilk dialoq keçiriləcək
11:35, Bu gün
Azərbaycan Xüsusi Təyinatlı Qüvvələrinin yaranma günüdür
11:31, Bu gün
"Nisə Qasımovaya halallıq vermirəm" - VİDEO
11:25, Bu gün
İTV “söyüşlü serial”la bağlı qərar verdi: Bundan sonra...
13:13, Bu gün
Azərbaycan ABŞ-də keçirilən multikultural festivalda təmsil olunub - FOTO
13:10, Bu gün
“İtkin düşmüş şəxslərlə əlaqədar ekspertiza yalnız ölkə daxilində aparılır” - Baş Prokurorluq
13:06, Bu gün
Dövlət Komissiyası: “Ermənistan itkinlərlə bağlı məlumat vermir”
13:02, Bu gün
Cəlilabadda fəaliyyət göstərən kafedə nöqsanlar aşkarlandı - FOTO
13:00, Bu gün
Fransa səfiri Azərbaycana QAYITDI
12:58, Bu gün
“WhatsApp”dan vacib ÇAĞIRIŞ: Bu versiyanı silin! - ƏKS HALDA…
12:54, Bu gün
Avropa Şurasının Baş katibi delimitasiya prosesini ALQIŞLADI
12:50, Bu gün
Mayın ilk gününün havası AÇIQLANDI
12:47, Bu gün
Azad edilmiş ərazilərdə 18 kütləvi məzarlıq aşkarlanıb
12:43, Bu gün
Bu il 48 şəxsə aid meyit qalıqları aşkar edilərək götürülüb
12:38, Bu gün
YAP Xətai rayon təşkilatının ərazi partiya təşkilatında növbəti görüş keçirilib - FOTO
12:33, Bu gün
Mayın 1-dən katalizatorsuz avtomobillər cərimə olunacaq? - RƏSMİ AÇIQLAMA + FOTO
12:29, Bu gün
Şimal bölgəsində hərbi çağırışçıların müayinəsi regional tibb müəssisəsində aparılacaq - FOTO
12:25, Bu gün
Birinci Qarabağ müharibəsində itkin düşən 73 nəfərin taleyinə aydınlıq gətirilib - CANLI YAYIM
12:23, Bu gün
Bakıda 2 milyon ədədə yaxın aksiz markasız tütün məmulatı aşkar edildi - FOTO
12:19, Bu gün
"Prezident Kubokunda 12 medal qazanmaq sevindirici haldır" - Məmməd Abdullayev
12:15, Bu gün
Havanı çirkləndirən müəssisələr cəzalandırıldı
12:10, Bu gün
Bakıda ucuz avtomobillər satışa çıxarılacaq - SİYAHI
12:05, Bu gün
Bakıda 206 minlik dələduzluq edən şirkət direktoru ilə bağlı QƏRAR
12:01, Bu gün
Afət Əkbərovaya vəzifə verildi
11:57, Bu gün
Bakıda avtomobil əvvəl digər maşına, sonra isə işıqfora çırpıldı - ANBAAN VİDEO
11:54, Bu gün
Heydər Əliyev Fondunun 20 illiyinə həsr olunan konsert keçiriləcək
11:52, Bu gün
Azərbaycanın iki şahmatçısı Avropa çempionatında xüsusi mükafata layiq görüldü - FOTO
11:51, Bu gün
Nizami Gəncəvi məqbərəsi: ot, zibil basıb? - Foto
11:48, Bu gün
Ordubadın Nüsnüs hamamı turist yox, mütəxəssis yolunu gözləyir - REPORTAJ + FOTO
11:44, Bu gün
Vəzifəli şəxsin oğlunun üzərinə benzin töküb yandırdığı qadın öldü
11:40, Bu gün
Parisdə “IEA-COP29” formatında yüksək səviyyəli ilk dialoq keçiriləcək
11:35, Bu gün
Azərbaycan Xüsusi Təyinatlı Qüvvələrinin yaranma günüdür
11:31, Bu gün
"Nisə Qasımovaya halallıq vermirəm" - VİDEO
11:25, Bu gün
İTV “söyüşlü serial”la bağlı qərar verdi: Bundan sonra...
11:22, Bu gün
Azərbaycan-Səudiyyə Ərəbistanı Birgə İşgüzar Şurasının növbəti iclası keçirilib - FOTO
11:20, Bu gün
Qazaxla sərhəd kəndin sakinləri şoka düşüblər: Paşinyanla görüşdə onlara nə deyiblər?
11:15, Bu gün
BDU-nun 105 illik yubileyinə həsr olunmuş Karyera Festivalı başlayır
11:10, Bu gün
Əfqanıstanda məscidə hücum - Ölənlər var
11:05, Bu gün
20-dən çox insanın ölümünə səbəb olan “fironun lənəti”nin sirri AÇILDI - FOTO
11:00, Bu gün
Vəfa İsgəndərovaya yüksək vəzifə verildi
10:56, Bu gün
Azərbaycan kürüsü BU QİYMƏTƏ satılır - VİDEO
10:52, Bu gün
Rubl və avro ucuzlaşaraq GÖRÜN NEÇƏYƏ OLDU
10:49, Bu gün
Natiq Həsənov YÜKSƏK VƏZİFƏYƏ TƏYİN OLUNDU - Nazir ƏMR İMZALADI
10:42, Bu gün
Prezident MUSLİM İnstitutunun direktorunu qəbul edib
10:36, Bu gün
DİN məlumat yaydı
10:30, Bu gün
Çaykənd əməliyyatından 33 il ötür
10:21, Bu gün
Xərçəng xəstəliyinin müalicəsində inqilabi İRƏLİLƏMƏ - Fərdi vaksin hazırlandı
10:15, Bu gün
Kreml Azərbaycan siyasətini niyə qəfildən dəyişdi? – Putinin Əliyevlə bağlı ilginc rəftarı
10:04, Bu gün
Mayda bizi hansı sınaqlar gözləyir? Bütün bürclər üçün ulduz falı
09:59, Bu gün
Bu istintaqda Paşinyanın xanımı da dindiriləcək...
09:48, Bu gün
Bu həftə 6 gün işləyəcəyik?
09:44, Bu gün
Neftin bu günə olan qiyməti
09:39, Bu gün
Gənc qadın konservləşdirilmiş sup yedi və iflic oldu...
09:35, Bu gün
Bu ərazilərdə qaz olmayacaq
09:30, Bu gün
İşıqpuluna görə qardaşını öldürdü, BƏRAƏT ALDI - ŞOK TƏFƏRRÜATLAR
09:21, Bu gün
Keçmiş daxili işlər naziri saxlanıldı
09:13, Bu gün
Ermənistanla yeni sərhəd bu kəndin ortasından keçəcək - DETALLAR
09:04, Bu gün
Nizami Kino Mərkəzi və "Azərbaycanfilm" AKİ-yə verilir?
09:02, Bu gün
DÜNYABu ölkədə homoseksuallar həbs ediləcəklər
08:19, Bu gün
İli zəngin başa vuracaq bürclər açıqlandı - SİYAHI
08:07, Bu gün
Laçına növbəti köç karvanı yola düşdü - FOTO
08:01, Bu gün
“Polis tərəfindən insan hüquqlarının pozulması halları 20 faiz artıb...”- “Johovurd”
07:22, Bu gün
Dünyanın ən bahalı ölkələri hansılardır? - SİYAHI
07:17, Bu gün
Xarabalığı xatırladan sağlamlıq mərkəzi: 10 min sakinin probleminə kim əncam çəkəcək? - VİDEO
06:55, Bu gün
Qeyri-qanuni nikahlar niyə artır? - VİDEO
06:36, Bu gün
Qazax ərazisində Ermənistanla sərhədin Güney kəndinin ortasından keçə biləcəyi yalandır...
06:35, Bu gün
Telefonsuz qalmaq qorxusu...
06:14, Bu gün
Marketlərdə orqanizmi məhv edən 20 ən zərərli qida
05:00, Bu gün
“Selfie” çəkərkən ən çox qəzaların baş verdiyi ölkələrin adları açıqlandı
00:33, Bu gün
Peruda avtobus uçuruma düşüb, 20-dən çox adam ölüb
00:10, Bu gün
ADNA terrorundan 15 il ötür
29 Apr 2024 | 23:51
Evlilik sevgini öldürür? - Arxa pəncərədən görünənlər
29 Apr 2024 | 23:46
Türkiyə XİN Fransa Milli Assambleyasının qərarını pisləyib
29 Apr 2024 | 23:42
"Bizim vətəndaşlarımız Rusiyada döyülür": Tacikistan XİN Rusiya səfirinə etiraz notası təqdim edib
29 Apr 2024 | 23:30
İmişlidə yol qəzası olub, 4 nəfər yaralanıb
29 Apr 2024 | 23:28
Elmar Baxşıyev: “Rəşad Sadıqovla heç bir prinsip yoxdur”
29 Apr 2024 | 22:40
Göyçay sakini qətlə yetirilib, şübhəli şəxs qismində oğlu saxlanılıb
29 Apr 2024 | 22:08
Oğlundan xəbər ala bilməyən atanın boş məzar təsəllisi - FOTO
29 Apr 2024 | 22:02
İrana uçuşlar həyata keçirən yeganə Qərb aviaşirkəti reyslərin ləğvi müddətini uzadıb
29 Apr 2024 | 21:07
Qüdrət Həsənquliyev: "Vəziyyəti dəyişmək isə birbaşa hakim partiyadan asılıdır"
29 Apr 2024 | 21:04
Türkiyədə “Threads” sosial şəbəkəsinə giriş bağlandı
29 Apr 2024 | 21:03
Səudiyyə Ərəbistanı ABŞ ilə müdafiə paktı bağlamağa yaxındır
29 Apr 2024 | 20:41
"ABŞ-ın Ukraynaya yardımı və Rusiyanın dondurulmuş aktivləri 2028-ci ilədək yetərli olacaq" - "Reuters"
29 Apr 2024 | 20:39
NATO müdafiə nazirləri Ukraynaya dəstək məsələsini müzakirə edəcək
29 Apr 2024 | 20:36
“Türk Hava Yolları” “Airbus” və “Boeing”dən 235 təyyarə alacaq
29 Apr 2024 | 20:33
Mehriban Əliyeva azərbaycanlı şahmatçı Ülviyyə Fətəliyevanı təbrik edib
29 Apr 2024 | 20:22
Türkiyədə “TikTok” qadağan oluna bilər
29 Apr 2024 | 20:18
Hindistanda aeroport bomba xəbərinə görə döyüş hazırlığı vəziyyətinə gətirilib
29 Apr 2024 | 20:13
Azərbaycanda körpə ölümlərinin əsas səbəbi nədir?
29 Apr 2024 | 20:04
Vüqar Əhmədov Qazaxda vətəndaşları qəbul edib
29 Apr 2024 | 19:54
Heydər Əliyev Fondu və Xarici ölkələrlə dostluq üzrə Çin Xalq Assosiasiyası arasında əməkdaşlıq müzakirə olunub
29 Apr 2024 | 19:50
Azərbaycanda məktəbdən sonra yoxa çıxan azyaşlı tapıldı - YENİLƏNİB
29 Apr 2024 | 19:48
Sabah Yardımlı və Masallının bəzi ərazilərində qaz kəsiləcək
29 Apr 2024 | 19:45
Kəlbəcərdə usta dördüncü mərtəbədən yıxılıb
29 Apr 2024 | 19:37
“Gənclər Gələcəkdir” adlı tədbir keçirildi – FOTOLAR
29 Apr 2024 | 19:27
Cavanşir Məmmədovun ailəsi ilə son FOTOsu
29 Apr 2024 | 19:22
Ukraynanın yeni səfiri etimadnaməsinin surətini Azərbaycan XİN-ə təqdim edib - YENİLƏNİB
29 Apr 2024 | 19:21
Xarabalığı xatırladan sağlamlıq mərkəzi: 10 min sakinin probleminə kim əncam çəkəcək? - VİDEO
29 Apr 2024 | 19:20
Pakistanda kömür mədənində partlayış baş verib
29 Apr 2024 | 19:12
AK-nın qonşuluq və genişlənmə danışıqları üzrə baş direktoru Cənubi Qafqaza gəlir
29 Apr 2024 | 19:02
Gürcüstan Parlamentinin Hüquq Komissiyası “xarici agentlər haqqında” qanun layihəsini dəstəkləyib
29 Apr 2024 | 18:59
İran əlaqələri normallaşdırmaq istəyirsə, bu addımlardan əl çəkməlidir - Fazil Mustafa
29 Apr 2024 | 18:53
“Evdar xanımlar estetik etdirməsin”
29 Apr 2024 | 18:52
“Azərbaycanda toxunulmaz şəxs yoxdur və bundan sonra da olmayacaq”
29 Apr 2024 | 15:17
TƏBİB-dən Qazaxda minaya düşən DSX-nin hərbi qulluqçusu ilə bağlı AÇIQLAMA - YENİLƏNİB
29 Apr 2024 | 13:50
Növbəti köç karvanı Füzuli şəhərinə çatdı, açarlar təqdim olundu - YENİLƏNİB + FOTO
29 Apr 2024 | 13:46
Prezident Yan Vanmini qəbul etdi - YENİLƏNİB + FOTO
29 Apr 2024 | 14:34
İlham Əliyev Malayziyanın Parlament Senatının prezidentini qəbul etdi - YENİLƏNİB + FOTO
29 Apr 2024 | 14:38
Günel Zeynalova: "Qorxaq kişi sevməyin" - FOTO
29 Apr 2024 | 14:05
Britaniya Rusiyanın Ukraynaya qarşı müharibədə itkilərini AÇIQLADI
29 Apr 2024 | 14:47
“Volkswagen” brendinin Yenilənmiş Touareg avtomobili təqdim olundu - FOTOLAR
29 Apr 2024 | 14:25
“Bu, işğaldan azad edilən ərazilərin enerji ilə fasiləsiz təminatına imkan verəcək”
29 Apr 2024 | 15:12
"Cəbhədə vəziyyət ağırdır, lakin hələlik nəzarət altındadır" - Sırski
29 Apr 2024 | 14:26
Bakıda üç uşaq anasının iki sevgilisi də varmış: "Anası da bilirdi..." – ŞOK TƏFƏRRÜAT
24 Apr 2024 | 08:30
Aygün Bəylərə bənzəyən gül satan, müğənni qız: “Zaur Baxşəliyev kirayə pulumu ödədi”-FOTO+ÖZƏL
24 Apr 2024 | 07:07
Qarabağdan Ermənistana keçən Rusiya texnikaları geri qayıtmağa başladı?..-VİDEO
29 Apr 2024 | 07:21
Ermənistan polisi hökumət binası yanında separatçı rejimin “bayrağı”nı qaldıran gənci saxladı...-VİDEO
23 Apr 2024 | 23:45
Türkiyə ilk dəfə S-400-ü işə salır – Vurulacaq hədəf AÇIQLANDI
28 Apr 2024 | 14:42
27 il yerin altında qalan şaxtaçı sağ çıxarılıb, o siçovullarla qidalanıb
26 Apr 2024 | 10:30
“Paşinyan yenə də öz bildiyini, daha doğrusu, Putinin ona dediyini edir...”
24 Apr 2024 | 21:11
İlham Əliyev ADA Universitetində “COP29 və Azərbaycan üçün Yaşıl Baxış” mövzusunda beynəlxalq forumda iştirak edib - YENİLƏNİB + FOTO/VİDEO
24 Apr 2024 | 19:16
İntihar edən həkimlə bağlı RƏSMİ AÇIQLAMA: “Kafedra ilə problemi olmayıb” - YENİLƏNİB + FOTO/VİDEO
25 Apr 2024 | 11:20
“Orada kurqan ola bilər, arxeoloji qazıntılar aparılmalıdır”- Çingiz xanın dəfn olunduğu deyilən Qobudan xəbər var-AÇIQLAMA+ÖZƏL
25 Apr 2024 | 12:14
“Tabor komandiri olanda Kərki yaxınlığında Rusiyanın yeraltı bazası olduğunu öyrəndim...”
29 Apr 2024 | 15:17
TƏBİB-dən Qazaxda minaya düşən DSX-nin hərbi qulluqçusu ilə bağlı AÇIQLAMA - YENİLƏNİB
29 Apr 2024 | 13:50
Növbəti köç karvanı Füzuli şəhərinə çatdı, açarlar təqdim olundu - YENİLƏNİB + FOTO
29 Apr 2024 | 13:46
Prezident Yan Vanmini qəbul etdi - YENİLƏNİB + FOTO
29 Apr 2024 | 14:34
İlham Əliyev Malayziyanın Parlament Senatının prezidentini qəbul etdi - YENİLƏNİB + FOTO
29 Apr 2024 | 14:38
Günel Zeynalova: "Qorxaq kişi sevməyin" - FOTO
29 Apr 2024 | 14:05
Britaniya Rusiyanın Ukraynaya qarşı müharibədə itkilərini AÇIQLADI
29 Apr 2024 | 14:47
“Volkswagen” brendinin Yenilənmiş Touareg avtomobili təqdim olundu - FOTOLAR
29 Apr 2024 | 14:25
“Bu, işğaldan azad edilən ərazilərin enerji ilə fasiləsiz təminatına imkan verəcək”
29 Apr 2024 | 15:12
"Cəbhədə vəziyyət ağırdır, lakin hələlik nəzarət altındadır" - Sırski
29 Apr 2024 | 14:26
Bakıda üç uşaq anasının iki sevgilisi də varmış: "Anası da bilirdi..." – ŞOK TƏFƏRRÜAT
