Ölkəmizdə drondan istifadə üçün xüsusi icazə alınmalıdır.

 

Dron operatoru Hüseyn Hüseynov Moderator.az-a açıqlamasında bildirib ki, onun rəsmi icazəsi olduğu üçün dron çəkilişlərinə gedə bilir. Amma əksər operatorlar dronu təkcə toylarda istifadə etməklə kifayətlənir.

“Mütləq şəkildə dronla çəkiliş edirsənsə icazə almalısan. Əksər həmkarlarımız gizlin çəkir. Əlbəttə ki, bunun da cəriməsi var. İcazəni təhlükəsizlik tədbirlərinə görə tələb edirlər. Drondur, hansısa obyektə, binaya dəyə bilər. Rəsmi televiziya şirkətlərinə icazə veriblər. Onlar çəkilişlərdə göyə dron qaldıra bilirlər. Mənim çəkilişlərim adətən şəhərətrafı ərazilərdə, dənizkənarında olur. Heç vaxt şəhər mərkəzində göyə dron qaldırmamışam. Əksər sifarişlər toylardan, ad günlərindən gəlir” deyə müsahibimiz bildirib.

 

Bəs görəsən dronla bağlı qanunvericilik necədir? Vəkil Anar Ramazanov mövzunu şərh edib.

“Dron dediyimiz avadanlıq bizim qanunvericilikdə məsafədən idarə edilən pilotsuz uçuş aparatı adlanır. Mülki dövriyyənin müəyyən iştirakçılarına mənsub ola bilən və dövriyyədə olmasına xüsusi icazə əsasında yol verilən, əşyaların siyahısı haqqında qanunun 18-ci bəndinə əsasən, məsafədən idarə edilən pilotsuz uçuş aparatları mülki dövriyyəsi məhdudlaşdırılmış əşyalardandır. Onun ölkəyə gətirilməsi, istifadə edilməsi üçün səlahiyyətli orqanlardan icazə alınmalıdır. Bu xüsusi icazənin alınması da mülki dövriyyəsi məhdudlaşdırılmış əşyaların dövriyyəsinin tənzimlənməsi sahəsində, əlavə tədbirlər haqqında prezidentin 2005-ci il 12 sentyabr tarixli fərmanı ilə tənzimlənir. Həmin fərmana görə drondan istifadə etmək istəyən fiziki və hüquqi şəxs icazəni verən  müvafiq səlahiyyətli dövlət orqanına, yəni Azərbaycan Respublikası Rəqəmsal İnkişaf və Nəqliyyat Nazirliyinə ərizə ilə müraciət etməlidir. Həmin ərizəyə müvafiq sənədləri əlavə etməlidir. Nazirlik bu icazəyə Müdafiə Nazirliyi, Daxili İşlər Nazirliyi, Dövlət Təhlükəsizlik Xidməti, Dövlət Sərhəd Xidməti, Prezidentin Təhlükəsizlik Xidməti və Strateji Obyektlərin Mühafizəsi Dövlət Agentliyinin rəyləri nəzərə alınmaqla baxır və yekunda nazirlik dronlardan istifadə ilə bağlı xüsusi icazə verir. Bu icazədə dronu kim istifadə edə bilərsə həmin fiziki yaxud hüquqi şəxsin adı, icazənin verilmə tarixi və s. göstərilir. İcazə bir qayda olaraq müddətsiz verilir. Lakin icazə vaxtından əvvəl aidiyyatı dövlət orqanı tərəfindən ləğv oluna bilər. Rəqəmsal İnkişaf və Nəqliyyat Nazirliyindən icazə almadan onu mülki dövriyyəyə salmaq, inzibati xətalar məcəlləsinin 592_1 maddəsi ilə məsuliyyət yaradır. Həmin maddəyə görə məsafədən idarə edilən pilotsuz uçuş aparatları əldə edilməsi və satılması qaydalarının pozulması, müvafiq icra hakimiyyəti orqanının xüsusi icazəsi olmadan dronların əldə edilməsi və satılmasına görə həmin uçuş aparatı müsadirə edilməklə, şəxs 150 manatdan 300 manata qədər miqdarda cərimə edilir. Bununla bağlı cinayət məcəlləsində xüsusi norma yoxdur. Lakin cinayət məcəlləsində 156.2 maddə var, şəxsi həyatın toxunulmazlığını pozma. Yəni şəxsi və sirli olan məlumatların, sənədlərin, video çəkiliş materiallarının, səs yazılarının yayılması, satılması və başqasına veriməsi əməli dronla törədilərsə, deyək ki, dronu qaldırıb, kiminsə həyətini, eyvanını çəkirsiz, bu zaman artıq 2 ilə yaxın azadlıqdam məhrum etmə ilə cəzalandırıla bilər” deyə hüquqşünas bildirib.