Yaxşı yuxu fiziki və ruhi sağlamlığın mühüm şərtidir. Məhz yuxu bizə fəal olmağa və gün ərzində diqqətli olmağa, özümüzü formada saxlamağa və böyük uğurlar əldə etməyə imkan verir.

 

Moderator.az xəbər verir ki, bu barədə "Detaly" nəşri yazıb.

 

Bəs əgər, sadəcə, yuxumuz gəlmirsə, nə etməliyik?

 

Belə hallarda biz o saat yuxusuzluğa qarşı sosial şəbəkələrdə və ya tanışlarımızdan eşitdiyimiz müxtəlif mübarizə üsullarını xatırlamağa başlayırıq.

O üsulların hamısı təsirlidirmi, yoxsa bir hissəsi yalnız mifdir?

 

Əksəriyyətimizin həyatının müxtəlif hadisələrlə zəngin və yorucu olduğunu nəzərə alsaq, məntiqlə güman etmək olar ki, yuxuya getmək sürəti ən sonuncu problem olmalıdır, amma bu, belə deyil. Bir çox insanlar iddia edir ki, yorğunluq və tezliklə yatağa girib güclü yatmaq istəyi çox zaman sadə məsələ deyil.

 

Bu gün internetdə yuxusuzluğa qarşı mübarizəyə aid çoxsaylı məsləhətlərə rast gəlmək olar, onların dürüstlüyü şübhə doğurur.

 

Məsələn, bəziləri iddia edir ki, seriallara baxmaq və ya kitab oxumaq onlara kömək edir, başqaları isə oraqnizmi yuxudan öncə maksimal olaraq yormaq üçün gecələr yüngül qaçışa baş vurur. 

 

5 populyar mifin dağıtmağın zamanı yetişib.

 

1. "Yuxudan öncə bir porsiya alkoqol rahatlanmağa və yaxşı yatmağa kömək edəcək"

 

Bu, doğru deyil. Ağır iş günündən sonra rahatlanmaq üçün içilən bir qədəh şərab və ya bir porsiya daha tünd içki, əslində, sizin gecə istirahətinizin keyfiyyətini yaxşılaşdırmayacaq. Baxmayaraq ki, bizə elə gəlir ki, alkoqolun hesabına biz daha tez yatırıq, əslində bundan yuxunun keyfiyyəti zərər çəkir, həm də daha tez oyanma baş verir. Alkoqolun əvəzinə yuxudan öncə kofeinsiz ot çayı, məsələn, lavanda və ya çobanyastığı çayı için, bu, bədəninizi və beyninizı sakitləşdirəcək.

 

2. "Yuxudan öncə siqaret çəkmək kömək edəcək"

 

Bu fikir də mifdir. Bəzi insanlar hesab edir ki, siqaret çəkmək sakitləşdirir, əslində isə hər şey tamamilə əksinə baş verir.

Alimlər sübut edib ki, tütündən asılılğın özü stresin xroniki mənbəyidir. Üstəlik, siqaretsiz zamanın çoxalması siqaret çəkənləri daha da gərgin, narahat və əsəbi edir. Beləliklə, yuxudan öncə siqaret çəkməklə nikotinin növbəti dozasına daha tez ehtiyac olacaq, bu da yuxunu daha səthi edəcək və gecələr sizi oyanmağa vadar edəcək.

 

3. "Tez yatmaq üçün məşq etmək lazımdır"

 

Bu dəfə cavab o qədər də birmənalı olmayacaq, çünki bu fikirdə həqiqət payı var. Məşqlər həqiqətən yuxunu yaxşılaşdırır, lakin əgər bilavasitə çarpayıya gedib yatmazdan öncə idmanla məşğul olsaq, əks effekt alınacaq. Fiziki yükdən sonra bədən hərarəti yüksələcək, siz yeni qüvvə və gümrahlıq hiss edəcəksiniz, ona görə də yatmaq daha da çətinləşəcək. Bu səbəbdən məşqləri yatmazdan təxminən 3 saat öncə bitirmək lazımdır.

 

4. "Yuxudan öncə seriala baxmaq sakitləşməyə kömək edir"

 

Birmənalı olaraq belə deyil. Televizorun, noutbukun və ya smartfonun işığı, kəskin səsləri, əslində, yuxu hormonu olan melatoninin sekresiyasını azaldır, bu hormon yuxudan öncə artmalıdır. Həmçinin qadjetlərin ekranlarının qısa dalğalı göy işığı beyni oyaq saxlamağa kömək edir. Ona görə də hətta planşetdə kitab oxumaq və ya tam sakitlikdə smartfonda sosial şəbəkələrdə gəzişmələr də belə effekt verəcək. Bunun əvəzinə çarpayıya əlinizdə kitab və ya qəzet uzanın.

 

5. "Həftədən öncə stirahət günləri yatıb doymaq olar"

 

Bu, 100 faiz mifdir! Adi günlərdə kifayət qədər yatmayıb, istirahət günləri bunun əvəzini çıxmaq heç də yaxşı ideya deyil. Ehtiyat üçün doyunca yatmaq mümkün deyil. Üstəlik, şənbə günü naharadək yatıb, çətin ki, siz saat 23:00- da yata biləsiniz, bu isə o deməkdir ki, yeni həftədən sizdə yenə də yuxusuzluq baş verəcək.

Ona görə də mütəxəssislər vahid yuxu və oyaq rejimini tövsiyə edir, yəni hər gün, o cümlədən istirahət günləri təxminən eyni vaxtda yatıb oyanmaq lazımdır.

 

Əgər yuxusuzluğa düçar olmusunuzsa, nə etmək lazımdır?

 

Daimi yuxusuzluq zamanı ailə həkiminizə müraciət etmək lazımdır. İndi effektiv yuxugətirən dərman preparatları mövcuddur, amma onların yan təsirləri var və asılılıq yaradır.

Ona görə də mütləq mütəxəssislə məsləhətləşmək və dərmanları düzgün seçmək məsləhətdir.

 

Amma yuxusuzluq baş verəndə, dərhal dərman dalınca qaçmayın. Əvvəlcə bəzi vərdişlərinizi dəyişin və gün rejiminizi qaydaya salın:

 

1. Eyni vaxtda yatağa girin və minimum 7 saat yatın.

 

2. Yataq otağında xoş atmosfer, havanın normal hərarəti, sakitlik və qaranlıq olmalıdır.

 

3. Çox ac və ya çox tox yatağa girməyin.

 

4. Yuxudan öncə ağır yemək yeməyin, alkoqol qəbul etməyin və siqaret çəkməyin.

 

5. Gün ərzində yuxululuq hiss edirsinizsə, gündüz yatmayın və ya heç olmasa yarım saat qısaldın. Belə olan halda siz gecələr daha asan yuxuya gedəcəksiniz.

 

6. Gün nizamınıza mütləq idmanla məşğul olmağı əlavə edin, amma axşamdan gec olmayaraq.

 

7. Gün ərzində bütün problemlərinizi həll edin ki, gecələr sizə əziyyət verməsin və rahat yata biləsiniz.