"Dünya bazarlarında ərzaq və energetika problemlərinin "xüsusi əməliyyat"la heç bir əlaqəsi yoxdur"
"Ərzaq böhranı Avropa liderlərinin uzaqgörən olmayan siyasətinin nəticəsidir"
Putin taxılın Ukraynadan çıxarılması üçün alternativ olaraq Rusiyanın nəzarətində olan əraziləri və Belarusu təklif edib
Putin Ukraynada müharibə başlanandan ilk dəfədir ki, müsahibə verib
Dünya bazarlarında ərzaq və energetika problemlərinə görə məsuliyyəti Rusiyanın üzərinə qoymaq əsassızdır, çünki əlverişsiz vəziyyət Rusiyanın Ukraynada "xüsusi əməliyyat"ından xeyli əvvəl yaranmağa başlayıb.
Moderator.az xəbər verir ki, bu barədə Rusiya prezidenti Vladimir Putin "Rossiya" telekanalında yayımlanan "Moskva. Kreml. Putin" proqramına müharibə başlanandan bəri ilk dəfə olaraq verdiyi müsahibəsində bəyan edib.
Müsahibənin tam mətni Kremlin saytında dərc edilib.
"Birincisi, dünya bazarında əlverişsiz vəziyyət dünən, hətta Rusiyanın Donbasda, Ukraynada xüsusi əməliyyatının başlandığı andan da yaranmayıb, - Rusiya prezidenti deyib. - Bu vəziyyət 2020-ci ilin fevralından koronavirus pandemiyasının nəticələri ilə mübarizə prosesində yaranmağa başlayıb, o zaman dünya təsərrüfatı, dünya iqtisadiyatı çökmüşdü və dünya iqtisadiyyatını bərpa etmək üçün zaman lazım olub".
Putinin fikrinə görə, Rusiya hakimiyyəti bütövlükdə təxminən eyni şeyləri edib, lakin "xeyli səliqəli", "dəqiq" edib və nəticə göz önündədir: onlar "makroiqtisadi göstəricilərdə, o cümlədən inflyasiyanın həddən artıq artmasında" əks olunub".
Təzadlı nümunə kimi Putin Amerika Birləşmiş Ştatlarında vəziyyətin necə formalaşdığını xatırladıb.
"İki ildən də az bir zamanda 2020-ci ilin fevralından 2021-ci ilin sonunadək ABŞ-da pul kütləsi 5, 9 trilyon artıb. Bu, çap maşınının misli görünməmiş işidir. Pul kütləsinin ümumi həcmi 38, 6 faiz artıb", - Rusiya lideri vurğulayıb.
"Görünür, Birləşmiş Ştatlar ona əsaslanıb ki, dollar dünya valyutasıdır və o, əvvəlki zamanlara olduğu kimi, dünya iqtisadiyyatında görünməz olacaq, - Putin izah edib. - Məlum olub ki, bu, belə deyil. Əslinə baxsaq, dürüst insanlardır, Birləşmiş Ştatlarda da belələri var, bu yaxınlarda maliyyə naziri bəyan edib ki, onlar səhvə yol verib. Ona görə də bu, məhz Birləşmiş Ştatların maliyyə, iqtisadi hakimiyyətinin yanlışlığıdır, onların Rusiyanın Ukraynadakı hərəkətləri ilə heç bir əlaqəsi yoxdur, ümumiyyətlə yoxdur. Bu, ərzaq bazarında əlverişsiz vəziyyətin yaranmasında ilk ciddi addım olub, çünki ərzağın qiymətləri yüksəlməyə, "dağın başına qalxmağa" başlayıb".
Ərzaq böhranın növbəti səbəbi kimi Putin "Avropa ölkələrinin, ilk növbədə Avropa Komissiyasın uzaqgörən olmayan siyasətini" açıqlayıb.
"Mən şəxsən hesab edirəm ki, həm Birləşmiş Ştatlarda, həm də Avropada bir çox siyasi qüvvələr planet sakinlərinin iqlimin vəziyyətinə, onun dəyişilməsinə görə təbii həyəcanı ilə alver erməyə, bu "yaşıl gündəliyi" o cümlədən energetikada yeritməyə başladılar. - Sanki hər şey yaxşıdır, amma o zaman yaxşı deyil ki, heç bir əsası olmayan, o cümlədən energetika sahəsində qeyri-peşəkar tövsiyələr verilir, alternativ enerji növlərinin- Günəş, külək, hidrogen, nə bilim başqa hansı növün imkanları şişirdilir- bu, yəqin ki, perspektivdə olacaq, amma indi bu, kifayət edən həcmdə, keyfiyyətdə və qitmətlərdə deyil. Eyni zamanda, ənənəvi enerji növlərinin, o cümlədən karbohidrogenlərin əhəmiyyətini azaltmağa başladılar".
Daha sonra Rusiya prezidenti dünya inflyasiyasının mexanizmlərini təsvir edib.
"Banklar kredit verməyi dayandırıb, çünki onlara təzyiq edilib. Sığorta şirkətləri müvafiq sövdələşmələri sığorta etməkdən vaz keçib. Yerli hakimiyyət istehsalı genişləndirmək üçün torpaq sahələri verməyib, ixtisaslaşmış, o cümlədən boru kəmərləri nəqliyyatının tikintisini azaldıb. Bütün bunlar dünya energetika sektoruna kifayət qədər investisiya qoyulmamasına, nəticə etibarilə qiymət artımına gətirib çıxarıb".
Bundan başqa, Rusiya prezidenti deyib ki, alternativ enerji mənbələri gözlənilməz amillərdən asılıdır.
Artan energetika böhranı və Avropada "mavi yanacağ"ın qiymətinin artmasını Putin Avropa liderlərinin ləngliyi ilə izah edib, deyib ki, onlar "həmin təbii qazın tədarükünə uzunmüddətli müqavilələri qüvvədə saxlamaq barədə təkidli xahişlərə məhəl qoymadılar".
"Bu, Avropanın energetika bazarına neqativ təsir edib və qiymətlər qalxıb. Rusiyaya bunun heç bir aidiyyəti yoxdur".
Qazın qiymətlərinin artması gübrələrin də qiyməyini artırıb, "çünki bu gübrələrin bir hissəsi həm də qazın hesabına istehsal edilir".
"Hər şey bir- birinə bağlıdır, biz bu barədə xəbərdarlıq edirdik, bunların Rusiyanın Donbasdakı hərbi əməliyyatına heç bir aidiyyəti yoxdur".
Ukrayna limanlarından taxılın çıxarılmasına imkan verməməklə Rusiyanın dünyada ərzaq böhranının sürətlə inkişafına kömək etməsi barədə sualına Putin belə cavab verib:
"Bu, blefdir. Hər il dünyada 800 milyondan çox taxıl, buğda istehal edilir. Bizə deyirlər ki, Ukrayna 20 milyon ton taxıl ixrac etməyə hazırdır. Bu, 800 milyonun 2, 5 faizi deməkdir. BMT- nin məlumatına görə, dünyada ərzaq həcminin yalnız 20 faizini buğda təşkil edir, bu da o deməkdir ki, Ukrayna buğdası 0, 5 faiz deməkdir. Bu, birincisi.
İkincisi, Ukraynanın 20 milyon buğdası potensial ixracdır. Bu gün Amerikanın rəsmi şəxsləri deyir ki, Ukrayna 6 milyon ton buğda və 7 milyon ton qarğıdalı ixrac edə bilər. Biz anlayırıq ki, bu, çox deyil".
Putin deyib ki, cari ildə Rusiya 37 milyon ton ixrac edəcək, 2022-2023-cü illərdə isə taxıl ixracını 50 milyon artırmağı planlaşdırır.
"Ukrayna taxılının çıxarılmasına gəldikdə, buna biz mane olmuruq. Taxılı bir neçə üsulla çıxarmaq olar. Məsələn, Ukraynanın nəzarətində olan, ilk növbədə Qara dəniz hövzəsinin limanlarından- Odessa və yaxın limanlardan çıxarmaq olar. Limanları biz yox, Ukrayna minalayıb. Qoy onlar limanları minalardan təmizləsinlər, biz də təhlükəzisliyə zəmanət verək".
Alternativ olaraq Putin taxılın çıxarılması üçün Rusiyanın nəzarətində olan Azov dənizinin limanlarını, Berdyansk və Mariupolu təklif edib və Rusiyanın Ukrayna taxılının nəql edilməsini təmin etməyə hazır olduğunu vurğulayıb.
"Biz orada minalardan təmizləmə işlərini sona yetiririk. Biz zəruri logistika yaradacağıq. Nəhayət, taxılı Ukraynadan Dunay və Rumıniya vasitəsilə çıxarmaq olar. Sonda Macarıstandan da, Polşadan da çıxarmaq mümkündür".
Onun sözlərinə görə, "ən ucuz və asan" yol taxılın Belarusdan çıxarılması ola bilərdi, çünki yüklər oradan birbaşa Baltikyanıya, Baltik dənizinə və dünyanın istənilən nöqtəsinə çatdırmaq mümkündür. Amma bunun üçün gərək Belarus üzərindən sanksiyalar götürülsün.
Beləliklə, Ukraynadan taxılın çıxarılması problemi mövcud deyil".
