Xalqın mənəviyyatını sehrli çubuqla məhv edirlər...
Köşə
Oxunub: 7207
07 Jul 2014 | 00:57
Xalqın mənəviyyatını sehrli çubuqla məhv edirlər...

Bundan əvvəlki yazım dinimizin bu güngü vəziyyəti və onun ətrafında baş verən özfəaliyyətə etirazımla bağlı idi. Mövzu necə deyərlər aktual olaraq qalır. Son günlər rayonlarımızın birində ehtiraslı saqqal qırxmaq əməliyyatından tutmuş İraqdan Azərbaycana qədər uzanan beynəlxalq ekstremizm hədyanları kimi hər gün yeni sürprizlərin şahidiyik. Sanki bu proses yüksələn xətlə inkşaf edir. 


Təcrübə göstərir ki, bu və ya digər cəmiyyətdələrdə qeyri-ənənəvi dini cərəyan və sektalara həssaslıq iki amildən yaranır. Onlardan biri sözü gedən cəmiyyətdə maddi nemətlərin bölgüsü və yenidən bölgüsünün ədalətsizliyi və bunun nəticəsində insanlarda sabaha ümidsizliyin formalaşması, digəri isə cəmiyyətin intelektual səviyyəsinin aşağı olması, maarifçiliyin iflası, insanların dini biliklərin məhdudluğu və dünya görüşlərindəki problemlərlə bağlıdır.

Azərbaycan cəmiyyətində maddi nemətlərin bölgüsü və yenidən bölgüsündə vəziyyətin faciəli olmasıyla bağlı çox deyilir, çox yazılır. Məsələnin köklü həllinə nail olmaq o qədər də asan iş olmayacaq. Ümid ikinci faktorla bağlı cəmiyyətin hələ müqaviməti itirməyən hissəsinin gücünü səfərbərliyə alınmasına qalır. Cəmiyyətimizdə maarifçiliyin iflası, insanların dini bilik və dünyagörüşlərindəki problemlərdən çıxış üçün bütün yolları normal vətəndaş yetişdirməsinin və onun bazasında durmalı olan təhsilin üstünə aparır.

 

Bu arada dinlə bağlı Avropa və Azərbaycan təhsilində xırda bir müqayisəli təhlil aparacam. Niderland ibtidai (bazis) məktəbin 7-ci qrup şagirdi olan ailəmizin sonuncusunun məktəbdən aldığı ev tapşırığı bu mənada maraq kəsb edir. Söhbət dindən getdiyindən sözügedən materialın bir hissəsini olduğu kimi təqdim edirəm:

 

"Dinə başqa sözlə Allaha xidmət deyilir... Dünyada əsasən 5 din: xristianlıq, islam, yəhudilik, iudizm və buddizm yayılmışdır.

Xristianlar inanırlar ki, yeri və göyü God (Allaha deyilir) yaradıb, İsa onun oğludur. Xristianların müqəddəs kitabı Bibliyadır. 

İslam dininə sitayiş edənlər müsəlman adlanır. Onların "God"u Allahdır. Məhəmməd (s.ə.s.) onların peygəmbəri və Allahın elçisidir. Müsəlmanların müqəddəs kitabı Qurandır. İldə bir dəfə onlar Ramazan saxlayır. O vaxt müsəlmanlar günçıxandan günbatana qədər heç nə yemirlər.

Yəhudiliyin təxminən 4000 yaşı vardır. O, orta-şərqdə yaranmışdır. Onların vacib kitabı Tövratdır.

İnduistlər allahlarını Brahma adlandırır. O, müxtəlif görkəmdə təzahür edir. İudizm sitayiş edənlərin sayına görə dünyanın üçüncü dinidir.

Buddizimdə Budda adlandırılan insan obrazı sayğılandırılır. Onlar Allaha deyil, həmin obraza sitayiş edirlər. Buddistlər reinkarnasiyaya (ruhun təkrar qayıdışı və bir bədəndən digərinə keçməsi) inanırlar.

Əksər dinlərin yemək, geyim, saç düzümüylə bağlı özünəməxsus qaydaları vardır. Eyni zamanda, hər bir dinin öz sitayış qaydaları və sitayiş evləri vardır. Xristianlar kilsəyə, müsəlmanlar məscidə gedirlər. Yəhudilərin sitayiş evi sinaqoq adlanır. Buddistlər və induistlər isə məbədə gedir".

 

Bundan sonra isə təqdim edilən materialda dünyada din üzündən meydana gələn konfliktlər xatırlanır. Niderlandda 11-12 yaşlıların oturduğu 7-ci qrup şagirdlərindən qeyd edilən məzmunda informasiyanın mənimsənilməsi, ondan xüsusi test vermək şərtilə tələb olunur. Bəs Azərbaycanda bu sahədə vəziyyət necədir?

 

Face sosial şəbəkəsi üzərindən dostlara aşağıdakı məzmunda bir çağırış yolladım: "Azərbaycanda 1-8-ci siniflərin dərsliklərdə dünyada mövcüd olan dinlər haqqında və yaxud məxsusən İslam dini haqqında hansısa informasiya varmı? Əgər varsa, məzmunu nədən ibarətdir? "

 

Orta məktəb müəllimlərin verdiyi reaksiyalardan belə bəlli oldu ki, 2008-ci ilə qədər orta məktəb materiallarında dini mövzularıyla bağlı hər hansı məlumata rast gəlinməyib. Yalnız son 6 ildə orta məktəblərdə "Həyat bilgisi" adlı fənnin tədrisinə başlanılmış və sözü gedən dərslikdə bir neçə mövzu dinə həsr edilmişdir. Orta məktəb müəlliməsi Dilşad xanım Ələkbərlinin fikrinə görə bu sahədə olan məlumat və "biliklər çox azdır. Təbii ki, bununla islam dini və onun özəllikləri haqda məlumat vermək mümkünsüzdür. Uzun illərdir biz müəllimlər Təhsil Nazirliyinə "İslam dininin tarixi və islam əxlaqı" fənninin tədrisini təklif etsək də bu mümkün olmayıb... Bütün inkişaf etmiş ölkələrdə din dərsləri keçilir. Bizdə bu sahədə boşluq olduğu üçün insanlar müxtəlif dinlərə və ya təriqətlərə meyllənirlər".

 

Seyid Talış adlı istifadəçinin reaksiyası da maraq kəsb edir: "Mən 25 il Tarix, Coğrafiya, İnsan və cəmiyyət və s. fənlərdən dərs demişəm. Dinlər haqqında məlumat "xala xətrin qalmasın" deyə çox cüzi idi... Məmurların, yazıçı, şair və incəsənət xadimlərin, televiziya-radio rəhbərlərinin 90 faizi ateist olduqları üçün bu sahədə olan bədbəxtliklər gələcək nəsildə özünü daha eybəcər formada göstərəcəkdir... Mədəniyyət və təhsil nazirlikləri bir də oyanıb görəcəklər ki, xalqın əksəriyyəti vahabi, sələfi və s. olub. Gündəlik həyatdan açıq-aşkar görürük ki, xalqın mənəviyyatını "sehrli çubuqla" məhv edirlər... Suriyada və s. yerlərdə vuruşan azərbaycanlıların olması subut edir ki, Azərbaycan cəmiyyəti dəhşətli depressiyadadır..."

 

Göründüyü kimi qaldırmaq istədiyim məsələnin mahiyyəti və ondan çıxış yolları uzun illər müəllimlik təcrübəsinə malik insanlar tərəfindən çılpaqlığı ilə hələ bir çox illər bundan əvvəl ortaya qoyulub. Təhsilə cavabdeh olanların hərəkətsizliyi isə artıq "bəhrəsini" vermiş kimi görünür...

 

Oxşar xəbərlər
13:51, Bu gün
Sovetlər dövründən qalma liftlərə nə zaman baxılacaq?
13:40, Bu gün
Ötən il BDU-nun Tarix fakültəsinin əməkdaşlarının 4 dərslik və 15 dərs vəsaiti dərc olunub
13:35, Bu gün
Köhnə güclər və prinsiplər: Vudronun reallaşmayan Ermənistan ideyası dəbdədir - ŞƏRH + FOTO
13:30, Bu gün
Azərbaycan minifutbol millisinin Avropa çempionatında potensial rəqibləri müəyyənləşib
13:25, Bu gün
Kişi ondan xəbərsiz telefon işlədən arvadını döydü
13:20, Bu gün
Rusiya Ermənistan-Aİ-ABŞ görüşündən niyə narahatdır? – Zaxarova AÇIQLADI
13:15, Bu gün
“Lifttəmir” İB-nin direktoruna şiddətli töhmət verildi
13:12, Bu gün
Son bir həftədə 38 terrorçu zərərsizləşdirilib
13:09, Bu gün
Viktor Çobanu: “Moldovada Qaqauziyanın muxtariyyətini heç nə təhdid etmir” - MÜSAHİBƏ
13:05, Bu gün
Əqli Mülkiyyət Agentliyi ötən il 2 milyon manata yaxın gəlir əldə edib
13:00, Bu gün
Amerikalı ekspert: "ABŞ-nin məqsədi Rusiyanın Ermənistanı ələ keçirməsinin qarşısını almaqdır" - FOTO
12:55, Bu gün
Azərbaycanda 23 yeni narkotik vasitə qadağan edilmiş maddələrin siyahısına əlavə olundu
12:50, Bu gün
Azərbaycan gimnastları Fransada Qran-pri turnirinə qatılacaqlar
12:45, Bu gün
KTMT 2024-cü ildə yeddi təlim keçirəcək: Ermənistan iştirak edəcəkmi?
12:40, Bu gün
“Həkimə deyib ki, qorxma, gəl qabağa” - Əliağa Vahidi həqiqətənmi tibb bacısı öldürüb? - AÇIQLAMA
12:38, Bu gün
Azərbaycanda dəhşətli qəza - ata və oğlu öldü - FOTOLAR
12:34, Bu gün
SSRİ-də “OMON” rejimini yaradan general – o, məşhur azərbaycanlı naziri də vəzifəsindən uzaqlaşdırıb
12:31, Bu gün
Ağdərədə odlu silah-sursat aşkar edildi
12:28, Bu gün
Rusiyalı sənətçilər “Crocus City Hall” qurbanlarını Müslüm Maqomayevin mahnıları ilə andılar - VİDEO
12:24, Bu gün
Sabahın hava proqnozu açıqlandı
12:20, Bu gün
Məktəblərə işə qəbul müsabiqəsi üzrə təkrar müsahibə keçiriləcək
12:16, Bu gün
Ombudsman Xankəndidə erməni əsilli sakinlərlə görüşüb
12:12, Bu gün
Sumqayıtda qanunsuz tikili söküldü - FOTO/VİDEO
12:08, Bu gün
Yaşayış binalarında da parklanma yerləri BAHALAŞDI - Yeni qiymət
12:04, Bu gün
Fazil Mustafa ilk dəfə açıqladı: "Sui-qəsd baş verəndən sonra..." - ŞOK DETALLAR
12:02, Bu gün
“Azneft”in baş direktoru vəzifəsindən azad edildi - YENİ TƏYİNAT
12:00, Bu gün
Türkiyədən ilhamlanmış “Beynəlxalq Sıfır Tullantı Günü” ilətullantısız gələcək - FOTO
11:58, Bu gün
“Güneşi söndürmem gerek” romantik dramı “CineMastercard” kinoteatrında - VİDEO
11:56, Bu gün
Şuşalılara müjdə - İlk köç bu tarixdə olacaq
11:55, Bu gün
Elşən Orucov: “Türkiyədən çoxlu təkliflər var, deyirlər, ən yaxşı azərbaycanlı aktyorsan” - MÜSAHİBƏ + FOTO
11:50, Bu gün
“Xocalı özü böyüklüyündə soyqırım abidəsinə, milli-tarixi yaddaş yerinə çevrilməlidir”
11:50, Bu gün
Qazaxda tanışını öldürən şəxsin məhkəməsi başlayır
11:45, Bu gün
Azərbaycanda qadın döyüşçülərin qədim məzarlığı aşkar edilib: Amazonların mövcudluğunun daha bir sübutu - FOTO
11:40, Bu gün
Sözçü: Ermənistan hökuməti qayıtmağımıza imkan yaratmaqla yanaşı, vurduğu zərərləri kompensasiya etməlidir
11:37, Bu gün
"Kəskin ağrı zamanı bunu etmək qətiyyən olmaz"
11:36, Bu gün
Nikol Paşinyan Qarabağ separatçılarına xəbərdarlıq edib
11:30, Bu gün
11-ci sinif şagirdinin ana olduğu məktəbin direktoru işdən çıxarıldı
11:26, Bu gün
Azərbaycan millisinin futbolçusu: "Öz üzərimizdə çox işləməliyik"
11:25, Bu gün
Ukrayna rus və erməni dillərini qaraçı dili ilə eyniləşdirdi...-RƏSMİ
11:22, Bu gün
Politoloq: Rusiyada yaşayan zəngin ermənilər Moskva üçün təsir və təzyiq vasitəsidir
11:21, Bu gün
BDU-nun akademik və inzibati heyətinin nəzərinə!
11:19, Bu gün
Diş ətinizə diqqət edin, infarkt ola bilərsiniz
11:16, Bu gün
Metroda niyə zibil qabı yoxdur?
11:15, Bu gün
Azərbaycan Mərkəzi Bankı inflyasiyaya dair proqnozunu sabit saxlayıb
11:11, Bu gün
Bərdədə Vətən müharibəsi şəhidi doğum günündə anıldı - FOTOLAR
11:08, Bu gün
Nazirliyin şöbə rəisi vəfat edib
11:08, Bu gün
Azərbaycan Mərkəzi Bankı uçot dərəcəsini azaldıb
11:07, Bu gün
“Radikal dini cərəyanlarla, terrorla mübarizədən günahsız adamlar zərər çəkməməlidir...”
11:02, Bu gün
İctimai Wi-Fi-dən təhlükəsiz istifadənin 10 qaydası
10:58, Bu gün
Magistraturaya qəbulun ikinci cəhdində iştirak üçün qeydiyyat başlayıb
10:53, Bu gün
İdeal səhər rejimi necə olmalıdır?
10:52, Bu gün
Azərbaycanın daha 4 boksçusu Bakıdakı beynəlxalq turnirin finalına vəsiqə qazanıb
10:49, Bu gün
Azərbaycanın təhlükəsizlik orqanları 105 yaşında - VİDEO
10:48, Bu gün
Qərbi Azərbaycan İcması Ermənistanı Fransanın oyunlarına getməməyə çağırıb
10:40, Bu gün
Los Ancelesdə yaşayan azərbaycanlı həkim
10:34, Bu gün
Bu gecə ehtimal edilən ilk Qədr gecəsidir
10:31, Bu gün
İşdə yüksələ bilməməyinizin səbəbləri nələrdir?
10:29, Bu gün
Xankəndidə silah-sursat aşkarlanıb
10:15, Bu gün
“Simpsonlar” bunu da bildi - Davamı gəlsə bütün dünyada fəlakət yaşanacaq - FOTO
10:12, Bu gün
Hərbi institutda məşğələ: kursantlar gəmiləri döyüşə hazır vəziyyətə gətirib
10:05, Bu gün
İstedadlı qələm adamı, sədaqətli dost... - O, həm də siyasi şərhçidir
09:59, Bu gün
Bakıda döyüş tətbiqinə yararlı əl qumbarası və UZRQM partladıcısı aşkarlanıb
09:58, Bu gün
“Le Fiqaro” Şahramanyandan müsahibə götürdü...-Separatçıbaşı nələr danışdı?..
09:55, Bu gün
Əli Nağıyev: Daşaltı əməliyyatında itkin düşmüş daha 73 nəfərin adı yaxın günlərdə açıqlanacaq
09:54, Bu gün
Ötən il DTX 340 şəxs barəsində 190 cinayət işinin ibtidai istintaqını aparıb
09:52, Bu gün
Bu meyvələr iştahı azaldır
09:43, Bu gün
Yolun ortasında nə üçün süni maneələr yaradıldı? - AYNA-dan AÇIQLAMA + VİDEO
09:40, Bu gün
Dörd rayonda qaz olmayacaq
09:40, Bu gün
Messi karyerasını nə vaxt bitirəcək? - Özü açıqladı
09:37, Bu gün
Naxçıvanda avtomobil yolunda uçqun olub
09:33, Bu gün
"Yaz günəşi yer səthinə daha yaxın olduğu üçün zərərləri daha çoxdur"
09:31, Bu gün
Energetika Nazirliyində kollegiya iclası keçirilib
09:30, Bu gün
Martın 30-da uşaq bağçalarına müdir vəzifəsinə qəbulun test imtahanı mərhələsi keçiriləcək
09:28, Bu gün
Şakira məşhur aktyorla nahar edərkən fotokameralara tuş gəlib - FOTO
09:27, Bu gün
Kişi ondan xəbərsiz telefon işlədən arvadını döydü
09:26, Bu gün
“Rusiyada ciddi millətlərarası qarşıdurma başlaya bilər...”- “Nyu-York-Tayms”
09:20, Bu gün
Səhərlər bunları etsəniz, sürətlə arıqlayacaqsınız!
09:17, Bu gün
Azərbaycan nefti ucuzlaşmaqda davam edir
09:07, Bu gün
Tokayev: Dünyanın yeni çoxtərəfli ticarət sisteminə ehtiyacı var
09:03, Bu gün
Podolyak: Terror aktında axtarılan “Ukrayna izi” Kremlə heç nə qazandırmır
09:02, Bu gün
Mask bir sıra “X” istifadəçiləri üçün “Premium”u pulsuz edəcək
08:50, Bu gün
Rusiya səfiri təcili Polşadan qaçdı...- Nə baş verir?..
08:28, Bu gün
Ərzaq bahalaşması nə vaxtadək davam edəcək - təhlil
08:21, Bu gün
Xəbərdarlıq alan TV kanallar bu verilişlərlərlə bağlı TƏDBİR görməyə başladı - VİDEO
08:19, Bu gün
Fransada həyəcan təbili: Silah ehtiyatı azalır
08:16, Bu gün
Kəlbəcərdə əl qumbaraları aşkarlanıb
07:32, Bu gün
“Tesla” avtopilotun sınaq versiyasını buraxacaq - VİDEO
07:29, Bu gün
“WhatsApp”da “iPhone” üçün yeni funksiya var
00:13, Bu gün
“Meyxananın Messisi mən, Ronaldosu Rəşaddır”
00:07, Bu gün
Xərçəng qatili bitkilər: birbaşa hüceyrələri hədəf alırlar
00:03, Bu gün
Arıqlamaq üçün qarabaşağı belə bişirin
27 Mar 2024 | 23:59
Çay qocalma prosesini necə ləngidir?
27 Mar 2024 | 23:56
Yuxusuzluğun beş əsas səbəbi
27 Mar 2024 | 23:55
Başqasının cəriməsi ona yazılıb: Ağcabədi sakini şikayətçidir - VİDEO
27 Mar 2024 | 23:52
Həbsdən çıxan Dani Alveşin sərvəti nə qədərdir?
27 Mar 2024 | 23:50
“Crocus”da insanları xilas edən Emil Hüseynov və anası baş verənlərdən danışdılar - VİDEO
27 Mar 2024 | 23:49
“Falck” Klinikası məhkəməyə verildi
27 Mar 2024 | 23:47
Britaniya rekord sayda miqrant axını ilə üzləşib
27 Mar 2024 | 23:40
İtkin düşmüş Gəncə sakini tapılıb
27 Mar 2024 | 23:28
“Bakubus” gömrük qaydalarını pozub? - 1500 manat cərimələnə bilər
GÜNLÜK
27 Mar 2024 | 14:12
Vasif Talıbovun oğlu Ali Məclisdə peyda oldu - Fuad Nəcəfli isə onu qapıdan geri qaytardı
27 Mar 2024 | 14:23
Lerikdə baş verən kütləvi zəhərlənmə ilə bağlı RƏSMİ AÇIQLAMA - YENİLƏNİB
27 Mar 2024 | 15:18
Şirkətlərə niyə daha çox “Xanım işçi tələb edilir”?
27 Mar 2024 | 15:45
Səhər yeməyi və şirinçayla bağlı mütəxəssisdən İLGİNC AÇIQLAMA
27 Mar 2024 | 17:42
“Crocus”da baş verənlər bu ölkədə sevinclə qarşılanıb” - ŞOK!
27 Mar 2024 | 20:54
Abituriyentlərə ŞAD XƏBƏR: Keçid balları bu qədər aşağı DÜŞƏCƏK
27 Mar 2024 | 14:20
Sosial şəbəkə istifadəçilərinə ÇAĞIRIŞ: “Diqqətli olun!”
27 Mar 2024 | 18:44
Sumqayıtda xəstəxananın həyətində 33-36 həftəlik döl tapılıb, araşdırma aparılır - YENİLƏNİB-2
27 Mar 2024 | 13:58
Fransa və Yunanıstanın Ermənistanı silahlandırmaqda məqsədi nədir?
27 Mar 2024 | 16:20
Cavanşir Məmmədov: "Sən də vaxtında oxuyardın, olardın "briqadir" - VİDEO
HƏFTƏLİK
21 Mar 2024 | 17:32
Türkiyədən mesaj: “Zəngəzurdan marş oxuya-oxuya keçəcəyik”
25 Mar 2024 | 15:28
"Terrorçuların arxasında dayananların hədəfi icra başçısı yox, Azərbaycandır"
23 Mar 2024 | 09:08
78 yaşı tamam olan tanınmış yazıçı: “Dostlarım gedib, qalmışam uşaq-muşaq əlində” -VİDEO+MÜSAHİBƏ
27 Mar 2024 | 12:03
Millət vəkilindən qalmaqallı parklanma qiymətləri ilə bağlı AÇIQLAMA
27 Mar 2024 | 11:10
Məcburi köçkünlər yaşadıqları evləri nə zaman təhvil verəcək?
24 Mar 2024 | 19:04
Əhməd Qəşəmoğlu çağırış etdi: "Rədd olun ekranlardan!"
23 Mar 2024 | 12:34
“Bu terror aktının məhz Araz Ağalarovın obyektində törədilməsi məsələsinə gəldikdə...”
23 Mar 2024 | 08:54
“Putin göstərdi ki, siyasi məqsədlərinə çatmaq üçün nə qədər lazımdırsa, o qədər rusu öldürəcək...”
27 Mar 2024 | 10:05
“Putinin ətrafı Ukraynanın “Krokus”dakı terror aktında iştirakına inanmır...”- "Bloomberg” 
23 Mar 2024 | 00:18
Martın sonunda həyatı dəyişəcək 3 bürc
AYLIQ
27 Mar 2024 | 14:12
Vasif Talıbovun oğlu Ali Məclisdə peyda oldu - Fuad Nəcəfli isə onu qapıdan geri qaytardı
27 Mar 2024 | 14:23
Lerikdə baş verən kütləvi zəhərlənmə ilə bağlı RƏSMİ AÇIQLAMA - YENİLƏNİB
27 Mar 2024 | 15:18
Şirkətlərə niyə daha çox “Xanım işçi tələb edilir”?
27 Mar 2024 | 15:45
Səhər yeməyi və şirinçayla bağlı mütəxəssisdən İLGİNC AÇIQLAMA
27 Mar 2024 | 17:42
“Crocus”da baş verənlər bu ölkədə sevinclə qarşılanıb” - ŞOK!
27 Mar 2024 | 20:54
Abituriyentlərə ŞAD XƏBƏR: Keçid balları bu qədər aşağı DÜŞƏCƏK
27 Mar 2024 | 14:20
Sosial şəbəkə istifadəçilərinə ÇAĞIRIŞ: “Diqqətli olun!”
27 Mar 2024 | 18:44
Sumqayıtda xəstəxananın həyətində 33-36 həftəlik döl tapılıb, araşdırma aparılır - YENİLƏNİB-2
27 Mar 2024 | 13:58
Fransa və Yunanıstanın Ermənistanı silahlandırmaqda məqsədi nədir?
27 Mar 2024 | 16:20
Cavanşir Məmmədov: "Sən də vaxtında oxuyardın, olardın "briqadir" - VİDEO