Moderator.az millət vəkili Zahid Orucun Gün.Az-a müsahibəsini təqdim edir:

- Zahid bəy, bildiyiniz kimi, son günlər AXCP ilə Müsavat arasında münasibətlər yenidən gərginləşməkdə, hətta, düşmənçilik səviyyəsinə qalxmaqdadır. Hər iki tərəf bir-birini ən amansız və sərt şəkildə ittiham etməkdədir. Məsələn, “Yeni Müsavat”ın dünənki sayında AXCP sədri Əli Kərimli növbəti dəfə maliyyə maxinasiyasında ittiham olunub. Siz bu haqda nə deyərdiniz?

- Çox müsbət haldır ki, bu informasiyalar məhz seçkidən öncə özünün vahidliyini iddia edən qüvvələrin özü tərəfindən gündəmə gətirilib. Müsbət hal dediyim də o anlamda deyil ki, mahiyyətcə onların bir-birini zəiflətməsi bütövlükdə hakimiyyətin və onun maraqlarını müdafiə edənlərin xeyrinə işləyir.

Yox, əsl həqiqətin meydana çıxmasına təsir göstərmədən həqiqi siyasi fəaliyyət heç zaman mümkün olmayacaq. Əksər hallarda çirkli pulların siyasətə gətirilməsi ümumən normal ictimai fikir mübadilələrinin, platformaların ortaya çıxmasını əngəlləyir. 90-cı illərin əvvəllərində də belə idi, ondan sonrakı zamanlarda da biz bunun şahidi olmuşuq.

Bu mənada AXCP və Müsavat arasında, xüsusilə də Əli Kərimlinin personasına yönəlik ittihamların məhz iqtidar cinahından qaynaqlanması versiyaları tamamilə absurddur və bunun heç bir əsası yoxdur. Çünki hər qüvvənin meydana çıxmasının özü, onların bu dövr ərzində 20 illik fəaliyyəti bir-birinə qarşı kəskin münasibətlər üzərində qurulub.

Hətta biz deyirik ki, onların məhəkdaşı bir-birinə acığın, hirsin, qəzəbin və düşmənçiliyin əsasında meydana gəlib. Odur ki, burada üçüncü bir qüvvənin - istər hakimiyyət, istərsə də hansısa bir xarici dairə olsun, marağı o qədər önəm daşımır, nəinki Əli Kərimli ilə İsa Qəmbərin, o cümlədən onların mənsub olduğu təşkilatların bir-birinə patoloji nifrəti ortadadır.

Əli Kərimli ümumən ötən müddət ərzində xarici qüvvələrin öz çevrəsində yaratdığı QHT-lər vasitəsilə ən çox maliyyə yardımı almış şəxsdir. Rauf Arifoğlu bildirəndə ki, bu mübarizəni Əli Kərimli daha artıq dərəcədə ona görə aparır ki, o müxalifət birincisi olmaqla hakimiyyət uğrunda mübarizə deyil, daha çox xarici himayə qazanmaq istəyir, tamamilə haqlıdır.

Elə məsələnin bu nöqtəsində şübhə yeri yoxdur. Məhz ona görə Əbülfəz Elçibəydən sonrakı dövr Xalq Cəbhəsinə hüquqi varis axtaranda Müsavat tərəddüd etmədən Klassik Xalq Cəbhəsini seçmişdi...

- Bəs sonradan Müsavatın Əli Kərimli seçimi, onun rəhbərlik etdiyi təşkilatla müttəfiqliyə üstünlük verməsi nə ilə əlaqədar idi?

- Bilirsiniz, burada konyuktur maraqlar rol oynadı. Yəni, sonradan konyuktur maraqlar onları belə bir qərara gətirmişdi ki, təzədən Əli Kərimlini də bir qüvvə kimi tanısınlar. Mən elə hesab edirəm ki, 2009-cu ildə özünün siyasi böhran durumundan çıxmaq üçün Əli Kərimli əldə etdiyi çox fürsətkeş bir vəziyyəti İsa Qəmbərin ziyanına işlədərək 4-5 il bundan faydalana bildi.

Qurultaylarında birləşmək fikrini göydə yaxalayan Xalq Cəbhəsinin rəhbəri o dövr tam təcrid olunmuş, heç bir imkanı olmadığı şəraitdə Müsavatın və “Yeni Müsavat”ın tribunasından yetərincə faydalandı. İndi bu gün ona salam verməyəcəyini söyləyən “Yeni Müsavat” qəzetinin rəhbərliyi və onun yazarları əsasən daha çox o mövqedə görünür, yanğılarını ifadə edirlər ki, Əli Kərimlinin təzədən onlara, öz personasına müəyyən bir güc yığması, həm də bu qüvvələrin verdiyi imkanların hesabına olub.

Sonuc olaraq mən elə hesab edirəm ki, əslində bu qüvvələrdən ən yaxın çevrədə çox böyük narazılıqlar var. Sadəcə, onların iqtisadi imkanları yoxdur ki, yeni bir partiya kimi meydana çıxsınlar. Müsavatın hazırkı dönəmdə öz qüvvələrini tamamilə Milli Şuradan və cəbhəçilərdən ayıraraq, fərqli bir platforma seçməyə doğru yönəltməyindən və bundan sonrakı dövrdə hakimiyyətlə münasibətlərini necə qurmağından asılı olaraq həmin partiyanın taleyi həll olunacaq. Mənim bu fikrimi ötən günlərdə Milli Şuranın müzakirələrində də bir-birinə ittihamlarda istifadə edən şəxslərə bir daha yeni ismarış verirəm ki, müxalif qüvvələr həqiqətən də yeni bir partiyaya mübtəladırlar...

- Mən bunu bir az obrazlı söyləyirəm. Çünki illər ərzində onların əsarətində inləyən şəxslər ənənəvi mövqedə qalmaqda maraqlı deyillər və nə 2015-ci il amili, nə də başqa hədəflər təzədən həmin qüvvələri birliyə gətirməyəcək. Və sonuncu bir fikrimi də söyləmək istəyirəm. Cəmil Həsənlinin personasını seçki dövründə həddən artıq müxtəlif təsirlərlə şişirdən, ona siyasi dopinqlər qatanlar, onun timsalında birləşdirici fiqur kimi harizmatik bir keyfiyyətdə lider görənlər nədən indi bu Cəmil Həsənlinin timsalında birləşmirlər?

Niyə biz onda söyləyəndə ki, onun nəinki hakimiyyət perspektivi yoxdur və ya “ən məhdud çərçivəli kəsləri də belə vahid ideallar ətrafında bir araya gətirə bilməz” sözü süngü ilə qarşılanırdı? İndi həmin bəyanatlar onların bir-birinin müharibəsində istifadə olunur. Bu da biz söyləmirik ki?! Ona görə hesab edirəm ki, Əli Kərimlinin maliyyə maxinasiyaları bu gün yada düşməyib. Sadəcə, onların arsenallarında o kartotekalarda yığılan sənədlərdir. İstədikləri zaman, yəni, maraqları tapdalananda bir-birinə qarşı savaşda istifadə edirlər.

Ancaq müxalifətin arasındakı bu dava, onların mehriban düşmən vəziyyəti Azərbaycan insanını doğrudan da maraqlandırmır. Siz sosial şəbəkələr mühitində bunların münasibətlərinə verilən şərhləri izləsəniz görəcəksiniz ki, gənclik, hətta, bu hakimiyyətin mövqeyini bölüşməyənlər belə, müxalif cinahdan, cəbhədən tam ayrılaraq yeni bir xətdə, yeni bir platformada öz düşüncələrini bölüşür. Yəni, artıq bu gəncliyin müxalifətə heç bir aidiyyəti yoxdur.

- Ümumiyyətlə, düşünürəm ki, bu mövqeləri dilə gətirənlər siyasi vitrində alverə ən çox hazır olanlardır. Yəni, bu gün həmin cəbhənin, həmin barrikadanın əsas simaları hamısı ticari sövdələşməyə, belə demək mümkündürsə, amadədirlər, yəni, o naturada real xidmətlərini təklif edirlər.

Bu mənada Müsavatın məqsədli olaraq suçlandırılması həmin cinahı təmiz, əməli-saleh bir qiyafədə götürməkdən irəli gəlmir. Bunu iddia edənlər özləri əslində “biz daha yaxşı satıla bilərik” ismarışını qəzet səhifələrinə çıxararaq, hakimiyyət dairələrinə öz “xidmətlərini”, “mövqelərini” təqdim edirlər.

Əslində isə hamı bilir ki, bu gün 100 manatlıq müxalifətçi də var, başqa, yəni, qiyməti olan insanların da mövcudluğu şübhə doğurmur. Hakimiyyətin Müsavatı satın almasına, onunla separat işbirliyi ilə müqavilə bağlamasına, 2015-ci il seçkiləri öncəsində hansısa özəl, əlahiddə danışıqlarına da ehtiyacı yoxdur.

Həqiqətən müxalif qüvvələrin siyasi sistemdə bu qədər zəifləməsi fonunda heç bir iqtidar bunları bir qüvvə sahibi kimi tanımaz. Ancaq məsələnin başqa tərəfi var, mən çox arzulayıram ki, Müsavat qaragüruh mövqeyindən tədricən çıxsın və müxalifəti tam ayrı yönə aparan dairələrdən tamamilə ayrılsın. Bu, əslində onların müsavatçılıq ideallarına, yəni, əsrin əvvəllərindəki təsanüd nəzəriyyəsinin prinsiplərinə qayıtması demək olardı.

Yoxsa, bu, sadəcə adın götürülməsidir. Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin mənsub olduğu müsavatçılıq dünyagörüşü ilə, dünyagörüşü sistemi ilə indikinin arasında o bərabərlik də qoyulmayacaq. Bu mənada həmin təşkilatın hakimiyyətlə münasibətlərini normal bir səviyyədə tənzimlənməsi və ölkədə yürüdülən müsbət işləri tanıması, paralel şəkildə tənqidi mövqelərini də ortaya qoyması ümumi vəziyyətə təsir göstərərdi, həmçinin, müxalifətçilərin o bəlli hissəsinin də maraqlarını tamamilə inkar etməyə şərait yaradardı. Yəni, Müsavatı zorən, məcburən radikallığa vadar edənlər özləri əvəzində hakimiyyətin istənilən bir mandat, yaxud da başqa bir şəraitdə mövqelərinə, sözünə, fikirlərinə məmnuniyyətlə, razılaşardılar.

Ona görə zənn edirəm ki, məsələ yer davasıdır. Yəni, bu gün istənilən bir şəxsin timsalında o birlik alınmadığından bunlar hamısı bilirlər ki, ən yaxşı iş özünü hansısa bir səviyyədə başqasına təqdim etməkdir.