Sayın Ərdoğanın neçə siyasi cəbhədə savaş apardığını indi ən peşəkar təhlilçilər belə söyləmək gücündə deyillər.
Suriyanın üzərində qurulan əməliyyatların uğursuz bir dönəmə daxil olduğu vaxtda, Misirdən səfiri qovularaq Türkiyəni ərəb dünyasından dışlayıb çıxarmaq istəkləri baş qaldırdığı zaman hökumətinin bel sütununu silkələyən siyasi zəlzələyə məruz qalması bir kimsənin daşıyacağı yük deyil.
Uzun müddət rəqibləri və düşmənləri tərəfindən dövlətin yüksək vəzifə sahiblərinin korrupsiyaya bulaşması və çirkli maliyyə dünyasını himayə etmələri barəsində ittihamlar indi doğrulursa, onda Baş Bakanın reputasiyasına vurulan zərbələri aradan qaldırması asan olmayacaq.
Yeni “Susurluq qəzası”ndan çıxmaq üçün 4 və 7 nazirin istefaya göndərilməsi belə Ədalət və İnkişaf Partiyasının nüfuzunu xilas etmir.
Biznez aləmi ilə siyasət dünyasının belə sıx iş birliyi təkcə Türkiyənin başağrısı deyil.
Dərin dövlət ənənələrinə malik olan İtaliyanın sindikatlaşmış idarəçilik sistemi hər beş ildən bir yeni Sprut meydana gətirirsə,onda nədən təəccüblənirik?Hətta hökumətə başçılıqda uzunömürlüyünə görə adı tarixə düşmüş Culio Andriottinin də üzərindən belə suçlamalar onu daim təqib etmiş, sabiq Baş nazir dəfələrlə məhkəmə qarşısında dayanmalı olmuşdu.
İndi siyasət aləmini silkələyən son həbslərin təfərrüatlarını izah etməkdə çoxları aciz qalıb. Əgər Ərdoğanın ilk açıqlaması üzərindən qiymətləndirmələrdə bulunsaq onda düyün nöqtələri nəinki açılmır,əksinə rənglər bir az da qarışır.
Gəzi Parkında hökuməti sınağa çəkən antiTürkiyə dairələri eyni vaxtda başqa ssenari üzərində işləyibsə, belə çıxır ki, bunu yerli seçimlərin astanasında meydana çıxarmaqla hakimiyyətdə şok effekti yaratmağa, onları xalqın mühakiməsinə verməyə çalışıblar.
Az qala dövlət çevrlişi mahiyyətində təqdim olunan olaylara başqa ad vermək mümkün deyil.
Nazir balalarının yardımçılığı ilə baş tutan “qara para” əməliyyatını açmaqla əslində polis rəisləri kimə xidmət edib?
Axı uzun müddətdir ki,qanuni Süleyman qədər ədalətinə dünyanı inandırdığı Ərdoğan personası “şah yaxşıdır,ətrafı pis” tarixi dilemmasından qurtulmaq üçün yaxşı fürsət qazanmayıbmı?
O,özü də buna işarə edərək “babasının oğluna” belə güzəşt etməyəcəyini söyləməklə şəxsiyyətinin hər hansı çirkli pullara bulaşmadığını göstrəməyə çalışır.İndi isə polis müdirləri yuxarı qurumlara məlumat vermədən, guya vəzifə səlahiyyətlərini aşaraq,14 ay gizli dinləmədə bulunaraq Türkiyəyə böyük miqdarda iqtisadi zərbə vuran mafiyanı aşkarlayıbsa,onda nədən həmin adamları vəzifələrindən alıb onları “çirkli əməliyyatda” bulunduqlarını iddia edirlər?
Məgər şəffaf idarəçilk və millətə əfənditək xidmət amalı AK partiya iqtidarının şüarı deyildimi?
Belə hesab edək ki, hökumət içindəki daha güclü alyans-qrupalaşma digərinə tor qurub və nurçularla son dərshanə savaşında öz mövqelərini-əvvəlki xəttə qayıtmaq planını işə salmaq üçün məhz indiki səs küylü əməliyyatın startını verib.Təhslidə dini təmayülün əleyhinə olmayan, hətta hakimiyyəti az qala orta əsr xilafətinə bənzədilən bir Baş nazir üçün Fətulla Gülənin hərəkətə keçərək ona meydan oxuması heç zaman gözlənilməz ola bilməzdi.
Lakin hədsiz sakrallaşdıralan, mason gizli lojasına bənzədilən nurçuluq təlimi əgər bütün zamanlarda həm də siyasi hakimiyyət piramidası olubsa,məktəblər onların sosial dayağına çevrlibsə , onda Mustafa Kamalçı dairələrlə sıx alyansda bu davanı aparmaq daha taktiki olmazdımı?
Gəzidəki toqquşmaların şiddətinin artırmadan,nisbətən yumşaq bir tövr ortaya qoyaraq əvvəlcə təhsli sistemindəki dövlətə paralel kurs yürüdənləri təmizləmək, sonra isə yeni Konstitusiya islahatlarına və açılım planlarına getmək daha məqsədəuyğun olardı.
İrandan gələn 87 milyard dollarlıq mal və pul varlığı uzun müddət Ettelatın və İstiqbaratın hər yerdə olan nəzarət gözlərindən heç bir halda kənar baş verə bilməzdi. Lakin külli miqdarda rüşvət üzündən onlar da susubsa,onda belə çıxır ki, Ərdoğanın parlaq xarizması onun ətrafındakılara dövləti özlərinə çalışdırmaqdan başqa bir şeyə yaramayıb.
Komandasına nəzarət edə bilməməsi, özünün korrupsiyada birbaşa iştirakı ittihamından sərtliyinə görə çox da geri qalmır.
Ərdoğanın kürüyüb atmaq istədiyi adamlar-Daxili İşlər Nazirindən tutmuş ən kiçik məmura qədər hamısı onunla paralel işləyən və sərəncamlarında 90 milyarda yaxın pul olan bir aləmdirsə, belə çıxır ki,əsli həqiqətdə dövləti yönəldənlər onlar olub.
Bütün zəruri strukturlara-kəşfiyyat,bankaçılıq, gömrük, yükdaşıma və rəsmi müqavilə imzalama səlahiyyəti təkcə gizli terror hörgütlərində deyil,nazirlərinin çoxunun satın alındığı bir hakimiyyətdə baş veribsə, onda Türkiyədə yeni iqtidara duyulan ehtiyac bütün əvvəlki dövrlərdən daha çoxdur.
Sayın Ərdoğan ölkəsinin gələcəyindən onu almaq və iqtidarını bitirmək istəyənlərlə yeni mübarizəyə başlayır.
Lakin xalq on illik bir dövrdə Türkiyənin həyatında bu qədər qovğa yaşamadığndan yorulub və xeyli üzgündür.
Tarixdə hələ heç bir rəhbər ölkəsinin simasını və varlğını dəyişən köklü islahatlara gedərək həm də kürsüsünü axır qədər qoruyub saxlamağı bacarmayıb.
Bunun sonuncu nümunəsi xalqına gözünün yağını yedisdirən Saakaşvilinin taleyidir.
Lakin Yaxın Şərqə,İran və Rusiyaya qədər uzanan böyük bir arealda nüfuz dairəsi uğrunda savaş aparan bir ölkənin-Türkiyənin başçısı üçün qeyd olunan şərt daha amansızdır.
İnqilabi islahatlar onun müəllifinin başını hər zaman gilyotina bıçağına gətirir.Təki bu dəfə belə olmasın.
Sıravi vətəndaşına söykənmədən heç bir lider rəqiblərini əzə,Türkiyəni on illərlə geri salan məfkurəni dəyişə,gizli dövlətin varlığına son qoya bilməz.AK partiyanın başçısı indi keçiddə atları dəyişmək məcburiyyətindədir.
Hərbçilərdən, dövlət çevrilinə cəhd edənlərdən, kamalçılardan,
cümhuriyyətçilərdən, hizmətçilərdən, indi isə çirkli maliyyə dövriyyəçilərindən ibarət böyük bir ordu ilə-siaysi düşmənləri ilə vuruşmaq üçün onun çox az zamanı qalıb.
Lakin bir həqiqətən inkarolunmazdır:Ərdoğan milli bir liderdir və onun məğlubiyyəti şəxsi acısından daha çox Türkiyənin həqiqi yolsuzluğu olacaq.
Hesaba “Ərdoğansız Türkiyə” deyil, “Türkiyəsiz Ərdoğan” qoyula bilər.
Azərbaycan insanı türkün hüzur içində və əmin əllərdə olmasınından yanadır.
İstanbulda siyasi küləklər bizlərə də fırtına kimi gəlib çatır.Rusiyanın və İranın qonşusu olan Azərbaycana..
Türkə aydın səma arzusu ilə!
Zahid Oruc,