Prezident Aparatının xarici əlaqələr siyasətini müəyyənləşdirən Novruz Məmmədovu bir məsələ çox narahat edirmiş. Özünün dediyinə görə, o, son günlər ha fikirləşsə də çətin bir suala cavab tapa bilmir-Avropa İttifaqı ilə əməkdaşlığa dəyərmi, dəyməzmi? Bizi dəvət etdikləri tədbirlərə gedəkmi, getməyəkmi? Təbii ki, Novruz müəllimi bu çətin sual qarşında qoyan səbəblər var. O, nə qədər əlləşsə də Avropanın, Qərbin Azərbaycan üçün nə edib-etmədiyini anlaya bilməyib. Maraqlı etirafdır, elə deyilmi, 20 il bir postda əyləşəsən, sözdə guya Qərbə meylli siyasi kurs tutasan, amma bu kursun nəyə lazım olduğunu anlamayasan. Sözsüz ki, Novruz müəllimi narahat edən heç də onun Qərbə münasibəti deyil. Ondan olsa böyük məmnuniyyətlə hər gün bir avropalı diplomatı qəbul edər və qonağının qoltuğuna verdiyi qara kürüdən bir tikə pay da özünə çatar. Nə yazıq ki, Avropadan gələn bu çörəkitirənlər özlərini yaxşı aparmırlar. Gah ölkədə keçirilən prezident seçkilərinin saxta olduğunu bəyan edirlər, gah da bizim hələ də Avropa standartlarında millət olmadığımızı bildirirlər. Novruz müəllimsə bu arsız qonaqların hədyanlarını eşitməkdən bezib və onlarla üz-üzə oturub tənələrini dinləməkdən yorulub. Bu səbəbdən də ağzının dadını bilməyən, yediyi kürüyə xor baxan adamlarla səfər çıxmamağa, eyni masa ətrafında oturmamağa qərar verib. Amma qarşısında mühüm bir problem var. Dünyanın küçələrdə tək gəzən vaxtı deyil. Bir yerə getdinsə, gərək yanında dostun ola. Azərbaycan xarici siyasətinin nəhəng mütəxəssisini də dərin fikirlərə qərq edən məhz budur. Yoxsa çoxdan qədirbilməz Avropanın dərsini verərdi, özü də fransızca. Məsələ burasındadır ki, kürümüzü yeyib bizə şıllaq atan təkcə Avropa deyil, elə Şərq dünyası da, qonşumuz Rusiya da qədirbilməzlikdə ondan geri qalmırlar. İnanmırsınız, onda hekayənin dalına qulaq asın. Bu yaxınlar da o boyda Rusiyanın Prezidenti ölkəmizə səfərə gəlmişdi. Biz onun üçün nələr eləmədik? “Qu” dedi, quş ovlayıb süfrəsinə qoyduq, “su” dedi, bütün Xəzər dənizini ayaqları altına sərdik. Bu günkü dünyada elə Novruz müəllimin adını daşıyan Novruz bayramlarında partladılmaqdan başqa heç nəyə yaramayan “taraqqa”ya bənzər rus silahlarına belə o qədər pul ayırdıq ki, adamların hərbi sənaye kompleksləri daha çox “taraqqa” istehsal etsin. Biz də onlardan alıb bayramlarda şadyanalıq edək. Di gəl, belə məlum olur ki, bu qədər iltifatın əvəzində onların könlünü qazana bilməmişik. Bir qatilin adını azərbaycanlı qoyub Rusiyanı başımıza uçururlar. Ordakı vətəndaşlarımızı elə sıxışdırırlar ki, binəvalar az qala, saçlarını orada isladıb burada qırxdırmaq istəyirlər. Novruz müəllim və onun təmsil olunduğu hakimiyyət niyə xalqın nökəridir, boş-boşuna yerlərə tökülən tükləri niyə təmizləsin? Ayıb deyil? Nə olar üzüyola olanda, adam da adama heç bu qədər əziyyət verər? Qonşunun qonşuya işi düşər də. Heç görməyibsiniz ki, bəzi adamlar uzaq yerə qonaq gedəndə uşaqlarını qonşuya və ya öz yaxınlarına tapşıra? Azərbaycan da yeni dövlətdir. Üstəlik, Rusiyanın tərkibindən ayrılıb yeni evliliyə başlayıb. Adətdir ki, yeni ailələrə öz valideynləri kömək edər. Rusiya da gərək keçmiş SSRİ-nin ən böyük varisi kimi valideynlik missiyasını unutmaya, bizim onlara tapşırdığımız uşaqlara göz bəbəyi kimi baxa. Uşaq yeri gələndə şuluq da edər, evi də dağıdar. Buna görə adamı narahat edərlər? Uşağın qulağını burub çölə atarlar? İndi Rusiyaya tapşırdığımız uşaqlar gözüsulu üstümüzə gəlsələr, biz başımıza hansı daşı salacağıq? Özümüzün qazandığımız hər gün dəvət olunduğumuz toylarda, şənliklərdə əylənməyimizə zorla çatır. Bu uşaqları necə dolandıracağıq? Rusiya rəsmən bizə pislik edir. Öz evimizdə acından ölümə məhkum etdiyi uşaqlarımızın ağlaşma səsiylə gənc ailəmizdəki hüzurumuzu pozur. Nə olar biz gözümüzü uzaqlara, ABŞ-a, Avropaya dikəndə? Gəncliyimizi yaşayarıq da. Bəlkə bu bizim haqqımız deyil? Bu biri qonşumuz İran da heç Rusiyadan qalan deyil. Biz bir vaxt onun tərkibində idik. Özü öz əlləriylə bizi Rusiyaya hədiyyə elədi. İndi o da ətəyini başına atıb Novruz müəllimin təmsil olunduğu hakimiyyətin naz ü nemət içində yaşamasına, ölkəmizin sərvətlərindən istədiyi kimi istifadə etməsinə qarşı çıxır. Nə var, nə var ki, onların şadyanalığı İran adlı evdə qalan digər ailə üzvlərimizin paxıllığına səbəb ola bilər və onlar da başının çarəsini başqa evə köçməkdə görərlər. Digər qonşumuz, “bir millət, iki dövlət” dediyimiz qardaş Türkiyədən isə danışmağa dəyməz. Onun başı isə öz məhlələrinin uşaqlarıyla oyuna qarışıb. Üstəlik, o da bizim kürümüzə xor baxan Avropa ilə yaxınlıq edir. İndi yazıq Novruz müəllim neyləsin? Bizdən çox-çox uzaqda yerləşən Çinə, yoxsa başı dərddən açılmayan Əfqanıstana, Pakistanamı pənah aparsın? Onların başını bəyəm kürüylə aldatmaq olar? Bəlkə də binəvalar ömürlərində heç kürü görməyiblər, onun nə işə yaradığını belə bilmirlər. Bax, Novruz müəllimi düşüncələrə qərq edən də elə budur. Yoxsa heç fikirləşmədən qədirbilməz Avropaya tüpürərdi.
