Bir neçə il əvvəl ermənilər faşist  Garegin Njdeyə İrəvanda heykəl qoydular. Rusiya etiraz etdi, bəyanat verdi, bu faşistin alman faşistləri ilə əlaqələri ortaya qoyuldu. Amma heykəl yenə də qoyuldu.Açılışına Serj Sarkisyan da gəldi. İndi Paşinyan da onu “qəhrəman sayır” Utanmasalar  Hitlerə də İrəvanda heykəl də qoyarlar. Onlar  Hitlerə aid etdikləri bir ifadəni də işlətməyi də çox sevirlər.  Guya Hitler yəhudiləri qırmağı qərarlaşdırarkən demişdir ki; ” Türklər birinci dünya nüharibəsi dövründə erməniləri məhv etdilər, onlara nə edildi ki, bizə də nəsə edilsin.”  Başqa bir rusca mənbədə belə   “dediyi” göstərilir: "В КОНЦЕ КОНЦОВ КТО ПОМНИТ АРМЯНСКУЮ РЕЗНЮ?" 22 августа 1939 г. (Həhayət, erməni qətllərini kim xatırlayır?)  Daha bir ermənicə mənbədə  bu  “erməniləri Türklər qətl etdilər, onu kim xatırlayır ki?- kimi verilir. Göründüyü kimi, bunların fərqli “təqdimatı” Hitlerə aid edilən fikrin özünü şübhə altına alır. Almanlar isə birmənalı şəkildə bunu inkar edirlər: Hitler belə bir fikir söyləməyib.  Şübhəsiz söyləməyib,bu bir erməni uydurmasıdır Amma söyləsə belə onun bu ifadəsi “erməni soyqırımı” deyilən uydrmanın həqiqət kimi təqdim edilməsinə əsas vermir.

Dünyanın müxtəlif ölkələrinə göndərdikləri və müxtəlif üsullarla qondarma “Erməni soyqırımı” nın qəbul edilməsinə nail olduqları (artıq belə ölkələrin sayı 28- dir).  qanun təkliflərində Hitlerin  yuxarıda dediyimiz bu fikri mütləq yer alır.  İkinci tərəfdən baxsaq, Hitlerlə bu “erməni həmrəyliyi” milliyətçi erməni cəmiyyətinə FÜRERƏ simpatiya ruhu gətirir və hətta bu fikri söylədiyinə görə “bəlkə Hitler də erməniymiş… “ deyənlər tapılır. Bilinən gerçək odur ki, Hitler erməni deyil, amma onun ideya fəaliyyəti ilə ermənilərin etdikləri arasında qəribə bir bənzərlik mövcuddur. Ermənilərin irqçiliyi də almanların 20-30-cu illərdəki doktrinasına bənzəyir. Şübhəsiz Hitler erməni deyildir, amma onu erməniləşdirmək istəyi ermənilərlə faşistlərin ortaq kimliyini ortaya qoyur. Bir az geriyə baxsaq, görərik ki, nasist düşüncənin ortaya çıxması və yayılmasında da bir bənzərlik mövcuddur. Ən əski zamanlardan erməni  fəlsəfəsində və düşüncə sistemində önəmli yerə sahib olan Armenizmi (Erməniliyi) erməni tarixi və mədəniyyətindən fərqli düşünmək, xristian ideologiyasının ruhunun xaricində görmək  doğru olmaz. Hayların hətta dinlərini belə bəzən irqçi düşüncələrə qurban verdikləri zamanlar olmuşdur.  Hitler yəhudiləri xristian olmadıqlarına görə öldürmürdü ki? Alman nasizminin bir inanc sistemi vardı və onun xristianlıqla heç bir əlaqəsi yox idi. Erməni faşizmi də eynilə ortaya çıxmışdır. Bilgi və inanclar sistemində ermənilik, ya da erməniçilik (armenizm) hər zaman  irqçi, nasist ideologiya ilə yüklü olmuşdur və özünü qoruma istiqamətində bütün  tarixi dövrlərdə “inkişaf” yolu keçmişdir. Faşizm nədir? Faşizm sinif və gender fərqi nəzərə almadan cəmiyyətin  birgə yaşamını müdafiə edən, dövlətin hər şeydən üstün olduğunu vurğulayan, tək partiyalı, “vətənpərvər”, həddindən artıq milliyyətçi, anti-demokratik, anti-kommunist, anti-kapitalist, popülist və avtoritar bir sistemdir.

Anlayışın mənşəyi Antik Roma idarəçilərinin geniş hökumət səlahiyyətini simvolizə edən və ucunda balta olan bir çubuq dəstəsinin adı olan, latınca fasces sözündəndir. Eyni simvol daha sonralar Fransız inqilabı əsnasında “işıqlanma” mənasında, xalqın əlindəki dövlət gücünü təmsil etmək kimi istifadə edilmişdir. Bu simvol bir sıra dəyişikliklərlə 1926-ci ildən etibarən İtalyanın rəsmi dövlət simvolu olmuşdur. Simvolun üçlü mənası vardı, dövlət gücü, xalq mülkiyyəti və  bərabərlik!  Bu şüarlar faşizmin yaradıcısı Mussolininin  təbliğat kampanyalarında   istifadə edilmişdir. Faşizm, diktator  rejimləri   möhkəmlətmək üçün istifadə edilən ümumi bir termin olmazdan əvvəl, italyan milliyyətçiliyini təmsil edən bir ideologiya olaraq ortaya atılmışdır. Ancaq onunla eyni vaxtda ortaya çıxan nasizm və falanjizm kimi  cərəyanlar da məqsəd baxımından bir İtalyan ideologiyası olan faşizmə yaxın olduqları üçün faşizmə bağlı siyasi hərəkətlər olaraq tanınmışlar.

Bir rejimin faşist olaraq bilinməsi üçün, o rejimin ideologiyasının milliyyətçi olması və millətin varlıq və maraqlarını hər şeyin üstündə tutması  gərəkdir. Bu hədəfə çatmaq üçün isə iqtisadiyyat üzərində möhkəm bir dövlət yumruğu tətbiq etmək, həyat tərzinin aşağı düşməsinin qarşısını almaq üçün qiymət siyasətinin  tətbiqi kimi tədbirlər faşizmin əsas siyasəti olmuşdur. Faşizm, siniflər arasındakı ziddiyyətləri ortadan qaldırmağı nəzərdə tuturdu. Bu istiqamətdə dövlətin əliylə koorporativ peşələr qurulur və fəhlə  ilə işəgötürən arasında müqavilə təmin edilirdi. Cəmiyyətdəki yoxsul və orta sinfin ehtiyacları dövlət tərəfindən ən yaxşı şəkildə qarşılanırdı. Məsələn, Almaniyada çıxan torpaq qanunuyla kəndlilərin torpaqlarının ipoteka yolu ilə əllərindən alınmasının qarşısı alınmış və sərmayəçilərin  kəndlini  istismar etməsi əngəllənmişdi.

Milliyyətçi və ya irqçi fikirlərin mənimsənilməsi də ölkələrə görə fərqli olmuşdur. Məsələn, italyan faşizmində “İtalyan vətəndaşlığı” anlayışı ön planda ikən, alman nasizmində isə “Alman qanı daşıma” düşüncəsi ön plandadır. Mussolininin doktrinasında vətəndaşlıq anlayışı vurğulanır, Hitlerin doktrinasında isə qan bağı vurğulanır. İtalyan faşizmi milliyyətçidir, alman nasizmi isə irqçidir. 

Erməni faşizmi italyan faşizminə deyil, alman faşizminə daha yaxındır. Hitlerin “irq dövləti” anlayışı  Ermənistanda da eyni anlama gəlir. Bu gün Ermənistanda bir nəfər də olsun başqa qövmdən olan millət yoxdur. Faşizm odur ki, içindən bütün sevmədiklərinin ya fiziki məhvinə nail olur, ya da onları köləyə çevirir. Ermənistanda az sayda yaşayan xalqlar, deyək  ki,  yezidilər (yezidi kürdləri) əldə oyuncaqdır. Dövlət onlarla istədiyi kimi rəftar edir. Hitlerin  Faşist “Yeni nizam” anlayışı ilə Njdenin “Tsexakron”u arasında  heç bir fərq yoxdur. Alman faşizmi əmr edir: “Harda yəhudi görsən öldür”, erməni faşizmi isə “harda Türk görsən öldür”-deyir, “ O sənin bioloji varlığın üçün təhlükədir” prinsipi ilə hərəkət etməyi tövsiyə edir.

Njdenin yaratdığı və bu gün də erməni cəmiyyətinin lokomotivi rolu oynayan Tsexakronizm özündə nəyi ehtiva edir? Tsexakron təlimi aşağıdakı kimi inşa edilir: "Mən öz soyumu (tsex) bilirəm, mən öz  nəslimə güvənirəm, mənim soyum Allaha daha yaxındır, ali irqdir, mən cismimdə Tsexarakonu daşıyıram". Bu cəhətdən Tsexakron faşizmlə eyniləşir.  Müasir dövrün qatı erməni faşisti Zori Balayan Qarabağda keçirilən bir toyda görün nə deyir: “…Allah Qarabağı qoruyacaqdır, çünki Allahın özü də erməni və qarabağlıdır”. Bu artıq faşizmdən də ötə bir şeydir. Sələfi Njde erməni soyunu “ari -ali irq” sayır, çağdaş faşist  Balayan isə Allahın da erməni olduğunu iddia edir.

 Nasistlərlə  ermənilər, özəlliklə  daşnaklar arasındakı əməkdaşlığın ideoloji zəmini 1930-cu illərdə qoyulmuşdu. Almaniyanın o zamankı  İşğal Edilmiş Şərq Bölgələri naziri Alfred Rozenberq 1926-1936-cu illərdə Şərqşünaslıq İnstitutunun rəhbəri olan Dr. Artaşes Abegyana ermənilərin antropolojisini və tarixini araşdırmaq üçün  bir komitə qurmağı tapşırmışdı. Təbii ki, bu fürsəti ermənilər əla dəyərləndirmişdilər.  Dərhal hesabat verilmişdi ki, onlar almanlarla eyni irqdən gəlirlər. Komitənin 1934-cü ildədə qurulmasından beş ay sonra Rozenberq Hitlerə ermənilərin  almanlarla eyni irqdən-ari irqdən gəldiyini göstərən bir hesabat təqdim etmişdi.

 

Budur, ermənilərə “faşist” deyərkən biz onların törətdiklərinə baxırıq. İdeologiyamızı da bu istiqamətdə aparmaqla bu faşist dövlətin təcavüzkar və nasist davranışını ifşa edə bilərik. Erməni yazar Vahe Avetyan da erməni cəmiyyətini faşistləşməsini belə ifadə edir.

 

Sual : Siz nasistmisiniz?

Cavab: Əlbəttə. Mən Ermənistanda doğuldum, orada böyüdüm, məni ermənilər tərbiyə etdilər. Başqa cür necə ola bilər ki? Ona görə də mən nasistləri, faşistləri dərhal, anında tanıyıram.

 

Bunu isə biz demirik, ağlı başında olan və hər şeyə praqmatik gözlə baxan bir erməni deyir.