Pak Kın He Cənubi Koreyanın maliyyə cinayətlərinə görə məhkum edilmiş üçüncü prezidentidir. O, hakimiyyəti illərində falçılar və şarlatanlarla oturub-durur, yaxın rəfiqəsi ilə birlikdə dəbdəbə içində üzür və ölkənin ən böyük şirkətlərinin sahiblərindən milyonlarla dollar rüşvət tələb edərdi. Sonra isə siyasətçi korrupsiya, rüşvətxorluq və hədə-qorxu ilə pul tələb etdiyinə görə 24 il həbsə və 16,8 milyon dollar məbləğində cəriməyə məhkum edildi.
Moderator.az “lenta.ru”-nun bütün dövrlərin və xalqların siyasi xadimləri silsiləsindən Pak Kın He və onun ailəsinin həyatı haqqında dərc etdiyi materialı oxucularına təqdim edir.
Şamanların və alfonsların əhatəsində
“Prezidentin yaxın çevrəsinə falçılar və məzhəbçilər daxil idi, onun əsas müşaviri isə qadın şaman idi”, - deyə Pak Kın Henin arxasından pıçıldayardılar. Dövlət başçısının administrasiyası onun müşavirlərin fikrinə məhəl qoymamasından, yad adamlara qulaq asmasından şikayətlənərdi. Tezliklə ən pis qorxular təsdiqləndi: jurnalistlər öyrəndilər ki, bu qadın hakimiyyətdə olarkən siyasətlə heç bir əlaqəsi olmayan savadsız “dostlarının” diktəsi ilə qərarlar verirmiş. Prezidentin lütfü sayəsində onların ölkənin məxfi sənədlərinə çıxışı var idi.
Pak Kın Henin tanışları tərəfindən atılmış formatsız sərt disklərə malik kompüterlər tapıldı. Bu kompüterlərdə prezidentin rəsmi çıxışlarının məxfi məlumatları və qeydləri saxlanılırdı.
Beləliklə məlum oldu ki, ölkənin xarici siyasətini falçılar, məzhəbçilər, alfonslar formalaşdırıb. Məsələn, dövlət başçısının yaxın ətrafında əvvəlcə idman karyerası quran, sonra isə eskorta keçən qırx yaşlı qadın düşkünü Ko Yen The də var idi. Onun xidmətinə, adətən, varlı orta yaşlı qadınlar müraciət edirdi: beləliklə də o, dövlət başçısının rəfiqəsi, anası yaşında olan Çhve Sun Sillə münasibət qurdu.
Çhve Sun Sil ölkənin “boz kardinalı” və ya “cənubi koreyalı Rasputin” adlanırılırdı. O, Pak Kın He ilə 1970-ci illərdə, hər ikisi iyirmi yaşında ikən tanış olmuşdu. Çhve Sun Silin atası qeyri-qanuni dini bizneslə məşğul olsa da, Pak Kın Henin atası - o vaxtkı prezident Pak Çjon Hinin etibarını qazana bilmişdi. Şarlatan dövlət başçısının depressiyada olmasından istifadə etmişdi.
Cənubi koreyalı Stalin
Pak Çjon Hi hakimiyyətə 1961-ci ildə hərbi çevrilişlə gəlib. Əvvəlcə o, sərt bir iş adamı, Koreya “iqtisadi möcüzəsi”nin qurucusu və bütövlükdə demokratik siyasətçi kimi görünürdü. Onun dövründə əhalinin liberal azadlıqları və birbaşa gizli səsverməyə əsaslanan seçki sistemi qorunurdu, parlament və çoxpartiyalı hakimiyyət sistemi fəaliyyət göstərirdi.
Pak Kın He atası, prezident Pak Çjon Hi ilə
Pak Kın Henin uzun müddət rəfiqəsi olan Çhve Sun Sil 2017-ci il yanvarın 16-da Seul Konstitusiya Məhkəməsində Cənubi Koreya prezidentinin impiçmenti üzrə dinləmələrə gətirilir
Lakin bir müddət keçdikdən sonra Pak Çjon Hi avtoritar rejimi təbliğ etməyə başladı və “cənubi koreyalı Stalin” ləqəbini qazandı. O, kommunistlərlə əlaqədə şübhəli bilinən hər kəsə qarşı amansız idi. Bir çox koreyalılar məhkəməsiz və istintaqsız həbs edilirdi. Media ciddi senzuraya məruz qalırdı: hakimiyyət onların azadlıqlarını məhdudlaşdıran 20-yə yaxın qanun qəbul etdi. Bundan əlavə, ölkədə Şimali Koreyaya simpatiya nümayiş etdirən, həmçinin yapon və ya həddən artıq erotik olan ədəbi əsərlər qadağan edildi.
Prezident gənclərin əxlaqi xüsusiyyətlərini, zahiri görkəmini diqqətlə izləyirdi. Polis qızların ətəklərinin uzunluğunu xətkeşlə ölçürdü - əgər dizdən 20 santimetrdən yuxarı olardısa, bu, qanuna tabe olmamaq sayılırdı. Gənclərin saçlarının uzunluğuna da nəzarət edilirdi - qaydalar pozulduqda onları elə yerindəcə kəsirdilər.
1974-cü ildə prezident Pak Çjon Hiyə ictimaiyyət qarşısındakı çıxışlarından birində sui-qəsd cəhdi oldu. Terrorçu siyasətçiyə tapança ilə atəş atsa da, güllə onun həyat yoldaşına dəydi. Beş saatdan sonra ölkənin birinci xanımı xəstəxanada dünyasını dəyişdi.
Hadisənin şahidlərindən olan amerikalı jurnalist Riçard Halloran danışırdı ki, atışma başlayanda prezident dərhal podiumun arxasına yıxıldı, sonra cinayətkar dövlət başçısının mühafizəçilərini nişan alarkən güllə hələ də yerində oturub qalmış qadına dəydi.
Mavi ev - Cənubi Koreya prezidentinin rəsmi iqamətgahı
ABŞ lideri Barak Obama və Koreya prezidenti Pak Kın He Mavi evdən bağçaya gəzintiyə çıxır, 25 aprel 2014-cü il, Seul
Niderland kralı Villem Aleksandr və Cənubi Koreya prezidenti Pak Kın He Seulda, 3 noyabr 2014-cü il
Cənubi Koreya prezidenti Pak Kın He 4 noyabr 2016-cı il, Mavi evdə xalqa müraciət edərkən
Turistlər Mavi ev ətrafında Çhon Va De çəmənliklərinin şəklini çəkirlər, 2020-ci il
Beləliklə, birinci xanımın vəzifələri Pak Kın Henin çiynlərinə düşdü. O, dövlət başçısının iqamətgahında - Mavi evdə məskunlaşdı. Çhve Sun Sil və onun atası ailənin tez-tez qonağı olurdular. Prezidentin etimadını qazanan qohumlar onun arxasınca qeyri-qanuni planlar həyata keçirməyə başladılar, xüsusən də koreyalı iş adamlarından rüşvət tələb edirdilər. Lakin belə vəziyyətlərdə Pak Kın He atasının qarşısına keçərək münaqişələri tez yoluna qoyardı.
Arvadının faciəvi ölümündən 5 il sonra diktatorun özü də həlak oldu. Dövlət başçısını müğənnilərin və modellərin əhatəsində olduğu özəl ziyafət zamanı mühafizə xidmətinin rəhbəri güllələmişdi.
O, eyni ayaqqabını on ildən artıq geyinə bilərdi
Pak Kın He tək qaldı. İnsanlarla çətinliklə ümumi dil tapa bilirdi və özünə ailə qura bilmədi. Atasının bir çox dostları və sirdaşları da qızdan üz döndərdilər, ona görə də o, şaman kultunda təsəlli tapmağa çalışırdı. Həmişəki kimi Çhve Sun Sil və atası ona tənhalığın öhdəsindən gəlməyə kömək edirdilər.
O zaman Çhve Sun Sil artıq atasının yolu ilə gedir və dini fəaliyyətlə bərabər fəal şəkildə bizneslə də məşğul olurdu. Qohumları xristianlıqla şamanizmin qarışığından ibarət olan “Ensere” adlı mistik təriqət təşkil etmişdilər. Pak Kın He tezliklə fırıldaqçıların təsiri altına düşdü və kor-koranə onların məsləhətlərinə əməl etməyə başladı. Çhve Sun Silin atası Pak Kın Heyə müəllimlik edərək qızı əmin etdi ki, anası yuxuda onun yanına gəlib və kömək istəyib. Pak Kın Henin bu adamla təkcə mənəvi deyil, həm də cismani münasibətlərdə olduğu barədə şayiələr yayılırdı. Ancaq gələcək prezidentin həyatında bu dövr haqqında çox az şey məlumdur - o, demək olar ki, qapalı həyat sürürdü.
Lakin 1998-ci ildə ölkə iqtisadiyyatı maliyyə böhranı ilə sarsılanda hər şey dəyişdi - öldürülən diktatorun qızı siyasətlə məşğul olmaq qərarına gəldi. Qısa müddətdə Pak Kın He başgicəlləndirici karyera qurdu: 2012-ci ildə o, ölkənin ilk qadın prezidenti seçildi. Ona əsasən Pak Çjon Hinin dövründə olduğu kimi, ölkənin “güclü əl” tərəfindən idarə edilməsinə inanan yaşlı orta təbəqə səs verdi.
Cənubi Koreya prezidenti Pak Kın He andiçmə mərasimində, 25 fevral 2013-cü il
Cənubi Koreya prezidenti Pak Kın He və Böyük Britaniya kraliçası II Yelizaveta Bukingem sarayında dövlət ziyafətində, 5 noyabr 2013-cü il,
Pak Kın He Fransa lideri Fransua Ollandı Yelisey sarayında onun şərəfinə verilən nahar yeməyində salamlayır, 3 iyun 2016-cı il
Pak Kın He ilə birlikdə onun ən yaxın rəfiqəsi də prezident iqamətgahında məskunlaşdı - məşhur Mavi evdə o, gizli mistik rituallar həyata keçirirdi. Çhve Sun Sil vəziyyətdən özü, ailəsi və dostları üçün üstünlük əldə etmək üçün çalışırdı. Böyük şirkətlərdən ianələr toplayardı - ümumilikdə yüz milyonlarla dollar onun cibinə axmışdı. Şirkət sahibləri qadınların sıx əlaqəsini bilirdilər və pul müqabilində imtiyazlara ümid edirdilər.
Rəsmi olaraq bu vəsait idmana və mədəniyyətə dəstək olmalı idi, amma əvəzində prezidentin rəfiqəsi onu xaricdə daşınmaz əmlak almağa və qızının təhsil haqqını ödəməyə xərcləyirdi.
Dövlət başçısının özü isə xalqa çox qapalı görünürdü. Onun nəzərə çarpan sevgi münasibətləri olmadığına, zərif geyim tərzinə riayət etdiyinə, eyni zamanda çox qənaətcil olduğuna inanılırdı - o, eyni ayaqqabını on ildən çox geyinə bilərdi. Bir çox koreyalılar Pak Kın Henin verdiyi xarici siyasət qərarlarından narazı qalırdılar. Onun Şimali Koreya ilə münasibətlərdə atdığı addımları xüsusilə qəribə hesab edilib. Sonradan məlum oldu ki, şaman qadınlardan biri prezidenti yaxın bir neçə ildə Cənubi və Şimali Koreyanın birləşəcəyi proqnozuna inandırıbmış.
Bu məlumat mediaya sızandan sonra cənubi koreyalılar Pak Kın Henin istefası tələbi ilə kütləvi etiraz aksiyaları keçirdilər. Siyasətçi alovlanan qalmaqallar üzündən Almaniyaya qaçmaq qərarına gəldi. Lakin o, tezliklə geri qayıtmağa məcbur oldu: lider impiçment nəticəsində hakimiyyətdən uzaqlaşdırıldı, sonra isə həbs olundu.
Heç bir peşmanlıq əlaməti göstərmirdi
2018-ci ilin aprelində Pak Kın He 24 il həbs və 16,8 milyon dollar cərimə cəzasına məhkum edildi. O, korrupsiya, dövlət sirrinin açıqlanması, rüşvət tələb etmə və vəzifə səlahiyyətlərindən sui-istifadə də daxil olmaqla 18 maddədən 16-sı üzrə təqsirli bilindi. Hakimin sözlərinə görə, Pak peşmanlıq əlamətləri göstərməyib və günahı öz tabeliyində olanların üzərinə atmağa çalışırdı. O, hətta xəstəlik bəhanəsiylə hökmün oxunmasına belə gəlmədi.
İstintaq sübut edib ki, rəfiqəsi Çhve Sun Sil tək hərəkət etmirdi - prezident baş verənlərdən xəbərdar olub və onunla əlbir idi. Qadınlar Koreyanın böyük firma rəhbərlərini ağlasığmaz məbləğdə rüşvət verməyə məcbur edirdilər: məsələn, “Samsung” firması onlara 6,8 milyon dollar, “Lotte” 6,5 milyon dollar, “SK Group” isə 8,3 milyon dollar vermişdi.
Çhve Sun Silə 20 il həbs və 17 milyon dollar cərimə cəzası verildi. Onun korrupsiya sxemlərinə 53 şirkət, eləcə də onlara sahib olan milyarderlər cəlb edilmişdi. Onların bəziləri də dəmir barmaqlıqlar arxasına düşdü. Belə ki, “Samsung Electronics” şirkətinin vitse-prezidenti Çhve Sun Silin 22 yaşlı qızı üçün atçılıq məşqi və ləvazimatları üçün 6 milyon dollardan çox, həmçinin İspaniyadan at alıb gətirmək üçün 850 min dollar verdiyini etiraf etdi.
Cənubi Koreyanın keçmiş prezidenti Pak Kın He məhkəmədə, 27 iyul 2017-ci il
“Samsung” firmasının vitse-prezidenti Li Ce Yon rüşvət ittihamı ilə istintaqda
“Samsung”un baş direktoru Li Kun Hi
Cənubi Koreyada siyasi çəkişmələrə öyrəşiblər. Dövlət başçılarının ətrafında tez-tez qalmaqallar alovlanardı: bəziləri öldürülür, bəziləri devrilir, bəziləri isə rüşvətxorluqda ittiham olunduqdan sonra canına qəsd edərdi. Eyni zamanda, prezidentlərin ailə üzvləri də tez-tez korrupsiya ittihamları ilə müttəhimlər kürsüsündə oturublar.
Lakin Pak Kın Henin başına gələnlər yerli sakinlər arasında xüsusi qıcıq yaradıb. 2012-ci ildə onu bu qədər fəal dəstəkləyən insanlar siyasətçidən üz döndərdilər. Yaşlı nəsil etiraf edirdi ki, onu həmişə atası ilə müqayisədə çox zəif hökmdar hesab ediblər, gənclər isə onu diktatorun dəli qızı kimi qəbul edərdilər. Dövlət başçısının korrupsiya qalmaqalında əli olduğu məlum olan kimi onun reytinqi 59 faiz aşağı düşdü. Hələ 2016-cı ilin noyabrında bu, 63 faiz idi, bir ay sonra isə 4 faizdən yuxarı qalxmadı.
Bir neçə ay ərzində bir milyondan çox koreyalı hər həftəsonu “toyuq” adlandırdıqları prezidentin istefasını tələb edərək etiraz aksiyası keçirirdilər. Bundan sonra yerli yeməkxanalarda qızardılmış toyuq yeməklərinə tələbat artdı: yemək sifariş edərkən ziyarətçilər gülür və siyasi şüarlar səsləndirirdilər.
Tərcümə və təqdim etdi: Miraslan
