“Hökuməti böyük islahatlara başlamağa dəvət edirəm””

 

 

Moderator.az xəbər verir ki, bunu Ədalət, Hüquq, Demokratiya (ƏHD) Partiyasının sədri, Milli Məclisin Müdafiə, təhlükəsizlik və korrupsiya ilə mübarizə komitəsinin sədr müavini Qüdrət Həsənquliyev parlamentin bu gün keçirilən plenar iclasında Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2024-cü ildə fəaliyyəti haqqında hesabatının müzakirəsi zamanı deyib.

 

 

Millət vəkili əlavə edib: “2000 il əvvəl böyük filosof və Roma imperatoru Markus Aurelius deyirdi ki, “çox və davamlı tərif asılılıq yaradır”. Müasir elmi araşdırmalar da bunu təsdiq edir. Ona görə istərdim ki, hesabatla bağlı toxunmaq istədiyim məsələləri təklif və sual kimi qəbul edəsiniz.

 

Öncə diqqəti ona cəlb etmək istəyirəm ki, insanlarımızı ən çox narahat edən məsələ ərzaq məhsullarının qiymətinin yüksək olmasıdır. İnsanlar qazanclarının böyük hissəsini ərzaq məhsulları almağa yönəldir. Hesabatda qeyd olunub ki, kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsal qiyməti hesabat dilində 4,7 faiz artıb. Amma onların pərakəndə satış nöqtlərində qiymətlərinin nə qədər qalxması barədə məlumat yoxdur. Hesabatda o da öz əksini tapmayıb ki, hansı ərzaq məhsulu ilə əhalini hansı həcmdə yerli istehsal hesabına təmin edirik. Hesabatla tanışlıq zamanı bəlli olur ki, 2024-cü ildə kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalçılarına büdcədən 362,5 milyon manat subsidiya ayrılıb, 50,6 milyon manat güzəştli kreditlər verilib, kənd təsərrüfatı texnikası alınması üçün 80,8 milyon manat, damazlıq heyvan alışı üçün 17,4 milyon manat güzəşt vəsaiti ayrılıb və s. Bu heç də az vəsait deyil, amma qarşılığında nə müşahidə edirik? Ərzaq məhsullarının ölkəmizə idxalı son illər davamlı olaraq artmaqdadır. Hesabat ilində əkin və çoxillik əkmələrin sahəsi əvvəlki illərlə müqayisədə 6,5 faiz, dənli və dənli paxlalıların əkin sahəsi 7,7 faiz artsa da, bitkiçilik məhsulları üzrə artım 1,1 faiz, heyvandarlıq məhsulları üzrə artım isə 1,7 faiz olub. Hökumətin bu sahəyə nəzarəti gücləndirməsinə, şəffaflığın artırılmasına, bacarıqlı və yüksək ixtisaslı kadrlar hesabına bu sahənin inkişaf etdirilməsinə ciddi ehtiyac var”.

 

 

Millət vəkili həmçinin bildirib: “Təəssüf ki, hesabatda bu və ya digər sahələrdə hökumətin üzləşdiyi çətinliklər və problemlər, onların həllinə dair düşüncələr və planlar barədə heç nə göstərilmir. Zamanın azlığını nəzərə alıb, hökumət üzvlərinə 3 sualla müraciət etmək istəyirəm. Birinci sualım ondan ibarətdir ki, bir il öncə biz, hökumətin öz təklifi ilə müxtəlif qanunvericilik aktlarına dəyişiklik etdik və bizə verilən məlumata görə, 44 mindən artıq qeydiyyatsız obyektlərin sənədləşdirilməsini qanunvericilik qaydasında hökumət qarşısında bir vəzifə kimi qoyduq. Bilmək istərdim ki, neçə belə obyekt rəsmi qaydada qeydə alınıb, hökumət keçən dövrdə bu işin öhdəsindən necə gəlib?

 

İkinci sual ondan ibarətdir ki, az qala hər il mütəmadi olaraq rəsmilər tərəfindən deyilir ki, qeydiyyatsız yüzminlərlə fərdi yaşayış evləri sənədləşdiriləcək, ancaq bu edilmir. Bunun da səbəblərini bilmək hər birimiz üçün maraqlı olardı.

 

 

Üçüncü sualım isə həm də deputat həmkarım Fazil Mustafanın qaldırdığı məsələ ilə birbaşa bağlıdır. Yəni hər dəfə yağış yağanda su içərisində qalan evlər və qəzalı vəziyyətdə olan binalarla. Belələri təmsil etdiyim Xətai rayonunda çoxdur. Niyə bu tikinti şirkətlərinə verilmir ki, insanlar minimal standartlara cavab verən evlərdə insan kimi yaşasın, kanalizasiya xətləri çəkilsin, yollar abadlaşdırılsın. Keçən il evlərini su basmış insanlar-onların arasında yaxından tanıdığım çoxlu insan var idi- evlərindən suyun yanğınsöndürən maşınlarla çəkilməsi üçün kömək istəyirdi. Biz onlara necə kömək edə bilərdik? Hər dəfə deyilir ki, bu proses yaxın vaxtlarda başlayacaq, amma illər keçir heç nə başlamır. Bakı şəhərinin baş planı təsdiq olunub, niyə mənzil tikintisinə icazə verilməsi səlahiyyətləri yerli dövlət hakimiyyəti orqanlarına verilmir? Bir neçə il öncə pilot layihələr kimi icra hakimiyyəti başçılarına tikintiyə icazə vermək səlahiyyətləri veriləndə Nəsimi, Nərimanov kimi rayonlarda evlərin 1 kvadratmetrinin qiyməti 1000 manat idi. İndi həmin ərazilərdə ən azı 2500-3000 manatdır. O zman minlərlə ailə mənzil şəraitini yaxşılaşdırdı. Bu gün tikinti şirkətlərinə icazə verilsə, bu sahəyə əlavə olaraq milyardlarla dollar investisiya qoyuluşuna, onminlərlə insanı tikintidə və əlaqəli sahələrdə işlə təmin etməyə nail ola, büdcəyə yüzmilyonlarla əlavə vəsait cəlb edə bilərik. Əminəm ki, hökumət üzvləri də bunu bilir. İstərdim hökumət Milli Məclisə məlumat versin ki, mənzil tikinisi niyə azalıb və bu sahədə vəziyyəti dəyişmək üçün yaxın vaxtlarda hansı addımlar atmaq planlaşdırılır?

 

 

Sonda onu da qeyd etmək isəyirəm ki, burada çox qeyd olundu ki, bizim ümumi daxili məhsulda 4,7 faizlik artım müşahidə olunub. Hörmətli həmkarlar, hörmətli hökumət üzvləri, biz bu artım tempi ilə Qərbi Avropa ölkələrində adam başına düşən ümumi daxili məhsulun həcminin 50 faizinə çatmaq üçün gərək ən azı hər il ümumi daxili məhsulun artımı 10-15 faiz olsun. Ona görə də bu artım yetərli deyil. Ölkədə köklü islahatlar aparılmalıdır. İqtisadiyyatın əsas sahələri dövlətin nəzarətindən çıxarılmalı, güclü məhkəmə hakimiyyəti yaratmaqla mülkiyyət toxunulmazlığına təminat verilməli, əlverişli biznes mühiti yaradılmalıdır. Yəni ciddi islahatlara getmədən indiki artım tempi ilə qeyd etdiyim kimi bizim inkişaf etmiş ölkələrə nəinki çatmaq, hətta yaxınlaşmaq imkanlarımız belə mümkünsüzdür. Bu isə birbaşa insanların həyat şəraiti, yaşayışı, güclü ordu deməkdir. Sadəcə olaraq bunları bir daha sizlərin diqqətinə çatdırmaq istəyirəm və hökuməti böyük islahatlara başlamağa dəvət edirəm”.