BQF və Ərzurum Atatürk Universiteti “Doğu Anadolu və Azərbaycanda erməni vəhşilikləri” mövzusunda beynəlxalq konfrans keçirdi

"Hizbullah" sınmayıb və İsrailə qarşı mübarizəsini davam etdirəcək" - Naim Qasım

"Belaruslar bizdən daha fəal mübarizə aparıb" - Saakaşvili

"Putin hətta Şimali Koreyanın köməyi ilə də müharibədə qalib gələ bilməyəcək" - Pentaqon rəhbəri

ABŞ prezidenti seçkilərinə 5 gün qalıb: kim irəlidədir? - İctimai rəy sorğusunun nəticələri

Ermənistanla Türkiyə arasında hansı konkret razılaşmalar var?..-Erməni nazir açıqladı...

Keşiş Baqrat xaricə getdi: Müalicə, yoxsa daha güclü və əyani təlimat üçün?..

"Haydı, uşaqlar, cəsarətli olun, belə də davam edin!.." - Alla Puqaçova

"İordan çayının Qərb sahili və Qəzza bölgəsi işğal edilmiş ərazilərdir" - Quterriş

BQF və Ərzurum Atatürk Universiteti “Doğu Anadolu və Azərbaycanda erməni vəhşilikləri” mövzusunda beynəlxalq konfrans keçirdi

Siyasət

Oxunub: 1316

25 Apr 2021 | 21:49

BQF və Ərzurum Atatürk Universiteti “Doğu Anadolu və Azərbaycanda erməni vəhşilikləri” mövzusunda beynəlxalq konfrans keçirdi

Beynəlxalq Qarabağ Forumu (BQF) çərçivəsində Türkiyənin Ərzurum Atatürk Universitetinin təşkilatçılığı ilə “Doğu Anadolu və Azərbaycanda erməni vəhşilikləri (1918-2021-ci illər)” mövzusunda onlayn formatda beynəlxalq konfrans keçirilib.

Konfransda Türkiyə, Azərbaycan, Rusiya, Ukrayna, İsveç, Niderland və digər ölkələrdən tanınmış diaspor rəhbərləri, elm adamları, tədqiqatçılar və digərləri iştirak edib. Konfransı giriş sözü ilə Türkiyə Ərzurum Atatürk Universitetinin professoru, doktor Gürsoy Solmaz açaraq tədbirin məqsədi və məramı ilə bağlı açıqlamalar verib, iştirakçıları müzakirələrə dəvət edib. Əvvəlcə Türkiyədə və Azərbaycanda tanınan məşhur sərkərdə, dövlət xadimi Kazım Qarabəkirin qızı Timsal Qarabəkir çıxış edib. O, çıxışında həm özünün xatirələrini danışıb, daha çox atası Kazım Qarabəkirin Naxçıvanda, Azərbaycanın digər ərazilərində, Türkiyədə şahidlik etdiyi hadisələri, iştirakçısı olduğu məsələləri diqqətə çatdırıb, onlar barəsində geniş məlumat verib. Sonra Ərzurum Atatürk Universitetinin professoru, tarixçi alim Esen Dayı çıxış edib, çıxışında 1918-20-ci illərdə ermənilərin törətdikləri vəhşiliklərlə bağlı ətraflı məlumat verərək, faktları diqqətə çatdırıb. Bu faktların dünya birliyinə çatdırılması üçün birgə fəaliyyətin vacibliyini vurğulayıb.

Növbəti çıxışçı Azərbaycandan Dövlət İdarəetmə Akademiyasının kafedra müdiri, fəlsəfə üzrə tarix elmləri doktoru, dosent Firdovsiyyə Əhmədova çıxış edib. F.Əhmədova öz çıxışında həm Azərbaycanda, həm Türkiyədə ermənilərin törətdikləri vəhşiliklərlə bağlı geniş məlumat verib, Azərbaycan və Türkiyənin həm iki qardaş ölkə olaraq eyni zamanda elm adamlarının və digər sahələrin təmsilçilərinin birgə fəaliyyətinin vacibliyini vurğulayıb, gənclərin bu işlərdə iştirakının vacibliyini qeyd edib və xüsusi olaraq ekspert qrupu adından belə bir təklif səsləndib: “24 Aprel tarixi bütün dünyada Azərbaycan və Türkiyənin təşəbbüsü ilə “erməni saxtakarlıqları günü” kimi qeyd olunsun”. Konfransda gənc tələbə və tədqiqatçılardan Gülbes Besçı, Cansu Naharcı, Şüheda Eski, Hilal Şüheda Solmaz və digərləri çıxış edərək maraqlı təkliflərini irəli sürdülər, o cümlədən Türkiyənin müxtəlif bölgələrində ermənilərin törətdikləri türklərə qarşı, Türkiyədə yaşayan digər etnik qruplara qarşı ermənilərin törətdikləri faktları diqqətə çatdırdılar. Yalançı “erməni soyqırımı”nın ifşa olunmasına dair təkliflərini verdilər, konkret faktlarla ermənilərin türklərə zülm etdiklərini göstərdilər.

Toplantıda Azərbaycandan Qarabağ Azadlıq Təşkilatının sədri Akif Nağı çıxış etdi, çıxışında bir sıra məqamlara toxunaraq təkliflərini verdi, o cümlədən ABŞ prezidenti Co Baydenə son açıqlaması ilə bağlı, qondarma “erməni soyqırımı”na dair yanlış mövqeyi ilə bağlı yeni şəraitin yarandığını göstərdi və bu şəraitdə atılacağı addımlara dair təkliflərini veridi, o cümlədən bildirdi ki, Türkiyə rəhbərliyinə Beynəlxalq Qarabağ Forumu olaraq hərtərəfli dəstək olmalı, təkliflərimiz verilməlidir. Bütün dünyada ermənilərin haqsız mövqeyi ilə bağlı eyni zamanda Co Baydenin açıqlaması ilə bağlı etiraz askiyaları keçirilməli, Co Bayden Beynəlxalq məhkəməyə verilməli, ona qarşı iddia qaldırılmadır ki, o, haqsız iddialarını nə cür sübut edəcəkdir. Məhkəmənin əsas mahiyyəti ondan ibarət olmalıdır ki, ABŞ prezidenti əlində heç bir fakt olmadan Türkiyəyə qarşı, türk xalqına qarşı ittiham səsləndirib və buna görə də məhkəmə qarşısında cavab verməlidir. Ermənilərə qarşı ermənilərin siyasətini, mövqeyni təbliğ etmək üçün bütün dünya boyunca azərbaycanlılar və Türkiyə türkləri birgə fəaliyyət göstərməlidirlər. A.Nağı bir məsələni də vurğuladı ki, ermənilərə Türkiyədə, Avropada və ya başqa yerlərdə Türkiyə türkləri, Azərbaycan türkləri tərəfindən xoş münasibət göstərilməsinə son qoyulmalı, hər yerdə onlar ifşa olunmalı, əsil mahiyyəti ilə bağlı faktlar hər yerdə diqqətə çatdlrılmalı, müxtəlif ölkələrin, beynəlxalq təşkilatların diqqətinə çatdırılmalıdır. Bu mənada müəyyən yanaşma formaları dəyişməlidir.

İsveçdən Diaspor rəhbəri, eyni zamanda regional parlamentin üzvü İradə Əliyeva və Diaspor rəhbəri Sevinc Bakılı çıxış etdi. Çıxışında həm ABŞ prezidenti Co Baydenin çıxışı ilə bağlı İsveçdə görülən tədbirlərlə bağlı, etiraz tədbirlərinin keçirilməsi, sənədlərin qəbil olunması ilə bağlı məlumat verdi, eyni zamanda İsveç rəhbərliyinin münasibətini qeyd etdi ki, İsveç rəhbərliyi xarici işlər nazirliyi səviyyəsində fakt olaraq C.Baydenin bu mövqeyini dəstəkləmədiyini bildirdi və hələlik neytral mövqedə qaldığı müşahidə olundu.

Türkiyədə tanınmış həkim, ictimai xadim Binqur Sönmez ətraflı çıxış etdi, həm Sarıkamış hadisələrindən başlanmış müxtəlif mərhələlərdə həm də həkimlərin ortaya qoyduğu faktlarla bağlı məlumat veridi, Sarıkamış faciəsini ətraflı şəkildə təqdim etdi, erməniləri törətdikləri vəhşilikləri göstərdi. Həm Sarıkamışda, həm sonrakı illərdə, eyni zamanda erməni həkimlərinin cinayətkar fəaliyytləri ilə bağlı məlumat verdi.

Tanınmış Türkiyəli tədqiqatçı yazar Sözer Akyıldırım tədqiq etdiyi mövzularla bağlı danışdı, kitablarında gətirdiyi faktları ortaya qoydu və onları nümayiş etdirdi.

Niderlanddan İlkanə Qocayeva və Mayisə Ağamirzəyeva həm Niderlandda, həm də bütövlükdə Avropada görülən bəzi işlərlə bağlı məlumat verdilər və xüsusi olaraq qeyd etdilər ki, həm Niderlandda, həm də Avropanın digər ölkələrində Azərbaycan və Türkiyə Diaspor təşkilatlarının birgə fəaliyyətinə daha çox ehtiyac var. Və bu istiqamətdə ciddi nöqsanların olduğunu göstərərək bildirdilər ki, bəzi diaspor nümayəndələri ermənilərlə əlaqə saxlamağa üstünlük veririlər, onlara xoş münasibət göstərərək onları düz yola gətirə biləcəklərinə inanırlar. Eyni zamanda təkliflərini verdilər ki, həm Türkiyədə, həm Azərbaycanda ermənilərin törətdiyi cinayətlərlə bağlı müxtəlif dillərdə materiallar hazırlanmalı və dünya ölkələrində paylanmalıdır.

Türkiyədən tədqiqatçı Tuncay Ögün maraqlı bir fikir səsləndirdi ki, yəni bu, bir yük kimi qalmışdı Azərbaycanın və Türkiyənin üzərində və Bayden öz açıqlaması ilə bizi bu yükdən xilas etdi ki, biz də öz işimizi rahat şəkildə görə bilək. Hər kəs narahat olurdu ki, ABŞ prezidenti necə münasibət bildirər, necə reaksiya verər. Artıq biz bu yükdən xilas olduq və öz işimizi gərəkli şəkildə davam edə bilərik.

Rusiyadan Diaspor rəhbəri Elşən İbrahimov maraqlı çıxış edərək Rusiyada gedən proseslərdən danışdı, Rusiyada yaşayan müsəlmanların, türkdilli xalqların bir araya gəlməsi prosesindən, Türkiyə və Azərbaycanın Rusiyadakı diaspor təşkilatlarının bir araya gələrək birgə fəaliyyət göstərməsinin vacibliyini qeyd etdi.

Azərbyacandan Mehriban Abdullayeva QHT rəhbəri olaraq bəzi məsələlərə diqqəti cəlb etdi, o cümlədən Naxçıvanda, Qubada ermənilərin törətdikləri cinayətlərə diqqəti çəkdi.

Türkiyədə tanınmış diaspor rəhbəri, ictimai xadim Ziya Zakir Acar İğdır bölgəsində ermənilərin törətdikləri vəhşilkləri ardıcıl şəkildə faktlarla diqqətə çatdırdı, o istiqamətdə aprdığı tədqiqat işlərindən danışdı. Eyni zamanda xüsusi olaraq vurğuladı ki, tədqiqat işləri apararkən həmin hadisələrin canlı şahidləri ilə də görüşüb, onların dilindən bir çox faktları ortaya qoyub.

Konfransın aparıcısı Gürsoy Solmaz edilən çıxışlara münasibətini bildirdi, xüsusi olaraq da belə bir fikir vurğuladı ki, “biz həm Türkiyə dövləti, həm Türkiyə cəmiyyəti olaraq açıq mövqedən çıxış edirik , arxivləri açırıq, toplu məzarlıqların yerini göstəririk, buyursun ermənilər də onların havadarları da gəlsinlər öz arxivlərini açsınlar, eyni zamanda əgər doğurdan da onların dediyi sayda erməni öldürülübsə, toplu məzarlıqları göstərsinlər” deyərək maraqlı fikir bildirdi.

Ukraynadan tarix elmləri doktoru professor Fərhad Turanlı bir sıra metodiki məsələlərə toxundu . O, bildirdi ki, işlərin səmərəli olması üçün vacib məqamlar var : biz necə işləməliyik, hansı məqamlara diqqət yetirməliyik, iş birliyi necə olmalıdır. Xüsusi olaraq ermənilər bu cinayətləti törədərkən Rusiyasnın əlində alət olmasını, ruslarla ermənilərin işbirliyinin olmasını diqqətə çəkdi.

Əslən Azərbaycanlı olan, Türkiyədə elmi fəaliyyətlə çalışan Tamella Əliyeva maraqlı çıxış etdi, o, həm Kazım Qarabəkirin fəaliyyətindən danışdı, bir məsələni də vurğuladı ki, Kazım Qarabəkirin Naxçıvanda, Şuşada olan fəaliyyətini diqqətlə izləyib, qeyd edib. Bu, Azərbaycan və Türkiyə üçün vacib olan bir nöqtədir. Tamella xanım qeyd etdi ki, Kazım Qarabəkirin qızı Timsal xanım toplantıda iştirak edir eyni zamanda onun Azərbaycanın böyük şəxsiyyətlərindən biri olan Hüseyn Cavidin qızı Turan xanımla olan münasibətlərindən danışdı. Onların hər ikisinin Azərbaycanın və Türkiyənin vahid, müştərək dəyərlərinin olduğunu qeyd etdi.

Türkiyədən tanınmış ictimai xadim, media nümayəndəsi, Qarabağ Azadlıq Təşkilatının Türkiyə təmsilçiliyinin rəhbəri Cəfər Dal çıxışında əsas məsələni vurğuladı. O, qeyd etdi ki, bütün şləri yürütmək üçün, bizə olan basqıların qarşısında dayanmaq üçün güclü olmalıyıq, bunu üçün isə mütləq birlikdə olmalıyıq və təşkilatlanmalıyıq. Çıxış yolu bundan ibarətdir və biz bu istiqamətdə işlərimzi davam etdirməliyik.

Konfransın sonunda Gürsoy Solmaz və Akif Nağı çıxışları ümumiləşdirərək hər kəsə təşəkkür etdilər və bu çıxışlardan konkret fəaliyət üçün hər kəsin bir nəticə çıxarmasını, nəzərə alınmasının vacibliyini qeyd etdilər.