Niyə bəzi dərmanları acqarına, digərlərini isə tox qarına qəbul edirik?

Dərmanların düzgün və effektiv istifadəsi sağlamlığımız üçün böyük önəm daşıyır. Həkimlər çox vaxt bəzi dərmanların acqarına, digərlərinin isə tox qarına qəbul edilməsini tövsiyə edir. Bu təlimatlar dərmanların təsirinin maksimum dərəcədə effektiv olması və yan təsirlərin minimuma endirilməsi üçün nəzərdə tutulub. Acqarına və ya tox qarına dərman qəbul etmək mədə-bağırsaq sisteminin fəaliyyəti, dərmanların orqanizmə təsir mexanizmi, eləcə də onların orqanizmdə udulma dərəcəsi ilə bağlıdır. Bu yazıda acqarına və tox qarına dərman qəbul etməyin səbəblərini, bunun arxasında duran bioloji və kimyəvi prosesləri və niyə bu qaydalara riayət edilməsinin vacib olduğunu araşdıracağıq. Dərman qəbulu

 

 

Bəzi dərmanların acqarına qəbul edilməsi onların daha yaxşı udulmasını təmin etmək üçün tövsiyə edilir. Acqarına dərman qəbul etmək mədə və bağırsaqların boş olduğu bir zamanda dərman maddələrinin daha tez və təsirli şəkildə qan dövranına keçməsinə imkan verir. Misal üçün, müəyyən antibiotiklər və ya dəmir preparatları acqarına qəbul edilərkən daha effektlidir, çünki qidalar bu maddələrin udulmasını ləngidə və ya azalda bilər.

 

Eyni zamanda, bəzi dərmanlar mədənin pH səviyyəsinə həssasdır. Acqarına mədədə daha az turşuluq olduğu üçün bu dərmanlar daha sabit olur və mədədə dağılmadan bağırsaqlara çatır. Digər bir səbəb isə dərmanın təsir mexanizmidir. Məsələn, hormonal dərmanlar və ya tiroid preparatları acqarına qəbul edildikdə orqanizmdə daha sürətli təsir göstərir. Bu qaydalara əməl olunmadıqda dərmanın təsiri zəifləyə bilər, bu da müalicənin effektivliyini azaldır.

 

 

Bəzi dərmanlar isə əksinə, tox qarına qəbul edilməlidir, çünki qidalar onların təsirini gücləndirə və ya yan təsirlərini azalda bilər. Məsələn, qeyri-steroid iltihab əleyhinə dərmanlar (məsələn, ibuprofen) mədənin turşuluğunu artıra bildiyi üçün tox qarına qəbul edilməsi tövsiyə olunur. Beləliklə, mədə divarlarının qıcıqlanmasının qarşısı alınır və dərman daha təhlükəsiz şəkildə udulur.

 

Eyni zamanda, bəzi dərmanlar üçün yağlı və ya zülal tərkibli yeməklər onların udulmasını artırır. Vitamin D, E, K kimi yağda həll olunan vitaminlərin tərkibli preparatları bu tip dərmanlara nümunədir. Həmçinin, qidalar mədənin boşalma sürətini ləngidə bilər ki, bu da dərmanın bədəndə daha sabit və uzunmüddətli təsir göstərməsinə səbəb olur.

 

 

Dərmanların təlimatlarına əməl olunmaması bir çox problemlərə yol aça bilər. Əgər acqarına qəbul edilməli olan dərman tox qarına qəbul edilərsə, onun təsiri zəifləyə və ya heç təsir göstərməyə bilər. Eyni şəkildə, tox qarına qəbul edilməli olan dərman acqarına qəbul edildikdə mədə divarlarının qıcıqlanması, hətta xora kimi problemlər yarana bilər.

 

Dərmanların təsir mexanizmləri fərqli olduğundan hər bir preparat üçün xüsusi qəbul qaydalarına riayət edilməlidir. Bundan əlavə, dərman qəbul edərkən suyun miqdarı, digər dərmanlarla birlikdə istifadə və ya qida tərkibi kimi digər amilləri də nəzərə almaq vacibdir. Bu təlimatlara riayət edilməməsi müalicənin effektliyini azalda və əlavə sağlamlıq problemlərinə səbəb ola bilər.

 

 

Həkim və əczacılar tərəfindən verilən təlimatlar dərmanların təhlükəsiz və effektiv istifadəsi üçün əsasdır. Hər bir dərmanın fərqli təsir mexanizminin olması səbəbilə həkimlərin göstərişlərini diqqətlə izləmək vacibdir. Əgər dərman qəbul qaydaları ilə bağlı hər hansı sual yaranarsa, həkim və ya əczaçı ilə məsləhətləşmək tövsiyə olunur.

 

Xüsusilə, hamiləlik, xroniki xəstəliklər və ya çoxlu dərman istifadə edən şəxslər üçün bu təlimatlar daha da böyük əhəmiyyət daşıyır. Dərmanların düzgün qəbul edilməməsi yalnız müalicə prosesini çətinləşdirmir, həm də ciddi sağlamlıq fəsadlarına səbəb ola bilər. Buna görə də, hər hansı təlimatı nəzərə almadan dərman qəbul etməmək əsas şərtdir.

 

 

Dərmanların acqarına və ya tox qarına qəbul edilməsi onların təsir mexanizmləri, udulma xüsusiyyətləri və orqanizmin reaksiyaları ilə bağlıdır. Düzgün qaydalara əməl etmək həm müalicənin effektivliyini artırır, həm də yan təsirləri minimuma endirir. Bu səbəbdən dərman qəbul edərkən təlimatları diqqətlə oxumaq və həkim məsləhətinə riayət etmək sağlamlıq üçün ən doğru yanaşmadır.