"Alimlər üçün Tanrının mövcudluğunu inkar etmək getdikcə çətinləşir" - "The Spectator"

"Son illərdə Allaha inanan gənclərin sayı iki dəfə artıb..."

Yeni araşdırmalar göstərir ki, gənclər üçün iman emosional seçim deyil, elmi nəticədir.

Moderator.az xəbər verir ki, bu barədə Böyük Britaniyanın "The Spectator" nəşri yazıb.

Köhnə skeptisizmdən yeni paradiqmaya

Uzun illər ərzində Qərb cəmiyyətlərində belə bir təsəvvür formalaşıb ki, sivilizasiya inkişaf etdikcə din zəifləməli, elm isə bütün izahları öz üzərinə götürməlidir. Bebi-bumerlər nəslinin böyük bir hissəsi üçün Tanrı anlayışı məntiqlə bir araya sığmayan, köhnəlmiş inanc modeli olub. Materializm, yəni yalnız maddi dünya mövcuddur düşüncəsi intellektual üstünlük hesab olunub.

Lakin XXI əsrin ilk onilliklərində sükutla, lakin görünməmiş sürətlə bir dönüş baş verib: dini inancın zəifləyəcəyi gözlənilən gənclər nəsli əksinə olaraq imana daha çox maraq göstərməyə başlayıb. Onlar dini emosional təskinlik vasitəsi kimi yox, məntiqi və elmi mülahizələrlə əsaslandırılan mövqe kimi qəbul edir.

Elm Tanrının əleyhinə yox, lehinə danışmağa başlayır

Kainatın quruluşu ilə bağlı son yüz ildə əldə edilən elmi kəşflər - Böyük Partlayış nəzəriyyəsi, kvant mexanikası, nisbiilik qanunları və fiziki sabitliklərdəki "incə tənzimlənmə" əvvəllər Tanrının yoxluğunu əsaslandırmaq üçün istifadə edilən arqumentləri öz-özünə təkzib etməyə başlayıb.

Nobel mükafatı laureatı, "Böyük Partlayışın səsi" adlandırılan kosmik fon radiasiyasının kəşfini etmiş Robert Uilson belə deyib: "Əgər bu nəzəriyyə doğrudursa, deməli onun başlanğıcı barədə sualdan qaça bilmərik". Məhz buna görə bu gün bir çox gənc üçün "Tanrı varmı?" sualı artıq metafizik mübahisə deyil, kosmologiyanın təqdim etdiyi nəticələrdən çıxan riyazi ehtimaldır.

Rəqəmlər dəyişikliyi təsdiqləyir

"YouGov"-un sorğusuna görə, son dörd ildə 18-24 yaş arası gənclər arasında Tanrıya inananların sayı iki dəfə artıb, ateistlərin payı isə 49 faizdən 32 faizə düşüb. Londonun Böyük Müqəddəs Varfolomey Kilsəsinin rahibi Markus Uokerin sözləri ilə desək, "gənclər dinin sadə mərasimlərindən çox, onun intellektual tərəfi ilə maraqlanırlar". Digər bir hesabatda - "Theos" analitik mərkəzinin tədqiqatında Z nəslinin 68 faizinin həm dini, həm də elmi ola biləcəyinə inandığı qeyd olunur. Bu nəsil üçün elm və din rəqib deyil, eyni sualın iki müxtəlif cavab formatıdır.

Gələcəyin inam modeli

Bu gün gənclər nə kilsələrə kor-koranə qayıdır, nə də ateizmə tam bağlanır. Onlar üçün Tanrı inancı "ya inan, ya inanma" dilemması deyil - "Əgər kainatın başlanğıcı varsa, onun müəllifi də olmalıdır” məntiqinin nəticəsidir. Və bəlkə də 91 yaşlı Nobel laureatı Karlo Rubbianın sözləri indi daha çox məna kəsb edir: "Biz Tanrıya ağlımızın köməyilə gəlirik. Qalan yollar sadəcə instinktdir".