"Bunun baş verməməsi üçün 2100-cü ilədək istixana qazları tullantılarını sıfra çatdırmaq lazımdır..."

 

Alimlər hesab edir ki, bəşəriyyətin gələcəyi təhlükə altındadır, ona görə də Yer planetinin həyat üçün yararlı olması məqsədilə təcili tədbirlər görülməlidir. 

 

Moderator.az xəbər verir ki, bu barədə "Nature" jurnalında dərc edilən tədqiqatın nəticələrində deyilir. Məlumatı "point.md" nəşri yayıb.

 

Tədqiqat müəlliflərinin müəyyən etdiyi sistemlər Yer kürəsində bəşəriyyətin gələcəyi üçün ölümcül ola bilər. Təqdiqat göstərib ki, bu, cari iqlim siyasətini nəzərə almaqla çox ehtimal edilir, bunu "Populyar Mechanics" yazıb.

 

Kosmosun tədqiqatı alimlərə həyatın yaradılmasının sadə olmadığını müəyyən etməyə imkan verib. Ən əsası, düzgün kimyəvi şərait lazımdır. Lakin planetdə mürəkkəb, ağıllı orqanizmlərin yaradılması üçün nisbətən sabit iqlim gərəkdir. Bu, ağıllı növün yüksək texnoloji sivilizasiyaya təkamül edilməsinə imkan verəcək.

 

Yeni tədqiqat göstərib ki, bəşəriyyət Yerdə iqlimin sabit saxlanılmasının öhdəsindən çətinliklə gəlir ki, bu da bizim növün potensial olaraq məhvinə gətirib çıxara bilər.

 

Alimlər planetimizdə iqlimin nisbi sabitliyini saxlayan müəyyən qlobal iqlim sistemlərinə aid olan bir neçə dönüş məqamlarını müəyyən edib.

 

Tədqiqat müəllifləri Yerdə sabitlihin dörd sütununu ayırd edib. Bunlar Qərbi Antarktika buz qalxanı, Qrenlandiya buz qalxanı, Amazonkanın tropik meşələri, habelə Atlantika meridian çevrilmə sirkulyasiyasıdır. Sonuncusu Avropanın hərarətini əks halda olacağından bir neçə dərəcə artıq səviyyədə saxlayan okean cərəyanları sistemidir.

 

Yeni tədqiqat bu elementlərə yönəlib və onların dağılma ehtimalı və Yer planetinin həyat üçün gələcəkdə yararlılığına təsirini müəyyən edib. Nəticələr heç də yaxşı olmayıb.

 

Alimlər bu nəticəyə gəlib ki, istixana qazlarının cari tullantıları səviyyəsində qlobal hərarətin Selsi üzrə 1, 5 dərəcə səviyyəsində yüksəlməsini müvəqqəti dayandırmaq olar.

 

Lakin əgər bu hədd keçilərsə, bu, Yerdə iqlim sabitliyi sütunlarının dağılma riskini artırır. Alimlər hesab edir ki, bunun baş verməməsi üçün 2100-cü ilədək istixana qazları tullantılarını, demək olar ki, sıfıra çatdırmaq lazımdır.

 

Alimlərin dəyərləndirmələrinə görə, hazırda 2300-cü ilədək Yerdə əsas sabitlik sütunlarının dağılma ehtimalı 45 faizdir. Daha uzun perspektivdə belə ehtimal 76 faiz təşkil edir.

 

Təqiqat göstərib ki, hərarətin Selsi üzrə hər 0, 1 dərəcə yüksəlməsi cari məqsədi 1, 5 dərəcə üstələyir və iqlim sistemlərinin dağılma ehtimalını əlavə olaraq 3 faiz artırır.

 

Alimlər hesab edir ki, bəşəriyyətin gələcəyi təhlükə altındadır, ona görə də Yer planetinin həyat üçün yararlı olması məqsədilə təcili tədbirlər görülməlidir.