Hüquqşünas alim Hacı Xaliq Bəşərin şok cavabı

AMEA-nın Fəlsəfə və Hüquq İnstitutunun şöbə müdiri, hüquqşünas alim Hacı Xaliq Bəşər saytımızda 04.03.2016-cı il tarixində, saat 23:58 radələrində yer alan “AMEA-nın Fəlsəfə və Hüquq İnstitutunda saat mexanizmli "mina"...” sərlövhəli yazı (//www.moderator.az/news/124998.html )

ilə bağlı Moderator.az-a açıqlama verib. Açıqlamasında sözügedən məqalədə qeyd edilən fikirlərə etirazını bildirən hüquqşünas alim, orada səslənən ittihamlara cavab verməklə yanaşı, Yaşar Türkellə bağlı məsələyə də aydınlıq gətirib:

“Əvvəla onu bildirirəm ki, həqiqətən də AMEA-nın Fəlsəfə və Hüquq İnstitutunda dünən bizim kollegial konfransımız keçirilib. Bu konfransın da mahiyyəti ondan ibarət olub ki, bizim Fəlsəfə və Hüquq İnstitutunun Siyasi nəzəriyyələr şöbəsinin əməkaşı Yadigar Türkel buraxdığı bir kitabda, ön sözdə 1992-1993-cü illərin hakimiyyət dəyişikliyi, Əbülfəz Elçibəyin hakimiyyətdən getməsi və referendum yolu, ümumxalq səsverməsi yolu ilə Heydər Əliyevin, ümummilli liderin hakimiyyətə gəlməsini tamamilə təkzib edib. Həmin hadisəni dövlət çevrilişi kimi qiymətləndirib.

Kitabını ön sözündə yazılır ki, H.Əliyev hakimiyyətə ümumxalq səsverməsi yolu ilə, xalqın etibarını, rəğbətini qazanmaq yolu ilə deyil, sırf silahlı dövlət çevrilişi vasitəsi ilə gəlib. Daha sonra iddia edir ki, H.Əliyev o zaman parlamentin sədri olanda,  ölkə prezidenti olmamışdan öncə parlamentdə belə bir qanun layihəsi qəbul elətdirmişdi ki, Azərbaycan türkçülükdən imtina etsin və azərbaycançılığı qəbul etsin”.

“Heydər Əliyev seçki yolu ilə, xalqın israrlı tələbini nəzərə alaraq hakimiyyətə gəlib”

Hacı Xaliq Bəşərin bildirdiyinə görə, H.Əliyevin hakimiyyətə seçki yolu ilə gəldiyi və bu gəlişin Azərbaycanı hansı bəlalardan qurtardığı hər kəsə bəlidir:

“Əvvəla 1993-cü ilin oktyabr tarixinə, yəni  Heydər Əliyev prezident seçilənə qədər parlamentdə belə bir qanun qəbul olunmayıb. H.Əliyev 1993-cü ildə xalqın 98%-nin səsi əsasında ölkə prezidenti seçilib. O zaman ölkəmiz bərbad, dağınıq vəziyyətdə idi. Nə büdcədə pulu, nə də ordusu var idi. Ölkəmiz erməni terrorçularının basqı və təzyiqlərinə məruz qalır, işğal olunurdu. O zaman xalq gördü ki, Vəzirov, Mütəllibov, İsa Qəmbər, Əbülfəz Elçibəy hakimiyyətində ard-arda buraxılan boşluqlar, hakimiyyət səriştəsizliyi, hakimiyyət boşluğu tezliklə xalqı hara aparıb çıxardacaq. Ona görə də xalq başa düşdü ki, H.Əliyevi hakimiyyətə gətirmək lazımdır.

O zaman siyasi hakimiyyətdə Ə.Elçibəy idi. O dövrdə Ali Sovetin sədri İsa Qəmbər və baş nazir Pənah Hüseynov öz vəzifələrində istefa verdilər ki, H.Əliyev gəlsin, ya baş nazir postunu, yaxud da Ali Məclisin sədri vəzifəsini götürsün. Ancaq yenə də H.Əliyev gəlmək istəmirdi və gəlmədi də. Dəfələrlə Ə.Elçibəy ona zəng edib, xahiş edib ki, Azərbaycana gəlsin,vəziyyətdən çıxmaqda kömək etsin. Ən azından bu xalqı parçalanmaqdan qorusun. Ən nəhayət Ə.Elçibəy öz şəxsi təyyarəsini yollayaraq o zaman Naxçıvan Ali Məclisinin sədri olan H.Əliyevdən Bakıya gəlməsini israrla xahiş edib. Bunu öz çıxşında Ə.Elçibəyin özü də söyləyib. H.Əliyev də ölkədəki acınacaqlı durumu, xalqın intensiv çağırışlarını nəzərə alaraq Bakya gəlir. Parlament sədri vəzifəsini götürür. 1993-cü ilin oktyabrına qədər bu vəzifəni icra edir. Baxmayaraq ki, xalq onun birbaşa prezident olmasını tələb edirdi. Lakin H.Əliyev buna getmədi və Ali Məclis sədri olaraq fəaliyyət göstərdi.

Sonrakı müddətdə Ə.Elçibəy Kələkiyə getdi və bildirdi ki, Azərbaycanı Kələkidən idarə edirəm. Baxmayaraq ki, parlamentin mütləq çoxluğu H.Əliyevdən prezident səlahiyyətini götürməyi tələb edirdi. Ancaq H.Əliyev buna da getmədi. Ümummilli lider ümumxalq referendumuna getdi. Referendum yolu ilə xalq Ə.Elçibəyin səlahiyyətlərinə yox dedi. Növbəti prezident seçkiləri keçirldi və H.Əliyev seçki nəticəsində hakimiyyətə gəldi.

“Heydər Əliyev bütün dünyada legitim prezident kimi tanınıb”

Hüquqşünas alim qeyd edib ki, H.Əliyevin prezidentliyi dönəmində bütün dünyada legitim prezident kimi tanınması da onun seçki yolu ilə hakimiyyətə gəldiyini, qanuni prezident olduğunu sübut edir:

“Hakimiyyəti dövründə H.Əliyevi istər Avropa, istət Şərq ölkələri, istərsə də MDB məkanında kimsə qeyri-legitim prezident kimi tanımadı. Bütün dövlətlər və dövlət başçıları onu legitim prezident kimi tanıyıb. Y.Türkelin H.Əliyevin hakimiyyətə silahlı çevriliş yolu ilə hakimiyyətə gəldiyi və qeyri-legitim prezident olması ilə bağlı səsləndirdiyi fikirlər əsassızıdr. Mən bir hüquqşünas kimi deyirəm ki, Y.Türkelin əməlində CM-nin 323.2-ci maddəsinin tam tərkib hissəsi var. Orda deyilir ki, Azərbaycan dövlətinin başçısının ”” Azərbaycan Respublikası Prezidentinin şərəf və layaqətini kütləvi çıxışda, kütləvi nümayiş etdirilən əsərdə və ya kütləvi informasiya vasitəsində ləkələmə və ya alçaltma ””

beş yüz manatdan min manatadək miqdarda cərimə və ya iki ilədək müddətə islah işləri və ya eyni müddətə azadlıqdan məhrum etmə ilə cəzalandırılır. Eyni əməllər ağır və ya xüsusilə ağır cinayətdə ittiham etməklə törədildikdəiki ildən beş ilədək müddətə azadlıqdan məhrum etmə ilə cəzalandırılır.

Bundan başqa CM-nin 296.2-ci maddəsində qeyd olunur ki, bilə-bilə yalan xəbərçilik etmə, vətəndaşı ağır və ya xüsusilə ağır cinayətdə ittiham etmək 3 ildən 7 ilə qədər azadlıqdan məhrum etmə ilə cəzalndırılır”.

"Yaşar Türkelə səhvini anlatmağa çalışdıq, əvəzində təhqir eşitdik”

Hacı Xaliq Bəşərin sözlərinə görə, institut rəhbərlii dəfələrlə Y.Türkeli yanlış yoldan çəkindirməyə cəhd etsə də, bu cəhdlərin heç bir səmərəsi olmayıb:

“Y.Türkel etdiyi hərəkətlərə görə nəinki səmimi peşmançlıq çəkməmiş, hətta ona edilən tövsiyyə və çağırışlardan da nəticə çıxartmamışdır. Onu dəfələrlə Fəlsəfə və Hüquq İnstitutunun direktoru, şəxsiyyətinə böyük hörmət etdiyim, ziyalı, fəlsəfə elmləri doktoru, professor İlham Məmmədzadə otağına çağırdı. Y.Türkelə bir neçə insanın iştirak ilə səhvini anlatmağa çalışdı. Bu, təxminən 3-4 dəfə baş verdi. Əvəzində Y.Türkel hər çağırışda İ.Məmmədzadəni, məni və digərlərini jarqon ifadələrlə təhqir edib qapını çırpıb çıxıb getdi. Hesab etdi ki, öz mövqeyində düzgündür. İ.Məmmədzadə və Fəlsədə və Hüquq İnstitutunun rəhbərliyi qərara aldı ki, kollegial iclas çağırılsın, Y.Türkelin əməlinə mənəvi-hüquqi və elmi  qiymət verilsin. Bu barədə stenoqrammalar və çəkilişlər var, hansı ki, artıq Respublika Prokurorluğuna və AMEA rəhbərliyinə göndərilib. Y.Türkelin məsələsinə bir nəfəri çıxmaq şərti ilə, yəni şöbə müdiri, Milli Şura üzvü Əli Abbasov istisna olunmaqla, hamı yekdilliklə səs verdi və onun əməlini pislədi”.

“Şöbə müdirləri səhhətləri ilə bağlı işdən azad edilib”

Tanınmış alim institutun iki şöbə müdirinin səhhətlərində yaranmış problemə görə işdən azad edildiyini vurğuladı:

“Siyasi nəzəriyyələr” şöbəsinin müdirinin Y.Türkel məsələsinə görə,  təzyiq nəticəsində şöbə müdirliyi vəzifəsindən istefa verməsi ilə bağlı məqalədə yer alan dikir də əsassızdır. Mən sizə səmimi şəkildə deyirəm ki, Siyasi nəzəriyyələr şöbəsinin müdiri 23 fevaral tarixində səhhəti ilə əlaqədar olaraq vəzifəsindən istefa verib. Bunu mətbuat olaraq sorğu vasitəsi ilə də yoxlaya bilərsiniz. Institutun rəhbərliyinin özünün səlahiyyətləri var. Siyasi nəzəriyyələr şöbəsi bizim institutda ən böyük şöbədir. Təxminən 29 əməkdaşı var. Əksəriyyəti də elmlər doktoru, elmlər namizədidir. Onların imzaları respublika səviyyəsində tanınır. Şöbə başsız qalmasın deyə onun yerinə Afaq Rüstəmova təyin edilib. A.Rüstəmova da fəlsəfə elmləri doktorudur. Institutda seminarın müdiridir. Bu da direktorun müstəsna səlahiyyətinə aid olan hüquqi prosedur qaydasıdır.

Orda qeyd olunub ki, Sakit Hüseynov qrant məsələlərində yeyintiyə yol verdiyi üçün işdən azad edilib və onun yerinə Aydın Əlizadə təyin edilib. Əvvəla, S.Hüseynovun qrant məsələsi ilə bağlı yeyintiyə yol verməsi ilə bağlı məsələ həmin iclasda qətiyyən müzakirə olunmayıb. S.Hüseynov institutun direktoru ilə telefon danışığında bildirib ki, səhhətində problemlər var, ev şəraitində müalicə alır. Buna görə də hələlik işə çıxa bilmir. Bu şöbənin boş qalmaması üçün, əmək nizam-intizamının günün tələbləri səviyyəsində qurulması üçün “Dinşünaslıq və mədəniyyətin fəlsəfəsi problemləri” şöbəsinə müvəqqəti olaraq fəlsəfə elmləri doktoru, professor Aydın Əlizadə təyin edilib”.

“Mənə xidməti otaqları dövlət verib və bu barədə müvafiq qərar da mövcuddur”

Hacı Xaliq Bəşər xidməti istifadəsində olan otaqların da ona İ.Məmmədzadə tərəfindən deyil, dövlət tərəfindən verildiyinə diqqət çəkdi:

“Mənim məsələmə gəldikdə isə məqalədə deyilir ki, “İlham Məmmədzadə yaxşı alim və elm təşkilatçısı olmasına baxmayaraq, bilərəkdənmi, ya bilməyərəkdənmi institutda kreslosunun altına xeyli saat mexanizmli “mina” yığıb. Bunlardan biri də fəlsəfə və sosiologiya elminə heç bir aidiyyatı olmayan Xaliq Əhmədzadədir. Bu şəxs institutun darısqal məkanında iki otağı zəbt edib. Başının üzərində də öz portretini böyüdüb vurub. İlham Məmmədzadə isə bu təhlükəli “minanı” hələlik ört-basdır etməklə məşğuldur”. 

Tam səmimiyyətlə deyirəm, kollegial iclasda da dedim, mənə həmin otaqları İ.Məmmədzadə verməyib. Onun mənə otaq vermək kimi səlahiyyəti yoxdur. Mənə həmin otaqları dövlətim verib. Dövlətin mənə həmin otaqları istefadəyə verməsi ilə bağlı dövlətin adından qərar var. Həmin qərarlarda da həm şəxsiyyətinə böyük hörmət etdiyim, AMEA-nın rəhbərliyinə - Akif Əlizadəyə və digər şəxsə, şəxsiyyətinə böyük hörmət etdiyim, Naxçıvan MR-nın son 50-60 ildə yetirdiyi ən böyük alim, elmin əkinçisi olan İsa Həbibbəyliyə göndərilib”.

“42 kitab, 60-a yaxın elmi məqalə müəllifiyəm”

Hüquqşünas alim elmi yaradıcılığı ilə bağlı konkret faktları da diqqətə çatdırdı:

“Mən 23 yaşında elmlər namizədi olmuşam. 27 yaşımda isə elmlər doktoru olmuşam. Orta məktəbi vaxtından tez qızıl medalla bitirmişəm. Naxçıvan MR-nın 12 saylı orta məktəbin məzunuyam. Ali məktəbdə birinci ixtisasım iqtisadiyyatın idarə edilməsi və tənzimlənməsi olub. Ali  məktəbi fərqlənmə ilə bitirmişəm, heç vaxt 4 qiyməti almamışam. Tələbəlik illərimdə əvvəl “Lenin”, sonra isə “Məmməd Əmin Rəsulzadə adına” adlı təqaüd almışam. Ikinci ali təhsilimi isə ümummilli liderin məktubu ilə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Dövlət İdarəçilik Akademiyasında hüquq fakültəsində almışam. Həmin ixtisası da fərqlənmə diplomu ilə qurtarmışam. Təhsil adığım dövrdə bu gün respublikanın idarə edilməsində müstəsna xidmətləri olan insanlar mənə dərs deyib. Ali məktəbi qurtaran ili aspiranturaya girmişəm. İxtisasca hüquqşünasam. 42 kitab müəllifiyəm. 60-a yaxın elmi məqaləm çıxıb. Onların əksəriyyəti iqtisadiyyatdan, sonrakı dövrlərdə nəşr edilən kitablar isə hüquqdan olub. Doktorluq işimin adı isə beynəlxalq terrorizm və transmilli cinayətkarlıqdır. Beynəlxalq terrora aid bir neçə sanballı kitabın müəllifiyəm. Həmin kitabların tirajının ümumi sayı 350 mini ötüb. Mənim ən az vurulan kitabın tirajı 100 mini ötüb. Məqlədə isə elə yazılıb ki, sanki mənim heç bir elmi dərəcəm və ya yaradıcılığım yoxdur. Guya sırf təsadüfi bir adamam”.

“Yadigar Türkel kimi əxlaq sahibi bizim sıralarımızda işləyə bilməz”

Hacı Xaliq Bəşər məqalədə yer alan fikirlərin əksəriyyətinin həqiqəti əks etdirmədiyini bildirib:

“Dünənki məqalədə yer alan fikirləri tamamilə təkzib edirəm. Məqalədə göstərilən faktlarım tam əksəriyyəti heç bir hüququ fakta və mötəbər sübuta söykənmir. Bizim kollektivin əməkdaşları olduqca mehriban, işgüzar, elmi əməkdaşlığı yüksək səviyyədə olan şəxslərdir. Kolektivə kifayət qədər mənəvi cəhətdən zəngin, elmi cəhətdən olduqca intellektual, insan kimi tövazökar və tərbiyəli bir şəxs ”“ professor İ.Məmmədzadə rəhbərlik edir. Onu direktorum odluğu üçün tərifləmirəm. Məni tanıyanlar bilirlər ki, o insanın şəxsi keyfiyyətində deyilən detallar olmasa, mən ona heç vaxt protokol və ya xoş gəlmə xatirinə o sözləri söyləmərəm. Onda mən özümü riyakar və yaltaq hesb edər, özümə nifrət edərəm.

Y.Türkelə gəldikdə isə bir daha onu xatırladım ki, onun hərəkəti kollektivimiz tərəfindən pislənilib. Ölkə prezidentinə və AMEA-nın rəhbərliyinə ümumi müraciət qəbul olunub. Orada vurğulanıb ki, Y.Türkel kimi əxlaq sahibi bizim sıralarımızda işləyə bilməz”.

“Xidmət otaqlarımda Heydər Əliyevin, İlham Əliyevin və Ərdoğanın şəkli asılıb”

Tanınmış hüquqşünas xidməti otaqlarında öz portretinin asılması ilə bağlı yer alan fikrin də əsassız olduğunu vurğuladı:

“Otağıma öz şəklimi vurmağımla bağlı səslənən fikir də tamamilə yalandır. Mənim bir otağımda ölkə prezidenti, şəxsiyyətinə böyük hörmət etdiyim, öz balalarım qədər sevdiyium İlham Əliyevin şəkli asılıb. Onu da vəzifəsinə görə sevmirəm. Şəxsiyyətini yaxından tanıyıram, məni və qardaşlarımı yaxşı tanıyır. Ölkə prezidentinin özünə də dəfələrlə demişəm ki, onun şəxsiyyətinə çox böyük hörmətim var. Hədsiz dərəcədə vətənpərvər, əliaçıq, millətini, xalqını və torpağını sevən biri olduğunu yaxşı bilirəm, buna şahid olmuşam. Ona görə də onun şəxsiyyətini uca tuturam və şəklini də otağımda başımın üstündən vurmuşam. Həmin otaqda bir də Türkiyənin indiki prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın şəkli asılıb. Məni onunla o zaman baş nazir işləyən Ərdoğanın MDB məkanı üzrə siyasi müşaviri Qeybulla Qeybullayev tanış etmişdi. Mən şəxsən Ərdoğanı,  onun oğlunu tanıyıram və otaqda da İ.Əliyevdən sonra çox böyük hörmət etdiyim, şəxsiyyətini yüksək dəyələrləndirdiyim Ərdoğanın şəkli var.

Öz otağımda isə ümummilli liderin şəklidir. Mən onun zamanında təhsil almışam, onun məktubu əsasında Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Dövlət İdarəçilik Akademiyasına daxil olmuşam. Onun adlı təqaüdünü almışam. Onun bütün fəaliyyətini respublikamız üçün çox yüksək dəyərləndirirəm. Ona görə yox ki, o, ölkə prezidenti olub. Ona görə ki, o, Azərbaycan xalqının bir xalq kimi dünya miqyasında tanınmasına, nüfuz qazanmasına nail olub. Baxmayaraq ki, o, Azərbaycanda hakimiyyətə gələnə qədər Moskvada ona qarşı olan ədalətsizliklər səbəbi ilə iki infarkt keçirmişdi. Lakin buna baxmayaraq o, ömrünün son illərini də Azərbaycan xalqının, Azərbaycan dövlətinin inkişafına və çiçəklənməsinə sərf etdi. Bir gənc insan kimi özümü Heydər Əliyevin xidmətlərinə borclu sayıram”.