1916
14 Dec 2025 | 20:49

"D vitamini artıq çəki ilə bağlıdır və gəncliyi uzadır" - Elmi tədqiqat

 
"Qış aylarında Günəş işığının azlığı səbəbindən insanlar həm D vitamini çatışmazlığından əziyyət çəkir, həm də bunun sağlamlığa təsirlərini hiss edir..."
 
D vitamini (xolekalsiferol) yalnız dəri, saç və dırnaqların vəziyyətinə deyil, bütün orqanizmə təsir göstərir.
 
Moderator.az xəbər verir ki, bu barədə "life.ru" nəşri yazıb.
 
D vitamini xəstəliklərin qarşısını almağa kömək edir
D vitamininin əsas funksiyası kalsiumun mənimsənilməsini dəstəkləməkdir ki, bu da sümüklərin sağlamlığı üçün vacibdir. D vitamini çatışmazlığı zamanı kalsium bağırsaqda sorulmur və nəticədə sümüklər kövrək olur.
 
Elmi tədqiqatlar göstərir ki, D vitamini ürək sağlamlığını qoruyur, autoimmun xəstəliklərin riskini azaldır (psoriaz, revmatoid artrit, qırmızı qurd xəstəliyi, skleroz) və tənəffüs yolu infeksiyalarına qarşı müdafiəni gücləndirir. 
 
Məsələn, 45 araşdırmanın yekunu (təxminən 50 min iştirakçı) göstərib ki, D vitamini qəbulu soyuqdəymə və bronxit hallarını, xüsusilə əvvəldən vitamin çatışmazlığı olanlarda, orta hesabla 8 faiz azaldıb. Başqa məlumatlara görə isə, normal və ya yüksək D vitamini səviyyəsi olanlarda tənəffüs infeksiyaları 12 faiz daha az baş verir.
 
D vitamini və artıq çəki arasında əlaqə
Araşdırmalar göstərir ki, qanda D vitamini səviyyəsi 30 ng/ml-dən aşağı olduqda, artıq çəki ilə birbaşa əlaqə var. Vitamin çatışmazlığı metabolizmin sürətini azaldır və nəticədə çəki artır. Artan yağ toxuması isə D vitaminini yığır, amma sərbəst buraxmaq istəmir, nəticədə vitamin səviyyəsi daha da düşür və çəki artır.
 
Təbii ki, bədən çəkisinə yalnız D vitamini təsir etmir, həyat tərzi, qidalanma və digər xəstəliklər də rol oynayır. Yenə də, əgər sağlam çəkini qorumaq istəyirsinizsə, bu vitaminin səviyyəsini diqqətdə saxlamaq vacibdir.
 
D vitamini gəncliyi uzadır?
 
Amerikalı alimlər göstərib ki, D vitamini telomerlərin qısalmasını yavaşlada bilir - telomerlər xromosomların uclarında yerləşən kiçik qoruyucu "qabıqlardır". Normal halda hər hüceyrə bölünməsi ilə telomerlər qısalır, amma stres, zərərli vərdişlər və iltihab bu prosesi sürətləndirə bilər.
 
5 illik tədqiqatda 65 yaş civarında 1000-dən çox iştirakçı izlənilib. D vitamini qəbul edən qrupda telomerlər plasebo alanlara nisbətən 140 baza cütü daha uzun olub. Normal halda 10 ildə telomerlər təxminən 460 baza cütü qısalır. Bu isə göstərir ki, D vitamini uzunmüddətli perspektivdə gəncliyi qorumağa potensial malikdir.
D vitamini çatışmazlığını necə başa düşmək olar?
 
Ən çox görülən simptomlar: zəiflik, tez yorulma, tez-tez soyuqdəymə, saç tökülməsi, dərinin quruması, əzələ ağrıları və sümüklərdə narahatlıq. Lakin simptomlar hər kəsdə fərqli ola bilər, bəzilərində normal səviyyədə olsa da oxşar əlamətlər görünə bilər. Ən etibarlı yol qan analizi verməkdir.
 
Analiz üçün hazırlıq: aç qarına gəlmək (ən az 12 saat yeməkdən imtina), ağır fiziki yüklənmələrdən çəkinmək, siqaret və spirt qəbulunu məhdudlaşdırmaq. Səhər az miqdarda su içmək olar. Qəbul etdiyiniz dərmanlar laboratoriyaya bildirilməlidir, çünki nəticələrə təsir edə bilər. Nəticə 2 iş günü ərzində verilir və yalnız həkim nəticəni şərh edib diaqnoz qoya bilər.Qışda D vitamininin səviyyəsini nə üçün izləmək vacibdir?
 
Qida ilə müəyyən D vitamini alınır: süd, yumurta, bəzi balıq növləri (losos, skumbriya). Amma əsas vitamin dəridə ultrabənövşəyi işıq təsiriylə yaranır. Qış aylarında Günəş azlığı səbəbindən çatışmazlıq geniş yayılıb.
 
Risk qrupu: uşaqlar və yeniyetmələr, hamilə qadınlar, 75 yaşdan yuxarı şəxslər və xroniki xəstəliklərdən əziyyət çəkənlər (diabet, qalxanvari vəzi patologiyaları). Bu qrupda D vitamini səviyyəsi daha diqqətlə izlənməlidir. Analizlərin müddəti və əlavələrin dozası həkimlə razılaşdırılmalıdır.
Link kopyalandı!
Son xəbərlər