"Cenevrə danışıqları və atəşkəsin təmin olunması əsas prioritetdir..."
Ukrayna Ali Radasının sədri Ruslan Stefançuk son açıqlamasında bildirib ki, ölkənin NATO və Avropa İttifaqına üzvlüyü hər hansı sülh planının dəyişməz hissəsi olmalıdır.
Moderator.az xəbər verir ki, bu barədə "bbc.com" nəşri yazıb.
Sülh planında əsas prinsiplər
Stefançuk vurğulayıb ki, Ukrayna heç vaxt işğal olunmuş ərazilərin qanuni tanınmasına, silahlı qüvvələrinin məhdudlaşdırılmasına və ya gələcək alyanslarla bağlı məhdudiyyətlərə razılıq verməyəcək. Bu prinsiplər danışıqlarda "pozula bilməyən qırmızı xətt" kimi qiymətləndirilir.
Prezident Zelenski isə İsveç parlamentində bildirib ki, Rusiya lideri Vladimir Putinin tələb etdiyi ərazilərin qanuni tanınması Ukraynanın suverenliyinə və ərazi bütövlüyünə ziddir və bu, yalnız Ukrayna üçün deyil, bütün dünya üçün təhlükədir.
ABŞ ilə danışıqlar və planın dəyişiklikləri
Ukrayna nümayəndə heyəti Cenevrədə keçirilən danışıqlarda ABŞ-ın təqdim etdiyi əvvəlki 28 bəndlik sülh planını 19 bəndə endirib. Bu dəyişikliklərdən sonra maksimalist Rusiya tələblərinin bir hissəsi çıxarılıb. Ukrayna və Avropa tərəfdaşları qeyd ediblər ki, ərazi məsələlərinin müzakirəsi üçün başlanğıc nöqtəsi mövcud cəbhə xətti olmalıdır. İşğal olunmuş ərazilərin Rusiya tərəfindən tanınması isə qəbul edilmir.
Bundan başqa, Ukrayna özü NATO və Avropa İttifaqına üzvlük qərarını verə bilər. Ən mürəkkəb məsələlərin həlli prezidentlərin səlahiyyətindədir. Ukrayna Prezident Administrasiyasının müşaviri Aleksandr Bevz bildirib ki, Cenevrədə aparılan danışıqlarda planın ən mürəkkəb bəndləri prezidentlər Zelenski və Tramp tərəfindən həll olunacaq.
Bəzi məsələlər texniki heyətlər tərəfindən kənara qoyulub və yalnız liderlərin iştirakı ilə müzakirə ediləcək. Eyni zamanda ABŞ layihəsindəki bəzi bəndlər Ukraynanın milli maraqlarına uyğun olaraq dəyişdirilib və ya yenidən redaktə olunub.
Avropa və NATO tərəfdaşlarının rolu
Ukrayna Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü Georgi Tixiy qeyd edib ki, Amerika təklifləri sülh planının əsasını təşkil edir, lakin Avropa və NATO məsələləri ayrıca treklərdə müzakirə olunacaq. Bu yanaşma Ukrayna və tərəfdaş ölkələr arasında vahidliyi qorumağa kömək edir və planın hazırlanmasında nikbin bir ton yaradır.
Sülh prosesinin gedişi və gələcək addımlar
NATO-nun baş katibi Mark Rütte Cenevrədəki görüşləri uğurlu qiymətləndirib və planın irəliləməyə davam edəcəyini bildirib. ABŞ tərəfi, o cümlədən ordu naziri, xüsusi nümayəndələr və senatorlar sülh prosesinə intensiv şəkildə cəlb olunub.
Hazırda yekun sənəd tam hazır deyil, əlavə işləmələr aparılır və bəzi məsələlər prezidentlərin müzakirəsinə buraxılıb. Zelenski isə həm ABŞ, həm də Avropa tərəfdaşları ilə birgə hər addımı diqqətlə izləyir və atəşkəsin təmin olunmasını əsas prioritet kimi vurğulayır.