Təhsil naziri etiraf etdi ki, 3 şagirddən 1-i savadsızdır...- Amma səbəblərindən danışmadı...- Ekspert izah edir...

Bizi sosial şəbəkələrdən izləyin:

“Məktəb təhsilinin kütləvi olaraq repetitorluqla əvəzlənməsi əzbərçiliyə səbəb olub. Bu halda şagirdlər əsasən test imtahanlarına hazırlaşır, yaddaşa əsaslanan təlimə üstünlük verir, amma öyrəndiyini tətbiq etməyi öyrənmir. Yaradıcılıq və tənqidi düşünmə arxa plana keçir...”

Xəbər verildiyi kimi, sentyabrın 29-da elm və təhsil naziri Emin Əmrullayev Bakıda "PAŞA Holdinq" MMC-nin təşkilatçılığı ilə keçirilən "INMerge" İnnovasiya Sammitində bildirib ki, Azərbaycanda şagirdlərin təxminən üçdə biri funksional savadlılıq səviyyəsinə çatmır. Bu o deməkdir ki, ölkəmizdə 3 şagirddən biri savadsızdır. Amma cənab nazir bunun əsas səbəblərini göstərməyib izah etməyib.

Mövzu ilə bağlı Moderator.az-a açıqlamasında təhsil eksperti, ADPU-nun dosentu İlham Əhmədov bunları söyləyib: “Funksional savadlılıq sadəcə oxuyub-yazmaq bacarığı deyil. Bu, insanın gündəlik həyatda rastlaşdığı məlumatları oxuya bilməsi, başa düşməsi və təhlil edib praktikada tətbiq etməsidir. Məsələn, hər hansı sadə müqaviləni, təlimatı oxuyub anlamaq, qrafik, cədvəl və statistik məlumatları təhlil etmək, mətnlərdə gizli məna və məqsədi sezə bilmək bura aiddir. Bir sözlə, funksional savadlılıq bilikləri həyat bacarığına çevirmək qabiliyyətidir.

Doğrudan da, Azərbaycanda şagirdlərin 30 %-i funksional savadlı deyil. Bunun bir neçə əsas səbəbi var:

1. Məktəb təhsilinin kütləvi olaraq repetitorluqla əvəzlənməsi əzbərçiliyə səbəb olub. Bu halda şagirdlər əsasən test imtahanlarına hazırlaşır, yaddaşa əsaslanan təlimə üstünlük verir, amma öyrəndiyini tətbiq etməyi öyrənmir. Yaradıcılıq və tənqidi düşünmə arxa plana keçir...

2. Bəzi müəllimlərin zəifliyi səbəbi ilə təlim metodlarının düzgün seçilməməsi. Bu halda müəllimlər ənənəvi “dərs deyən – dinləyən” öyrətmə modelini tətbiq edirlər. Fəal öyrənmə (diskussiya, layihə işi, problem həlli) metodları isə az tətbiq olunur...

3. Məktəb mühiti və resurs çatışmazlığı problemi...

4. Ailə və sosial mühit, kitab oxumaq vərdişlərinin zəifliyi...

5. Qiymətləndirmə sistemi, imtahanlar əsasən fakt bilgilərini ölçür, şagirdin bu bilikdən necə istifadəsini yox...

Ümumən funksional savadlılığın zəifliyi həm təhsil sistemi, həm də cəmiyyətin öyrənmə mədəniyyətinin zəifliyi ilə bağlıdır. Bunun həll yolları da kompleks olmalıdır. Yəni müəllimlər üçün yeni təlim metodikaları yaradılmalı, imtahan sistemində tətbiq yönümlü tapşırıqlar artırmalı, oxu və müzakirə mədəniyyəti məktəbdə və ailədə gücləndirilməli, məktəblərdə layihə əsaslı və praktiki dərs modelləri geniş tətbiq edilməlidir...”

Sultan Laçın