"Avropanın müdafiə dilemmaları: NATO-nun inamı və avropalıların qorxusu" - "Politico"

Bizi sosial şəbəkələrdən izləyin:

"NATO prosesləri mükəmməl işləyir və amerikalılar praktik olaraq bütün öhdəlikləri yerinə yetirirlər..."

ABŞ qoşunlarının Avropadan çıxarılması ilə bağlı müzakirələr fonunda NATO-nun Avropadakı Birgə Silahlı Qüvvələrinin ali baş komandanı, general Aleksus Qrinkeviç qitənin müdafiə baxımından "tam hazır" olduğunu bildirib.

Moderator.az xəbər verir ki, bu barədə "Politico" nəşri yazıb.

"Avropa özünü müdafiə edə bilər"

General vurğulayıb ki, Avropa və Kanada mövcud böhranları qarşılayacaq gücdədir və siyasi gərginliklər, xüsusilə Ukrayna üzrə danışıqlar ətrafındakı mübahisələr Alyansın əməliyyat qabiliyyətinə təsir etmir. ABŞ prezidenti Donald Trampın hazırladığı yeni təhlükəsizlik strategiyası çərçivəsində Amerika hərbçilərinin bir hissəsinin Avropadan Hind-Sakit okean regionuna yönləndirilməsi gözlənilir.

Bu, qitədə müəyyən narahatlıq yaratsa da, NATO rəsmiləri həm proseslərin normal işləndiyini, həm də ABŞ-ın öhdəliklərinə sadiq qaldığını vurğulayırlar. Polşa müdafiə nazirinin müavini Pavel Zalevski də bildirib ki, "NATO prosesləri mükəmməl işləyir və amerikalılar praktik olaraq bütün öhdəlikləri yerinə yetirirlər".

Bununla belə, Qrinkeviç Rusiyanın yaxın perspektivdə NATO-nun kollektiv müdafiə sistemini "yoxlamağa" cəhd göstərə biləcəyindən narahat olduğunu etiraf edib. Onun sözlərinə görə, Alyans da cavab addımlarını qabaqlayıcı şəkildə düşünür.

Avropalıların üçdə ikisi öz ordularına inanmır

Eyni vaxtda "Le Grand Continent" üçün aparılan yeni sorğu Avropada tam fərqli ovqatı üzə çıxarıb. "Cluster 17" tərəfindən keçirilən sorğuda respondentlərin 69 faizi öz ölkələrinin Rusiyanın mümkün hücumu qarşısında təkbaşına dayana bilməyəcəyini deyib. Xüsusən Belçika, İtaliya və Portuqaliyada bu inamsızlıq 85 faizi keçib.

Fransa digər ölkələrdən bir qədər ümidlidir - burada 44 faiz müdafiə qabiliyyətinə inanır, lakin yenə də çoxluq öz ordusunu kifayət qədər güclü hesab etmir. Tədqiqatçılar bu fərqi "geosiyasi məsafə" ilə izah edir: Rusiya ilə birbaşa təmas riskinin az olduğu ölkələr real müharibə ssenarisini daha mümkünsüz hesab edir və nəticədə müdafiə hazırlığına daha az güvənirlər.

Sorğunun dərcindən cəmi bir neçə gün əvvəl Vladimir Putin Avropaya xəbərdarlıq edib: "Əgər Avropa bizimlə müharibə etmək istəsə, biz indi də hazırıq". Bu bəyanat qitədəki narahatlığı daha da artırıb.

Avropanın cavabı və qarşıdakı illər

Avropa İttifaqı ölkələri müdafiə xərclərini yüz milyardlarla avro artırır, istehsal güclərini genişləndirir və silahlanmanı sürətləndirir. Məqsəd - onilliyin sonuna qədər Rusiyanın mümkün təcavüzünü dayandıra biləcək səviyyəyə çatmaqdır. Xüsusilə NATO-nun 5-ci maddəsinin sınana biləcəyi barədə xüsusi xidmətlərin xəbərdarlıqları fonunda bu təlaş daha da güclənib.

Bununla belə, ekspertlər xatırladır ki, real münaqişə halında Avropa ölkələrinin heç biri tək qalmayacaq və mümkün toqquşma böyük ehtimalla klassik hərbi hücum deyil, hibrid müharibə formatında olacaq. Beləliklə, NATO rəhbərliyi özünü tam əmin hiss edir, amma Avropa cəmiyyətləri eyni inamı paylaşmır. ABŞ qoşunlarının çıxarılması ilə bağlı proses isə həm Rusiyanın planlarını, həm də Avropanın özünəinamını yaxın aylarda daha ciddi şəkildə test edəcək.