"Ukrayna ordusunda yeni xidmət modeli: müharibədən yorulan əsgərlərə çıxış yolu" - "The New York Times"

"Müddətli hərbi kontraktlar Ukraynada həm yeni çağırışların cəlb edilməsini, həm də cəbhədə illərlə qalan əsgərlərin yükünün azaldılmasını hədəfləyir..."

Müharibənin yaratdığı yorğunluq və yeni sistemə ehtiyac

Ukraynada artıq dördüncü ildir davam edən genişmiqyaslı müharibə fonunda orduda xidmət edənlərin yükü kritik həddə çatıb. Mövcud sistemdə hərbiçilər müddətsiz kontraktla xidmətə götürülüb və onların nə vaxt tərxis olunacağı barədə aydınlıq olmayıb.

"The New York Times" yazır ki, bu səbəbdən ölkədə orduya qoşulmaq istəyənlərin sayı kəskin azalıb: bir çox vətəndaş üçün "müddətsiz xidmət" faktiki olaraq birbaşa cəbhəyə tək istiqamətli bilet kimi görünür.

Ukrayna hökuməti bu durumu dəyişmək üçün orduda paralel sistem tətbiq etməyi planlaşdırır: mövcud çağırış (səfərbərlik) mexanizmi qalır, lakin bununla yanaşı müddətli hərbi xidmət kontraktları istifadəyə veriləcək.

Yeni sistem necə işləyəcək?

Yeni modelə əsasən, həm hazırda xidmət edən hərbçilər, həm də könüllü şəkildə qoşulanlar 1 ildən 5 ilə qədər müddətli kontrakt imzalaya biləcəklər. Müdafiə naziri Denis Şmıqal bildirib ki, 2 ildən artıq xidmət müqaviləsi imzalayanlara kontrakt bitdikdən sonra 1 il müddətində yenidən çağırılmamaq (tələsik səfərbərlikdən azadolma) hüququ veriləcək.

Bu yanaşma motivasiya yaratmaq məqsədi daşıyır: əsgərlər artıq öz gələcəkləri barədə daha çox nəzarətə sahib olur və xidmətin nə zaman bitəcəyini bilirlər. Hərbi analitik Nikolay Beleskov qeyd edir ki, müddətli kontraktlar "insanlara ləyaqət hissini qaytara bilər" və Ukrayna müdafiə qüvvələrinə qoşulmaq üçün "pozitiv stimul" yaradar.

Cavabsız suallar və gözləntilər

Planın müsbət tərəflərinə baxmayaraq, həm ekspertlər, həm də deputatlar bildirir ki, hələ də həllini tapmayan suallar var. Yeni qaydalar artıq xidmət edən hərbçilərə geriyə doğru şamil ediləcəkmi? Kontrakt bitdikdən sonra illik azadolma müddəti qurtaran kimi avtomatik yenidən çağırılma olacaqmı? Ukrayna mediasının məlumatına görə, yeni kontraktlara maaş artımı, imzalama bonusları və genişləndirilmiş sosial paket də daxil ediləcək.

Bundan əlavə, döyüş iştirakçısı statusu - UBD (döyüş əməliyyatlarının iştirakçısı vəsiqəsi) və digər verilən sosial güzəştlər kimi anlayışların fərqi də dəqiqləşdirilir. Nəticə etibarilə, Kiyev müharibədən yorulmuş ordunu qorumaq və yeni qüvvələri cəlb etmək arasında balans tapmağa çalışır. Bu modelin uğuru isə yalnız qanunun qəbulundan deyil, onun necə tətbiq ediləcəyindən asılı olacaq.

Moderator.az