"Kreml təlaş içində: Putin çevrilişdən qorxur, rus emissarları Trampın ətrafında dövrə vurur" - "The Telegraph"

"Putin rejimi getdikcə daha çox qorxu, təcrid və iqtisadi asılılıq içində boğulur..."

Rusiya prezidenti Vladimir Putin son aylarda daxildə artan təzyiq və xaricdə zəifləyən mövqelər fonunda dərin narahatlıq içindədir. Kreml artıq öz dayaqlarını itirdiyini anlayır və bu, hakimiyyətin təməllərində sarsıntı yaradır.

Moderator.az xəbər verir ki, bu barədə "The Telegraph" qəzeti yazıb.

Hakimiyyət qorxusu və zəifləyən təsir dairəsi

Rusiya Federal Təhlükəsizlik Xidməti (FTX) yaxın günlərdə Londonda yaşayan Mixail Xodorkovskini və Rusiyanın Antimüharibə Komitəsinin 22 üzvünü "dövlət çevrilişi hazırlığında" ittiham edib. Qurumun iddiasına görə, həmin komitə "hakimiyyətin zorla ələ keçirilməsini" planlaşdırır. Lakin müşahidəçilər bunu Putinin yeni növ paranoyası və daxili zəiflik əlaməti kimi qiymətləndirir.

Keçmiş ABŞ səfiri və Atlantik Şuranın Avrasiya Mərkəzinin direktoru Con Herbst bildirib ki, "Putin indi düşmən axtarır,  məqsəd - öz rejimini qorumaq və cəmiyyətə hələ də nəzarətdə olduğu təəssüratını verməkdir".

Xodorkovski isə "The Telegraph"-a müsahibəsində bu hadisəni "hakimiyyətin ötürülməsi qorxusu" ilə əlaqələndirib. Onun sözlərinə görə, Putin bu gün ölsə, ölkədə real varis yoxdur: "Baş nazir, məhkəmələr, parlament - hamısı Putin tərəfindən təyin edilib və onların legitimliyinə heç kim inanmır".

Zəifləmiş Kreml və Çindən asılılıq

Kreml ekspertlərinin fikrincə, Putinin rejimi getdikcə daha çox Çindən asılı vəziyyətə düşür. Xodorkovski qeyd edib ki, "Putinin hərbi maşını əsasən Çinlə əməkdaşlığa söykənir. Əgər Si Tszinpin istəsə, sabah Rusiya iqtisadiyyatını çökdürə və müharibəni dayandıra bilər".

Bu zəiflik fonunda ABŞ-ın yeni sanksiyaları Moskvanın nəfəsini daraldıb. Britaniya analitiki Tom Kitinqin sözlərinə görə, "Rusiyanın iqtisadi çətinlikləri Trampı daha sərt addımlara sövq edə bilər". Kreml isə buna cavab olaraq Qərbi "Rusiya daxilində sabitliyi pozmaqda" ittiham edir.

Bu arada Kreml daxilində etimadsızlıq və qorxu atmosferi dərinləşib. "Vaqner" lideri Yevgeni Priqojinin 2023-cü ildə Moskvaya yürüşü və daha sonra müəmmalı təyyarə qəzasında ölümü bu qorxunun necə cəza ilə nəticələndiyini açıq göstərib.

Putin emissarlarının Tramp ətrafında fəallaşması

Paralel olaraq, "The Telegraph" yazır ki, Rusiyanın diplomatik dairələri ABŞ prezidenti Donald Trampın ətrafında "dövrə vurmağa" başlayıb. Bu barədə xəbərdarlığı Finlandiya prezidenti Aleksandr Stubb edib. O bildirib ki, "ruslar Trampın ətrafında fırlanır, onu Ukrayna müharibəsini Putinin şərtləri ilə bitirməyə inandırmağa çalışırlar".

Stubb Avropa müttəfiqlərini xəbərdar edib ki, "əgər Qərb Tramp ilə dialoqu davam etdirməsə, onunla yalnız düşmən danışacaq". Bu xəbərdarlıq Putinin xüsusi elçisi Kirill Dmitriyevin Vaşinqtona səfəri ilə eyni vaxta düşüb. Dmitriyev yeni sanksiyalardan sonra "Rosneft" və "Lukoyl"un cəzalarını yumşaltmaq üçün ABŞ administrasiyası ilə gizli danışıqlar aparır.

Avropa tərəfdaşları isə narahatdır: Moskva Trampı Ukraynada atəşkəs razılaşmasını dəstəkləməyə, əvəzində Kiyevdən ərazi güzəştləri qoparmağa çalışır. Məlumatlara görə, Tramp bu şərtləri qəbul etmədiyindən Budapeştdə planlaşdırılan görüşü Putinə ləğv edib.

Hazırda Böyük Britaniyanın baş naziri Kir Starmerin təşəbbüsü ilə "müttəfiqlər koalisiyası" Rusiyanın enerji ixracının məhdudlaşdırılması, dondurulmuş aktivlərin Ukraynaya yönəldilməsi və hərbi təzyiqin artırılması strategiyası üzərində işləyir.

Tənəzzül ərəfəsində olan Kremlin son oyunu

Kreml həm daxildən, həm də xaricdən təcrid olunmuş vəziyyətdədir. Putin artıq yalnız düşmən axtarışı ilə öz hakimiyyətini möhkəmlətməyə çalışır, Rus emissarları isə ABŞ-da Tramp ətrafında hərəkətə keçib.

Lakin nə Xodorkovskinin qorxusuna, nə də Stubbun xəbərdarlığına baxmayaraq, bir həqiqət dəyişmir: Putin rejimi getdikcə daha çox qorxu, təcrid və iqtisadi asılılıq içində boğulur. Dünyanın diqqəti isə bu dəfə yalnız Kreml divarlarının içində baş verənləri deyil, onun xaricdəki təsir oyunlarını da yaxından izləyir.