"Putin Trampı Alyaskada Ukraynaya dəstək verməyə məcbur etdi" - "Financial Times"

Bizi sosial şəbəkələrdən izləyin:

"Alyaska görüşü Trampın Ukrayna mövqeyində dönüş nöqtəsi oldu..."

Alyaskada ABŞ prezidenti Donald Tramp və Rusiya diktatoru Vladimir Putin arasında baş tutan sammitin nəticələri, əslində, Trampın gözlədiyi sülh addımından çox uzaq olub.

Moderator.az xəbər verir ki, bu barədə "Financial Times" nəşri yazıb.

Sammitdə gərgin anlar və Putin-Tramp dialoqu

Mənbələrin məlumatına görə, görüş gərgin keçib və Tramp demək olar ki, sammiti vaxtından əvvəl tərk edəcəkdi. Kreml rəhbəri bütün təklifləri rədd edib və uzun bir "tarixi dərs" verib.

Nəşrin mənbələri bildirir ki, sammit bağlı qapılar arxasında gərgin keçib, Trampın geniş gülüşünü məyusluq əvəz edib. Putin yalnız bir neçə müşavirinin yanında ABŞ prezidentinin sanksiyaların ləğvi müqabilində atəşi dayandırmaq təklifini rədd edib. O, Ukraynaya qarşı təcavüzü yalnız ölkənin kapitulyasiyası və torpaq güzəştləri ilə dayandıracağını vurğulayıb.

Daha sonra Putin orta əsr knyazlarından - Ryurik Novqorodski və Yaroslav Müdrıdan başlayaraq, hətta Boqdan Xmelnitskini də xatırladaraq, Ukrayna və Rusiyanın "eyni millət" olduğu tezisini müdafiə edən bir çıxış edib. Mənbələr Trampın bu nitqdən təəccübləndiyini, bir neçə dəfə səsini qaldırdığını və hətta sammiti tərk etməklə hədələdiyini qeyd edib. Nəticədə ABŞ prezidenti görüşü qısaldıb və planlaşdırılmış naharı ləğv edib, bu naharda iki ölkənin iqtisadi əlaqələri müzakirə olunmalı idi.

ABŞ mövqeyində dönüş və gələcək planlar

"Financial Times" vurğulayır ki, Alyaska sammiti Tramp-Putin münasibətlərində ən aşağı nöqtə idi və məhz bu görüş ABŞ-ın Ukraynaya tərəf mövqeyini gücləndirib. Hələlik ABŞ bütün hədələrini həyata keçirməyib, məsələn, Rusiya enerji ixracına qarşı sanksiyalar tətbiq edilməyib. Buna baxmayaraq, siyasət dəyişib və Vaşinqton Putinı yenidən danışıqlar masasına gətirməyə çalışır.

Xüsusi elçi Stiv Uitkoff avqustda Moskvaya gedərək üç saatlıq görüş keçirib və tərəflər arasında bəzi cəbhə xəttinin dondurulması üzrə razılaşma təklifləri irəli sürülüb. Mənbələr bildirir ki, görüşün nəticəsi düzgün başa düşülməyib və real razılaşma Putinin iradəsindən asılıdır.

Oktyabrın 17-də Ukrayna prezidenti Vladimir Zelenski Vaşinqtona səfər edib, əsas mövzuların ABŞ-ın kəşfiyyat yardımı və Ukraynaya "Tomahawk" raketlərinin tədarükü olacağı deyilsə də, Tramp hələlik eskalasiyaya getmək istəmədiyini bəyan edib və diplomatik həll yolunu təklif edib. Eyni zamanda, ABŞ Avropa müttəfiqlərinə Rusiya enerji resurslarını idxal etməməyi və Rusiyanın dondurulmuş aktivlərini Ukraynaya yardım üçün istifadə etməyi tövsiyə edir.

Trampın mövqeyi hələ dəyişə bilər

Oktyabrın 16-da Tramp Budapeştdə Putinə yenidən görüş təklif edib. Mənbələr bildirir ki, ABŞ prezidentinin Rusiyaya qarşı mövqeyi bu sammitdən sonra dəyişə bilər. Avropa rəsmilərinin sözlərinə görə, Putinin məqsədi Ukraynaya qarşı savaşda pul qazanmaq deyil.

Putin tarixdə Böyük Pyotrdan sonra ən böyük Rusiya rəhbəri kimi tanınmaq istəyir. Hər şeydən göründüyü kimi, Tramp-Putin görüşləri davam edəcək və ABŞ-ın mövqeyi Ukrayna məsələsində kritik dönəmdədir. Sammitin nəticələri isə artıq ABŞ-ın sülh prosesində daha aktiv rol oynayacağına işarə verir.