"Qərbdə azadlıq sona yetir" - Pavel Durov

"Telegram" söz azadlığına sadiqdir və heç vaxt siyasi səbəblərlə məzmunu silməyəcək..."

Azad internetin qoruyucusu Durovun xəbərdarlığı və nəsillərə mesajı

Oktyabrın 10-da "VKontakte" sosial şəbəkəsinin və "Telegram" messencerinin təsisçisi Pavel Durov 41 yaşını qeyd edib, lakin doğum gününü qeyd etməkdən imtina edib. Daha önəmlisi, o, dünyaya ciddi xəbərdarlıq edib: "Vaxtımız azalır".

Moderator.az xəbər verir ki, bu barədə "rambler.ru" nəşri yazıb.

Durovun mesajının ünvanı kimdir? Təbii ki, bütün internet nəsillərinə - böyüyən və sosial şəbəkələr, pulsuz informasiya mübadiləsi imkanları ilə formalaşan gənclərə. Ancaq bu azad internet artıq demək olar ki, yox olub. Bəs nə qalıb? Artıq informasiya mübadiləsi deyil, planetin sakinlərini izləmək və idarə etmək üçün güclü bir vasitə.

Azadlığın itirilməsi və "qaranlıq dünya"

Durov hesab edir ki, əvvəllər demokratiya və həqiqi azadlıq rəmzi olan ölkələr indi antiutopik addımlar atır: Böyük Britaniyada rəqəmsal şəxsiyyət sertifikatları, Avstraliyada yaşın onlayn yoxlanması, Avropa ölkələrində şəxsi mesajların kütləvi skan edilməsi. Almaniya internetdə məmurları tənqid edənləri təqib edir, Fransa isə texnologiya liderlərinə qarşı cinayət təqibi aparır.

"Qaranlıq, antiutopik dünya sürətlə yaxınlaşır, - Durov deyir. - Bizim nəsil tarixdə sonuncu ola bilər ki, azadlıqlara sahib olub və onları itirməyə imkan verib. Bizi inandırdılar ki, nəslimizin ən böyük mübarizəsi əvvəlki nəsillərin buraxdığı mirası - ənənələri, şəxsi məxfiliyi, suverenliyi, sərbəst bazarı və söz azadlığını məhv etməkdir".

Onun fikrincə, bu yolu seçən insanlar mənəvi, intellektual, iqtisadi və hətta bioloji baxımdan tədricən özlərini məhv edir. Buna görə də Durov artıq doğum günlərini qeyd etmir, 10 oktyabr onun üçün sadəcə adi iş günüdür.

Həyat təcrübəsindən dərs

Durov əvvəllər də azadlığın daralmasını vurğulayıb. Məsələn, bir il əvvəl o, Parisdə qəfil saxlanılıb və bir neçə gün həbsxanada qalıb. Fransız xüsusi xidmətləri onun köməyi ilə Moldova prezident seçkilərində müəyyən kanalları senzura etməyi istəyib. Durov və komandası buna imtina edib.

"Bu, bir neçə səbəbə görə qəbulolunmaz idi. Əgər agentlik hakimin vasitəsilə müraciət edibsə, bu məhkəmə prosesinə müdaxilə cəhdi idi. Əks halda, mənim Fransadakı hüquqi mövqeyimdən istifadə edərək Şərqi Avropadakı siyasi hadisələrə təsir göstərməyə çalışıblar", - Durov "Telegram" kanalında yazıb. Nəticədə, yalnız bir neçə kanal, əsasən də "Telegram" qaydalarını pozduqları üçün silinib. Digərlərinin "günahı" təkcə siyasi mövqelərini ifadə etmək olub.

"Telegram" prinsiplərinə sadiqlik

Durov öz prinsipinə sadiq qalaraq, mesajların siyasi səbəblərlə silinməsinə yol verməyib. O hələ də əmindir ki, düzgün qərar verib: "Telegram" söz azadlığına sadiqdir və heç vaxt siyasi səbəblərlə məzmunu silməyəcək". Bu hadisədən sonra Fransanın və Moldovanın hakimiyyəti Durovun haqlı olduğunu təsdiqləməyib, əksinə, belə bir müraciət faktını inkar edib.

Azadlıq üçün çağırış

ABŞ-da Tramp tərəfdarlarından biri olan Çarl Kirkin qətlindən sonra Durov milyonlarla izləyicisinə çağırış edib: açıq debat və söz azadlığı uğrunda mübarizəni davam etdirmək. "Söz azadlığı itirilsə, digər azadlıqlar da tezliklə itəcək", - o, deyib. 

Durov dünyanın hər hansı bir təzyiqinə baxmayaraq, vicdanını ön plana qoyacağını, nümunə göstərəcəyini və milyonlarla həmfikirləri birləşdirən pozitiv bir güc olacağını vəd edib. Beləcə, o azad interneti qorumaq və gələcək nəsillərin "məcburi etimad" qarşısında qalmamasını təmin etmək üçün mübarizəni davam etdirəcək.